Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1882, Blaðsíða 85
85
að sum jarðlög voru mynduð á sama tíma, þó útlit
þeirra og bygging væri ýmisleg. Alexander Bron-
gniart (1770—1847) starfaði með Cuvier að ýmsum
verkum hans; hann fann, að í svörtum og hörðum
jarðlögum uppi í Alpafjöllum voru sams konar stein-
gjörvingar og í hvítleitum kalklögum við París ; þau
voru eptir því mynduð á sama tíma, jafnvel þó lega
þeirra og útlit væri svo misjafnt. Af þessu og öðru
þvílíku sáu menn, að jarðlög með sams konar stein-
gjörvingum höfðu líka myndun og aldur, þó önnur
einkenni væru mismunandi; menn sáu og, að jarðlög,
mynduð af sama efni, opt gátu verið ójöfn að aldri.
Menn tóku aptir því uin sama leyti, að þar sem tvö
jarðlög liggja hvort ofan á öðru, eru öll líkindi til, að
hið neðra sé eldra. þ>ar sem jarðlögin hafa myndazt
rólega af áhrifum vatns, er það auðséð, að svo verður
að vera, þar sem jarðlagið b liggur ofan á jarðlaginu
a og c á b, þar hlýtur b að vera yngra en a, og c
yngra en b. En það er þó sjaldgæft, að jarðlögin eru
svo regluleg. Á þeim tíma, sem jarðlagið b myndað-
ist annarstaðar á mararbotni ofan á a, var lagið a sum-
staðar hafið upp og ofansjávar, svo þar myndaðist
ekkert; seinna þegar jarðlagið c myndaðist, varð það
beinlínis ofan á a; á enn öðrum stað myndaðist jarð-
lagið b, ef til vill, en skolaðist svo burt aptur af á-
gangi vatns og sjávar, svo þegar c myndaðist, lagðist
það beinlínis á a. Sumstaðar hafa jarðskjálftar og
eldgos reist jarðlögin á rönd og jafnvel bylt þeimvið,
svo lagið b varð undir a o. s. frv. ]par sem svo á
stendur, er eigi hægt að fara eptir neinu öðru en
steingjörvingunum í jarðlögunum, annars yrði alt í
glundroða.
Af því steingjörvingarnir eru svo mismunandi í
jarðlögunum, ætlaði Cuvier, að hvert tímabil hefði end-
að með stórkostlegri umbreytingu á allri jörðunni; við