Læknaneminn - 01.03.1981, Blaðsíða 47

fæðingarvegi af völclum meningokokka.4'9 Meningo-
kokkar kafa stöku sinnum ræktast úr endaþarmssýn-
um bæði frá konum og karlmönnum.7,11’20
Hvað meðferð varðar virðist svo sem hefðbundin
meðferð gegn gonokokkasýkingu nægi almennt gegn
meningokokkasýkingu í kynfærum og stundum hafa
meningokokkar horfið úr þvagrás, fæðingarvegi og
endaþarmi án sérstakrar meðferðar.4’7’18,20
Hættulegustu Lilvikin í sambandi við meningo-
kokka í fæðingarvegi eru hjá konum, sem komnar
eru að fæðingu. Er nýburanum þá mun meiri hætta
búin en ef um gonokokka væri að ræða.
Þeir einstaklingar, sem hér er skýrt frá, fengu
fyrst 2 daga í röð lyfjaskammt, sem venja er að gefa
hér á kynsjúkdómadeild í eitt skipti við gonokokka-
sýkingu, en búist var við því, að þau þyrftu meira
en einn slíkan til að losna við meningokokka úr hálsi
og e. t. v. úr kynfærum líka. Þriðja lyfjaskammtinn
fengu þau á 5. degi, þar eð pilturinn hafði enn þvag-
rásareinkenni, en svo virðist sem þau hafi ekki verið
af völdum meningokokka, þar eð þeir hurfu úr sýn-
um beggja eftir fyrsta lyfjaskammt. Var því dregin
sú ályktun, að pilturinn væri með annan sýkingar-
vald og þá helst chlamydia. Eru þær nú orðið þekkt-
ar að því að valda kynsjúkdómum bæði einar sér og
líka geta þær verið með gonokokkum í þvagrásar-
sýkingu og valdið þá útferð eftir penicillinmeðferð
(s.k. „postgonococcal“ útferð).1’10 Var erythromy-
cin því valið næst til meðferðar, en sem fyrr segir
réði því vali að nokkru útrýming á strept. hemol. úr
hálsi piltsins. Þrátt fyrir þessa meðferð hvarf útferð
hjá piltinum ekki fyrr en eftir meðferð með tabl.
minocyclini 1X2 í 7 daga. Skýringin gæti verið, að
sá sýkill, sem útferðinni olli, hafi verið næmari fyrir
tetracyclini en erythromycini, enda er tetracyclin
sem stendur talið heppilegast þeirra sýklalyfja sem
nú eru á markaði gegn þvagrásarbólgu af völdum
óþekkts sýkils.15,2
Niðurlag
Spyrja má að lokum, hversu mikilvægt það sé, að
greina hvort um meningokokka eða gonokokka sé að
ræða í sýnum frá kynfærum, fyrst sama meðferð
dugar gegn báðum. Því er til að svara, að það hefur
áreiðanlega ekki alltaf mikla þýðingu. í því tilviki,
sem hér var skýrt frá, gerði greining meningokokka
frá kynfærum og hálsi beggja þó það að verkum, að
ekki þurfti að vekja grunsemdir um kynmök við
þriðja aðila, en það hefði verið óhjákvæmilegt, ef
um gonokokkasýkingu hefði verið að ræða. Þá má
og benda á, að hálsstrokin voru þarna mikilvæg til
að rekja sýkingarleiðina. Ætti e. t. v. að gera meira
af því en gert hefur verið að taka hálsstrok frá fólki
grunuðu um kynsjúkdóma, enda ekki óþekkt nú orð-
ið, að gonokokkar finnist í hálsi.11’11’20
HEIMILDIR:
1 Bowie, W. R., Wang, S. P., Holmes, K. K. o. fl.: Etiology
of Nongonococcal Urethritis Evidence for Chlamydia
Trachomatis and Ureaplasma Urealyticum. Journal of
Clinical Investigation Voi. 59, 1977, bls. 735-742.
2 Bowie, W. R., Yu, J., Fawcett, A., Jones, D.: Tetracyclin
in Nongonococcal Urethritis. Comparison of 2 g and 1 g
daily for seven days. Br. J. Vener. Dis. Vol. 56, 1980, bls.
332-6.
3 Carpenter, C. M., Charles, R.: Isolation of Meningo-
coccus frorn the Genitourinary Tract of Scvcn Patients.
Am. J. Public Health Vol. 32, 1942, bis. 640-3.
4 Fallon, R. J., Robinson, E. T.: Meningococcal Vulvo-
vaginitis Case Report. Scand. J. Infact. Dis. Vol. 6, 1974,
bls. 295-6.
5 Feldman, H. A.: Meningococcal Infections. Advances in
Internal Medicine, Year Book Medical Publishers Inc.
Vol. 18, 1972, bls. 117-140.
6 Sami: Meningacoccus and Gonococcus: Never the Twain
... Well, Hardly Ever. N. Engl. J. Med. Vol. 285, 1971,
bls. 518-20.
7 Givan, K. F., Thomas, B. W., Johnston, A. G.: Isolation
of Neisseria Meningitidis from the urethra, cervix, and
anal canal: Further observations. Br. J. Vener. Dis. Vol.
53, 1977, bls. 109-112.
8 Greenfield, S., Sheehe, P. R., Feldman, H. A.: Meningo-
coccal Carriage in a Population of „Normal" Families. J.
of Infect. Dis. Vol. 123, 1971, bls. 67-73.
9 Gregory, .1. E., Abramson, E.: Meningococci in Vaginitis.
Am. J. Dis. Child. Vol. 121, 1971, bls. 423.
10 Jones, R. N., Slepack, J., Eades ,A.: Fatal Neonatal
Meningococcal Meningitis. Association with Maternal
Cervical-Vaginal Colonization. JAMA. Vol. 236,1976, bls.
2652-3.
11 Judson, F. N., Ehret, J. M., Eickhoff, T. C.: Anogenital
Infection with Neisseria meningitidis in Homosexual Men.
.1. of Infeet. Dis. Vol. 137, 1978, bls. 458-63.
Framh. á bls. 52.
LÆKNANEMINN
45