Fróðskaparrit - 01.01.1960, Blaðsíða 65

Fróðskaparrit - 01.01.1960, Blaðsíða 65
Heimrustir 71 81) í Anders Sunesøns sonevndu parafrasu yvir Skánsku Lóg verður hetta (í kap. 35) sagt soleiðis: »1 forhold til tofterne som de mere an- seelige, ikke i forhold til de tilliggende jorder, der retter sig efter tof- terne som lemmerne efter hovederne, betales afgifter og udredes, hvad der skyldes til underhold af Kongen og pálignes pá visse steder, hvad ledingen nødvendigvis kræver.« Um »leding«, »inne« og »stud« sjá Poul Johs. Jørgensen 1940 s. 257 -59, 267-69, 378. 82) LBK II s. 427. 83) Allur kongsskatturin var umleið 408 gyllin (peningur) árliga, sbr. Komm. bet. 1709 s. 64 (408 gl. 4]/2 skn.) og Candt s. 465 (408 gl. 1 skn. í 1790). í 1895 var hann 680 kr. 95 oyru, sbr. Lagt. 1896 s. 15. 84) Sbr. A.C.E. nr. 32, har tað saest, at nakrir kongsbøndir í 1532 hava verið hjá kongi og »berettet, at nogle andre mænd der pá landet have ydermere toft og jorder og agerland i brug end som de og give de ikke mere skat eller landgilde deraf, end de gøre.« Tá letur kongur ríkisráðslimin Knud Gyldenstjerne skipa fyri: »at skifte og dele dem slig jord mellem redelig og skjellig, efter som de give skat og landgilde.« 85) Sbr. Lunddahl í LBK II s. 430. 86) Sbr. kongabræv dagf. 25.7.1560 (A.C.E. nr 95), sum umframt at áleggja ein eykaskatt í øllum ríkinum eisini segði, at hvørjir 10 festi- bøndur skuldu »lægges udi læg sammen« og lata 10 dálar, meðan hvørjir 10 ognarbøndur eisini skuldu leggjast í løg og rinda 20 dálar. í báðum førum skuldi »den rige hjælpe den fattige « Seinni 5.3.1565) sluppu Føroyar undan hesum skatti, sjá A.C.E. nr. 106. 87) Sbr. Lagt. 1889 s. 7, teig 2. 88) Sbr. Lagt. 1896, s. 19, teig 1. Soleiðis mundi tað helst vera eina mest ta seinastu tíðina, nakar kongsskattur var, tá ið ein gyllin í mynt var 80 oyru. Kongsskatturin var við lóg nr. 70 frá 23.4.1897 § 3 lagdur saman við matrikulskattinum og saman við hesum heilt tikin av við løgtl. nr. 25 frá 17.12.1948. 89) FRD 1.10.1869, har ein festari við 4 mk av festinum í Skálum (sbr. Degn 1945 s. 244—45) kravdi eina einkju dømda at fara av »en Del af Citantens Skattegrund i Skaalum,« ið hon nýtti til hoyløðu. Undir sakarmálinum varð upplýst, at tríggir kongsfestarar — hesir tríggir festararnir eru óivað teir, ið sitið hava við tí gamla festinum í Skálum, ið býtt varð í 1740 og 1803 — rindaðu skattin av grundini, sum tó eisini onnur — ognarar — áttu í. Dómurin sigur, at um festararnir lótu skattin, so høvdu teir ikki ein betri rætt enn hinir eigararnir at nýta skattagrundina. Viðvíkjandi skattagrundunum í Skálavík, sum nevndar eru síðst í notu 59 (Innari Heygsgarður í Innaradali og Korngarðurin á Hamri) var tað soleiðis, at tvinni hús nýttu hesar grundir til beiti og at seta
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118

x

Fróðskaparrit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.