Eintak - 24.02.1994, Blaðsíða 20

anna þar sem engar fjar-
lægðir þekkjast og allt rennur
saman í síkvikt litamunstur.
Líkami okkar virtist hafa leyst
upp í þessu munstri. Meira að
segja stríðið, innrásin í írak
var ekkert annað en tölvu-
stýrt sjónarspil í okkar aug-
um. Engin rotnunarlykt, ekk-
ert blóð.
Svo gerðist eitthvað. Það er
engu líkara en X-kynslóðin
hafi endurheimt líkamann og
tengslin við hinn efnislega
heim. Já, það er eins og hún
hafi fengið eins konar narsí-
síska ást á líkamanum og
geti ekki fengið nóg af nautn-
inni og sársaukanum. Pierc-
ing- hringurinn í geirvörtunni
er fallegasta og besta dæmið
um þessa ást. En stóraukinn
áhugi á S/M, bæði í Evrópu
og í Bandaríkjunum, segir
líka sína sögu.
Og það er önnur hlið á mál-
inu: Skelfingin og hryllingur-
inn í Bosníu. Stríð er annað
og meira en tölvustýrðar
myndir; það er umfram allt
sundurtættir líkamar, blóð,
innyfli, limlest börn, konur
sem búið er að nauðga og
karlmenn sem skera eistun
undan hver öðrum. Auðvitað
virkar leit X-kynslóðarinnar
að einhverju ekta eins og
hver annar lúxus og barna-
skapur miðað við veruleikann
eins og hann er í Bosníu. En
það er ekki sanngjarn mæli-
kvarði.
Hins vegar verður þessi
kynslóð að vera við því búin
að leit hennar að einhverju
ekta geti verið misnotuð. í
fyrsta lagi hefur hún þegar
snúist upp í rándýra fátækra-
tísku í París og á Ítalíu: Nou-
veau pauverte! Og módelin
hans Jean Paul Gaultier eru
nú þegar komin með hringi í
nasavængina og kannski
geirvörturnar líka. illar tungur
herma meira að segja að
svitakleprarnir í hári Kurt Go-
bian, söngvara Nirvana, séu
ekki lengir ekta. Því er til að
svara að ef málefnið er gott
er allt í lagi að það komist í
tísku. Hitt væri öllu verra ef
kapítalismanum tækist að
komast inn um bakdyrnar hjá
kynslóðinni X og gleypa hana
með húð og hári. Þetta síð-
astnefnda er kannski mikil-
vægasta atriðið. Þýski rit-
stjórinn og „situationistinn“
Dietrich Dietrichsen bendir á
það í bók sinni „Freiheit
macht arm!“ að það sem
skiptir öllu máli fyrir þessa
kynslóð sé hæfileikinn til að
segja NEI! Dietrich Dietrich-
sen er vinstrisinni sem gerir
sér enga gyllivonir um bylt-
ingu og sósíalisma. En hann
segir að eini möguleikinn til
að skapa sér frelsi í kapítal-
ísku þjóðfélagi sé að segja
sig úr lögum við það með því
að taka ekki þátt í neinu sem
það hefur upp á að
bjóða, ekki undir neinum
^— kringumstæðum,
aldrei nokkurn tíma! O

„Ég er alls ekki svartsýnn þótt
það sé kreppuástand. Ég er
svo leiður á henni og held að
þetta sé rétti tíminn til að
scekja á. Það verða alltaftil
nýir kóngar í kreppu. “
TINDUR
HAFSTEINSSON
„Þaðverðaalltaf
til nýir kóngar í
kreppu"
Tindur Hafsteinsson kvik-
myndagerðarmaður er fæddur árið
1968 og er stúdent frá Fjölbrauta-
skólanum í Garðabæ.
„Ég stóð lengi í þeim misskiln-
ingi þegar ég var yngri að ég væri af
þessari frábæru kynslóð sem er
kennd við ‘68 af því að ég er fædd-
ur það ár og peppaðist allur upp út
af því,“ segir Tindur. „Ég hlaut að
vera frábær einstaklingur fyrst ég
var hluti af þessari merkilegu kyn-
slóð.
Ég var tölvufrík frá tólf ára aldri
en fékk enga vinnu við tölvuna
fyrst ég var bara með stúdentinn.
Bróðir minn var að vinna á Stöð
tvö á þessum tíma og mér var boð-
ið starf þar við hljóðvinnslu. Þá
kynntist maður alveg nýjum heimi;
að fara að vinna með fólki í stað
maskinu og það var engin spurn-
ing, ég kúventi alveg og byrjaði að
plana í þá áttina. Ég hafði lokað
mig af yfir tölvunni og var farinn
að tala við fólk í skilyrðissetning-
um á tölvumáli.
