Morgunblaðið - 12.05.2000, Blaðsíða 22
22 FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Bókunarmiðstöð íslands fjölgar samstarfsaðilum og sækir inn á nýja markaði
EFA kaupir 23,8% hlut
í Bókunarmiðstöðinni
Morgunblaóiö/Þorkell
Forsvarsmenn Bókunarmiðstöðvar ísiands. F.v. Jón Sigurðsson, forstöðu-
maður fjárfestingarsviðs EFA, Kristján Daníelsson, framkvæmdastjóri
Bókunarmiðstöðvarinnar, og Helgi Jóhannsson, framkvæmdastjóri Sam-
vinnuferða-Landsýnar.
EIGNARHALDSFÉLAGIÐ AI-
þýðubankinn hf. hefur keypt 23,81%
hlut í Bókunarmiðstöð íslands
(Disscoverlceland). Samvinnuferðir-
Landsýn stofnuðu Bókunarmiðstöð
íslands og sérstaka vefsíðu hennar,
www.discovericeland.is, fýrir nokkr-
um árum og hafa unnið að uppbygg-
ingu og þróun kerfisins í samstarfí
við fjölmarga aðila í ferðaþjónustu,
sveitarfélög, stéttarfélög o.fl.
Nú þegar eru flestir helstu aðilar í
gisti- og ferðaþjónustu á íslandi
komnir í gagnagrunn miðstöðvarinn-
ar og er stefnt að því að fjölga sam-
starfsaðilum stórum skrefum á
næstunni. Þá er að því stefnt að auka
hlutafé til að hraða uppbyggingu
upplýsinga- og bókunarkerfisins og
dreifa eignaraðild að Bókunarmið-
stöðinni með því að fá fleiri aðila til
samstarfs.
Forsvarsmenn Bókunarmiðstöðv-
ar íslands sögðust í samtali við
Morgunblaðið í gær stefna einnig að
því að færa út kvíamar til Norður-
landanna í nánustu framtíð í sam-
starfi við þarlenda aðila.
Geta bókað margskonar
ferðaþjónustu milliliðalaust
Helgi Jóhannsson, framkvæmda-
stjóri Samvinnuferða-Landsýnar,
segir að Bókunarmiðstöðin sé bylt-
ing í íslenskri ferðaþjónustu en hún
gerir innlendum og erlendum ferða-
mönnum mögulegt að bóka aðstöðu
og þjónustu án nokkurra milliliða á
einum stað og opnar nýja leið fyrir
viðskiptavini í gegnum Intemetið,
sérstakar útstöðvar sem settar
verða upp um allt land og í gegnum
síma.
Þá hefur verið gerður samstarfs-
samningur við Upplýsingamiðstöðv-
ar ferðamála sem tengjast mun
gagnagrunni Bókunarmiðstöðvar-
innar í þeim tilgangi að kynna þjón-
ustu fyrir ferðamönnum, prenta út
upplýsingar og bóka. Að sögn Helga
er Bökunarmiðstöðin einnig í sam-
bandi við sveitarfélög um allt land og
má finna upplýsingar á vefsvæði
Bókunarmiðstöðvarinnar um hvað-
eina sem ferðamönnum stendur til
boða á hverjum stað og mikið magn
hagnýtra upplýsinga sem ná til allra
staða landsins. Þar er einnig boðið
upp á möguleika til að bóka og greiða
fyrir margvíslega ferðaþjónustu sem
í boði er, s.s. gistingu, bílaleigur,
skoðunarferðir, borðapantanir á
matsölustöðum o.fl. sem ferðamönn-
um stendur til boða á hverjum tíma.
Boðið verður upp á margvíslega
þjónustu í útstöðvunum í samstarfi
við nokkur öflug fyrirtæki s.s.
bankaþjónustu, verslun, miðasölu
o.fl. að sögn forsvarsmanna Bókun-
armiðstöðvarinnar.
