Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.1986, Blaðsíða 14

14
FIMMTUDAGUR 11. DESEMBER 1986.
Frjálst.óháð dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SiMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 500 kr.
Verð I lausasölu virka daga 50 kr. - Helgarblað 60 kr.
Óhóflegt sjálfstraust
Tilraun Davíðs Oddssonar til að selja ríkinu Borgar-
spítalann felur í sér ýmis mistök. Önnur af tveimur
þeirra alvarlegustu er að vanmeta almenna andstöðu
reykvískra flokksbræðra sinna gegn útþenslu ríkis-
báknsins. Sú andstaða hefur skýrt komið fram í vikunni.
Margir stuðningsmenn Sjálfstæðisflokksins spyrja,
hvers vegna borgarstjóri þeirra hafi skipt um skoðun
frá því í kosningunum og tekið upp á sína arma kosn-
ingamál Framsóknarflokksins, sem hann gerði þá grín
að. Fólk telur Davíð ekki sjálfum sér samkvæman.
Hin stóru mistökin eru ekki síður alvarleg. Þau eru
að klúðra málinu, svo að það nái tæpast fram að ganga.
Kjósendur Davíðs taka nefnilega í mesta lagi einn hlut
fram yfir hugsjónina gegn ríkisrekstri. Það er, að for-
ustumönnum þeirra takist sæmilega að ná sínu fram.
Svo virðist sem borgarstjórinn hafi verið svo fullur
sjálfstrausts, að hann hélt, að hann gæti upp á sitt ein-
dæmi selt Borgarspítalann án þess að tala við kóng eða
prest. Hann þyrfti ekki samþykki borgarstjórnar og enn
síður samráð við fjölmennt starfslið sjúkrahússins.
Sennilega hefur Davíð miklast af því, hve auðvelt
honum hefur reynzt hingað til að taka mikilvægar
ákvarðanir á borð við að afhenda fasteignasölu lóð í
miðbænum og kaupa lóðir og lönd af gömlum vinum
flokksins. Loksins fór svo, að hann kunni sér ekki hóf.
Þá hefur hann ofmetið getu ráðherra til að kaupa
Víðishús og Mjólkurstöðvar framhjá fjárlögum og án
nokkurra heimilda. Það fór líka svo, að fyrirhuguð
kaup á Borgarspítala fóru yfir mark hins mögulega að
mati hluta þingflokksins, sem mótmælti á kvöldfundi.
Davíð situr nú uppi með að hafa meira eða minna í
kyrrþey reynt að framkvæma stefnu Framsóknarflokks-
ins án þess að flokksbræður hans í ríkisstjórn geti leyft
sér að kaupa. Hann sé ekki lengur sá kraftaverkamað-
ur, er nái öllu fram, sem hugurinn girnist.
Þingmenn Framsóknarflokksins hafa af eðlilegum
ástæðum tekið vel í söluna og vitna til þess, að uppruna-
lega hafi hún verið kosningamál reykvískra framsókn-
armanna. Hins vegar hafa þingmenn Sjálfstæðisflokks-
ins fundið hina eindregnu óánægju sinna manna.
Margt má læra af þessu. Eitt er, að skyndisókn geng-
ur ekki, nema hún sé framkvæmd af sama hraða og
kaupin á Olísbréfunum. Ef þau hefðu tekið meira en
helgi, hefðu þau verið stöðvuð, alveg eins og Davíð
hefur nú verið stöðvaður, af því að hann var of seinn.
Annað er, að ekki er gulltryggt, að einræðisaðferðir
nái alltaf árangri, þótt það takist nokkrum sinnum.
Jafnvel borgarstjórar og ráðherrar verða að sæta því,
að völd þeirra eru ekki fullkomin. Svo getur farið, að
hefðbundnar lýðræðisleiðir séu gagnlegri.
Flestir, sem um Borgarspítalamálið hafa fjallað, eru
sammála um, að Davíð hafi staðið of geyst að málum.
Ennfremur, að málið sé komið í slíkt óefni, að affara-
sælast sé að fresta framkvæmdinni um eitt ár, meðan
allir málsaðilar séu að ná áttum í því.
Um viðskipti með spítala á að gilda hin sama regla
og ætti líka að gilda í viðskiptum með Víðishús og
Mjólkurstöðvar, lóðir í Skuggahverfi og lönd í Grafn-
ingi, að heppilegast er að gefa sér tíma til að fara eftir
lögum, reglugerðum og ekki sízt almennum siðvenjum.
Sagt er, að allt vald spilli og alræðisvald gerspilli.
Við höfum hins vegar séð dæmi um, að það getur ruglað
valdhafann og valdshyggjumanninn í ríminu.
Jónas Kristjánsson
„Starfsmenn Borgarspitalans óttast afleiðingar þessarar stefnu og eru þess vegna reiðubúnir til að berjast
gegn sölu Borgarspitalans til ríkisins af fullri hörku.“
Davíð? ekki
selja ríkinu
Borgarspítalann
Það hefur ekki farið fram hjá nein-
um sem fylgist með fréttum að mikil
andstaða ríkir hjá starfsfólki Borg-
arspítalans gegn sölu hans til ríkis-
ins.
Almenningi er hins vegar ekki
ljóst á hverju þessi andstaða er
byggð. Til þess að fyrirbyggja mis-
skilning er rétt að geta þess að
fyrirhuguð breyting mun ekki leiða
til fækkunar starisfólks né lækkunar
á launum.
Sala BSP dregur úr þjónustu
Við sem hér störfúm höfum hins
vegar áhyggjur af öðrum og alvar-
legri hlutum eins og þjónustu hans
við sjúklinga og framtíð spítalans.