Hljóðvinnsluna lærði ég með því
að lesa mig til og spyrja samstarfs-
fólkið en ég lærði mest af mistök-
unum. Eftir að hafa unnið á Stöð
tvö í eitt og hálft ár fór ég til Los
Angeles til náms í kvikmyndagerð
og fékk BA-gráðu eftir tvö ár. Þeg-
ar ég kom heim aftur varð ég út-
sendingarstjóri fyrir fréttir á BylgjJ-r
unni ásamt því sem ég gerði aug-
lýsingar. í framhaldi af því gerðist
ég aðstoðarútsendingarstjóri á
19.19 og fór svo að gera dagskrár-
kynningar fyrir Stöð tvö.
Garðabærinn var mjög verndað
umhverfi og maður hugsaði ekki
svo mikið fram í tímann. Með ár-
unum áttaði maður sig á því að
það væri náttúrlega mjög óraun-
hæfur draumur að búast við að
geta nokkurn tíma komið sér upp
húsi í líkingu við það sem ég bjó í
eða voru í kringum okkur. Eg sá
hreinlega ekki fram á að geta eign-
ast þak yfir höfuðið næstu árin en
ég byrjaði með konu stuttu eftir að
ég kom heim frá námi og hún
hafði íbúð sem við þurftum ekki að
borga neitt fyrir að búa í. Þá gat
maður byrjað að safna fyrir út-
borgun í eigin íbúð og við keypt-
um okkur 90 fermetra risíbúð í
Vesturbænum síðastliðið haust.
Við höfum nóg pláss og ég get
unnið heima, en ég reikna með að
það verði þannig, alla vega svona
fyrst um sinn. Það er erfitt að
henda reiður á framtíðinni og hún
er öll í móðu. Það er kannski best
að hafa það þannig því þá er mað-
ur ekki að velta sér of mikið upp úr
henni.
Ég held að það sé bara til góðs/\
hvað margir eru búnir að læra I
kvikmyndagerð á undanförnum \
árum og það er að skila sér inn í >
iðnaðinn núna. Maður mun alltaf
standa og falla með því sem maður
gerir og þarf ofsalega seiglu til að
halda það út. Það sem gefur manni
ljóstýru í myrkrinu er að sjá mynd-
ir eins og Veggfóður eftir Júlíus
Kemp og Sódómu Reykjavík eftir
Óskar Jónasson Þeir eru báðir
ungir og gerðu myndir sem fólk
vildi sjá í stað einhverrar mysteríu
sem maður þarf endalaust að pæla
í.
Mér fmnst það skipta rosalegu
máli að hafa farið erlendis til náms.
Þegar ég var á Stöð tvö hafði maður
ákveðna drauma og þarna úti gat
ég látið þá verða að veruleika. Fyrir
vikið set ég markið miklu hærra í
dag og námið opnaði augun fyrir
þeim möguleikum sem eru til stað-
ar.
Áhugamálin eru mörg. Ég smit-
aðist af mótorhjóladellu þegar ég
var úti og á tvö hjól núna en annað
þeirra er ég að gera upp, saga í
sundur og breyta. Vinnan er eigin-
lega áhugamál í leiðinni vegna þess
að hún er þess eðlis að erfitt er að ,
stóla á að maður geti lifað 100 prö-
sent á henni.
Hingað til hefur það þó gengið
ágætlega en ég er að vísu nýbúinn
að missa vinnuna á Stöð tvö og er
núna að reyna að koma á laggirnar
stuttmynd sem ég plana að taka í
sumar. Handritið er eftir Þórarin
Eldjárn en ég er að reyna að íjár-
magna myndina um þessar mund-
ir. Eg er á leiðinni til Danmerkur á
jiibrgun, meðal annars í þeim til-
gangi. Það er erfitt fyrir leikstjóra
sem er að taka sín fyrstu skref að
biðja um peninga en ef þeir gætu
lánað tæki þá væri það mjög fínt.
Þá er maður kannski með eitthvað
í höndunum sem sýnir hvers mað-
ur er megnugur eða hvort ég eigi
eitthvað erindi í þetta yfirleitt.
Ég er trúlofaður og finnst það
mikils virði án þess að geta skýrt
það. Þetta er fyrst og fremst spurn-
ing um eitthvað huglægs eðlis og á
hvaða forsendum maður er í sam-
bandinu. Ég trúi á gildi hjóna-
bandsins og fjölskyldunnar og
langar til að eignast börn fljótlega.
Eg er alls ekki svartsýnn þótt það
sé kreppuástand. Ég er svo leiður á
henni og held að þetta sé rétti tím-
inn til að sækja á. Það verða alltaf
til nýir kóngar í kreppu.