Auk þessa starfrækir Bókunar-
miðstöðin sérstakt þjónustuver sem
tekur á móti bókunum í gegnum
síma.
Samstarfsaðilar stjórna sjálfir
verðlagningu og þjónustu
Forsvarsmenn Bókunarmiðstöðv-
arinnar segja þetta kerfi bjóða upp á
óendanlega möguleika til að bóka,
auglýsa og veita upplýsingar um
nánast allt sem hugurinn girnist.
Að sögn Helga var í fyrstu sá mis-
skilningur uppi að Samvinnuferðir
ætluðu sér að hafa stjórn á verðlagn-
ingu í íslenskri ferðaþjónustu með
stofnum Bókunarmiðstöðvarinnar.
Þetta segir hann að sé alrangt. Hlut-
verk Bókunarmiðstöðvarinnar sé
fyrst og fremst að miðla upplýsing-
um samstarfsaðilanna, sem ráði al-
gerlega sjálfir hvaða verð, tilboð eða
þjónustu þeir bjóða upp á í Bókunar-
miðstöðinni og þeir geti hvenær sem
er breytt upplýsingum í kerfinu.
„Við teljum þetta áhugaverðan
fjárfestingarkost, sem hafi töluverða
vaxtarmöguleika. Þarna eru famar
nýjar leiðir í markaðssetningu og
sölu á þjónustu til bæði innlendra og
erlendra ferðamanna. Það er mikið
hagræði í því fyrir viðskiptavinina að
hafa allt á sama stað, og geta þannig
byggt upp sínar eigin ferðir og endað
með því að bóka,“ segir Jón Sigurðs-
son, forstöðumaður fjárfestingar-
sviðs Eignarhaldsfélagsins Alþýðu-
bankans.
Úrvalsvísitala Aðallista VÞI lækkaði í gær um 3,15%
Gengislækkun á bréfum
23 félaga á Aðallista
Úrvalsvísitala hlutabréfa á árinu 2000
MIKLAR lækkanir settu mark sitt á
gengi bréfa á Verðbréfaþingi Is-
lands í gær. Úrvalsvísitala Aðallista
þingsins lækkaði um 3,15% og stend-
ur nú í 1.603 stigum. Af þeim 34 fé-
lögum á Aðallistanum sem viðskipti
urðu með lækkaði gengi á 23 þeirra.
Af einstökum félögum lækkuðu
bréf í Tæknivali mest, 9,1%, og er
gengi þeirra nú 12,0. Gengi bréfa
Marels lækkaði um 8,3%, bréf Þró-
unarfélags íslands lækkuðu um
7,8% og bréf Búnaðarbanka íslands
um 5%. Þá lækkuðu bréf Stáltaks,
sem skráð eru á Vaxtarlistann, um
31,3% í einum viðskiptum í gær.
Mesta hækkun varð á bréfum í
Pharmaco í gær, 16,7%, í einum við-
skiptum fyrir 175 þúsund krónur. Þá
hækkuðu bréf í SR-mjöli um 13%.
Alls námu heildarviðskipti með
hlutabréf á þinginu 358 milljónum
króna. Mest viðskipti urðu með
hlutabréf Eimskipafélagsins, fyrir
83 milljónir króna, og bréf íslands-
banka, fyrir 55 milljónir.
Miklar hækkanir frá áramótum
Á meðfylgjandi línuriti sést
hvernig þróun Úrvalsvísitölunnar
hefur verið frá áramótum. Þegar lit-
ið er á helstu breytingar á gengi
bréfa á listum Verðbréfaþings frá
áramótum, kemur í ljós að bréf Is-
lenska hugbúnaðarsjóðsins hafa
hækkað um 243% á þeim tíma. Bréf
Opinna kerfa hafa hækkað um
97,5%, bréf Pharmaeo um 80,9%,
bréf Skýrr um 80,7% og bréf Össur-
ar um 75%.
