Eintak - 24.02.1994, Blaðsíða 18

kynslóðin
INGIBJÖRG
STEFÁNSDÓTTIR
„að finna að
maður hafi ein-
hvern tilgang og
eitthvað að
stefna að"
Ingibjörg Stefánsdóttir er
fædd 1972. Hún vakti fyrst athygli
sem söngkona hljómsveitarinnar
Pís of keik. Árið 1992 var kvik-
myndin Veggfóður frumsýnd þar
sem hún Iék aðalkvenhlutverkið
auk þess að syngja nokkur lög í
myndinni sem nutu mikilla vin-
sælda. í fyrra tók Ingibjörg þátt í
Söngvakeppni evrópskra sjón-
varpsstöðva fyrir íslands hönd og
nú starfar hún sem kynnir í sjón-
varpsþættinum Popp og kók.
„Ég er stúdent frá Menntaskól-
anum við Sund og hef að auki lok-
ið sex ára píanónámi. Ég hef alltaf
ætlað að verða leikkona og stefni
að því að fara í leiklistarskóla í
New York næsta haust. Ég held líka
að allir hafi gott af því að búa í
öðrum löndum í einhvern tíma. Þó
að ég geti vel hugsað mér að setjast
að í útlöndum vil ég þó alltaf eiga
mér samastað á Islandi líka. Við
sekúndur sem líða áður en
brennheitur, geislavirkur
stormur sópar súpermark-
aðnum burt ákveður feitur
viðskiptavinur að borga fyrir
vöruna „til að sýna reisn“. Og
ungur maður skjögrar að vini
sínum sem liggur á gólfinu og
kyssir hann á munninn því
hann hafði „alltaf langað" að
gera það.
„Þetta er óhuggulegt," seg-
ir Dag, „en einhvern veginn
sexí og eitrað af iðrun, aiveg
eins og lífið sjálft." Að öðru
leyti gerist ekkert í þessari
sögu, og samt varð „Gener-
ation X“ að kúlt-bók fljótlega
eftir að hún kom út. Hún virð-
ist ná að endurspegla lífsvið-
horf ungs fólks á krepputím-
um, það er að segja ungs
fólks sem játar sig ekki sigr-
að heldur reynir að finna sína
eigin leið út úr kreppunni.
Coupland _ sem sjálfur þurfti
að sjá fyrir sér með „-
McJobs" eftir að hann lauk
námi í listaháskóla _ kallar
þessa leið „Lessness": Lífs-
speki sem segir að minni
kröfur um efnalega velmegun
auðveldi manni að lifa í sátt
við sjálfan sig. Þetta er ekki
frumleg speki en hún sannar
samt gildi sitt á tímum þegar
botnlaus græðgi, skuldasöfn-
un og neysluæði eru búin að
keyra allt á bólakaf. X-kyn-
slóðin er löngu búin að gefa
upp vonina um að eignast fal-
legt hús með garði og hún
kærir sig heldur ekki um að
eyða lífinu í að borga upp
húsnæðislánin. En þessi kyn-
slóð hefur húmor fyrir sjálfri
sér og játar fúslega að naum-
hyggjan sem hún aðhyllist sé
viss tegund af sýndar-
mennsku. Coupland kallar
þetta „Conspicious Minimal-
ism“: Lífsstíll sambærilegur
við ásóknina í stöðutákn.
Maður sýnir stoltur að maður
á engar veraldlegar eigur því
litið er á slíkt sem tákn um
siðferðilega og vitsmunalega
yfirburði.
Kannski finnst einhverjum
að þetta sé allt saman hreinn
heilaspuni hjá Douglas Cou-
pland. Þeim hinum sama skal
ekki aðeins bent á skýrslur
um atvinnuhorfur ungmenna
heldur líka á rannsóknir á
lífsviðhorfum þeirra. Rann-
EVAMARÍA
JÓNSDÓTTIR
„Það ererigin sér-
stök bylting í
skilgreiningum. Við þorum til
dæmis alveg að líta á okkur sem
stjórnendur í stað kvenna. En
breytingarnar gerast hægt og bít-
andi. Það er engin sérstök bylting í
gangi. Þegar ég heyri orðið femin-
isti dettur mér helst í hug rauð-
sokkur og konur sem eru sífellt í
vörn.