Ég ætla að reyna að koma þessari
mynd á laggirnar og þá munu
hlutirnir væntaniega skýrast. Bæði
það hvort leikstjórn sé í raun og
veru það sem mig langar til að
vinna við í framtíðinni og hvort ég
hafi það sem þarf til að ná árangri
á þessu sviði.“
GUDJONMAR
GUÐJÓNSSON
„fólkfæraðvera
sjálfstæðara í
dag
Guðjón Már Guðjónsson er
fæddur 1972. Hann var þrettán ára
þegar hann, ásamt jafnaldra sínum,
stofnaði fyrirtæki sem hafði það
markmið að smíða tölvuforrit fyrir
knattborðsstofur og myndbanda-
leigur. Sex árum síðar, 1991, stofn-
aði Guðjón annað fyrirtæki, í þetta
skipti í félagi við Aron Hjartarson,
sem er ári eidri, og með því fýrsta
sem þeir félagar gerðu var að kaupa
tölvur og vélar fyrir hátt í annan
tug milljóna. Þetta er fyrirtækið
OZ, einnar sinnar tegundar á
Norðurlöndunum. Upprunalega
setti Guðjón OZ á fót með félögum
sínum Einari Snorra og Eið
Snorra. Síðan skiidu leiðir, Snorr
arnir ákváðu að snúa sér alfarið aðjl
ljósmyndun og auglýsingagerð en
Aron og Guðjón sérhæfðu sig í
tölvugrafik fyrir siónvarpsauglýs-
ingagerð bæði fyrir innlendan og
erlendan markað. í dag, þremur ár-
um eftir að Aron og Guðjón lögðu
upp saman, hefur OZ sex manns áíl
sínum snærum sem vinna jöfnum
höndum við tölvuteiknun og
hönnun hugbúnaðar fyrir grafík-
vinnslu.
En hvernig skyldi tveimur strák- j
um, þá nítján og tuttugu ára gömi
um, hafa tekist að kaupa vélar fyriii|
tugi milljóna og koma svona fyrir-lf
tæki á fót? Guðjón svarar því:
„Ég ólst upp við það viðhorf að
maður eigi að gera hlutina sjálfur
og gera þá vel, taka áhættu og líta
jákvæðum augum á lífið. Kaupin
sjálf gengu þannig fyrir sig að við
fengum tii okkar aðila frá Englandij
Belgíu, Svíþjóð, Kanada og Italíu til
þess að sýna okkur þann búnað
sem þeir höfðu upp á að bjóða. Við’
eyddum þremur mánuðum í að
undirbúa þetta, velja hugbúnað,
vélar og útvega fjármögnunaraðilaJ
Meðal annars fórum við á fund
IBM International og lögðum fvrir
þá áætlanir okkar. Okkur tókst svo
vel að sannfæra IBM um ágæti
hugmyndarinnar að þeir sáu sér
hag í að fjármagna þetta hjá okkur
Við iögðum ekki fram nein fast-
eignaveð heldur sá IBM alfarið um
allar ábyrgðir og það er þeim að
þakka að OZ varð til á sínum
Þessi samningur er algert eins-
dæmi.“
I fáum dráttum snýst starfsemi
OZ um tölvugrafík sem hægt er að
nota til þess að gera tæknibrellur í
sjónvarpsauglýsingum, einnig býð
ur fýrirtækið upp á alla almenna
sjónvarpsgrafík. Meðal viðskipta-
vina hjá fýrirtækinu eru frétta-
deildir beggja sjónvarpsstöðvanna
og fjöldinn allur af auglýsingastof-
um. Sem dæmi um auglýsingar
sem þeir félagar hafa unnið eru;
„Veljum íslenskt" þar sem keilur af
ýmsum stærðum hoppa um, tal-
andi sími fyrir Póst og síma og
Snæfmnur snjókarl fyrir æskulínu
Búnaðarbankans. Þessar brellur
vinna strákarnir með sömu tækni
og brellumeistarar bíómynda á
borð við Jurassic Park og Termina-
tor II nota. Og þessa dagana eru
þeir einmitt að vinna að sérstökum
brellum fýrir Bíódaga Friðriks
Þórs Friðrikssonar. Auk þessa
eru öll Norðurlöndin markaður hjá
fýrirtækinu og nýverið gerði það
tilboð í mjög stórt verkefni í Nor-
egi. Guðjón stefnir á að í næstu
framtíð verði OZ til í öðrum lönd-
um en íslandi. Strax og komið er
inn á markað í nágrannalöndunum
eru mun meiri peningar í þessum
bransa og því eftir miklu að sækj-
ast.
Guðjón segir að honum finnist
ástandið í dag málað mun dekkri
litum en þörf sé á og að fólk verði
því skelkað og haldi að sér höndum
í stað þess að framkvæma.
„Það er einhver biðstaða um
þessar mundir á Islandi. Margir af
mínum vinum hafa til dæmis hug á
að flytja til Bandaríkjanna og reyna
að fá sér vinnu þar. Það er tæplega
hægt að ætla sér að fara út á leigu-
markað núna og reyna um leið að
safna sér fýrir íbúð til kaups. Enda
eru margir sem ég þekki ennþá í
foreldrahúsum og virðast ekkert
vera að stressa sig á því.
Fólk fær í dag að vera sjálfstæð-
ara og gera meira af því sem það
sjálft vill heldur en að fara eftir ein-
hverjum fyrirfram mótuðum kröf-
um um það hvernig það eigi að
haga sér í lífinu."
1 uni
FIMMTUDAGUR 24. FEBRUAR 1994
20