Skógræktarritið - 15.10.2014, Blaðsíða 16

SKÓGRÆKTARRITIÐ 201414
Arnarholt í Stafholtstungum
Arnarholt í Stafholtstungum er landnámsjörð. Í Land-
námu segir að Þorbjörn, sonur Arnbjarnar Óleifssonar
langháls, hafi numið Stafholtstungu milli Norðurár
og Þverár og búið í Arnarholti. Jörðin hefur við
landnám náð yfir Miðtungu og vestasta hluta Syðstu-
tungu. Í dag eru um fimmtán bæir á þessu svæði og
jörðin Arnarholt hefur dregist mikið saman, í um 330
ha. Talið er að búskapur hafi haldist á jörðinni alla tíð
frá landnámi. Í manntalinu sem tekið var 1703 bjuggu
ellefu manns í Arnarholti og íbúafjöldi var á bilinu
10 til 15 manns allt til þess að sýslumaður Mýra- og
Borgarfjarðarsýslu settist að í Arnarholti 1879, en það
var Guðmundur Pálsson frá Borg. Þá fjölgaði íbúum
nokkuð. Guðmundur Pálsson lést 1887 og tók þá við
staðnum Sigurður Þórðarson sýslumaður.
Sigurður Þórðarson var fæddur 24. desember
1856 á Litla-Hrauni við Eyrarbakka. Hann var sonur
hjónanna Þórðar Guðmundssonar, sýslumanns í
Árnessýslu og Jóhönnu Andreu Knudsen. Sigurður
ólst upp með foreldrum sínum, gekk í Lærðaskólann,
lauk stúdentsprófi 1876 og embættisprófi í lögum
frá Kaupmannahafnarháskóla 1885. Sigurður var
sýslumaður í Mýra- og Borgarfjarðarsýslu í tæp 30
ár eða til 1914 er hann fékk lausn frá störfum sökum
lasleika. Eftir það vann Sigurður meðal annars sem
lögfræðiráðunautur hjá Landsbankanum. Þegar
Sigurður varð sýslumaður keypti hann jörðina
Arnarholt og bjó þar myndarbúi þótt það hafi aldrei
verið stórbú. Krafðist sýslumaður þess af mönnum
sínum að vel væri um allt gengið og vel farið með
allar skepnur. Sigurður sýslumaður varð riddari af
dannebrog árið 1911 en dannebrogsorðunni má líkja
við fálkaorðuna íslensku. Sigurður þótti gott yfirvald
og hann mun hafa verið góður lagamaður og gott til
hans að leita í vandamálum5.
Hjörtur Snorrason keypti jörðina af Sigurði árið
1915. Hjörtur var skólastjóri á Hvanneyri og alþingis-
maður. Hann bjó í Arnarholti frá 1915 til dauðadags
árið 1925. Ragnheiður Torfadóttir eiginkona hans
bjó þar áfram eftir lát hans til 1935. Guðmundur
Guðbjartsson, sem ættaður var frá Jafnaskarði, bjó í
Arnarholti frá 1935. Hann fórst í flugslysi 1951 og bjó
Anna Kristjánsdóttir kona hans þar áfram til ársins
2. mynd. Skilti sem markar Tré ársins 2014 afhjúpað við hátíðlega athöfn þann 14. september 2014. Mynd: Ragnhildur Freysteinsdóttir