Eintak - 24.02.1994, Blaðsíða 12

„Hef verið blekktur
og beittur misrétti“
íslenskur ríkis-
borgarí, fæddur í
Búlgaríu, segir frá
baráttu sinni við
kerfið og fyrrum
eiginkonu sína um
umgengnisrétt við
son þeirra hjóna.
Barnsfórræðismál hafa verið
rnikið í umræðunni að undan-
förnu. Við heyrum aðeins um lítið
brot þessara mála en fjöidi þeirra
velkist stöðugt um í kerfinu án vit-
undar almennings. Dian Valur
Dentchev er íslenskur ríkisborgari,
fæddur í Búlgaríu, og kom hann að
máli við EINTAK og sagði ekki farir
sínar sléttar. Hann kvæntist ís-
lenskri konu, Hönnu Ragnars-
dóttur, árið 1987 og stofnuðu þau
heimili hér á landi skömmu síðar.
Hjónabandið gekk ekki sem skyldi
og slitu þau samvistum í byrjun árs
1991. „Vegna takmarkaðs skilnings
míns á íslensku hef ég verið blekkt-
ur og beittur misrétti af konu
minni sem vill græða á hjónabandi
okkar og ekki láta mér eftir það sem
mér bar við skilnað okkar hjóna,“
segir Dian. „Hún hefur tekið fyrir
að hitta mig til að ræða skilnaðar-
skiimálana og lögfræðingar okkar
hafa ekki komið saman til að leggja
fram kröfur hvors um sig og semja
um skiptingu búsins. Hún lét mig
ekki einu sinni vita að hún vildi
skilja, en lögfræðingur minn tjáði
mér það. Ég átta mig að sjálfsögðu á
því, að ef hún vill ekki búa með mér
þá get ég ekki neytt hana til þess, en
við þurfum að komast að niður-
stöðu um forráðarétt yfir syni okk-
ar, Davíð Valdimar Dentchev, og
um umgengnisrétt minn við
hann.“
Hvers konar umgengnisrétt sömd-
uð þið um við skilnaðinn?
Hún lagði til að þangað til lög-
skilnaði yrði náð fengi ég að hafa
Davíð einn dag í viku. Ég sam-
þykkti það sem bráðabirgðalausn
en vildi færa fram bókun hjá full-
trúa borgardómara varðandi það,
að um leið og ég hefði húsrúm til,
þá myndi ég fá að hafa drenginn
laugardaga og sunnudaga. Næstu
fimm mánuði gekk þetta eftir og
Davíð var hjá mér einn dag um
helgar. I desember 1992 fór ég fram
á að hafa drenginn þrjá daga yfir
jólin en Hanna hafnaði því og
sagði, að ef ég sætti mig ekki við
þa§, fengi ég ekkert að sjá hann.
Ég for til sýslumanns
og bar fram kvörtun og
var þá beðinn um að
afhenda embættinu
vegabréf mitt, en þvertók
að sjálfsögðu fyrir það, því ég hafði
ekkert til saka unnið. Ég skrifaði þá
dómsmálaráðuneytinu sem svaraði
með bréfi þremur mánuðum síðar
og sögðust ekkert hafa með málið
að gera. Þá fór ég aftur á fund full-
trúa sýslumanns sem lagði til
munnlega að við breyttum um-
gengnisrétti mínum við Davíð í
ljósi þeirra aðstæðna sem upp væru
komnar. Ég hafnaði því, enda væri
það ólöglegt samkvæmt mínum
skilningi á lögum um umgengnis-
rétt, því hann væri bundinn skiln-
aðarsáttmálanum sem dómstólar
yrðu að kveða um breytingar á.
Fulltrúi sýslumanns vísaði þá mál-
inu til barnaverndarnefndar sem
lagði til að ég fengi að hafa Davíð
átta klukkutíma á mánuði, tvo tíma
á viku í senn. Ég svaraði barna-
verndarnefnd því
að sonur minn
væri ekki fangi og
ég vissi ekki til þes
að foreldri gæti
sinnt skyldum sín-
um við afkvæmi
sitt með hugar-
orkunni. Allir for-
eldrar þurfa tíma
til að framfylgja
siðferðislegum og
uppeldislegum
skyldum sínum.“
Útskýrði barna-
verndarnefnd fyrir
þér hvernig þeir
komust að þeirri
niðurstöðu að þetta
væri heppilegur
umgengnisréttur?
