Morgunblaðið - 17.07.1997, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 17. JÚLÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fjárhagsstaða rlkissaksóknara:
Þarf að vera
öllum óháður
- segir Þorsteinn Pálsson dómsmálaráöherra
/6
-p-czo -5 97
3iGa44JO
ÞAÐ hefur eitthvað klikkað, herra. Góðærið hefur ekki komið til Halla ...
Smábátasjómenn áhyggjufullir vegna fyrirsjáanlegs
kostnaðar við sjálfvirka tilkynningaskyldu
Kostnaður á milli
150 o g 200 millj.
SMÁBÁTASJÓMENN hafa þungar
áhyggjur af þeim kostnaði sem sjálf-
virk tilkynningaskyida mun leggja
þeim á herðar, en samkvæmt lögum
er áætlað að hún verði tekin í notk-
un í febrúar árið 1999.
Að sögn Arthúrs Bogasonar, for-
manns Landssambands smábátaeig-
enda, er ætlaður kostnaður fyrir
útgerðina um 150 þúsund krónur á
hvert fley, en um 1.500 smábátar
stunda nú útgerð hérlendis og yrði
því heildarkostnaður um 225 millj-
ónir króna.
Einnig er reiknað með að einhver
hluti stærri skipa myndi þurfa að
festa kaup á sérstökum tækjabúnaði
fyrir sjálíVirku tilkynningaskylduna.
Rök um öryggi ekki skýlaus
Arthúr segir að landssambandið
hafi fráleitt lagst gegn sjálfvirkri
tilkynningaskyldu, en jafnframt sett
þann fyrirvara frá upphafi að kostn-
aður yrði innan skynsamlegra
marka. „Þær tölur sem nefndar hafa
verið hingað til hafa verið of háar
og ekki hægt að sætta sig við þær
fyrir okkar litla flota,“ segir hann.
Hann kveðst jafnframt þeirrar
skoðunar að ekkert hafí komið í ljós
sem renni stoðum undir fullyrðingar
þess efnis að öryggi sjómanna auk-
ist tii mikilja muna með tilkomu
kerfisins. „Ég er þeirrar skoðunar
að setja þurfí upp einhvers konar
tilraunalíkan í t.d. tölvu þar sem líkt
verði eftir raunverulegum slysum
seinustu ára og athugað hvort sjálf-
virka tilkynningaskyldan hefði
breytt miklu um meðhöndlun þeirra.
Málið er afskaplega viðkvæmt, en
ef hægt er að sýna fram á að hald-
ið hefði verið á björgunarmálum með
öðrum hætti með sjálfvirkri tilkynn-
ingaskyldu, eru sterk rök komin þvl
til stuðnings," segir hann.
Hallgrímur Einarsson, yfirverk-
fræðingur hjá DNG sem framleiðir
tækjabúnað fyrir sjálfvirku tilkynn-
ingaskylduna, segir að óskað hafi
verið eftir viðmiðunarverði fyrir bún-
aðinn og hafi þá umrædd upphæð
verið nefnd. Hins vegar sé verið að
semja um lægra verð en 150 þús.
krónur og telji hann víst að heildar-
kostnaður fyrir smábátaflotann
verði um 60 milljón krónum lægra
en rætt hefur verið um.
„Það er fullvíst að þær tölur sem
eru til umræðu um þessar mundir eru
lægri en þær sem nefndar hafa verið
þau ár sem sjálfvirka tilkynninga-
skyldan hefur verið á áætlun. Kerfíð
verður þó vart tekið í gagnið fyrr en
um það er sátt,“ segir Hallgrímur.
