Morgunblaðið - 30.11.1986, Side 24
986 f fl3HMI5VÖV[ .08 HTJOAaUW!U8 .GIÖAJHMUOHOM
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 1986
fclk í
fréttum
Raimer
fursti
fjúkandi
vondur
Hér er sorgarsaga fyrir aðdá-
endur Grimaldi-ættarinnar,
því að Rainier fursti varð fyrir mikl-
um vonbrigðum um daginn og hefur
verið í fýlu síðan, ef marka má
hallarheimildir.
Svo er mál með vexti að mánuð-
imir fyrir og eftir jól eru frekar
daufír í Mónakó, sem byggir af-
komu sfna aðallega á ferðamönn-
um. Því var gripið til þess ráðs fyrir
imörgum árum að halda sirkushátíð
eina mikla í desember ár hvert og
eitthvert annað tilefni fundið fyrir
febrúar.
Nú í ár var hátíðin undirbúin
venju samkvæmt og sérstaklega til
hennar vandað. M.a. var saumað
5.000 fermetra stórt tjald, sem
strengt var yfír hringinn og nýtt
svið smfðað.
Sem sjá má er tjónið töluvert.
Þá bar það til að lítill skýstrokk-
ur gekk á land og rakleiðis á téð
tjald. Vanalega er tjón af slíkum
skýstrokkum ekki mikið við Mið-
jarðarhaf, en í þetta skipti brá út
af vananum, þrátt fyrir að gert
væri ráð fyrir að seglið þyldi 185
km vindhraða á klukkustund.
Nú hangir seglið í ræmum út um
allt, búningsherbergi og sviðsað-
staða eyðilögð og búnaður nokkurra
flöllistamanna illa laskaður. Fór því
svo að Ranier fursti þurfti að aflýsa
hátíðinni, sem annars hefði staðið
helgina 5.-8. desember.
Drengurinn með
röntgenaugun,
Sigurjón B. Sig-
urðsson.
Sjón.
1982
Ofan á mér ertu spilaborg
fíðla með perlur í hárinu
og brjóst úr postulíni
ég er stóll
Undir mér ertu sporðdreki
með húðflúrað andlit
og dansskó á fótunum átta
ég er hanski
Yfír okkur svífa mjólkurglösin
og sólin er úr snjó
Morgunblaðið/Einar Falur
Horfst í röntgenaugn
við ljóðskáldið Sjón
Skáldið Sjón er 24 ára gamalt
og nýverið gaf Mál og Menning
út heildarsafn ljóða hans, en það
heitir Drengurinn með röntgenaug-
un. Sjón byijaði að yrkja 15 ára
gamall og hefur verið að síðan.
Af hveiju yrkir þú svona góð
lióð?
Eg veit ekki alveg hvað það er sem
annað fólk sér við ljóðin mín, en
ég geri ráð fyrir að það sem mest
heilli sé sú staðreynd að ég fæst
við nýja hluti, sem þar af leiðandi
eru einstakir. Eitthvað sem enginn
hefur gert áður — kannski ekki
þorað að fást við. Ég beini röntgen-
augum mínum að skúmaskotum
tilverunnar. En ég horfi einnig til
himins.
Af hverju íslensk ljóðskáld svo
mörg?
Ja, þvf eru hér svo margir kettir?
— Ég held að það sé vegna þess
að einstaklingurinn skiptir svo
miklu máli á íslandi. Hér leyfíst
hveijum og einum að blómstra og
hér mynda sér allir prívatskoðanir
á öllu milli himins og jarðar, sem
er mjög gott. Fólk þorir að segja
hug sinn og að vekja athygli á sér.
Ljóðlistin þrífst á einstaklings-
hyggju, því ljóðskáldið er að skýra
hinn sameiginlega veruleika allra
manna — t.d. sjá allir jarðarbúa
sama himinn — út frá eigin veru-
leikaskynjun. Sumir sjá t.a.m.
einungis skýjaþykknið yfír höfðum
sínum þegar ég rýni í sólarlagið við
Jökulinn.