Þau bréf sem mest gengislækkun
hefur orðið á frá áramótum eru bréf
Þorbjöms, sem lækkað hafa um
29,2%. Næst í röðinni koma svo bréf
íslenska jámblendifélagsins, sem
lækkað hafa um 27,5%, bréf Sam-
vinnuferða-Landsýnar um 23,9% og
Flugleiða um 21,2%.
Við útreikning á þessum breyting-
unum frá áramótum hefur tillit verið
tekið til arð- og jöfnunargreiðslna
félaga.
Tap lastminute.com 1,3
milljarðar á 3 mánuðum
Bankastjórar um útlánaaukninfflina
Auka þarf sparn-
að til að hemja út-
lánaaukningu
FERÐAHEIMASÍÐAN lastminu-
te.com hefur sent frá sér upplýsing-
ar um afkomu á fyrstu þremur mán-
uðum þessa árs, sem er það fyrsta
sem heyrist frá fyrirtækinu eftir að
það var sett á hlutabréfamarkað í
marsmánuði síðastliðnum. Tap á
tímabilinu var 11 milljónir sterlings-
punda, eða sem svarar 1,3 milljörð-
um íslenskra króna, og heildartapið
frá október á síðasta ári til marsloka
á þessu ári var 17 milljónir punda, 2
milljarðar íslenskra króna, sam-
kvæmt fréttavef BBC.
í tilkynningu frá fyrirtækinu segir
að þrátt fyrir þessa útkomu sé hún
samkvæmt áætlunum og að fyrir-
tækið sé í örum vexti. Sala þess jókst
í 11,4 milljónir punda á áðumefndu 6
mánaða tímabili en á sama tímabili
ári áður var salan einungis 300.000
pund.
Gengi á hlutabréfum í lastmin-
ute.com hefur hækkað lítillega að
undanfömu en er samt einungis um
65% af því sem það var þegar það var
sett á hlutabréfamarkað í mars.
Lægst fór gengið þó skömmu eftir
útboðið í um 50% af útboðsgenginu.
Fyrirtækið var mikið gagnrýnt fyrir
að gengið hafi verið of hátt þegar út-
boðið fór fram. Martha Lane Fox,
einn stofnenda fyrirtækisins, segir
hins vegar að verðmat hafi verið rétt
en fyrirtækið hafi hins vegar lent í
almennri lækkun á gengi í tæknifyr-
irtækjum um heim allan.
Rory Cellan-Jones, netsérfræð-
ingur BBC, segir að lastminute.com
eigi eftir að sýna fram á, eins og svo
mörg önnur netfyrirtæki, að það geti
skilað hagnaði á ört vaxandi sam-
keppnismarkaði.
Fyrirtækið lastminute.com var
stofnað fyrir um tveimur áram, en á
heimasíðu þess á Netinu má nálgast
ýmis tilboð á síðustu stundu en
áhersla er lögð á ferðalög.
RÁÐHERRAR fjármála og utanrík-
ismála gagnrýndu óhóflega útlána-
aukningu bankanna í almennum
stjómmálaumi'æðum á Alþingi í
fyrrakvöld og sögðu Ijóst að Seðla-
bankinn yrði að grípa til aðgerða.
Spurður um viðbrögð Seðlabank-
ans, segir Birgir Isleifur Gunnarsson
seðlabankastjóri engar ákvarðanir
hafa verið teknar. „Okkar hefð-
bundnu aðgerðir era vaxtahækkanir
en við þykjumst vissir um að fyrri
vaxtahækkanir séu ekki farnar að
hafa áhrif. Það tekur aðgerðir af
þessu tagi langan tíma að virka og við
eigum enn eitthvað inni.“ Birgir Is-
leiíúr segir fundi með bankastjómum
helstu viðskiptabankanna fyrirhug-
aða á næstunni.
