Læknaneminn - 01.04.1979, Side 37

TAFLA V
Mismunur T-óháðra og T-háðra vœkja.
T-óháð vœki
T-háS vœki
Samskonar vækiseiningar á sameind
Aðalmótefnisteg. í endursvari
Þarfnast gleypla
Ræsa B frurnur af mörgum teg.
T'olyclonal mitogen)
Nokkrir eða margir
IgM
Sennilega ekki
Já
Enginn eða fáir
IgG og IgA
Já
Nei
nu nýverið hafa svipaðar aðferðir verið notaðar
til að rannsaka T frumu bælingu.
Hvernig samvirkni T og B frutnna er háttað
Fyrst var sýnt fram á samspil T og B frumna í
niúsum, sem tímgill (thymus) hafði verið tekinn
ur strax eftir fæðingu. Slíkar mýs vantar T frumur
°g mynda ekki eðlilegt magn mótefna við T háðum
vækjum, nema þeim séu gefnar T frumur úr sam-
stofna (syngenic) músum fyrir vækisgjöf (tafla
VI-1). Frekari rannsóknir sýndu að T frumurnar,
sem fluttar eru, mynda ekki sjálfar mótefni, en að-
stoða B frumur við mótefnamyndun (tafla VI-2).
Eðli þessarar samvinnu var frekar skýrt með því að
n°ta samtengi hnýtils og bera. Þannig gátu heil-
brigðar mýs, sem gerðar höfðu verið næmar fyrir
vissum samtengjum, aðeins myndað endursvar gegn
hnýtlinum, ef hann var tengdur sams konar burðar-
sameind og notuð var í upphaflega áreitinu.
Ennfremur kom í ljós að endursvar gegn hnýtli
(NIP) kom ekki fram nema hnýtillinn væri tengd-
TAFLA VI
Nokkur tilraunakerfi til greiningar á T frumuhjálp.
Tilraunakerji
1. Mýs án tímabils
2- r frumu gjöf í geislaðar mýs
3- Samtengi hnýtils og bera gefið heil-
brigðum músum
4. Samtengi hnýtils og bera gefið geisluð-
11 ni músurn eftir T-fr. gjöf
5- 1 og B-fr. aðskildar með himnu í ræktun.
ú- ,,T-ræstir“ gleyplar ræktaðir með B-fr.
ur við sömu burðarsameind (BSA) og notuð var til
þess að framkalla grunnsvar. Endursvar hlaut þess
vegna að byggjast á því að hnýtill og berasameind
væru greind sem tvær vækisteiningar á einni sam-
eind.
Mýs, sem beinmerg hafði verið eytt úr með geisl-
un, fengu tvenns konar eitilfrumur, annars vegar úr
hnítil ertum (NIP) músum og hins vegar úr bera
ertum (BSA) músum. Síðan var frumuþegunum gef-
ið inn NIP-BSA samtengi. Væri T frumum eytt úr
BSA erta frumuhópnum fyrir gjöf, kom ekkert mót-
efnasvar gegn NIP. Brottnám T frumna úr hnýtilerta
hópnum hafði hins vegar engin áhrif á NIP mót-
efnasvarið. Þetta sýnir, að frumur þær, sem bera
kennsl á vækiseiningar berasameindar (carrier de-
terminants), eru T frumur, en virkni hnýtilsins
(hapten determinant) er á hinn bóginn óháð hnýtil-
greiningu T frumna.
Síðar hefur verið sýnt fram á, að T og B frumur
geta unnið saman í mótefnaendursvari in vitro,
þegar þær eru aðskildar hvor frá annarri með frum-
Fengnar upplýsingar
T frumur þarf við mótefnamyndun
T hjálparfrumur mynda ekki mótefni sjálfar
Endursvar við hnýtli er bera-sértækt
Endursvar við hnýtli felur íí sér: Beragreiningu T frumna og
hnýtilgreiningu B frumna
T-fr. losa bæði sértæka og ósértæka þætti sem aðstoða B-fr.
við mótefnamyndun
Gleyplar geta tekið upp sértæka T-fr. þætti og síðan hjálp-
að B-fr. í fjarveru T-fr.
LÆKNANEMINN
27