Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1997, Blaðsíða 22

Kjaraviðræður farmanna
Hafa gengið afar hægt
Kjarasamningur yfirmanna á kaupskipum
og varðskipum var laus um síðustu áramót,
líkt og kjarasamningar flestra annarra laun-
þega. Afar hægt hefur gengið í kjaraviðræð-
um milli aðila, þrátt fyrir að samninganefnd
Farmanna- og fiskimannasambands íslands
hafi nú í byrjun mars, fúndað með fulltrúum
kaupskipaútgerðanna í sex skipti, og í jafn
mörg skipti hafa viðræður farið fram með
samninganefnd ríkisins, vegna endurnýjun
kjarasamninga yfirmanna á varðskipum.
Megin krafa yfirmanna er veruleg hækkun
kauptaxta. Kröfum sínum til stuðnings, hafa
samtök yfirmanna á kaupskipum og varð-
skipum, vísað til nýlegra launakannanna sem
fulltrúi Farmanna- og fiskimannasambands
íslands, og fulltrúar vinnuveitenda, hafa
staðið að. I töflunni eru sýnd mánaðarlaun á
hverja stöðu farmanns árin 1984, 1988 og
1994. Það sem vekur athygli í þessari könn-
un er að laun undirmanna hafa hækkað mun
meira en laun yfirmanna á umræddu tíma-
bili. Til dæmis hækkuðu laun háseta um
79% á meðan laun skipstjóra hækkuðu ekki
nema um 34% á tímabilinu 1988 — 1994.
En það skal tekið skýrt fram að þessi hækkun
launa undirmanna, eiga þeir sannarlega skil-
Benedikt Valsson
skrifar um
kjaramál farmanna
ið og verður þeim ekki um kennt að yfir-
menn hafi ekki fengið álíka launahækkanir á
undanförnum árum. Hins vegar er það alvar-
legur hlutur þegar kauptaxtar undirmanna
hækka hlutfallslega tvöfallt meira en kaup-
taxtar yfirmanna á aðeins 6 ára tímabili. I
þessu ljósi spyrja menn eðlilega hvers vegna
að leggja á sig sérhæft framhaldsskólanám
með tilheyrandi tekjumissi?
Svo virðist vera að mikið skilningsleysi ríki
hjá kaupskipaútgerðum gagnvart kjörum og
atvinnu yfirmanna kaupskipa. Þetta skiln-
ingsleysi birtist helst í óbilgirni gagnvart
launakröfum og mönnun kaupskipa í þeirra
rekstri með erlendum áhöfnum. Hvort
tveggja leiðir af sér minnkandi áhuga ungra
manna til að Ieggja fýrir sig skipstjórnar-
menntun enda er svo komið að farmanna-
deild (III. stig) Stýrimannaskólans í Reykja-
vík er ekki starfrækt í vetur sökum fárra
umsækjenda. Ef heldur áfram sem horfir á
sömu braut, og útgerðarmenn sitja við sama
heygarðshornið, gæti svo farið að íslensk far-
mannastétt heyrði sögunni til. Abyrgð af
slíku hugsanlegu áfalli skrifast alfarið á kaup-
skipaútgerðina í landinu. ■
Launaþróun farmanna
Meðalmánaðarlaun á hverja stöðu farmanns 1984, 1988 og 1994. (Svigatölur sýna stærð úrtaks)
Breyting í prósentum
1984 1988 1994 ‘84-’94 ‘88-’94
Skipstjóri 78.984 (19) 243.920 (16) 327.281 (12) 314 34
Yfirstýrimaður 71.214 (19) 220.064 (16) 306.715 (12) 331 39
II. stýrimaður 55.726 (17) 185.099 (13) 257.996 (11) 363 39
Yfirvélstjóri 73.146 (19) 224.064 (16) 312.392 (11) 327 39
1. vélstjóri 66.455 (19) 204.304 (16) 280.710 (12) 322 37
II. vélstjóri 55.701 (16) 178.866 0) 247.210 (7) 344 38
Bryti 48.670 (6) 156.647 (3) 208.053 (10) 327 33
Matsveinn 53.664 (14) 151.024 (13) 233.510 (2) 335 55
Bátsmaður 50.388 (19) 150.633 (16) 237.745 (12) 372 58
Háseti 41.092 (19) 121.148 (16) 217.039 (12) 428 79
Aðstoðarmaður í vél 38.055 (16) 119.173 (9) 185.485 (6) 387 56
Vegið meðaltal*) 59.135 183.339 262.608 344 43
'M.v. samsetninau úrtaks 1994
22
Sjómannablaðið Víkingur