Ég bý enn hjá foreldrum mínum
og kann því afhragðs vel. Fjölskyld-
an er mjög stór og skemmtileg. Við
erum alls sex systkinin. Við kærast-
inn erum ýmist heima hjá mér eða
fjölskyldu hans.
Ég gæti alveg hugsað mér að búa
í útlöndum og mér er nærri því al-
veg sama í hvaða landi. Smæðin
hér á íslandi háir mér stundum.
Umræður um ýmis mál geta verið
svo óáhugaverðar. Það getur líka
verið erfitt að taka á ýmsum
vandamálum því maður veit aldrei
nema rnaður sé að koma við kaun-
in á einhverjum sem maður þekkir.
En auðvitað getur smæðin líka ver-
ið skemmtileg. Skemmtanalífið lík-
ist til dæmis oft bekkjarpartýi.
Ég held að fólk af minni kynslóð
sé oft hrætt víð að taka mikiivægar
ákvarðanir i ástarmálum. Sá hugs-
unarháttur að ástin eilífa sé
ákvörðun finnst ekki hjá þessari
kynslóð. Ég held það skapi rótleysi.
Mér finnst starfið og fjölskyldan
það mikilvægasta í lífinu. Ég er
mjög ánægð með að eiga foreldra
sem tóku eitt sinn þá ákvörðun að
vera saman. Ungt fólk reynir ekki
nóg til að láta samböndin ganga
upp. Sjálfa langar mig í stóra fjöl-
skyldu ef það er hægt fjárhagsíega,
Mig langar að börnin mín alist upp
við nægjusemi og læri til dæmis að
nota fötin hvert af öðru.“
„Ég held aðfólk af
minni kynslóð sé oft
hrœtt við að taka
mikilvœgar ákvarð-
anir í ástarmálum. Sá
hugsunarháttur að
ástin eilífa sé ákvörð-
unfinnst ekki hjá
þessari kynslóð. Ég
held það skapi rót-
leysi.“
KARL PÉTUR
JÓNSSON
„Þótt það hafi
verið léttara að
lifa á þessum ár-
um var það ekki
eins gaman og í
dag"
Karl Pétur Jónsson er nemi í
stjórnmálafræði við Háskóla Is-
lands en hann er faeddur árið 19694
Undanfarin ár hefur hann starfað I
sem blaðamaður með skólanum og
einnig séð um kynningar, meðal
annars fyrir SSSól, Friðrik Þór
Friðriksson og Júlíus Kemp
kvikmyndagerðarmenn og Jesus
Christ Superstar fyrir Versló.
„Ég bý í piparsveinaathvarfi með
félaga mínum og einum ketti, en
þetta sambúðarform verður sífellt I
algengara,“ segir hann. „Ég á ekki
von á að þetta breytist nema ég
hitti stúlku til að hefja sambúð
með. Það er engin spurning um að:
mennt er enn máttur þó að vissu-
lega sé hægt að vera algjört flopp
þó að maður hafi eitthvert próf.
Það verður að vera eitthvað spunn-
ið í mann líka því prófið eitt og sér:
gerir ekkert fýrir þig. Ég stefni að
þvi að fara til Bandaríkjanna og
sérhæfa mig þá væntanlega í al-
mannatengslum.
Mér finnst óskynsamlegt að
skuldsetja framtíðina og hef því
verið eins lítið á námslánum og ég
hef getað. Það er vel mögulegt að
vera í fullri vinnu með Háskólan-
um. Kynningarstörfin hafa alltaf
heillað mig en ég er fyrst og fremst
að verða mér úti um starfsreynslu
og þess vegna verðlegg ég mig ekki
of hátt.
Vinrian er mitt stærsta hobbí en
annars hef ég náttúrlega mikinn
áhuga á góðum konum, víni,
ferðalögum og tónlist. Ég er eins
og svo margir af minni kynslþð,
ekki tilbúinn til að sætta mig við
þetta steinsteypufangelsi sem kyn-
slóð foreldra minna lenti í; að vera
að vinna við eitthvað sem maður
fílar ekkert bara til að geta keypt
sér íbúð. Mín lífsafstaða er sú, eins
og svo margra í kringum mig, að
gera ekkert nema mér finnist það
skemmtilegt.