Spítah er stofriun sem veitir sjúkl-
ingum sérhæfða þjónustu sem er
byggð á sérmenntun og þekkingu
starfsfólksins, samheldni þess og
samvinnu og þeim tækjabúnaði og
aðstöðu sem þarf til að nýta þessa
þekkingu í þágu sjúklinganna. Við
höfúm haft áhyggjur af því undan-
farin ár að við veittum sjúklingum
okkar hér of litla þjónustu fremur
en of mikla. Síðasta áratug hefur
almennum sjúkrarúmum í Reykja-
vík ekki fjölgað, en innlagnir hafa
aukist í réttu hlutfalli við fólksfjölg-
un og hækkun meðalaldurs. Þessu
hefur verið mætt með auknum rann-
sóknum á skemmri tíma þannig að
unnt hefur verið að útskrifa sjúkl-
aðeins tekist að aðstandendur hafa
oft lagt á sig ótrúlegt erfiði og sýnt
mikla fómfysi við hjúkrun og að-
hlynningu í heimahúsum og eytt til
þess sumarleyfum eða tekið frí frá
vinnu. Á þennan hátt hefur verið
brúað það bil sem nú er milli raun-
verulegrar þarfar fyrir sjúkrahúss-
vist og möguleika spítalans til að
annast þessa þjónustu.
Og hér er komið að kjama máls-
ins. EfBorgarspítalinn verðurseldur
og settur undir stjómamefnd rík-
Kjállariim
Magni Jónsson
læknir
á Borgarspítalanum
„Og hér er komið að kjama málsins. Ef
Borgarspítalinn verður seldur og settur
undir stjómamefiid ríkisspítalanna með
föstum fjárlögum mun það leiða til niður-
skurðar á allri þjónustu og auknum
lokunum á deildum sem kemur niður á
sjúklingum okkar.“
inga fyrr en áður tíðkaðist og stytta
legutímann. Nú er hins vegar svo
komið að við sem stundum þessa
sjúklinga sjáum fram á að lengra
verður ekki gengið í þessa átt svo
neinu nemi. Við lendum nú ítrekað
í því að senda fólk heim fyrr en æski-
legt getur talist. Yfir sumartímann,
þegar deildir hafa verið lokaðar,
hefúr legið við neyðarástandi og
sjúklingar sendir heim við ófúll-
nægjandi aðstæður. Þetta hefúr því
isspítalanna með föstum fjárlögum
mun það leiða til niðurskurðar á
allri þjónustu og auknum lokunum
á deildum sem kemur niður á sjúkl-
ingum okkar.
Eg er viss um að enginn sem til
þekkir og enginn sem að þessari sölu
stendur heldur að af þessari breyt-
ingu leiði bætt eða aukin þjónusta
við borgarbúa, hvað þá að nokkur
dirfist að halda því fram að hann
bæti starfsandann eða auki veg og
virðingu Borgarspítalans sem stofn-
unar.
Skref til miðstýringar
Það eru einungis reikningsleg at-
riði milli ríkissjóðs og borgarinnar
sem mæla með sölu spítalans til rík-
isins. Þessi samsteypa yrði hins
vegar stærsta skrefið sem nokkum
tíma hefur verið stigið til miðstýr-
ingar á íslenska heilbrigðiskerfinu
og leggur stjómvöldum upp öll völd
til skömmtunar á sjúkrahússþjón-
ustu til þegnanna.
Sú leið, sem nú er ætlað að fara,
var reynd á Norðurlöndunum fyrir
20-30 árum, en leiddi til stöðnunar
og óhagkvæmni í rekstri og hafa
nágrannar okkar horfið til valddreif-
ingar og falið sveitarfélögunum
forsjá sjúkrahúsanna á ný. Austan
jámtjalds er þessu hins vegar enn
víða miðstýrt og borgir á stærð við
Reykjavík em ekki að burðast með
Landspítala, Borgarspítala og
Landakot, þar heita spítalamir ein-
faldlega Rl, R2 og R3.
Islendingar búa í góðu húsnæði
og aka á dýrum bílum og þeir búa
við frjálsræði í verslun. Það yrði
vafalaust hagkvæmara að þeir
byggju allir í litlum blokkaríbúðum
og ækju Trabant og versluðu allir í
einu kaupfélagi sem annaðist öll
innkaup fyrir landið.
Það hefúr þó engum í núverandi
stjómarflokkum til hugar komið að
hefja merki slíkrar stefnu þótt hún
gæti leyst vanda Húsnæðismála-
stofnunar og lækkað eriendar
skuldir. Það er óneitanlega sorglegt
að Davíð Oddsson, Ragnhildur
Helgadóttir og Þorsteinn Pálsson
skuli skráð á spjöld sögunnar sem
merkisberar þessarar stefnu.
Starfsmenn Borgarspítalans óttast
afleiðingar þessarar stefiiu og em
þess vegna reiðubúnir til að berjast
gegn sölu Borgarspítalans til ríkisins
af fullri hörku. Við erum jafnframt
reiðubúin að taka að okkur rekstur-
inn og kaupa eða leigja hlut borgar-
innar í spítalanum fremur en að
hann verði seldur ríkinu. Við skor-
um á alla þá sem bera ugg í brjósti
vegna ónógrar sjúkrahússþjónustu á
komandi árum að veita okkur lið til
að stöðva þessa sölu, eða hjálpa okk-
ur ella til þess að annast rekstur
spítalans sjálf og veita borgarbúum
og öðrum landsmönnum þá þjónustu
sem þeir þarfriast og eiga svo sannar-
lega skilið.
Magni Jónsson