Fróðskaparrit - 01.01.1991, Blaðsíða 112

Fróðskaparrit - 01.01.1991, Blaðsíða 112
116 ETYMOLOGICAL NOTES too, but only in poetic style; in ordinary usage the meanings are ’erect; high; steep’, a striking difference which calls for an expla- nation. We now observe that the adjective reystur figures in compound nouns such as reystmenni n. ’capable man’ from ON hraustmenni. In such compounds reyst- al- ternates with royst-, as like as not under the influence of Old Norse variants with hreysti-, hence also roystmenni, cf. ON hreystimenni. In these surroundings t was regularly lost in pronunciation, so that where the alternative royst- was established, it would be felt as roys-, bringing it into association with roysni, not a big step given the meanings, and willy nilly with roysin also. In some places, then, and at some time, roysin and reystur became comfused, when the latter took on the meanings ’erect; high; steep’ proper to the former alone. It remains to be said that yet another total- ly unrelated word has become involved in these changes. This is roysningur ’walrus’, first recorded by Svabo in the Fiskakvæði and in his Dict. Fcer. compared with Icel. »rostúngr«. It seems that particularly the ad- jective roysin has been instrumental in con- verting ON rostungr into Far. roysningur, their relationship being reminiscent of the pattern seen in heiðin ’heathen’ and its noun heidningur. Our standard authorities explain this word as ’rusty (animal)’ in allusion to the colour, cf. de Vroes, op.cit., 452, the name then being based on *rost ’rust’, though there is no independent evidence for such a term in traditional Norse where the medieval word is ryð. Nor do our natural his- tory books confirm that ’rusty’ would be a likely epithet. However, V. Kiparsky, L’histoire du morse, (Annales Academiæ Scientarus Fennicæ, Ser. B., Vol. 73.3) has shown that ON rostungr is ultimately due to another Old Norse walrus name rostm- or rosmhvalr, where rosm- is the older variant and orginally an independent name, corrupt- ly rendering Lappish morssa, of which it is an anagramme (see particularly pp. 30-44 ’Les formes scandinaves et leur rayonne- ment’). The Lapps were, of course, familiar with the animal long before the Norsemen reached its habitat on the shores of the far north. The name is presumed to be onomatopoeic, reproducing the loud, bel- lowing call. Smæra f. ’clover’ One recognises in Far. smæra f. the typical representative of the native Scandinavian term for clover, cf. Icel. smæra (local: Árnes- sýsla, otherwise smári m.), Norw. smære, Orkney Norn smero, older Dan. smære, Swed. dial. smáre, whereas standard Swed. klóver, like Dan. kløver, older klever, are borrowings from MLG klever. S. Bugge, Paul und Braunes Beitráge xxiv, 455f., compared synonymous Irish seamar, which he regarded as standing in ablaut rela- tionship to the Scandinavian words, though without going into details. We note that sea- mar, seamair f., often as the diminutive seamróg, the last taken into English as shamrock, where it is generally understood as the emblem worn on St. Patrick’s Day, March 17th. But Bugge’s view did not meet with the assent of others publishing in the field, doubtless since the ablaut variation implied is so irregular. In the following we aim to demonstrate that the words are indeed related, submitting that the nature of the material does not oblige us to operate with ablaut relationship as such. But first, we test
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Fróðskaparrit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.