„Nei, þeir sögðu
mér að þetta væri
tillaga Hönnu en
ekki barnavernd-
arnefndar. María
Þorgeirsdóttir,
félagsráðgjafi hjá
barnarverndar-
nefnd, ráðlagði
mér að vera raun-
sær og taka þess-
um skilmálum því
svona gengu þessi
mál fyrir sig. Ég
svaraði henni að
ég teldi, að ef for-
eldrar barns ættu í
deilum um um-
gengnisrétt þá
væri það í hlut-
verki löggjafar-
valdsins að hjálpa
þeim að komast
að samkomulagi.
Það væri
alveg Ijóst
að hér væri
um
misnotkun
á barninu að
ræða og brot
á rétti
mínum
sem föður.
Ég hefði búist við,
út frá nafninu á
þessu embætti,
barnaverndar-
nefnd, að þeir
myndu sína máli
mínu og barnsins
einhvern skilning,
og með þeirra
hjálp fyndist nið-
urstaða sem væri
syni mínum til mestra hagsbóta.
María svaraði, að ef mál af þessu
tagi væru svona einföld yrðu hún
og kollegar hennar fljótt atvinnu-
lausir. Hún bað mig um að hugsa
um hag sonar míns en ég benti
henni á að ég væri einmitt að því og
hefði staðið í stöðugum bréfaskrift-
um og samskiptum við kerfið og
lögfræðinga undanfarna mánuði.
Að lokum spurði María þá reið: „-
Viltu fá að hitta son þinn eða ekki?“
Ég spurði hana þá á móti hvaða
tryggingu ég hefði fýrir því að
Hanna stæði við þetta samkomulag
ef ég sætti mig við þessa firru. Ég
spurði hana einnig hvort hún áttaði
sig á hvaða áhrif þetta mál hefði á
Davíð. Annan daginn fengi ég að
sjá hann og hinn daginn væri faðir
hans honum horfinn. María svar-
aði því einu að það væri engin
trygging fýrir að Hanna stæði við
samkomulagið. Ég var sjokkeraður
á viðbrögðum hennar og tel að
þetta fólk hafi alls ekki hæfni til að
stunda störf sín.“
Hefur þú þú ekkert hitt Davíð síð-
an umjólin 1992?
„Ég gerði ítrekaðar tilraunir til
að fá drenginn hjá Hönnu um
sumarið 1993 og ef hún var heima
hringdi hún á lögregluna, sem sagði
að ég væri ekki að aðhafast neitt
ólöglegt og ég gæti þess vegna stað-
ið við hurðina og hringt bjöllunni
allan daginn.
Fyrri fundur minn og barna-
verndarnefndar var í maí 1993 en í
september 1993 lét ég í örvæntingu
minni undan tillögu hennar með
því skilyrði að i tímans rás myndi
umgengnisréttur minn vera aukinn
um klukkustund í senn með hverri
vikunni sem liði, ef allt aengi vel.
Hanna kom loks með
drenginn til mfn þann
23. október og þá loks
fékk ég tækifæri til að
ge'fa honum jólagjöfina
hans frá árinu áður. Við
áttum góða stund saman og helgina
eftir kom Hanna með hann aftur.
Ég lét hana þá fá bréf með kröfum
mínum um skiptingu bús okkar og
umgengnisrétt minn við Davíð.
Hanna brást þá hin versta við og og
þreif Davíð úr höndunum á mér og
ég hef ekki séð hann síðan.“
Hefur Hanna sagt þér ástceðu sína
fyrir því að þú fœrð ekki að hitta
Davíð?
„Nei hún hefur ekki gefið mér
neina skýringu á því.“
Hún hefur tjáð lögreglunni að hún
óttist að þú tnunir taka Davíð og
fara með hann úr landi.
„Því er til að svara að ég er krist-
inn maður og siðferði mitt og lífs-
skoðun hafnar slíkri grimmd. Það
skiptir ekki máli hvað Hanna gerir
eða hvernig hún mun haga sér í
framtíðinni; ég
hef engan rétt á að
banna henni að
umgangast Davíð.
Jafnvel Guð veitir
mér ekki rétt til
þess.“
Hanna segir að
þú hafir hótað sér
lífláti.
„Það er ekki
rétt. Hún segir
hvað sem
er til að
reyna að fá
vilja sínum
framgengt.
Allt verður að
ganga samkvæmt
hugmyndum
hennar.“
Hún segir í kœru
til lögreglunnar
þann 18. febrúar
1993 að þú hafir
ruðst inn á heimili
hennar og rofið
friðhelgi einkalífs-
itis.
„Það er líka lygi.