Þú talar um veruleikann, ertu
ekki súrrealisti?
Jú, vissulega er ég súrrealisti, en
það er bara ekki hægt að yrkja ein-
ungis á eigin forsendum. Það er
hægt að reyna að afneita veruleik-
anum, en það er ógerlegt. Hver
hugsar í einhveijum afstrakt hugs-
unum? Við sjáum myndir úr veru-
leikanum og höfum orð yfír þær
allar, a.m.k. þarf skáldið að hafa
það. Hins vegar er hægt að púsla
veruleikanum saman upp á nýtt og
þá þurfa allir fletimir ekki endilega
að tengjast saman. En fólk skyldi
hafa hugfast að slík ljóð geta sagt
meira en tuttugu orðabókarskýr-
ingar. Hvers vegna skyldi súrreal-
ismi vera bannaður í Austantjalds-
löndunum. í Rússlandi má Ivan
Ivanovitch skrifa lesendabréf í
Prövdu: „Það vantar brauð í Omsk.“
Ekkert mál, bréfíð er birt athuga-
semdalaust. Skrifí hann hins vegar
ljóð um vængjað brauð með axla-
bönd getur Ivan verið viss um að
óvelkomnir gestir muni knýja dyra
innan skamms.
Hvemig yrkir þú?
Ég yrki bara. Draumurinn er
kannski á vissan hátt hliðstæða
ljóðsins. Þar gerast fjarstæðu-
kenndustu hlutir, en samt er um
lífsreynslu að ræða og maður er
henni ríkari. En maður verður að
vera sjálfum sér og ljóðinu sannur.
Ljóð með skilaboð missa alltaf
marks.
Hvað skiptir mestu máli í ljóð-
inu? Hugsunin, orðin, skilningur
Iesandans, eða hvað?
Nú veit ég ekki. Orð eru orð, en
„hestur í haga“ er ekki sami hestur-
inn og „hestur 5 Þjóðleikhúsi".
Hestur er hins vegar alltaf hestur.
Þegar ég yrki lejrfí ég veruleikanum
að streyma í gegn um mig. Ég túlka
veruleikann en endursegi hann
ekki. Þegar ég er að selja fólki ljóð-
in mín er ég bjóða því úrvinnslu
mína. Hins vegar leiðist mér þegar
fólk er að sjá einhveijar ógurlegar
líkingar í ljóðum mínum. Þegar ég
segi að reiðhjól blinda mannsins sé
með þijá fætur eins og himininn,
þá meina ég það og ekkert annað.
Ég leik mér við lesendur mína —
ekki með þá.
Er það það sem fólk er að
kaupa?
Ég held að fólk kunni að meta ljóð
mín af því að ég er einlægur. Það
sem ég segi stendur hreint og klárt.
Fólk sér alltaf í gegn um gervi-
mennsku — það þarf ekki röntgen-
augu til þess.
Og þú ert með röntgenaugu?
Ég er með röntgenaugu.
Amy
Carter
með uppsteit
Amy Carter, dóttir Jimmy Cart-
er fyrrverandi Bandaríkjafor-
seta, hefiir að undanfömu vakið
athygli í skóla fyrir annað en glæsi-
legan námsárangur. Hún var
handtekin síðastliðið mánudags-
kvöld fyrir ósæmilega hegðan þegar
stúdentar Massachusetts-háskóla
mótmæltu því að bandarískar ríkis-
stofnanir á borð við CLA, leyniþjón-
ustu Bandankjanna, reyndu að ráða
brautskráða nemendur í vinnu til
sín.
Amy var meðal 60 ungmenna,
sem færð voru á lögreglustöð, það
kvöld. U.þ.b. 100 stúdentar voru
Amy Carter á unga aiongWan
"ísíssss;