Læknaneminn - 01.04.2005, Blaðsíða 26

Heilablóðþurrð í hnykli
- Sjúkratilfelli
Albert Páll Sigurðsson
Sérfræðingur í taugasjúkdómafræðum við LSH
Jón Örn Friðriksson
Læknanemi við H(
Sjúkrasaga
Fjörutíu og fimm ára gamall karlmaður kom á BMT-Fossvogi í
sjúkrabíl utan af landi í lok árs 2004 vegna svima, ógleði og
höfuðverks sem var fyrst og fremst staðsettur í enni og bak við
vinstra auga, auk dofa umhverfís bæði augun. Flann hafði fyrir
komu verið kvefaður í viku. Sjúklingi höfðu verið gefin 10mg
metoclopramid (Primperan®) í æð og 5mg morfín í æð í tvígang
í sjúkrabílnum.
Heilsufar og ættarsaga
Sjúklingur hafði verið heilsuhraustur fyrir utan ómeðhöndlaðan
háþrýsting. Það var saga um reykingartil margra ára. Hann hafði
auk þess ættarsögu um heilaáföll og móðir hans lést ung úr
hjartasjúkdómi. Sjúklingur var ekki á neinum lyfjum við komu og
hafði engin þekkt ofnæmi.
Skoðun við komu
Blóðþrýstingur var 142/90, púls 60, öndunartíðni var 18 og
munnhitastig var 36°C. Skoðun á munni og koki var eðlileg og
engin bankeymsli voru yfir skútum (sinuses) andlits. Hjarta og
lungnahlustun var eðlileg. Hnakkastífni var ekki til staðar. Heila-
taugaskoðun var eðlileg og ekki sást augntin (nystagmus),
kraftar voru jafnir og eðlilegir, sinaviðbrögð voru jöfn og engin
klaufska var í útlimum. Babinski próf (sem mælir truflun á
pyramidal taugabrautum) var neikvætt báðum megin. Húðskyn
var ekki prófað. Rhomberg próf (sem mælir jafnvægi og stöðu-
skyn) var ekki framkvæmt og göngugeta var ekki prófuð.
Rannsóknir við komu:
Blóðprufa sýndi 13.400 hvít blóðkorn sem er væg hækkun, Na-
og K-gildi voru eðlileg. CRP var eðlilegt, <6. EKG sýndi eðlilegan
sínus takt.
Tölvusneiðmynd (TS) af höfði var ekki talin sýna merki um
blæðingu, drep eða fyrirferð. Hins vegar sáust talsverðar þétt-
ingar í kinnholum og í ethmoidal cellum. Aðrir skútar voru hreinir
(sjá mynd 1A)
Afdrif:
Sjúklingur var talinn hafa skútabólgu (sinusitis). Hann fékk
lyfseðil fyrir oxymetazolinum (Nezeril®) nefdropum og lorata-
dinum (Clarityn®) töflum. Sjúklingurinn var sendur heim og sagt
að leita til heimilislæknis til eftirfylgdar.
Sjúklingur kom aftur á Bráðamóttökuna tveimur dögum
síðar með sjúkraflugi. Hann hafði verið með viðverandi
slæman höfuðverk og svima, sem á síðasta sólarhring var
farinn að lýsa sér sem snarsvimi (vertigo) auk þess sem það
bar á vaxandi rugli og óáttun.
Skoðun við komu:
Sjúklingur var hitalaus, blóðþrýstingur var 179/98, púls 50/mín,
öndunartíðni var 13/mín. Hann var ekki hnakkastífur. Hjarta- og
lungnahlustun var eðlileg og kviður mjúkur og eymslalaus. Hann
var mjög slappur og máttlaus, svaraði illa kalli og ruglaði og var
áttaður á stað, en ekki stund. Fengíð var álit taugalæknis. Við
skoðun var sjúklingur með augntin til vinstri, Rhomberg próf var
jákvætt og Babinski-próf var jákvætt vinstra megin.
Rannsóknir við komu:
Almennar blóðprufur voru eðlilegar, nema hvít blóðkorn voru
hækkuð eða 17.000. Lifrarpróf voru eðlileg og CRP <6. Hjarta-
línurit sýndi eðlilegan sínus takt, 51 slag á mínútu.
Bráðatölvusneiðmynd af höfði sýndi allstórt drep í hnykli
(cerebellum) mest vinstra megin, auk víkkunar á heilahólfum
sem er vísbending um brátt vatnshöfuð (acute hydrocephalus)
(sjá mynd 1B). TS af höfði, frá fyrri komu, var endurskoðuð, en
á henni sáust merki um byrjandi drep í hnykli, sem ekki hafði
greinst við fyrri komu.
Sjúkrahúslega:
Sjúklingur var lagður inn með greininguna heilablóðþurrð í hnykli
(cerebellum) og brátt vatnshöfuð vegna flæðishindrunar um
Foramen of Luscha og -Magendie í heilastofni.
Sjúklingur varð svefndrukkinn (somnolent) stuttu eftir komu
24
LÆKNANEMINN
2005