Læknaneminn - 01.04.2007, Side 65

Sérnám í Svíþjóð
tilsettum tíma. Læknirinn hefur þá jafnframt fasta stöðu
við deildina. Sérnámskúrsar (SK kurser) eru almennt
2-5 daga námskeið sem viðurkennd eru af IPULS
www.ipuls.se. Tekin eru fyrir ýmis efni og er þeim skipt
upp í flokka eftir því hvort þau séu t.d. almenn klínísk,
sérhæfð fyrir námslækna í undirsérgrein eða fjalli um
stjórnun, siðfræði o.þ.h. Á þessum vef má auk þess finna
flest önnur námskeið sem haldin eru.
Hvernig gekk að byrja að vinna?
Sædís: Það gekk nú framar vonum enda léttur og
skemmtilegur andi á deildinni, og var tekið vel á móti mér
þótt bablið í manni hljóti að hafa verið illskiljanlegt! Ég
held að það hjálpi talsvert hve sjúkrahúsið og
heilbrigðiskerfið er almennt líkt hinu íslenska og vel
tölvuvætt auk þess sem íslenskir læknar hafa gott orðspor
í Svíþjóð. Tölvuorðabókin reyndist mér vel auk þess sem
ég fékk 3 vikur í aðlögun á öllum póstum deildarinnar í
byrjun (það gildir einnig um Svía), byrjaði m.a.s. fyrstu
vikuna með íslenskum "túlk" á teymi, þ.e. deildarlækni
sem var í vali á okkar deild svo það gerist varla betra!
Ég lenti auðvitað eins og flestir í neyðarlegum misskilningi
milli sænsku og íslensku, ekki síst í byrjun, sem þó er bara
gaman að hlæja að eftir á. Bað t.d. sjúkling á meðan á
sýnistöku stóð að reyna að vera "rolig" og meinti auðvitað
að reyna að slaka á og halda ró sinni en orðið þýðir á
sænsku skemmtileg! Síðan varég á mörgum teymisfundum
búin að tala um "planet" fyrir þennan og hinn sjúklinginn,
þegar einn aðstoðarlæknir benti mér kurteislega á að ég
hlyti að meina "planen" (planið, áætlun) en ekki "flugvél"
- greinirinn skiptir greinilega máli! Kollegi minn sendi
einnig konsúlt til blóðmeinafræðings vegna sjúklings með
járnskort og skrifaði "hjárnbrist" á beiðnina og fékk svar
þess efnis að hann ætti nú heldur að leita til taugalæknis,
enda þýðir hjárnbrist heilaskortur á meðan járnbrist þýðir
járnskortur!
Sigríður: Já, ég verð að segja að það kom mérverulega
á óvart hvað bæði sjúklingar og starfsfólk taka manni vel,
þrátt fyrir að maður tali "ungbarna" sænsku í byrjun. Allir
mjög umburðarlyndir og ekki fann maður fyrir að neinn
væri pirraður eða kvartaði. Ég hugsa að það orsakist af því
að það er svo mikið af innflytjendum í Svíþjóð, til dæmis
eru í hverri móttöku hjá mér alltaf sjúklingar sem tala enga
sænsku en þeir eiga rétt á að hafa túlk með sér í samtalinu.
Maður hefur oft hlegið yfir því að misskilja eða segja
einhver vitlaus orð á sænsku.
Stuttu eftir að ég byrjaði að vinna þá hringdi ég í eldri
konu vegna niðurstaðna úr skjaldkirtilsprófi. Maðurinn
hennar svaraði og þegar ég spurði hvort hún væri heima
svaraði hann "hun gick i skogen" (fór út í skóg). Allt í einu
fóru hugsanir af stað í kollinum... bíddu, nota Svíar þetta
orðatiltæki ef einhver deyr? Mér fannst frekar neyðarlegt
að segjast samhryggjast honum ef hún var ekki látin og
ekki var betra að segjast hringja á morgun ef hún væri svo
látin. Mérfannst besta lausnin að reyna að halda aumingjans
manninum á línunni og athuga hvort hann gæfi mér ekki
frekari upplýsingar. Svo sagði hann "jo, hun gick i skogen
att plocka svampar" (fór út í skóg að týna sveppi). Síðar
komst ég að því að Svíar nota orðatiltækið "att gá inni
vággen" ef einhver er útbrunnin.
Inga Sif: Mjög vel. Ég fékk 3 vikur í aðlögun þar sem ég
var 1 viku á lungnateppusjúkdómateyminu, 1 viku á
bráðamóttökunni og 1 viku á lungnakrabbameins-, berkla-
og lungnafibrosuteyminu. Þar á eftir tók við deildar- og
móttökuvinna sem hefur verið vel skipulögð og með góðu
aðgengi að sérfræðingum til að leita ráða hjá ef þarf. Eftir
1 mánuð skildi maður allt sem sjúklingarnir sögðu og um
3 mánuði tók að fá góðan orðaforða sem dugar fyllilega í
vinnutengdum samræðum. Síðan er það einstaklingsbundið
hve góðum tökum menn ná á sænskri tungu en flestum
reynist það auðveldara en við fyrstu sýn.
Hvernig er skipulag teymis á spítalanum?
Allar: Skipulag teymis er almennt líkt því íslenska og
samvinna við aðrar stéttir s.s. sjúkra- og iðjuþjálfa,
félagsráðgjafa og næringarfræðinga varðandi einstaka
sjúklinga með því besta sem við höfum kynnst. Einnig er
mikið af lærdómsríkum tilfellafundum með öðrum
sérgreinum.
Hvernig er hinn dæmigerði vinnudagur?
Allar: Vinnudagurinn á lyflæknisdeildum er frá 8-16:30
þar sem 30 mín matartími er dreginn frá vinnutíma. Hér er
allt skipulagt með miklum fyrirvara og maður þarf að skila
inn öllum óskum 2-3 mánuðum fyrir hverja önn. Síðan fær
maður skema fyrir hverja önn og þá getur maður verið
eina viku á móttöku, aðra með konsúlt, hina með deildina
o.s.frv.
Hvernig er vaktaálagi / vinnustundum háttað (á
mánuði eða viku)?
Allar: Vinnuvikan er 40 stundir, en vaktaálag mjög brey-
tilegt eftir deildum. Næturvaktir virka daga eru skipulagðar
sem vaktavikur, 16 tíma vakt annan hvern dag, helgarvak-
tir skipulagðar sér. Vaktir ST lækna í sérnámi eru almennar
lyflæknisvaktir meðan á sérnámi stendur þar sem sérfræð-
ingar sinna bakvöktum.
Vaktaálagið er meira en var á LSH, enda miklu stærra
upptökusvæði, en svipað og Inga Sif kynntist í Skotlandi.
Viðvera sérfræðinga er minni en við eigum að venjast frá
íslandi. Það er því gott að hafa öðlast a.m.k. 1 árs reynslu
af lyflækningum á íslandi áður en maður hefur sérnám í
Svíþjóð.
Frá og með 2007 gilda hér reglur Evrópusambandsins
Læknaneminn 2007 65