Andvari - 01.01.1947, Page 68

ANDVARJ
Við Oddastað.
Eftir Jónns Jónsson.
Oddi á Rangárvöllum er einn hinn fegursti og frægasti
staður á íslandi. Bærinn og kirkjan eru í fögru dalverpi í
lágum hæðum. Allt í kring eru víðáttumiklar sléttur, þar sem
breiðar og lygnar ár liðast fram til sjávar. Við takmörk byggðar-
innar er hinn mikli fjalla- og jöklahringur móti austri, norðri
og vestri. Að sunnan er hið mikla úthaf, allt að suðurskauti
jarðar. Hæsta hæðin við Oddastað er Gammabrekka. Frá þeim
stað er einna fegurst útsýni um mesta og voldugasta hérað á
íslandi. Á þessari hæð hefur Sæmundur fróði oftsinnis staðið
og borið ríki sitt saman við fegurð borgarinnar frægu á Signu-
bökkum. Á þessari hæð hefur Snorri Sturluson, þrevetur Dala-
maður, leilcið að barnagullum sínum. Á þessum stað fékk hann
þann þroska, sem gerði hann að mesta rithöfundi þjóðar sinn-
ar. Frá hæðunum í Odda hefur hann horft yfir landið og látið
sig dreyma dagdrauma um auð, frægð og mannaforráð. í
Odda hjó Matthías Jochumsson nokkur af mestu þroskaárum
sínum og orti þar mörg af sínum ódauðlegu ljóðum.
En í sögu íslenzkrar menningar er Oddastaður alveg sér-
staklega ógleymanlegur fyrir það, að þar myndbreyttist is-
lenzkt fornaldarheiinili í menntasetur, sem var svo fullkomið,
að það er enn þann dag í dag hin ákjósanlegasta fyrirmynd
um íslenzkt uppeldi. Landnámsmennirnir og feður hins forna
þjóðveldis fengu þroska sinn í heimilinu, með ferðalögum
innan lands og utan og með þátttöku í þróttmiklu félagslífi.
Nafnkenndur samtíðarmaður hefur haldið því fram, að eng-
inn geti hugsað rökrétt, nema hann hafi numið skólareglur
hugsunarfræðinnar. Þessum manni var bent á, að Snorri goði