Arthur segir að smábátasjómenn
séu ekki andvígir tilkynningaskyldu
vegna möguleika á fiskveiðieftirliti
sem hún felur í sér. Hallgrímur bend-
ir á í þeim skýrslum sem gerðar
hafa verið um málið hafi verið lögð
áhersla á að ekki þurfi að byggja
upp tvö kerfi, þegar og ef eftirlit
með fiskveiðum er tekið inn í tilkynn-
ingaskylduna. „Á vegum sjávarút-
vegsráðuneytis hefur starfað svo-
kölluð fjargæslunefnd sem skilaði
fyrir skömmu skýrslu til ríkisstjórn-
ar, þar sem viðraðar eru ýmsar leið-
ir til fiskveiðieftirlits, en nefndar-
menn lögðu einnig áherslu á að
hægt verði að nota sama búnað í
framtíðinni og notaður verður fyrir
tilkynningaskylduna.
Komi til kvaðir síðar meir varð-
andi eftirlit, er talið mikilvægt að
sjómenn þurfi ekki að íjárfesta í
nýjum búnaði til að mæta þeim kröf-
um,“ segir Hallgrímur.
SVFÍ hafi forræði
Hann kveðst hafa heyrt um tog-
streitu um hvar forræði sjálfvirku
tilkynningaskyldunnar verður, þ.e.
hjá Landhelgisgæslunni eða SVFÍ.
Sjálfur sé hann þeirrar skoðunar að
sjálfvirk tilkynningaskylda sé kerfi
sem samgönguráðuneytið hafi yfir
að segja og hann viti ekki betur en
SVFÍ muni hafa rekstur þess með
höndum.
„Dómsmálaráðuneytið og sam-
gönguráðuneytið koma að þessum
stofnunum, en af minni reynslu er
sú togstreita sem menn tala um ekki
mikil og sennilega orðum aukin. Ég
held líka að eindreginn vilji sjómanna
sé sá að tilkynningaskyldan verði
áfram í umsjá SVFI,“ segir hann.
Island kynnt fyrir Islendingum
Raðgöngur
helsta nýjungin
Kristján M. Baldursson
ERÐAFÉLAGIÐ
var stofnað 27. nóv-
ember 1927 á því
sður var Sveinn Björnsson
sem þá var sendiherra í
Kaupmannahöfn og síðar
forseti íslands. Sveinn
kvatti Björn Ólafsson
stórkaupmann til að
stofna félagið, en hann
var mikill ferðaáhuga-
maður. Síðan varð úr að
stofnfundur var haldinn
27. nóvember 1927 og
voru stofnfélagar 63.
Fyrsti forseti félagsins
var Jón Þorláksson, verk-
fræðingur síðar forset-
isráðherra. Núverandi
forseti er Haukur Jóhann-
esson jarðfræðingur.
Ferðafélag íslands er til
húsa að Mörkinni 6,
Reykjavík, og þar er einn-
ig samkomusalur fyrir fé-
lagsstarfsemina. Úti á lands-
byggðinni eru starfandi tíu útibú,
það fjölmennasta á Akureyri.
- Hvað er helst á döfinni hjá
félaginu?
„Ferðafélagið hefur beint
kröftum sínum að því að kynna
íslendingum ísland. Við höfum
fundið fyrir auknum áhuga fólks
á útiveru og gönguferðum síðustu
ár og teljum við að Ferðafélagið
hafi átt sinn þátt í að efla hann.
Meðal nýjunga hjá okkur eru
svokallaðar raðgöngur í styttri
ferðum. Dæmi um slíka göngu
er Reykjavegurinn, leiðin milli
Reykjanestáar og Þingvalla sem
gengin er í tíu áföngum. En í
lengri ferðum er lögð áhersla á
nýjar leiðir. Gönguferðir um eyði-
byggðir á Vestfjörðum, Norður-
landi og Austfjörðum hafa notið
mikilla vinsælda, og með það í
huga var keypt hús í Norðurfirði
á Ströndum í fyrra. Húsið í Norð-
urfíði er það nýjasta í eigu félags-
ins og er það jafnt ætlað félags-
mönnum sem öðrum. Einnig er
unnið að endurbótum á gistiað-
stöðu á öðrum leiðum, meðal ann-
ars á hinum vinsæla Laugavegi.
Það merkilegasta í starfí fé-
lagsins er sennilega aukin fræðsla
í ferðum og er hún oft í samvinnu
við aðra aðila, t.d. Náttúrufræð-
ifélagið og Skógræktarfélagið.