Samkvæmt tölum frá Seðlabank-
anum nam 12 mánaða útlánaaukning í
lok mars sl„ að frátöldum kaupum
bankanna á markaðsskuldabréfum,
23,8%, þar af nam aukningin í mars-
mánuði 4,1%. Á sama tíma í fyrra var
12 mánaða útlánaaukning 33,3% en
3,1% í mars 1999. Tólf mánaða útlána-
aukning hefur því dregist nokkuð
saman, en er engu síður of mikil, að
sögn Birgis ísleifs. Útlánaaukningin
frá ái-amótum nemur 7% til loka
mars, sambærileg tala frá í fyrra er
6,4%. Að sögn Birgis ísleifs era vís-
bendingar um að útlán hafi dregist
saman í apríl, en áreiðanlegar tölur
liggjaekkifyrir.
Fjölskyldur hafi fjármál
sín öll hjá einum banka
Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbanka íslands, telur
ábendingu ráðherranna rétta og telur
Landsbankann hafa gætt hófs í útlán-
um. Tólf mánaða útlánaaukning
Landsbankans í mars var rúm 13% og
frá áramótum um 5%, að sögn Hall-
------------------
LEIÐRÉTT
í viðskiptablaði Morgunblaðsins í
gær var rangt farið með föðurnafn
Bjama framkvæmdastjóra Talentu.
Var hann sagður Þorvaldsson en hið
rétta er Þorvarðarson. Beðist er vel-
virðingar á þessum mistökum.
dórs. Spurður um aðgerðir Seðla-
bankans segist Halldór eiga von á
vaxtahækkun Seðlabankans á næst-
unni og bankinn hafi jafnframt verið í
viðræðum við viðskiptabankana um
stöðuna.
Að mati Halldórs er mikilvægt að
heimili og fjölskyldur hafi fjármál sín
öll hjá einum viðskiptabanka til að
vinna gegn skuldasöfiiun. „Það gefur
þjónustufulltrúum tækifæri á að að-
stoða heimilin við mat á skuldsetn-
ingu miðað við greiðsluhæfi. Þegar
lánamöguleikar era orðnir margir
verður yfirsýn heimilanna verri en
ella. Því er mikilvægt að heimilin hafi
heildarfjármálaþjónustu á einum
stað, þ.e. í viðskiptabanka sínum.“
11% útlánaaukningfrá áramótum
hjá Búnaðarbankanum
Stefán Pálsson, bankastjóri Búnað-
arbanka Islands, tekur undir að útlána-
aukning hafi verið mikil í bankakerfinu í
heild og bregðast þurfi við henni. Bank-
astjóm Búnaðarbankans á fúnd með
bankastjóm Seðlabankans á mánudag
og gerir þá grein fyrir stöðu mála hjá
Búnaðarbankanum. Útlánaaukning hjá
Búnaðarbankanum nemur um 11% frá
áramótum, að sögn Stefáns.
,Allir bankamir hafa eflaust tekið
yfir einhver lán sem áður vora veitt af
erlendum bönkum. Það þarf að fara
yfir hvað er nýtt heildarfjármagn og
hvað er endurfjármögnun í kjölfar
þess að fjármagnsflæði var gefið
ftjálst á milli landa. I einhveijum til-
vikum hafa íslenskir bankar tekið við
stöðu lánveitandans af erlendum
bönkum og það skýrir útlánaaukning-
una að einhveiju leyti.“
Hallginmur Jónsson, sparisjóðs-
stjóri Sparisjóðs vélstjóra, er á móti
inngripum Seðlabankans til að spoma
við útlánaaukningunni. „Þjóðin sjálf
þarf að kippa í spottann og auka
sparnað sinn.“ I lok mars var 12 mán-
aða útlánaaukning hjá Sparisjóði vél-
stjóra um 14% og írá áramótum til
marsloka tæp 6%, að sögn Hallgríms.
„Fremur en að Seðlabanldnn grípi til
aðgerða þarf ríkisstjómin að standa
fyrir aðgerðum sem hvetja lands-
menn til að auka spamað og minnka
þar með þenslu og viðskiptahalla."