Morgunblaðið - 17.07.1997, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 17. JÚLÍ1997 51
BRÉF
TEL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Oglæsileg
blaðamennska
Frá Pétrí Þ. Péturssyni:
í DV þriðjudaginn 15. júlí sl. á for-
síðu (!) og á neytendasíðu blaðsins
eru birtar flennifyrirsagnir um
„óglæsilega landkynningu" og vitnað
í Big Mac-vísitöluna, sem The Ec-
onomist beitir stundum til þess að
leita að mælikvarða á kaupgetu og
gengi gjaldmiðla hinna ýmsu landa,
en fá vörumerki eru jafnvíða í heimin-
um eða undir jafnmiklum aga sam-
ræmingar og McDonald’s. Eins og
þeir sem það vilja vita er „vísitala"
þessi meira leikur en vísindi og er
harla ónákvæm enda tekur hún t.d.
ekki tillit til atriða eins og söluskatts
o.fl., sem skiptir verulegu máli þegar
þessum samanburði er beitt til þess
að finna sér einhveijar aðrar og oft
fyrirfram gefnar niðurstöður, en leik-
urinn stóð um. Þannig er það að
mínu mati óvönduð blaðamennska í
meira lagi að nota þessa vísitölu í
neytendadálki til þess að leiða getgát-
um að því eða gefa í skyn órökstutt
að eitthvert eitt fyrirtæki, í þessu
tilfelli Lyst ehf. og vörumerki okkar
McDonald’s, stundi óeðlileg vinnu-
brögð og/eða óhóflega gjaldtöku, sem
hvorki meira né minna en sverti iand
og þjóð út á við. Ef sannleiksást og
þekkingarleit væru Ieiðarljós blaða-
mannsins, sem skrifaði þessa grein,
hefði hann hlustað betur á það sem
ég var að reyna að segja honum
þegar hann hringdi og t.d. ekki í
forherðingu gert mér orð úr sam-
hengi tekin t.d. þau að „gengi ís-
lensku krónunnar sé rangt skráð“,
enda ætla ég mér ekki að vera sér-
fræðingur á því sviði. Ég verð að
spyrja af hveiju árásir á eitt fyrir-
tæki, sem jaðra við atvinnuróg, en
ekki almennar vangaveltur um það
sem betur mætti fara í íslensku þjóð-
félagi? Hefur blaðamaðurinn reynt
og hefur hann vit og þekkingu til
að gera almennan verðsamanburð á
íslandi að teknu tilliti til gæða, þjón-
ustumagns, hreinlætis o.s.frv. eða af
hveiju vill hann gera eingöngu okkar
fyrirtæki að blóraböggli? Veit blaða-
maðurinn t.d. það að verðið á
Kentucky Fried Chicken er lægra í
Arkansas en á Selfossi? Ætli það sé
að mati blaðamannsins vegna þess
að hið af öðrum virta fyrirtæki KFC
á Selfossi séu svo miklir landráða-
menn eða er ef tii vill eitthvað annað
sem skapar verðlagið? Ef DV eða
viðkomandi blaðamaður þráir svo
neytendavernd af hveiju er ekki spurt
hvers vegna íslenskt hráefni sé svona
dýrt, af hveiju flutningsgjöld og toll-
ar séu svo há hér á landi, af hveiju
launatengd gjöld séu svo há, af hveiju
vextir séu hærri hér en annars stað-
ar, af hveiju hin ýmsu gjöld og skatt-
ar séu svo mörg og há o.s.frv. o.s.frv.?
Við erum aðeins síðasti hlekkurinn í
langri keðju og ráðum auðvitað
minnst sjáif um verðið.
Við hjá Lyst höfum nýlega gert
innanhússathugun á því hvernig
væri að reka veitingastofu ef skil-
málar hér væru þeir sömu og í Virgi-
níu í Bandaríkjunum (ath. verðlag
og söluskattar eru mismunandi í
Bandaríkjunum og má almennt segja
að þetta sé lægra eftir því sem sunn-
ar dregur. Við tókum Virginíu sem
leit að einhvers konar meðaltali).
Ég get upplýst að niðurstöður okkar
voru auðvitað þær að ef allt væri
jafnfætis, launakostnaður, aðföng,
opinberar álögur o.s.frv. væru sam-
bærileg, að þá væri verð á þjónustu
okkar, þ.m.t. á Big Mac, það sama
á íslandi og þar. Og ég bið þig,
blaðamaður, að skrifa þetta hjá þér
til minnis: Við vitum það vel að ef
við gætum haft lægra verð myndi
sala okkar aukast. Ef DV og neyt-
endasérfræðingur þess vilja taka
höndum saman við okkur og í alvöru
stuðla að lægra vöruverði og bættum
hag neytenda, þá erum við tilbúin.
Hvar viltu byija?
PÉTUR Þ. PÉTURSSON,
Lyst ehf., Austurstræti 20.
Menntun er
lofroðið magnrt
Frá Jóhanni Guðna Reynissyni:
ÞEIR segja að menntun sé merkileg
nokk og magni hér framtíðarglæð-
ur. Á hátíðum stórmennin stíga á
stokk með stór-
yrtar loforða-
ræður: Kennara-
starfið sé stór-
merkilegt,
styrkja það beri!
þeir skrifa. En
ávallt það
gleymist í and-
jöfra spekt, að
Jóhann Guðni af engu er von-
Reynisson laust að lifa4
Ef kennari samvisku í sakleysi
' ber, sárbitna á launanna torgið, þá
fljótlega kemst hann í eilífðarker
en í kistunni er honum borgið. Því
kennarastarfið er krefjandi mjög
en kýld er ei vömbin af slíku. Svo
setur vort Alþingi endalaus lög með
upphaf í loforði ríku. En hvers
vegna gleymist að greiða þarf laun
þegar gætt er að námsmannaeldi?
Og ef á það er minnst þá er komið
við kaun á kóngum í peningaveldi.
Munið þið eftir að menntun var
blóm og menningarverðmæti fag-
urt? Nú er hún lífvana orðanna
hjóm, holdlítið lofroðið magurt. Fyrr
Iitu þingmenn af löngun til þín, lang-
þreytti kennaraflokkur, og sýndist
þeir vildu fá verkin sín vænlega
miðuð við okkur. Nú taka þeir
minnstakost tvöfaldað kaup ef tekið
er miðið af kennslu og ekkert er
hlustað á endaiaust raup en ein-
göngu vísað til þenslu:
„Þjóðarbúið er blautt og snautt,
bólgið af launaskriði, svo launasjóði
við lensum trautt, æ, látiði okkur í
friði!“
Samt fáum við núna rúm fjögur
prósent, „feitlagna" launanna
hækkun. Margir þó býsnast ef á það
er bent að í blessaðri stéttinni er
fækkun. Hugsjónafólkið, sem heldur
þó er hálfgerðir sjálfboðaliðar,
merki ber fræða, það mærir en sér
er menntasól hnígur tii viðar.
JÓHANN GUÐNIREYNISSON,
kennari, Fjalli, 650 Laugar.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Dýraglens
Grettir
Ég held að ég hafi uppgötvað
leyndarmá! lífsins —
Z-IB
UST HAN6 AROUND UNTIL
GET USED TO IT..
Maður ranglar bara um þangað
til maður venst því...