„Mér hefur sýnst aðfólk á mínum aldri eigi erfiðara
með að koma sér áfram í lífinu en kynslóðirnar á und-
an. Það þarfþó alls ekki að vera svo slœmtþví það er
alltaf gott aðþurfa að berjast fyrir sínu.“
gangi"
Eva María Jónsdóttir er að-
stoðardagskrárgerðarmaður hjá
Ríkissjónvarpinu. Hún er fædd ár-
ið 1971:
„Ég lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum við Hamrahlíð.
Þá fór ég í bókmenntafræði í Há-
skóla íslands í eitt ár. Svo nýtti ég
mér Erasmus-skiptinemasamtökin
og las bókmenntafræði við Sor-
bonne- háskólann í París einn vet-
ur.
Þegar ég var lítil ætlaði ég að
verða daman í Tapað-fundið-
básnum í laugunum. Ég heillaðist
svo af litlum stöðum og fannst
þetta algjört æði. Nú hefur hugur-
inn aftur á móti snúist að öðru.
Mig langar að halda til útlanda og
læra heimildamyndagerð.
Munurinn á konunum af minni
kynslóð og þeim af kynslóð móður
minnar er sá að þær hafa gengið í
gegnum svo miklar breytingar
samfara jafnréttisbaráttunni. Við
skiljum ekki hversu mikil barátta
hefur þar átt sér stað. Okkur er al-
veg sama þegar gert er grín að kon-
um, en þær taka það nærri sér. Ég
er fegin að vera laus við þessa bar-
áttu. Auðvitað á mikið enn eítir að
ávinnast eins og til dæmis í sam-
bandi við ráðningar og ímynd
konunnar. Nú sýna konur meira
þor og eru ekki alltaf að hjakka í
. Umræðan um eyðni hefiir óneit-
anlega áhrif á mann og maður
hegðar sér samkvæmt því. Ég trúi
ekki endilega á hjónabandið en
mildu frekar á ást, vináttu og um-
hyggju, eða allt það sem hjóna-
bandið á að standa fyrir sem það
gerir því miður bara alltof sjaldan.
Hjónabandið er alltof oft afleið-
ing af óheppni því fólk dettur ofan
í einhvern farveg sem það getur
ekki losað sig úr og verður óham-
ingjusamt til æviloka fyrir vikið.
Ég á systur sem er sex árum eldri
en ég og þegar hún var að stofna
heimili voru þenslutímar og sjálf-
sagt auðveldara að eignast þessa
ónauðsynlegu hluti sem fólk eyðir
ævinni í að viða að sér. Nú eru
krepputímar og maður kaupir þá
bara minna afþessuin hlutum og
leitar lífsfýllingarinnar annars stað-
ar eins og til dæmis í listum og
kynlífi. Pabbi stendur í þeirri trú
að það hafi ekkert verið léttara að
eignast húsnæði þegar hann var að
koma sér þaki yfir höfuðið. Ég held
að það hljóti samt að hafa gert
þeim lífið léttara að fá þessi ókeyp-
is lán sem átu upp sparifé eldri
borgara og erlendu lánin sem við
eigum nú að fara að borga fyrir
þau. Hitt er hins vegar annað mál
að þótt það hafi kannski verið íjár-
hagslega léttara að lifa á þessum ár-
um var hreinlega ekki eins gaman
að vera til eins og í dag. AUt þetta
frjálsræði sem er afkvæmi hippa-
kynslóðarinnar og hinir auknu
möguleikar sem hafa komið með
upplýsingabyltingunni, þetta er svo
stórkostlegt og mikið að gerast alls
staðar. Árið 1960 var Island hálf-
gerður moldarkofi upp í sveit og
fremur lítið við að vera. I dag er
Reykjavík orðin jafn „metropolit-
an“ og hvaða borg sem er af henn-
ar stærð.
Ég er flokksbundinn sjálfstæðis-
maður og hugsjónir mínar markast
töluvert af frjálshyggjunni. Ég hef
trú á frelsi á sem flestum sviðum
18
FIMMTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1994 f