Á þessum tíma
stóð ég í stöðug-
um bréfasam-
skiptum við
dómsmálaráðu-
neytið og það
hefði verið út í
hött fyrir mig að
koma þannig máli
mínu í frekara
uppnám. Ég fór til
hennar þennan
dag og bað hana
um að koma með
mér til lögregl-
unnar eða réttra
yfirvalda, svo við
gætum leyst málið
í eitt skipti fyrir
öll, syni okkar í
hag, í votta viður-
vist. Hún hafnaði
þessu og fór þess i
stað til lögregl-
unnar og lagði
fram þessa kæru.“
1 greinargerð frá
Lögreglustjóran um
í Reykjavík til
dómsmálaráðu-
neytisins frá 28.
október segir að
lögreglan hafi
neyðst til að grípa
til þess ráðs að setja
þig á bak við lás og
slá eftir skýrslutöku, því þú hafir sagt
að fljótlega hefðu þeir ástœðu til að
fangelsa þig. Er þetta rétt?
„Nei það er ekki rétt. Ég neitaði
að undirrita skýrsluna því ég hef
slæma reynslu af undirskriftum og
því greip lögreglan til þessa örþrifa-
ráðs. Samkvæmt almennum mann-
réttindum þarf ég ekki einu sinni
að segja lögreglu hvað ég heiti, hvað
þá að undirrita eitthvað.“
Þú segir að nágrannarþínir standi
þér við hlið í málinu.
„Já, þeir hafa veitt mér mikinn
tilfmningalegan skilning og borið
persónu minni vitni hjá yfirvöld-
um. Þeir hafa boðist til að skrifa
greinargerð um málið til að sýna
fram á skyldleika þess við mál Sop-
hiu Hansen. Ég er atvinnulaus og
málareksturinn hefur
kostað mig mikla
peninga fyrir utan
fyrirhöfnina og sárs-
aukann. Ég skulda tveggja mán-
aða leigu en samt kom leigusalinn
minn, óumbeðinn, og lét mig fá
60.000 krónur til að hjálpa mér.“
Dian segist hafa leitað til EIN-
TAKS þrátt fyrir að lögfræðingur
hans hafi varað hann við að fara
með málið til fjölmiðla, því þá
verði hann beittur frekara óréttlæti
þeirra sem eiga i hlut. Hann segir
að hann hafi engu að tapa, hann
hafi verið beittur óréttlæti hingað
til og brotalamirnar séu slíkar í ís-
lensku réttarkerfi varðandi hjóna-
skilnaði og forræðismál að sú at-
hygli sem málið hlýtur í fjölmiðlum
sé sín eina von.
Barnarverndarnefnd leggur til í
greinargerð um málið frá 1. febrúar
1994 að næstu íjóra mánuði fái Di-
an og Davíð sonur hans að hittast
annan hvorn laugardag að Keilu-
felli 5, undir eftirliti starfsmanns
nefndarinnar. Fyrstu fjögur skiptin
munu þeir fá að vera saman á milli
klukkan 13.00 og 16.00 og næstu
fjögur skipti á milli klukkan 13.00
og 18.00, eða samtals 32 klukku-
stundir á fjórum mánuðum.
Sigmundur Böðvarsson lög-
maður Dians segir í bréfi til Sýslu-
mannsins í Reykjavík frá 9. febrúar
1994 að niðurstaða barnaverndar-
nefndar sé algjörlega ófullnægjandi
að sínu mati. í bréfinu segir Sig-
mundur einnig: „Undrun vekur að
nefndin skuli gera ráð fyrir að feðg-
arnir skulu hittast undir eftirliti,
þar er haft er eftir móðurinni að
faðirinn sé drengnum mjög hug-
leikinn og hafi verið gíaður og
ánægður þegar hann hafi fengið að
hitta hann. Drengurinn er sagður
eðlilegur, vel ræktaður, viðkvæmur
og blíður og aðlagist ágætlega öðr-
um börnum. Að mínu áliti gæti
haft skaðleg áhrif á samband
drengsins við föðurinn, finni hann
að fylgst sé með samveru hans við
föðurinn."
Sigurður leggur að lokum fram
þá kröfu í bréfinu að Davíð og Dian
fái að eiga samverustundir frá
klukkan 10.00 til 17.00 á laugardög-
um og sunnudögum og óskar úr-
skurðar sem fyrst í ljósi þess að
málið hefur verið til meðferðar hjá
Barnaverndarnefnd frá því í maí
1993. EINTAK hafði samband við
Hönnu Ragnarsdóttur og vildi hún
ekkert tjá sig um málið. 0
12
FIMMTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1994