Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1997, Qupperneq 20

Jóhannes Vignisson, matsveinn á Ljósafelli SU 70
Bara einn aðili sem
ákveður verðið hér
„Við höfum rætt þetta talsvert mikið í
okkar hóp og vissulega er nokkur ótti um að
ef allur fiskur færi á markað flyttist aflinn
óunninn frá þessum litlu stöðum. Allt byg-
gðarlagið getur byggst á einum togara og ef
afli hans er seldur annað verður ekkert að
gera tímunum saman. En ég er ekki viss um
að þessi ótti sé á rökum reistur og aðalkost-
urinn við að setja allan afla á markað er
auðvitað sá, að þá fengist rétt verð fyrir
hann,“ sagði JÓHANNES VlGNISSON, mat-
sveinn á togaranum Ljósafelli SU 70 frá Fá-
skrúðsfirði.
„Hér eru menn alltaf að berjast á einhverju
lágmarksverði vegna þess að ekki er hægt að
semja um neitt. f rauninni er það bara einn
aðili sem ákveður verðið hér og þar við situr.
Við höfum reynt að fara í stræk til að kroppa
í þetta en það hefur dugað skammt. Það er
sagt að fiskverð sé frjálst, en það getur ekki
verið frjálst meðan aðeins annar aðilinn,
kaupandinn, ákveður verðið. Það er stutt
síðan að þessi verðmyndun fór fyrir úrskurð-
arnefndina, en eftir að hún hafði verið með
málið fannst útgerðinni við vera búnir að fá
of mikið og sendi málið aftur til nefndarinn-
ar. Þá var ýsuverðið til okkar Iækkað en það
kom engin hækkun á neina aðra tegund í
staðinn. Þessi úrskurðarnefnd getur því
greinilega ekki leyst þetta vandamál. Við
fáum þetta 70 til 72 krónur fyrir ýsuna þegar
best lætur. A sama tíma sjáum við að verðið á
mörkuðunum er miklu hærra. Hérna er alltaf
einblínt á ýsu og þorsk en veiðin á þeim
tegundum er hlutfallslega lítil. Við erum að
landa karfa heima fyrir 37 til 40 krónur
kílóið, kannski upp í 50 krónur. Menn fá
ekki neitt fyrir svona tegundir.
Ef allur fiskur færi á markað ættu frysti-
húsin að geta sérhæft sig meira og ég er ekki
farinn að sjá að aflinn færi endilega í burtu.
Þeir hlytu að kappkosta að bjóða í fiskinn hér
eins og aðrir, enda stór hluti fiskvinnslufólks
fastráðinn. Að minnsta kosti ættu menn hér
að geta verið samkeppnisfærir þar sem þeir
hafa alla tíð fengið aflaheimildir fyrir ekki
neitt meðan ýmsir aðrir hafa þurft að kaupa
heimildir. Það er mikið talað um að þessi
frystihús úti á landi þurfi að vinna allar
tegundir og það sé dýrt. En ef allur fiskur færi
á markað gætu húsin boðið í vissar tegundir
og látið hitt fara í stað þess að vinna slatta af
þessu og slatta hinu,“ sagði Jóhannes
Vignisson. ■
„Kosturinn við að setja allan fisk á markað er
sá að verðmyndunin yrði þá alveg klár og skap-
aðist alfarið á markaði. Það er eina ljósið, innan
gæsalappa, sem ég sé við þetta. Þessu mundu
jafnframt fylgja miklu meiri sveiflur á fiskverði,
bæði upp og niður. Um leið og magnið eykst á
mörkuðunum snarhrapar verðið. Þegar fram-
boðið er lítið rýkur verðið upp og þið blaða-
menn eruð sekir um að margfalda áfram með
þeim tölum, en það gefur ekki rétta heil-
darmynd. Ég var að koma af markaði rétt í
þessu og keypti mikið af þorski á 75 til 83
krónur kílóið,“ sagði Guðmundur Smári
Guðmundsson, framkvæmdastjóri Guð-
mundar Runólfssonar hf. í Grundarfirði.
Fyrirtækið er bæði í útgerð og fiskvinnslu og
Guðmundur Smári er jafnframt formaður
Utvegsmannafélags Snæfellsness.
„Markaðirnir eru mjög dýrir. Kostnaður
kaupenda og seljenda við kaup á þorski fyrir
80 króna kílóverð er um sjö krónur á kílóið.
Það eru fjögur prósent umboðslaun, það eru
teknar um ein króna og þrjátíu aurar í lönd-
unarþjónustu, það eru teknir sjötíu og fimm
aurar í þjónustugjöld og kaupandinn greiðir
svo eina krónu og þrjátíu aura þegar kaupin
eru gerð. Þarna fara sex til sjö krónur í kostn-
20
Sjómannablaðið Víkingur
í