Helgarpósturinn - 20.03.1986, Blaðsíða 34

FJOLMIÐLUN
Einkennileg niðurstada siðanefndar
Siðanefnd Blaðamannafélags íslands sam-
þykkti fyrir skemmstu vítur á Ingva Hrafn
Jónsson fréttastjóra sjónvarpsins vegna frétt-
ar, sem sögð var um vandamál Arnarflugs. I
fréttinni var staðhæft, að Agnar Friðriksson
framkvæmdastjóri fyrirtækisins væri á för-
um þaðan og væri hann raunar búinn að
leggja inn up'psögn sína. Þessu neitaði for-
stjórinn í fréttatíma sjónvarpsins sama kvöld
en varð að viðurkenna, að sjónvarpsfrétta-
maðurinn Edda Andrésdóttir hefði rétt fyrir
sér þrátt fyrir allt. Hann hefði bara ekki get-
að viðurkennt uppsögnina, þar sem tekið
hefði verið af honum loforð um að skýra
ekki opinberlega frá henni fyrr en síðar. Þar
að auki gat forstjórinn hangið í þeirri stað-
reynd, að uppsögnin hefði ekki verið lögð
fram á þeim stjórnarfundi daginn áður, sem
um var fjallað í fréttinni. Hún hefði nefnilega
verið lögð fram miklu fyrr.
Frétt sjónvarpsins var í öllum aðalatriðum
rétt og því er þessi niðurstaða siðanefndar-
innar illskiljanleg. Hún er byggð á því, að
fréttastofa sjónvarpsins hafi ekki kynnt sér
nægilega vei staðreyndir málsins og væri
það vítavert og með því hefði fréttastjóri
sjónvarps ekki gætt nægilega ve! þeirrar
starfsskyldu sinnar að heimildir væru kann-
aðar til hlítar.
Mér sýnist á þessari niðurstöðu siðanefnd-
ar, að hún hafi ekki gætt þeirrar skyldu
SINNAR, að leggja ekki harða dóma á störf
fréttamanna nema, um augljósa vanrækslu
sé að ræða í störfum fréttamanns eða yfir-
manns. i þessu tilviki sé ég ekki neitt, sem
réttlætir dómfellingu sem þessa.
Fréttastofa sjónvarpsins hefur að mörgu
leyti vaknað til nýs lífs með nýju fólki og þar
er stöku sinnum núorðið stunduð frétta-
mennska í þeim skilningi að aflað er frétta og
upplýsinga annars staðar en í hinum opin-
bera straumi upplýsinga, sem berast í massa-
vís í formi fréttatilkynninga. Fréttin um Arn-
arflug var eitt mjög gott dæmi um hina ,,nýju
fréttamennsku" sjónvarpsins. Og þá fá frétta-
stjórinn og fréttamaðurinn ofanígjöf.
eftir Halldór Halldórsson
Þessi niðurstaða siðanefndar er raunar til
marks um það, að það eru gerðar aðrar og
ákveðnari kröfur til ríkisfjölmiðlanna en
blaðanna. Það er að vísu þekkt fyrirbæri
meðal almennings og stjórnmálamanna. En
siðanefnd Blaðamannafélags íslands gegnir
ekki því hlutverki að gera skilsmun á fjöl-
miðlum. Með slíkum vinnubrögðum er
nefndin búin að stíga skref út fyrir verka-
hring sinn.
Ég lít á niðurstöðuna sem mistök í sjálfri
sér og ég lít á hana sem dæmi um misskiln-
ing á verkefni Siðanefndar Blaðamannafé-
lags Islands, sem á vonandi eftir að gegna
mikilvægu hlutverki í framtíðinni.
LEIKLIST
Húsandarnir tala
•Herranótt sýnir í Fétagsstofnun stúdenta:
Húsiö á hœðinni eöa Hring eftir hring eftir
Sigurð Pálsson.
Leikstjóri: Þórhildur Þorleifsdóttir.
Búningarr Sigrún Guðmundsdóttir.
Lýsing: Egill Arnason.
Tónlist: Bjarni Gunnarsson, Rut Kristins-
dóttir og Ragnheiður Þorsteinsdóttir.
