Morgunblaðið - 12.05.2000, Blaðsíða 1

108. TBL. 88. ÁRG. FÖSTUDAGUR12. MAÍ 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Blóðug átök Sri Lanka-hers og Tamilsku tígranna
Uppreisnarmenn brjóta
sér leið inn í Jaffna
Colombo, Nýju Delhí. AFP, AP.
Hörð átök
í Sierra
Leone
Waterloo, Freetown. AP, Reuters.
FRIÐARGÆSLUSVEITIR Sam-
einuðu þjóðanna (SP) og stjómarher
Sierra Leone hrundu í gær sókn upp-
reisnarmanna suðaustur af höfuð-
borginni, Freetown, í hörðustu bar-
dögum sem komið hefur til í vikunni.
Vel vopnaðar þyrlusveitir og um
100 nígerískir hermenn hröktu upp-
reisnarmenn um fimm km aftur fyrir
vamarlínu SÞ við Waterloo. Bardag-
arnir vömðu á annan tíma og teljast
þeir hörðustu frá því að í síðustu viku
var rofinn friðarsáttmáli frá júlí á
síðasta ári, sem bundið hafði enda á
átta ára borgarastyrjöld í landinu.
Stjómarherinn skaut í gær í mis-
gripum á hóp friðargæsluliða SÞ.
Friðargæsluliðamir, sem höfðu náð
að brjótast í gegnum varnarlínur
uppreisnarmanna til að sameinast
sveitum sínum á ný, vora ranglega
taldir tilheyra uppreisnarmönnum,
sem notuðu nýlega einkennisbún-
inga friðargæsluliða í árás sinni í ná-
grenni Freetown. Sex manns særð-
ust í skotárásinni.
-----------------
Ibúar Los
Alamos
fluttir á brott
LÖGREGLUMAÐURINN Rigo
Chavarria sést hér beina umferð
frá bænum Los Alamos í Banda-
ríkjunum, eftir að gefin hafði verið
skipun um brottflutning íbúa.
Kjarreldar hafa nú geisað á svæð-
inu í viku og voru þeir í gær taldir
ógna íbúum bæjarins, sem og kjarn-
orkurannsóknarstofu í nágrenninu.
Talsmenn Bandaríkjaforseta sögðu
kjamaefnin vera í öruggri geymslu
í neðanjarðarbyrgi rannsóknarstof-'
unnar.
■ Tugir/32
tók í gær þá ákvörðun að hreyfa ekki
við vöxtum þrátt fyrir auknar kröfur
meðal aðildarríkja Efnahags- og
myntbandalagsins (EMU) um að
bankinn grípi til aðgerða gegn dal-
andi gengi evrannar. Fyrir aðeins
tveimur vikum hækkaði bankinn
vexti í endurhverfum viðskiptum um
fjórðung úr prósentustigi og era þeir
nú 3,75%.
Eftir að ákvörðun bankans var
kynnt í gær féll gengi evrannar lítil-
lega og var 0,907 bandaríkjadollarar
á markaði í Lundúnum skömmu eftir
að ákvörðunin var tilkynnt. Skömmu
áður en ákvörðunin var tekin var
verðið í kringum 0,909 dollara.
EFTIR harða bardaga undanfarinna
daga era skæraliðasveitir Tamílsku
tígranna nú um einn km frá Jaffna-
borg, að sögn útvarpsstöðvar upp-
reisnarmanna, en tígrarnir hafa ekki
komist jafn nálægt borginni frá því
þeir misstu hana í hendur stjómar-
hersins 1995. Ríkisstjórn Sri Lanka
neitar fregnum af landvinningum
uppreisnarmanna og segir varnir
hersins sterkar. Bann var lagt við
öllum fréttaflutningi af átökunum í
gær, en fíeuters-fréttastofan hafði í
gærkvöldi eftir uppreisnarmönnum
að þeir hefðu þegar brotið sér leið
inn í borgina.
Menn velta vöngum yfir því hvort
Evrópski seðlabankinn muni nú
bregðast við gengislækkun evrannar
með því að kaupa evrur á markaði.
Orðrómur er á kreiki um að bankinn
hafi þegar gert þetta og er bent á að
gengi evrannar hefur farið hækk-
andi síðan í síðustu viku en þá fór
gengið lægst niður í um 0,884 doll-
ara. Á fundi fjármálaráðherra EMU,
sem haldinn var í Brassel á mánu-
dag, var ákveðið að færa hluta af
gjaldeyrisforða seðlabanka aðildar-
ríkjanna til Evrópska seðlabankans.
Var það talið benda til þess að inn-
grip bankans væri á næsta leiti.
Ráðamenn í Evrópu hafa haft af
því áhyggjur að lækkandi gengi evr-
„Sveitir okkar nálgast. Við mun-
um ná Jaffna-borg á okkar vald og
þið [stjómarherinn] verðið að hörfa
eða gefast upp,“ vora skilaboð út-
varpsstöðvar uppreisnarmannanna,
sem kváðust hafa náð bæjunum Kol-
ombuthurai og Maniyathotam,
skammt frá Jaffna-borg, á sitt vald. I
bækistöðvum Tamílsku tígranna í
London vora sveitir þeirra sagðar
hafa unnið mikinn hemaðarsigur.
