Úrval - 01.03.1976, Side 79

KONGURINN OG DRA UMAHALLIRNAR HANS
77
grænt, fjólublátt. Það hafði tekið
margra ára tilraunir með litað gler að
finna einmitt þann bláa blæ, sem
kóngurinn vildi.
En ekkert af þessum ævintýralegu
uppátækjum var ætlað fyrir hirðveisl-
ur. Nei, þau voru aðeins til ánægju
fyrir einn mann: hinn einmana,
sérvitra kóng, sem flakkaði eirðarlaus
frá einni höllinni til annarrar, aðeins
með þjónustulið sitt. En þar sem
hann krafðist þess að fá alltaf itta eða
níu rétta máltíð, meira að segja í
afskekktustu fjallakofum, fylgdi all
eldhúsið með, hvert sem Lúðvík II
fór. Stundum lét hann leggja á borð
fyrir fjóra og sat þar svo einn með
„gestum" sínum: Hinni lánlausu
drottningu Maríu Antoinettu, eða
frönsku kóngunum Lúðvík fjórtánda
eða fimmtánda.
Síðustu ár ævi sinnar lifði Lúðvík
næreingönguá nóttunni. ,,Ég breyti
nóttu í dag, því ég nýt kyrrðarinnar
og einverunnar,” sagði hann eitt
sinn gesti sínum. Hann fór venjulega
á fætur milli klukkan sex og sjö á
kvöldin, ne\ ti aðalmáltíðar um
miðnæturskeið, las, undirritaði
stjórnarpappíra og fórí langa reiðtúra
,,í töfrabirtu tunglsins gegnum
þögla, snævi þakta skóga,” skrifaði
hann í dagbók sína. Hann fékk sér
léttan málsverð undir morguninn og
fór svo í bólið. Hirðfólkið sagði, að á
Herrenchiemsee hefði hann oft geng-
ið löngum stundum fram og aftur í
Speglasalnum í hunangsgulri birt-
unni frá 2500 kertum, sem þrjátíu
þjónar voru 20 mínútur að kveikja á.
Eyðslusemi Lúðvíks tók til sín
gífurlegt fé. Tuttugu árum eftir að
hann settist á veldisstól hafði hann
ekki aðeins sóað einkaauði sínum,
heldur skuldaði bæði bönkum, bygg-
ingameisturum og ýmsum öðrum.
Geysilegur byggingakostnaður hafði
étið upp hans eigið fé, sem virt var á
sex milljarða samkvæmt nútíma
gengi — og „ævintýrakóngurinn”
stóð frammi fyrir gjaldþroti.
Þegar svo illa var komið, reyndi
hann að taka 1500 milljónir að láni
til að borga skuldir sínar og fullgera
hallirnar, en enginn vildi hætta fé
sínu I slíkt fyrirtæki. Ráðgjafar
Lúðvíks hikuðu við að fara að
fyrirmælum hans um að leita hjálpar
hjá þingi Bæjaralands, en árleg
fjárlög þess voru rösklega 2000
milljarðar. En þar sem þeir óttuðust
um stöður sínar, ef þeir neituðu,
lögðu þeir á ráðin um, að fjórir
sálfræðingar könnuðu geðheilbrigði
kóngsins. Þrír sálfræðinganna sáu
Lúðvík aldrei, en samt létu þeir frá
sérfara 19 síðna skýrslu, þar sem þeir
lýstu kónginn „ólæknanlega geð-
sjúkan.” Dómur þeirra var að mestu
leyti byggður á vitnisburði þjónustu-
fólksins, sem að stómm hluta var I
ónáð hjá kónginum.
10. júní 1886 kom nefnd ráðherra,
lækna og sjúkraliða með leynd til
Hohenschwagau, og hafði klóróform-
ið til taks. Ætlunin var að tilkynna
kónginum, sem hafði áformað að