Leikendur: Nœrri fjörutíu áhugasamir
nemendur í MR.
Sýningartími: 214 klst.
Húsið á hæðinni vísar til hins gamla og
virðuiega skóla við Lækjargötu, sem eitt
sinn hét Lærðiskólinn, síðan Hinn almenni
menntaskóli og loks Menntaskólinn í Reykja-
vík en hefur þrátt fyrir allt, nafnbreytingar
sem aðrar breytingar, alla tíð verið ein og
sama stofnunin inn við beinið. Þar hafa varð-
veist margvíslegar hefðir sem sumarhverjar
má rekja allar götur aftur til skólanna á Hól-
um og í Skálholti og guð má vita hversu langt
má rekja þær þaðan. Sterkust og sennilega
elst þessara hefða er Herranótt og sjónleika-
hald í kringum hana og á hennar vegum. Þar
liggur vagga leiklistar á íslandi. Það er því
við hæfi að á tvöhundruð ára afmæli borgar-
innar og á 140 ára afmæli skólans skuli
Herranótt láta semja leikverk um sögu skól-
ans til flutnings.
Eftir Sigurð Pálsson hafa áður verið sýnd
þrjú leikrit, öll á vegum Nemendaleikhúss-
ins, en auk þess hefur hann eins og alkunna
er gefið út fjórar ljóðabækur og er í röð okk-
ar fremstu skálda.
Það er í rauninni húsið sjálft sem fer með
aðalhlutverk í leiknum. Það minnist margs
sem á dagana hefur drifið innan þess veggja.
Til þess að segja söguna eru notaðir andar
hússins sem eru einir sjö, tveir óbreyttir hús-
andar, gríski andinn, latínugrána, dansand-
inn, frelsisandinn og Angurvær, sem er andi
ástar og trega. Þeir tengja saman atriðin með
aðstoð sögugyðjunnar og segja frá ýmsu sem
gerst hefur milli atriðanna.
Hin eiginlegu leikatriði eru fjögur. Fyrsti
þáttur gerist í kringum 1950 og segir frá
pereatinu og ýmsu í kringum það. Annar
þáttur gerist milli 1870 og 1880. Þar koma
m.a. fram Hannes Hafstein og Kristján Fjalla-
skáld. Þriðji þáttur gerist að mestu árið 1937
þegar kommar og nasistar deila harkalega
og loks gerist fjórði þáttur árið 1965 á dög-
um bítlaæðisins og túberinganna. Forleikur
á sér stað í Hólavallaskóla og lokaatriði í nú-
tímanum.
í hverjum þætti er leitast við að bregða upp
andrúmslofti hvers tíma og vísað til atburða
þjóðarsögunnar. En einnig er leitast við að
sýna að þrátt fyrir að tímarnir og hugmynda-
heimurinn breytist þá eru það þrátt fyrir allt
svipuð vandamál sem ungt fólk á við að
stríða á hverjum tíma. Þannig eru tvö stef
endurtekin með tilbrigðum í hverjum þætti.
Annað er hin eilífa glíma unglinganna við
reglur og stjórnsemi hinna fullorðnu og upp-
reisnin gegn þessu valdi sem ævinlega býr
með ungu fólki. Hitt er ástin og öll þau fjöl-
mörgu vandræði, hugarvíl og angur sem af
henni leiða. Það mætti vel líkja verkinu við
Ijóðabálk þar sem sama stefið er endurtekið
í nýju og nýju samhengi. Texti Sigurðar er
líka víða ljóðrænn, allstaðar er hann góður
'þó hann fái víða á sig hversdagslegt yfir-
bragð, en oftast fjörlegur, fyndinn og hraður.
Þórhildur Þorleifsdóttir er flinkur leik-
stjóri. Virðist einu gilda hvort hún hefur í
höndunum óharðnaða unglinga eða þraut-
þjálfaða atvinnuleikara. Með hvorum
tveggja tekst henni að búa til sterkar vel unn-
ar og eftirminnilegar sýningar. Ekki síst er
hennar sterka hlið að fást við mannmargar
fjölþættar sýningar. Við fremur frumstæðar
aðstæður í sal Félagsstofnunar stúdenta
tekst leikhópnum undir stjórn Þórhildar að
gæða horfinn tíma skemmtilegu lífi. Leikið
er á sviði og tveimur pöllum til hliðanna, og
þannig skapað aukið rými sem nýtist svið-
setningunni mjög vel.
