Réttur - 01.10.1987, Blaðsíða 14

af sínum vinnustað og spyrja tíðinda og
þannig urðu starfsmenn Dagsbrúnar
kunnugir því sem var að gerast á vinnu-
stöðum og komust jafnframt í náin kynni
við félagana. Oft voru margir menn
samankomnir á skrifstofunni í senn og þó
virtist aldrei vera þröng þar innan dyra og
allar dyr stóðu opnar og það sem mest var
um vert, starfsmennirnir voru á sínum
stað tilbúnir að ræða við menn um hvað
eina sem þeim bjó í brjósti. Þarna á skrif-
stofu Dagsbrúnar hlustaði ég á samtöl og
orðræður manna og naut þess að vera
einn af þeim. Oftast snerust umræðurnar
um dægurmál samtakanna, vinnuna, að-
búnað á vinnustað, kaup og kjör og horf-
ur í atvinnumálum eða þá væntanlega
samninga sem oft voru dagskrármálin op
hvort knýja þyrfti á með verkfalli. A
þessum dögum sá ég hve samstarfið var
náið milli verkamannanna sem hópuðust
inn á skrifstofuna, komu og fóru og starfs-
mannanna og formanns Dagsbrúnar Sig-
urðar Guðnasonar sem sjaldan lét sig
vanta, hlýr í viðmóti, skrafhreyfinn og
glaður.
Það varð mér sönn unun að staldra þar
við sem oftast og enn er mér ljóst í minni
að hafa kynnst skrifstofulífinu í Dagsbrún
á þeirri einstæðu miðstöð reykvískra
verkamanna, og það var mér ímynd þess
að koma þar til samfunda sem lærðir
menn ræðast við, svo lágu þessum verka-
mönnum málefni verkaiýðssamtakanna
létt á tungu, þýðing samtakanna fyrir
hvern og einn, alla alþýðu manna og allt
þjóðlífið. Á þessum umræðufundum á
Dagsbrúnarskrifstofunni vorið 1947 og
síðar skildist mér til fulls hvers vegna
Verkamannafélagið Dagsbrún var það afl
innan þjóðfélagsins sem raun bar vitni.
Náin samstaða félaganna innan skrifstof-
unnar sem utan og hiklaus framganga til
baráttunnar þegar á reyndi, það var afl-
vakinn. Verkamennirnir í stjórn Dags-
brúnar og allir hinir voru vissulega lærðir
menn, allir höfðu þeir gengið í skóla
harðrar lífsbaráttu og þaðan báru þeir
sína lærdóma, auk þess sem skrifstofan
var þeirra skólastofa, þeirra lærði skóli.
Eðvarð var einn af nemendunum og hann
var kennarinn, margir virtust eiga við
hann persónulegt erindi jafnvel með
hljóðskrafi, öllu því svaraði hann með
sömu ljúfmennskunni, hann var lífið og
sálin í umræðunum.
í tvo áratugi sat ég í stjórn Dagsbrúnar
og á því margar hugþekkar minningar frá
samstarfi og skoðanaskiptum við Eðvarð,
það eru dýrmætar minningar og mér jafn-
gildi sjálfrar lífsgleðinnar, svo var mikils
um vert að vera þátttakandi í þeim störf-
um sem stefndu að því dag hvern að þoka
málefnum alþýðunnar burt frá örbirgð,
fram til allsnægta, fram til menningarrík-
ara mannlífs. Frá þessum árum er mér
það minnisstætt öðru fremur hve framlag
Eðvarðs var reist á traustum grunni, hve
öll hans ræða var skipulega framsett,
hvert einasta talað orð var þrungið af
hans eigin sannfæringu og hve andlegt at-
gervi hans féll um djúpan farveg mannvits
og mannkærleika.
Nú þegar Eðvarð er ekki lengur meðal
okkar hópast minningarnar að og er mér
þá efst í huga það sem mikilvægast var,
störfin hans í þágu íslenskrar alþýðu,
allra vinnandi manna, sífelld uppbygging
verkalýðssamtakanna og stefnumörkun
baráttunnar sem samræma þurfti þeim
þjóðfélagsbreytingum sem öld tækninnar
leiddi inn yfir landið. Merkið sem hann
gekk undir og hóf til vegs og virðingar
strax á ungum aldri, merki verkalýðs-
hreyfingarinnar og sósíalismans og bar í
fararbroddi full fimmtíu ár, það merki
190