Árásarsveitimar hefðu drepið fjölda
hermanna og hundrað óbreyttra
borgara hefðu flúið átakasvæðin.
Ariya Rubasinghe, talsmaður og
ritskoðari ríkisstjómar Sri Lanka,
unnar auki hættu á verðbólgu á
evrasvæðinu vegna þess að allur inn-
flutningur hefur hækkað mjög í
verði.
Vaxtahækkunin gagnslaus?
Vaxtahækkun ECB 27. apríl síð-
astliðinn skilaði ekki tilætluðum
árangri að talið er vegna þess að
reiknað hafði verið með henni á
gjaldeyrismarkaði áður en hún kom
til framkvæmda. „Ef Evrópski seðla-
bankinn vill raunveralega að vaxta-
hækkanir hafi áhrif, ætti hann að
reyna að koma mörkuðunum á
óvart,“ er haft eftir Stefan Schneid-
er, hagfræðingi Deutsche Bank, í
gær. Hann bætti þó við að vaxta-
vildi ekki staðfesta fréttimar. „Sveit-
ir okkar halda enn uppi stífri vöm og
era ákveðnar í að uppræta uppreisn-
armennina," sagði Rubasinghe.
Mikið mannfall
Deiluaðilar staðfesta þó báðir mik-
ið mannfall undanfarinna daga.
Stjórnarherinn segir yfir 200 manns
hada látið lífið í átökum síðustu
þriggja daga og hafi árásarsveitirnar
orðið að sækja sér liðsauka vegna
mikils mannfalls. Rfldsstjórn Sri
Lanka hækkaði í gær skatta, annan
daginn í röð, til að afla aukins fjár-
magns til stríðsrekstursins.
hækkun nú, svo skömmu eftir hækk-
unina í apríl, gæti allt eins haft þau
áhrif að „hræða“ markaðinn.
Aðrir skýrendur taka í sama
streng. Litið yrði á aðra vaxtahækk-
un sem eins konar „stflbrot" miðað
við þá yfirveguðu og stöðugu pen-
ingamálastefnu sem ECB hefur
framfylgt til þessa. Samt sem áður
segjast ýmsir búast við vaxtahækk-
un síðar í þessum mánuði eða í júní.
Fastlega er búist við því að banda-
ríski seðlabankinn muni hækka vexti
í næstu viku vegna vaxandi verð-
bólguþrýstings í efnahagslífi vestra.
Óttast er að slíkt muni valda auknum
flótta markaðarins úr evram yfir í
dollara.
nr
AP
Páfi
heimsækir
Fatima
ÞÚSUNDIR pflagríma flykkjast nú
til smábæjarins Fatima í Portúgal
sem Jóhannes Páll páfí II heimsæk-
ir í dag og á laugardag.
Margir pflagrímanna eru lúnir
eftir að hafa ferðast fótgangandi
svo dögutn skiptir og flestir, líkt og
konan á myndinni, fara síðasta
spölinn að basilikunni í Fatima á
hryánum.
Páfi mun á laugardag blessa tvö
börn, Jacinta og Francisco Marto,
sem létust ung að árum, en áður
hafði María mey birst þeim árið
1917 þar sem þau gættu fjár á þeim
stað þar sem basilíkan stendur nú.
Þúsundir kaþólikka heimsækja
basilíkuna 13. maí ár hvert og er í
ár búist við um 200.000 manns.
Milljarð-
asti Ind-
verjinn
Nýju Delhí. AP
INDVERJAR teljast nú orðn-
ir einn milljarður og markaði
fæðing stúlkubarnsins Astha,
sem merkir trú á hindí, við-
burðinn í
gær. Sívax-
andi fólks-
fjöldi á
Indlandi
veldur yfir-
völdum í
landinu um-
talsverðum
áhyggjum,
enda era Indverjar nú komnir
í hóp með Kínverjum sem einu
þjóðirnar sem státað geta sig
af milljarði íbúa.
Val Astha sem milljarðasta
Indverjans er táknrænt og
byggist ekki á nákvæmum út-
reikningum því erfitt er að
henda reiður á íbúafjölda
landsins, þar sem um 42.000
börn fæðast á Indlandi á degi
hverjum. Frá því þjóðin hlaut
sjálfstæði frá Bretum 1948
hefur verið lögð mikil áhersla
á að draga úr fólksfjölgun með
litlum árangri.
MORGUNBLAÐK) 12. MAÍ 2000
Evrópski seðlabankinn ákveður að hækka ekki vexti
Ottast frekari gengis-
lækkun evrunnar
London. Frankfurt. AP, AFP.
EVROPSKI seðlabankinn (ECB)