Við reynum að efla samvinnu við
þá aðila sem við getum fengið
fræðslu frá og vonandi hagnast
þeir á móti. Samhliða þessu á að
efla útgáfu á fræðsluefni, meðal
annars kom út fræðslurit um
Hengilssvæðið.
Eigi að síður hefur mest
áhersla verið lögð á að gera ár-
bók félagsins sem best úr garði,
hvað snertir efni, kort og ljós-
myndir. í árbókinni í ár er svæð-
ið milli Mýra og Dala kynnt, og
erum við með ferðir þangað. Um
er að ræða svæði sem
almenningur þekkir
lítið, og hefur það uppá
geysilega margt að
bjóða varðandi göngu-
ferðir og útiveru.“
- Þarf fólk alltaf að klöngrast
með allan farangur á hakinu?
„Það hefur aukist í ferðum þar
sem gengið er á milli staða að
séð er um að koma farangri á
milli viðkomustaða ef hægt er að
koma því við. Meðal annars er
boðið uppá slíka þjónustu á
Laugavegsgöngunni."
- Hvaða ferðir eru vinsælast-
ar, er breyting frá liðnu sumri?
„Gönguferðin yfír Fimmvörðu-
háls er vinsælust af helgarferðun-
um og verður farið þangað um
► Kristján er fæddur í Hafn-
arfirði 1955. Hann er stúdent
frá Flensborgarskóla í
Hafnarfirði og landfræðingur
frá Háskóla Islands. Kristján
hefur verið framkvæmdastjóri
Ferðafélags Islands síðan
1990. Hann er kvæntur Elínu
Ýrr Halldórsdóttur húkrunar-
fræðingi og eiga þau fjögur
börn.
hveija helgi í sumar. Fimmvörðu-
hálsinn er mun vinsælli nú en í
fyrra. Laugavegurinn er jafnan
vinsæll en byijaði óvenju hægt.
Ásókn á aðra staði eins og Lóns-
öræfin er að aukast en getum við
því miður ekki tekið við öllum
þeim sem óska að fara þangað,
vegna takmarkaðs skálapláss. I
sambandi við styttri leiðir virðist
mjög mikill áhugi vera á gömlum
þjóðleiðum. Dæmi um það er
Leggjabrjótur, leiðin á milli Þing-
valla og Hvalfjarðar, og Selvogs-
gatan, gamla þjóðleiðin frá Hafn-
arfirði í Selvog.“
- Hvernig er starfsemi Ferð-
afélagsins hátta?
„Ferðafélag íslands er félag
sem er öllum opið og viljum við
fá sem flesta til að gerast félagar
en félagsmenn eru nú um átta
þúsund. Ársgjöld félagsmanna
eru notuð til viðhalds á sæluhús-
um, uppbyggingu gönguleiða,
göngubrúa, útgáfu og ferðastarf-
semi. Einnig hefur ferðafélagið
séð til þess að koma upp útsýnis-
skífum víða um land. Þetta eru
þeir þættir sem starfsemin bygg-
ist á og án félagsmannanna og
árgjalda þeirra væri lítið hægt
að framkvæma."
- Hvernig á að halda uppá
afmælið?
„Ferðafélagið ætlar að reyna
að vekja athygli á félaginu með
ýmsu móti. Fyrst má
nefna útgáfu afmæl-
isrits sem er ferðabók
Konrads Maurers.
Hann var þýskur laga-
prófessor sem ferðað-
ist um Island sumarið 1858 og
skrifaði bók um dvölina hér.
Maurers ferðaðist víða og komst
í nánari snertingu við alþýðu
manna en aðrir ferðabókahöf-
undar. Hann bæði talaði og skrif-
aði íslensku. Ferðafélagið er nú
að safna áskrifendum að bókinni
sem kemur út í september. Af-
mælisferðir verða nokkrar á ár-
inu og haldin verður hátíð I
kringum afmælisdaginn en þá
verður meðal annars opnuð sögu-
sýning.“
Aukin
fræðsla
I ferðum