Leikstjóranum tekst að ná ótrúlega miklu
út úr leikhópnum. Flest atriðin byggja á sam-
spili í hópum og hlutverkin eru mörg og til-
tölulega smá hvert um sig. Mörgum leikend-
anna tekst að búa til skemmtilegar smá-
myndir af einstökum persónum, en endan-
lega er það hópurinn í heild og samspil hans
sem sker úr um hvernig til tekst og í heildina
er árangurinn góður, þó auðvitað sé misjafn-
lega leikið. Ég sé því ekki ástæður til að telja
hér upp einstaka leikendur og frammistöðu
þeirra.
Fyrst og síðast er leiksýningin þó skemmti-
leg. Efnið er gott og vel úr því unnið. Svið-
setningin lifandi og fjörleg, enda hvernig
ætti annað að vera þegar Þórhildur Þorleifs-
dóttir og Sigurður Pálsson leggja í púkk með
eldhressum og áhugasömum krökkum.
POPP
p 5*
Tárast og tryllt með stórstjörnum
eftir Ásgeir Tómasson
WE ARE THE WORLD - THE VIDEO
EVENT
Picture Music International/Fálkinn
Ævintýrið hófst eigintega með því að
Harry gamli Belafonte fékk hugmynd sem
hefði aldrei orðið annað ef Bob Geldof og
Midge Ure hefðu ekki samið lagið Do They
Know It’s Christmas. Það sló í gegn í Bret-
landi og því áttu Bandaríkjamenn næsta
leik. Belafonte lét því ganga til Michaels
Jacksons og Lionels Ritchies sem þegar
hóuðu í Quincy Jones upptökustjóra og
útsetjara. Síðan togaði Þríbjörn í Fjórbjörn,
Fjórbjörn í Fimmbjörn og svo framvegis uns
rjómi bandarískra poppara var saman
kominn undir einu þaki í gamla
Chaplinstúdíóinu í Los Angeles. Þessi rjómi
söng síðan saman svo að tár spruttu af
hvörmum We Are The Children og restin er
históría eins og sagt er.
Hópurinn sem þarna var saman kominn
var svo stjörnubjartur að ef sprengju hefði
verið varpað Á stúdíóið nóttina góðu milli 28.
og 29. janúar 1985 væri John Denver nú á
toppnum vestra. Svo sagði að minnsta kosti
einhver í stjörnuskaranum sem kýs að láta
nafns síns ekki getið. Nú, og til að gera langa
sögu stutta þá rokseldist lagið og því var vita-
skuld næsta skref í fjáröfluninni að gera
myndband um herlegheitin.
Myndbandið We Are The World — The
Video Event segir á hundavaði frá tilurð lags-
ins, forvinnu, eftirvinnu og síðan náttúrlega
næturvinnunni góðu þegar stjörnurnar
skinu. Heilagur Bob kom í heimsókn og blés
eldmóði, Stevie Wonder var eins og fífl, allir
föðmuðu alla, kysstust, táruðust og umfram
allt sungu saman. Bróðernið var svo svaka-
legt að kærleikarnir gerast varla meiri. Ekki
einu sinni hjá Osmondsfjölskyldunni í Utah
þegar hún hljóðritar sína tónlist.
Myndefnið sem tekið var upp meðan á
gerð lagsins We Are The World stóð tók sam-
tals 44 klukkustundir í sýningu. Á spólunni
The Video Event fáum við að sjá eina
klukkustund af þessum viðburði. Auðvitað
er búið að klippa út allt sem ekki má sjást.
Engin stjarna borar óvart í nefið hvað þá að
hún syngi falskt. Þrátt fyrir gerilsneyðinguna
er samt gaman að fylgjast með öllu tilstand-
inu. Sumar stjörnurnar verða allt að því
feimnar í návist hinna stærri. Nokkrir eru
ekkert nema yfirborðið. Aðrir láta sér fátt
um finnast, sleppa öllum leikaraskap og
sýndarmennsku. Minnisstæðastir úr hópn-
um eru þeir Bob Dylan og Bruce Spring-
steen. Svo hversdagslegir að þeir gætu þess
vegna fengist við fiskverkun á daginn og
söng á kvöldin.
