Læknaneminn - 01.07.1979, Blaðsíða 14

arar einir sýna greininni áhuga. Nú er meinefna-
fræðin fyrst og fremst þjónustugrein við klíniska
læknisfræði, og því ætti það að vera henni til fram-
dráttar að þekking og skilningur nemenda á gildi
meinefnafræðilegra rannsókna væri sem bestur.
Hörður: Ég er þeirrar skoðunar að ekki sé fýsi-
legt að samtvinna (integrera) kennslu í lífefna-
fræði við kennslu í öðrum greinum, hvort sem er
grunngreinum eða klíniskum greinum. Aðalrök-
semdin gegn slíkri samtvinnun er sú, að lífefna-
fræði er að verulegu leyli alhæf, en ekki sérhæf m.
t. I. einstakra lífvera og líffæra. Því hentar best að
kenna undirstöðuatriði hennar sér á parti. Þannig er
tíma nemenda að líkindum best varið. Auk þess mun
slík samtvinnun hafa mistekist að meira eða minna
leyli þar sem hún hefur verið reynd. Aftur á móti
getur grunngreinakennari, sem er snjall og vel að
sér, gert mikið til að „mótívera“ nemendur með vel
völdum dæmum, sem sýna tengsl klíniskrar læknis-
fræði við grunngreinina. En of mikil áhersla á beina
hagnýtingu lífefnafræði er líkleg til að rugla nem-
andann í ríminu, ef hún kemur of snemma eða áður
en hann hefur náð tökum á grundvallaratriðum
greinarinnar.
Hit er annað mál, að framhaldskennsla á síðari
námsárum í lífefnafræði sjúkdóma og sjúkdóms-
greiningar (þ. e. meinefnafræði er sjálfsögð og
nauðsynleg, og er sú grein e. t. v. best kennd með
samtvinnun við kennslu í klíniskum greinum.
Þorvaldur: Ég tel nauðsynlegt að kenna lífefnafr.
á námsk. þar sem nemendur læra helstu undirstöðu-
atriði greinarinnar í líkingu við það sem nú er gert.
Menn verða að kunna undirstöðuatriði lífefnafræð-
innar áður en þeir fara að nota lífefnafræðilegar að-
ferðir (sem mikið er gert af) til að greina og fylgj-
ast með gangi sjúkdóma. Það mætti að sjálfsögðu
blanda einhverju af meira klíniskri kennslu í grunn-
kennsluna, en þá þyrfti líka að lengja tímann, sem
henni er ætlaður. Á undanförnum árum hefur verið
reynt að auka tengslin milli lífefnafræðinnar og
klíniskra greina með því að fá kennara, sem kenna
á síðustu stigum námsins, til að flytja erindi í sinni
sérgrein og sýna að nokkru, hvernig hún byggist á
lífefnafræðilegum rannsóknum.
Það þarf að kenna lífefnafræði snemma í náminu,
en á hinn bóginn er eðlilegt, að undirstöðuatriði líf-
12
efnafræði væri rifjuð upp frá hagnýtu sjónarmiði í
sambandi við kennslu í meinefnafræði síðar.
Meinefnafræði er sú grein læknisfræðinnar, sem
fæst við að greina og meta gang sjúkdóma með því
að mæla magn efna í ýmsum sýnum, sem frá sjúkl-
ingum eru tekin, s. s. blóði, þvagi, mænuvökva o. s.
frv., efni eru mæld og fylgst með breytingum og
niðurstöður túlkaðar út frá lífefnafræðilegum þekk-
ingargrunni. Meinefnafræðin byggir á lífefnafræði á
svipaðan hátt og vefjameinafræði byggir á vefja- og
líffærafræði. Til þess að geta skilið og greint sjúk-
legar breytingar verða menn að kunna skil á því
heilbrigða. Nokkur kennsla fór fram í meinefnafræði
fræði fyrir tveimur árum og hefur hún nú aftur ver-
ið tekin upp í vetur og standa vonir til að sú kennsla
kunni að aukast eitthvað er fram í sækir. I sam-
bandi við þessa kennslu eru nokkur grundvallar-
atriði lífefnafræðinnar rifjuð upp í stuttu máli og
mætti það aukast. Ég er því sammála að það þarf
að kenna lífefnafræði í tengslum við klínik og mein-
efnafræði á síðari árum námsins.
LÆKNANEMINN