Morgunblaðið - 01.04.1984, Blaðsíða 1

96 SIÐUR
STOFNAÐ 1913
77. tbl. 71. árg.
SUNNUDAGUR 1. APRÍL 1984
Prentsmiöja Morgunblaösins
Ummæli
drottningar
valda reiði
London, 31. mars. AP.
ÝMIS ummæli Elísabetar Eng-
landsdrottningar í Jórdaníufcrð
hennar hafa valdið gremju heima
fyrir og eru þau talin móðgandi
fyrir Israela. Samkvæmt venju
blandar drottningin sér ekki í
stjórnmál, en nú virðist sem brugð-
ið hafi verið út af þeirri venju.
Hresk blöð hafa hvatt drottningu til
ísraelsferðar vegna ummælanna,
og er jafnvel búist við að Chaim
Herzog forseti bjóði drottningu til
ísraels er hann gengur á hennar
fund í London á mánudag.
Ummælin, sem valdið hafa
reiði, lét drottningin falla í heim-
sókn á búgarð á austurbakka
Jórdanárinnar: „Þetta er átak-
anlegt kort,“ sagði drottning er
henni var sýnt kort af landnámi
fsraela á vesturbakka árinnar.
Einnig sagði hún við Hussein:
„Þetta er hræðilegt," er hún
heyrði ísraelskar orrustuþotur
fljúga lágt yfir Jórdandalnum.
Loks þau ummæli hennar í veislu
henni til heiðurs er hún talaði
um „sorgleg" örlög Palestínu-
manna og hrósaði Hussein fyrir
hans þátt í friðarumleitunum í
Miðausturlöndum.
Líbanon:
I ýmsu
að snúasí
„Kosningarnar
sigur fólksins“
San Joso, ('osta Rica. 31. mars. AP.
„Forsetakosningarnar í El
Salvador voru óumdeilanlega sigur
fólksins í landinu," sagði Harry
Schlaudeman, hinn nýi sérlegi
sendilulltrúi Bandaríkjanna í Mið
Ameríku, er hann ræddi við frétta-
menn eftir fundi með ráða-
mönnum í El Salvador í dag.
Schlaudeman sagði jafn
framt, að hann byggist fastlega
við því að sú stjórn sem tekur við
eftir aukakosningarnar í maí,
muni þegar í stað hefjast handa
við að efla lýðræðið í landinu,
„en fólkið sjálft hefur þegar með
þátttöku sinni gefið til kynna að
traust lýðræði sé það sem það
óskar," sagði Schlaudeman. Að-
ur hafði Ronald Reagan Banda-
ríkjaforseti lýst yfir ánægju
sinni með úrslit kosninganna.
Nýtt bóluefni gegn
inflúensu gefst vel
MorgunblaAið Friðþjófur Helgason.
Árangur á friðarfundum
eftir brottför Frakka
Beirút, 31. mars. AP.
SÍÐUSTU frönsku friðargæslu-
liðarnir, 500 hermenn, héldu í dag
frá Bcirút til franskra herskipa úti
fyrir strönd Líbanons og þar með
lauk 19 mánaða friðargæslu Frakk-
lands, Bandaríkjanna, Bretlands og
Ítalíu í hinu stríðshrjáða landi.
Claude Cheysson, utanríkisráðherra
Frakka, og Charles Hernu, varnar-
málaráðherra, tóku þátt í kveðjuat-
höfn sem Frakkar gengust fyrir.
Hlutverk gæslusveitanna virðist
endanlega úr sögunni, að minnsta
kosti í sinni upprunalegu mynd,
því Ronald Reagan hefur afskrifað
formlega hugsanlega þátttöku
bandarískra hermanna til friðar-
gæslu á nýjan leik. „Við snúum
kannski aftur,“ sagði Reagan er
bandaríska gæsluliðið hvarf af
vettvangi, en nú eru engar horfur
á því.
Amin Gemayel, forseti, sat á
löngum fundum í gær með skipuð-
um embættismönnum hinna stríð-
andi fylkinga í landinu, var það
þriðji fundurinn á jafn mörgum
dögum. Náðist sá árangur, að fal-
angistar, shitar og drúsar afhentu
lögreglusveitum stöðvar sínar við
„grænu línuna" og hurfu frá með
sveitir sínar. Fór allt fram með
friði og spekt og litlar sem engar
skærur voru í Beirút í nótt og dag.
Fjórði fundurinn var fyrirhugaður
í dag og átti þá að freista þess að
ná samkomulagi um opnun al-
þjóðaflugvallarins og hafna, auk
þess að gera við orkuver til að raf-
magnsskömmtun mætti linna.
Wajihington, 31. mars. AP.
VÍSINDAMENN viö háskólann í
Maryland í Baltimore og lækna-
raiðstöðina í Rochester í New York,
hafa komið fram með nýtt bóluefni
gegn inflúensu, sem árlega hrjáir
milljónir manna um heim allan og
getur reynst banvæn eldra fólki og
lasburða. Nýja bóluefninu er ekki
sprautað í æð, heldur tekið inn í
nefdropum.