We Are The World varð ekki lag ársins
1985. Þó halaði framtak bandarísku popp-
stjarnanna inn allmargar milljónir dollara
bæði með plötu- og myndbandssölu. Og ekki
hvað síst; það varð öðrum þjóðum fyrir-
mynd. Því tóku Kanadamenn sig til og sungu
Tears Are Not Enough, Þjóðverjar poppuðu
saman Nackt im Wind, íslendingar Hjálpum
þeim og þannig mætti lengi telja. Lögin We
Are The World og Do They Know It’s Christ-
mas opnuðu líka augu dægurtónlistarmanna
fyrir því að saman geta þeir gert ýmislegt
þarflegt og gott. Jafnvel skákað ríkisstjórn-
um ef þvi er að skipta. Því er myndbandið
We Are The World — The Video Event heim-
ild um það sem hratt skriðunni almennilega
af stað.
ARENA — Duran Duran
Picture Music International/Fálkinn
Fyrir jólin 1984 sendi Duran Duran-kaup-
sýsluveldið frá sér spóluna Sing Blue Silver
og hljómplötuna Arena þar sem gaf að sjá og
heyra tónlist frá nýafstaðinni hljómleikaferð
Duran Duran. Ári síðar var framleidd önnur
spóla. Tónlistin var sú sama og áður en nú
var búin til eins konar vísindaskáldsaga í
kringum myndir úr hljómleikaferðinni. Sú
saga var nefnd Arena. Fyrir stuttu kom síðan
út enn eitt myndbandið: The Making Of
Arena og ef að líkum lætur verður næsta
spóla Duran-veldisins The Making Of The
Making Of Arena.
Duran Duran er sannarlega dæmigerð
hljómsveit níunda áratugarins. Hún er ekki
einungis inni á gafli aðdáendanna með tón-
list sinni og veggspjöldum heldur birtast liðs-
menn hljómsveitarinnar á skjánum í eigin
persónu. Við fáum að sjá þá á hljómleikum
þar sem tónlistin er kraftmikil og fjörug,
sviðsframkoman villt, ljósin leiftra, stjörnu-
gos springa og sviðseffektar skella á okkur
saklausum neytendum. Eða í fallegu sólar-
lagi á Sri Lanka, Antigua eða öðrum álíka
exótískum hlutum heimsins. Eða uppi í
Eiffelturninum í París veiðandi stórglæpa-
menn... eða ... eða ... Auðvitað eru slíkri
hljómsveit allir vegir færir þó að tónlistin sé
kannski ekki alltaf upp á það skemmtileg-
asta og þó að söngvarinn sé stundum' með
þeim falskari sem fá að kalla sig söngvara.
Þeir kunna öðrum fremur að selja sig piltarn-
ir og hjálparkokkar þeirra.
Arena myndbandið er fyrst og fremst at-
hyglisvert þegar hljómsveitin er sýnd á sviði.
Tengingarnar — vísindaskáldsagan — eru
fremur þunnar og ómerkilegar. Þó er gaman
að sjá leikaranum Milo O’Shea bregða fyrir.
Hann fór einmitt með hlutverk Durans
Durans í kvikmyndinni Barbarellu hér um
árið og eftir þeirri persónu heitir hljómsveit-
in.
Þeir sem á annað borð hafa fjárfest í Sing
Blue Silver spólunni fara ekki á mis við mikið
þó að þeir sleppi Arenu. Með þeirri síðar-
nefndu er greinilega verið að fylla upp í það
tómarúm sem myndaðist á ferli Durans
Durans þegar þeir slepptu því að senda frá
sér stóra plötu á árinu 1985. Eitthvað varð að
selja aðdáendunum fyrir jólin. Enginn mátti
fara í jóladuranköttinn. Og fyrst ekkert nýtt
var til þá varð bara að selja eitthvað gamalt
og reyna að klæða það í nýjan búning. Það
mistókst.
34 HELGARPÓSTURINN