Andvari - 01.01.1947, Side 7

ANDVARI
Stephan G. Stephansson.
Drög til ævisögu.
[Á þessu sumri voru tuttugu ár liðin frá andláti skáldsins Stephans G.
Stephanssonar. Þótt svo langt sé nú um liðið, hefur enn enginn til þess
orðið að rita ævisögu lians, svo að gott gagn sé að. Vcldur þar miklu um,
^ð fæstum mönnum hér á landi hefur æviferiil hans nægilega kunnur
vcrið, enda iangt til heimilda að scilast. Einn kærasti vinur Stephans hér
á landi var Baldur Sveinsson ritstjóri. Hann hafði í huga að rita ævisögu
hans um eitt skeið, en af ýmsum ástæðum gat ekki úr því orðið. En að
'isu ritaði hann um Stephan eina hina beztu ritgerð, sem um hann og ævi
hans liefur skrifuð verið, og birtist hún i tímaritinu Iðunni 1923, er Stephan
varð sjötugur. Drög þau til sjálfsævisögu, er hér eru prentuð í fyrsta sinni,
samdi Stephan að beiðni Baldurs, og studdist hann nokkuð við þau i rit-
gerð þeirri, sem fyrr var ncfnd. Handritið og útgáfurétt að því gaf Stephan
Baldri, og birtist það hér með góðfúslegu leyfi konu iians, frú Marenar
Pétursdóttur. Þótti rétt að gefa liinum mörgu lesendum Andvara kost á
kynnast þessari einstæðu frásögn, en rcyndar mun hún innan skamms
'erða prentuð ásamt öðrum ritverkum Stephans í óbundnu máli í IV. og
siðasta bindi af Bréfum og ritgerðum eftir hann, sem Þjóðvinafélagið hefur
kostað. En upplag þeirrar útgáfu er svo lítið, að færri geta cignazt það en
skyldi. Þegar Stephan ritaði minningar þessar, var hann nær sjötugur.
Hann átti þá einnig sem mest að vinna við undirbúning prentunar að I\r.
°g V. bindi kvæða sinna. Bera þær þess merki, að þær eru í flýti ritaðar.
Eigi að síður eru þær fágæt lieimild um margt hið forvitnilegasta i ævi
siiks manns. En venjuieg ævisaga cr þelta ckki. Sjálfur gat’ hann lienni
heitið Úriausn. Þeim, sem kunnugir eru kvæðum lians, og einkum þeim, sem
lesa bréf lians, er þetta góð úrlausn um ævi hans á umbrotaárum hans eink-
«m. Úr því liggur allt ljósara fyrir, og um siðustu áratugina mega bréf hans
kallast samfelld saga. Steplian andaðist að heimili sínu á Markerville 11.
ágúst 1927, eftir alllanga vanheilsu, en andlegum kröftum liélt liann til hins
siðasta. — t>. J.]
Aldur. Fæddur 3. okt. 1853 á Kirltjuhóli — ekki Kirkjubóli,
eins og víða hefur prentazt — næsta hæ suður frá Á íðimýri,