Munurinn á hinu nýja bóluefni
og hinu gamla er fyrst og fremst
sá, að í hinu nýja eru inflúensu-
veirurnar lifandi, en virkni þeirra
stórlega minnkuð. í hinu gamla
bóluefni var dauðum veirum
sprautað í fólk. Aðstandendur
hins nýja bóluefnis segja árangur
af tilraunum með það lofa góðu,
allt bendi til þess að það muni
fullkannað gefa miklu betri raun
en það bóluefni sem í notkun er.
Mary Lou Clements, læknir,
greindi frá því, að til þessa hefði
efnið aðeins verið reynt á ungu og
stálhraustu fólki og hefðu auka-
verkanir engar verið, en efnið
reynst hið besta. Er nú í undir-
búningi umfangsmeiri athugun,
en talið er að enn séu um það bil
fimm ár þar til efnið verður al-
mennt viðurkennt og komið í
notkun um heim allan.
Smyslov
gaf
Moskvu, 31. mars. AP.
VASILY Smyslov gaf níundu
skákina í einvígi þeirra Gary
Kasparovs um réttinn til að
tefla við Anatoly Karpov um
heimsmeistaratitilinn. Gaf
Smyslov biðskákina áður en
hún skyldi tefld áfram. Kasp-
arov hefur nú hlotið sex vinn-
inga en Smyslov þrjá. Sá sigrar
sem fyrr hlýtur 8,5 vinninga.
Dýrt frímerki
/tirich, 31. mars. AP.
SÆNSKT þriggja skildinga frí-
merki frá 1855 var selt á uppboði
hjá David Feldman í kvöld fyrir
jafnvirði 395.400 dollara, sem er
eitt hæsta verð, sem greitt hefur
verið fyrir frímerki. Dýrasta frí-
merkið til þessa var selt á 850 þús-
und dollara.
Endurminningar Alexander M. Haigs, fyrrum utanríkisráðherra Bandaríkjanna:
„Það byrjaði með því að
ég gerði að gamni mínu“
„ÞAÐ GÆTI verið gaman að velta því fyrir sér hvenær sandurinn komst
inn í ostruna; hvenær óþægindin hófust, en að lokum linnti þeim með því,
að perlan varð til. Ekki að ég vilji líkja afsögn minni við perlu, en hvað
mig varðar hófst þetta strax á fyrstu dögum mínum í embætti. Það
byrjaði raunar með því, að ég gerði að gamni mínu.“
Þannig farast Alexander M.
Haig, fyrrum utanríkisráðherra
Bandarikjanna, orð í endurminn-
ingum sínum, sem munu koma út á
næstunni. „Caveat: Realism, Reag-
an and Foreign Poíicy" heitir bók-
in og hefur vikuritið „Time“ birt
útdrátt úr henni, þann fyrri af
tveimur.
I útdrættinum segir Haig frá að-
dragandanum að þvi, að hann varð
utanríkisráðherra, þeirri eldskírn,'
sem hann varð að ganga í gegnum
fyrir þingnefndum og kynnum sín-
um af Reagan og samstarfs-
mönnum hans. Gefur Haig þeim
misjafnar einkunnir en Reagan
góða.
Haig var utanríkisráðherra í 18
mánuði og allan þann tima stóð
hann i ströngu. Hann barðist fyrir,
að spornað yrði við yfirgangi Sov-
étmanna f þriðja heiminum og
hann átti í striði við samstarfs-
menn sína í Hvíta húsinu. Það varð
honum loks að falli.
Einhverjar dapurlegustu afleið-
ingar Víetnam-stríðsins og Wat-
ergate-hneykslisins, segir Haig,
var sú tilhneiging nýrra valdhafa
að halda, að sagan hæfist með
þeim sjálfum. Að fyrirrennarar
þeirra hefðu haft rangt fyrir sér í
öllu og að ekki þyrfti við neitt að
standa. Nefnir hann um það dæmi,
sem honum fannst átakanlegt. Á
öðrum degi eftir embættistökuna
hélt ríkisstjórnin fund þar sem um
það var rætt í alvöru að rifta sam-
komulaginu við íransstjórn um
heimsendingu gíslanna i Teheran.
Af því varð ekki en Haig hneyksl-
aðist á að þetta skyldi koma til
umræðu.
Haig er kunnur fyrir harða
stefnu gagnvart útþenslu Sovét-
manna. „Stefna þeirra er að láta
reyna á viljaþrek andstæðinganna.
Frá þvi Víetnam-stríðinu lauk
höfðu Bandaríkin ekki staðist það
próf. Sovétmenn eru námfúsir og
Alexander Haig
vilja vita allt um veikleika Vestur-
landabúa. Þess vegna reyndu þeir
fyrir sér í Angola, svo í Eþfópiu,
síðan í E1 Salvador. Þegar þeir
finna, að allt er i lagi, ganga þeir á
lagið.“
I útdrættinum í „Time“ getur
Haig gamanmálanna, sem hann
viðhafði á sínum fyrsta frétta-
mannafundi í embætti. „Þegar ég
samþykkti að taka við þessu emb-
ætti fullvissaði Reagan mig um, að
ég yrði honum næstur, já, ef þið
viljið hafa það þannig, staðgengill
hans“ — og fjölmiðlarnir kunnu
sér ekki læti fyrir fögnuði. Það,
sem Haig hefur að segja um blaða-
mennskuna nú á dögum, er for-
vitnileg lesning.