Læknaneminn - 01.04.2005, Blaðsíða 78
Verkefni 4. árs læknanema
aðgengilegar til skoðunar að svo stöddu. Níu af 68 sjúklingum
létust ínnan 30 daga frá því einkenni sýkingar voru yfirstaðin
(13,2%), þar af voru 2 sjúklingar þar sem noroveirusýking var
sérstaklega tiltekin sem meðvirkandi dánarorsök á dánarvott-
orði. Sjúklingar voru á aldrinum 0-98 ára, miðgildi 76,5 ár.
Einkenni vöruðu í 1-148 daga, miðgildi 4 dagar. Fyrstu einkenni
sýkingar voru niðurgangur í 61 af 68 tilfellum, uppköst 6/68 og
ógleði 1/68. APACHE II stig var unnt að reikna út fyrir 47 af 68
sjúklingum. Stigin dreifðust frá 2-18, miðgildi 10.
Ályktanir: Niðurstöðurnar gefa til kynna að tíðni norov-
eirusýkingar innan LSH sé margfalt hærri en menn hafa áður
gert sér í hugarlund. Sérstaklega þykir 30 daga dánartíðnin
sláandi og allt bendir þetta til þess að sýkingavörnum og hrein-
læti sé verulega áfátt innan sjúkrahússins. Athyglin beinist nú að
því hvers vegna þróunin hefur orðið á þennan veg og hvað hægt
sé að gera til að sporna við henni. Fyrir liggur áframhaldandi
eftirlit með og skráning á tilfellum, auk hugsanlegrar raðgrein-
ingar á geni polymerasa veirunnar til að kanna hvort um sömu
nýju stökkbreytinguna sé að ræða hér á landi og þá, sem hefur
verið að orsaka hina gríðarlegu aukningu í fjölda noroveirufar-
aldra víðsvegar um Evrópu.
Höfuðáverkar hjá börnum, 7 ára uppgjör
Magnús Sveinsson', Sævar Halldórsson2, Jónas Halldórsson3, Ásbjörn
Jónsson’ 4, María Heimisdóttir1-5, ÓlafurThorarensen' 2
'Læknadeild HÍ, 2Barnaspítali Hringsins, "Endurhæfingardeild LSH við Grensás,
“Röntgendeild LSH í Fossvogi, "Skrifstofa fjárreiðna og upplýsinga, Eiríksstöðum.
Inngangur: Höfuðáverkar eru ein algengasta tegund alvarlegra
áverka hjá börnum og eru ástæða 72 innlagna á spítala á ári að
meðaltali, og tæplega 3500 koma á slysa- og bráðadeild LSH.
Tilgangur rannsóknarinnar var að athuga helstu áhættuþætti
höfuð-áverka barna, kanna forspárgildi ýmissa þátta í greiningu
höfuðáverka og meta niðurstöður taugasálfræðilegra rannsókna.
Þátttakendur og aðferðir: Rannsóknin var aftursæ hóprann-
sókn. Að fengnum leyfum voru skoðaðar sjúkraskrár barna yngri
en 18 ára sem lögðust inn á Barnadeild Landspítalans í Foss-
vogi á árunum 1997 til 2003. Skoðuð var faraldsfræði ýmissa
þátta við kringumstæður slyss og eðli áverka. Allir sjúklingar
voru flokkaðir eftir Head Injury Severity Scale (HISS) eftir ástandi
við komu á slysadeild og útkoma þeirra eftir Glasgow Outcome
Scale (GOS). Skoðaðar voru tölvusneiðmynda-rannsóknir og
þær flokkaðar eftir Marshall skala, og skoðað taugasálfræðilegt
mat þeirra þátttakenda sem undir það gengust.
Niðurstöður: Af 504 sjúklingum voru 58,4 % drengir (294) og
41,6 % stúlkur (209). Meðalaldur var 6,6 ár, miðgildi 6. 30% voru
yngri en 5 ára. Fall var algengasta ástæða áverka og heimili var
algengasti slysstaður. Algengasta greiningin var heila-hristingur.
84 % greindust með smávægilegan eða vægan höfuðáverka og
97 - 98 % voru með góða útkomu á GOS eftir V2 og 3 mánuði.
49 % sneiðmyndarannsókna sýndu engan heilaskaða. Fylgni
var á milli slæmrar útkomu í taugasálfræðilegu mati og slæmrar
útkomu á HISS. 33 % barna sem slösuðust á hjóli, hjólabretti
eða hjólaskautum voru með hjálm.
Ályktanir: Tíðni höfuðáverka fer lækkandi með aldri og eru
algengari hjá drengjum. Fall er algengasta ástæða, flest slysin
verða í heimahúsi og í flestum tilvikum er um að ræða smávægi-
legan eða vægan áverka. HISS reynist áreiðanlegur við upphafs-
mat höfuðáverka barna. Gæta þarf betur að öryggi barna
heimavið og hjálmanotkun er ábótavant.
Hefur mannan-bindilektín meiri sækni í low-
density lípóprótein úr sykursjúkum en úr
viðmiðum?
Katrín Þórarinsdóttir', Sædís Sævarsdóttir'-2' Þóra Víkingsdóttir2, Helgi
Valdimarsson1'2
'Læknadeild Háskóla Islands, 2Ónæmisfræðideild LSH.
Bakgrunnur: Niðurstöður úr Reykjavíkurrannsókn Hjarta-
verndar benda til að sermispróteinið mannan-bindilektín (MBL)
verndi sjúklinga með sykursýki eða hátt kólesteról fyrir krans-
æðastíflu. Low-density lípóprótein (LDL) þessara sjúklinga er
gjarnan umbreytt, þannig að sykrur sem MBL bindur vel verða
aðgengilegri. MBL er sermisprótein og stuðlar að útrýmingu
sumra sýkla og óeðlilegra sjálfsagna. Tilgátan er sú, að MBL
hjálpi við hreinsun umbreytts LDL úr blóði og við höfum þegar
sýnt að MBL getur bundið LDL in vitro. Rannsóknin var gerð til
að athuga hvort MBL bindi LDL úr sykursjúkum betur en LDL úr
kransæðasjúklingum án sykursýki.
Efniviður og aðferðir: Sautján sjúklingar með slæma sykursýki
(HbA1c>8,5) eldri en 35 ára voru paraðir fyrir kólesterólmagni,
aldri og kyni við 18 einstaklinga af hjartaþræðingadeild. Upplýs-
ingar um sykursýki og fylgikvilla hennar, hjartasjúkdóma og
áhættuþætti þeirra, þyngd og kólesteról voru fengnar með
spurningalista og úr sjúkraskrám auk þess sem teknir voru 40
mL af bláæðablóði. ELISA plötur voru húðaðar með LDL
einangruðu úr sermi. MBL var sett ofan á og binding þess við
LDL athuguð. Einnig var binding MBL við oxað LDL athuguð
með sértækum mótefnum gegn oxuðu LDL.
Niðurstöður: MBL í fýsíólógískum styrk bindur LDL í öllum þátt-
takendum við pH 7,4 og er bindingin í réttu hlutfalli við MBL
styrk. Samanburði milli hópa er ólokið og verða þær niðurstöður
kynntar í erindi. Frumniðurstöður með sértækum mótefnum
benda til að MBL bindi oxað LDL.
Ályktun: MBL bindur LDL og gæti því hjálpað til við hreinsun
þess úr blóði.
Lykilorð: Mannan-bindilektín (MBL), low-density lípóprótein
(LDL)
76
LÆKNANEMINN
2005