Læknaneminn - 01.04.2005, Blaðsíða 47

Launabarátta
Ungra Lækna
Kæru læknanemar
í vor útskrifast nýr hópur ungra lækna sem hefur náð sínu helsta
markmiði í lífinu. Lokið er háskólamenntun sem gefur gríðarlega
möguleika í framtíðinni. Hvort sem vinnan er við að sinna veikum
eða stunda rannsóknir höfum við valið starf sem er í senn göfugt
og skemmtilegt.
í lok þessa árs eru kjarasamningar sjúkrahús- og heimilis-
lækna lausir. Því er þegar farin af stað vinna vegna komandi
kjaraviðræðna. Ungir læknar hafa oft tengt kjaraviðræður og
kjarasamninga við brostnar vonir þar sem farið var af stað með
háleit markmið.
í síðustu kjarasamningum sem voru undirritaðir 2002 var mikil
óánægja meðal ungra lækna. Þessi óánægja leiddi til þess að
Félag Ungra Lækna sagði sig úr Læknafélagi íslands. Reynt var
að fara fyrir Félagsdóm til að fá kjarasamningnum hnekkt.
Staðan var hins vegar sú að þótt fulltrúar FUL í samninganefnd
sjúkrahúslækna hefðu ekki skrifað undir kjarasamninginn þá var
FUL hluti af Læknafélagi íslands þegar samningurinn var undir-
ritaður og ungir læknar því skyldugir til að fara eftir þeim kjörum
sem okkar var úthlutað í þeim samningi.
í síðasta kjarasamningi fengu ungir læknar 24.5% hækkun á
grunnlaun sín. Síðan þá hefur orðið 9,3% launahækkun á samn-
ingstímanum. Eru þessar hækkanir sambærilegar við launa-
hækkanir sem önnur stéttarfélög fengu á þessum tíma þó
margar undantekningar séu á því.
í sama samningi fengu sérfræðingar um 64,5% hækkun á sin
grunnlaun. Var sú hækkun útskýrð sem að sérfræðingar hefðu
gefið eftir greiðslur fyrir vaktir. Að hluta til er það rétt en þó ekki
svo mikið að 40% eigi að muna á launahækkunum ungra lækna
og sérfræðinga.
Annað sem gerðist í síðasta samningi var að sett var inn
ákvæði um „Lækna í starfsnámi". Voru allir „Læknar í starfsnámi"
undirþegnir almennum ákveðum um vinnuvernd og skipan
vinnutíma. Það sem þetta þýddi var að ungir læknar höfðu ekki
rétt til hvíldartíma né voru nein hámörk um hámarksvinnutíma.
Fyrir þessa samninga höfðu ungir læknar haft rétt á hvíldartíma
og miðað við meðalvinnuálag þá samsvaraði þetta 1 auka
grunnlaunum á ári. Því var um hreina launaskerðingu að ræða.
í mars 2003 voru svo sett inn ný ákvæði í lög um aðbúnað,
hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum. Var þar verið að taka inn
tilskipun frá Evrópusambandinu um vinnutímalöggjöf. íslensk
stjórnvöld ákváðu að óska ekki eftir undanþágu fyrir Lækna í
starfsnámi og því tók löggjöfin einnig til ungra lækna. Þetta fól
það í sér að Læknar í starfsnámi eru ekki lengur undanþegnir
almennum ákvæðum um hvíldartíma þó við séum ekki beint
með frítökurétt enda er það samningsatriði. Hins vegar hefur
ekki gengið að fá vinnuveitendur okkar né stjórnvöld til að
samþykkja að um Lækna í starfsnámi gildi reglur um almennan
hvíldartíma. Því bendir allt til þess að á vordögum muni Lækna-
félag íslands fyrir hönd Félags Ungra Lækna fara í dómsmál til
að fá þennan rétt samþykktan.
Það sem skiptir hins vegar læknanema mestu máli er hvað
gerist í næstu kjarasamningum. Það eru læknanemar á efri árum
sem munu lengst þurfa að vinna eftir þeim kjarasamningi sem
samþykktur verður næsta vetur.
Sú breyting hefur orðið á samninganefndinni að heimilis-
læknar eru nú hluti af nefndinni. Því sitja nú við sama borð allir
læknar sem starfa á ríkisstofnunum. Ætti þetta að gera samn-
inganefndina sterkari og minnka líkur á því að einn hópur nái að
valta yfir aðra. Innan Félags Ungra Lækna hafa farið fram miklar
umræður um hvernig haga eigi kjaraviðræðum ungra lækna.
Ákveðið var haustið 2003 að ganga aftur inn í Læknafélag
íslands en þó með ákveðnum varnöglum um næstu kjarasamn-
inga. Það hefur hins vegar verið ákveðið að taka þátt í samn-
inganefnd með sérfræðingum á sjúkrahúsum og heimilis-
læknum. Hefur FUL skipað 2 fulltrúa í samninganefndina en þeir
eru greinarhöfundur og Bergþór Björnsson deildarlæknir á
skurðdeild.
Samninganefndin hefur þegar fundað nokkrum sinnum og
hafa fulltrúar FUL sett fram sínar hugmyndir varðandi launakjör
ungra lækna í komandi kjarasamningi. Hefur verið tekið vel í þær
hugmyndir og einnig Ijóst að eitt helsta baráttumál næstu samn-
inganefndar verður að leiðrétta réttindaleysi ungra lækna.
Of snemmt er að koma fram með hvaða kröfur við munum
leggja fram í næstu samningum. Hins vegar er Ijóst að ungir
læknar telja sig eiga inni nokkra leiðréttingu á sínum launum og
að bilið milli yngstu sérfræðinga og reyndra deildarlækna verði
minnkað. Einnig þarf að skoða sérstaklega þær breytingar sem
hafa orðið á síðustu árum með mikilli aukningu á möguleikum á
framhaldsnámi á íslandi. Hefur orðið til nánast nýr hópur deild-
arlækna sem jafnvel eru hér heima í 4-6 ár eftir veitingu lækn-
ingaleyfis. Óeðlilegt verður að teljast að ca. 200.000 kr. munur
sé á grunnlaunum reyndra deildarlækna og yngstu sérfræðinga.
Er það stefna fulltrúa FUL í samninganefndinni að þetta bil verði
minnkað verulega.
Ég hvet læknanema til að fylgjast grannt með þróun mála
næsta vetur og taka virkan þátt í allri umræðu. Læknanemar á
4-6. ári hafa fullan aðgang að heimasíðu FUL og eru velkomnir
á alia fundi sem haldnir eru á vegum okkar. Það er mikilvægt að
læknanemar geri sér grein fyrir því að við erum að semja fyrst og
fremst fyrir ykkur.
Með baráttukveðju
Bjarni Þór Eyvindsson
Formaður Félags Ungra Lækna
LÆKNANEMINN
1 . tbl. 2005
45