Skírnir - 01.01.1929, Blaðsíða 78
72
Daði Halldórsson og Ragnheiður Brynjólfsdóttir. [Skírnir
arenda), þá 23 ára, þessum unga frænda sínum 5 hundruð
í jörðu. Þessi frændrækni snart biskup. »Fyrir þessa höfð-
inglegu velgerð og minnilegt örlæti gaf og greiddi b[isku]p-
inn M. Brynjólfur S[veins]s[on] til þakklætis merkis og
minningar vegna Þórðar ræfils virðulegum Birni Gíslasyni
tíutíu ríxdali in specie«. Biskup hefur verið glaður þann
dag, hann greiðir aftur jarðarverðið tvöfalt, en þá hafði
lika ríkasti höfðingjasonur á landinu viðurkennt dótturson
hans sem skilgetinn frænda sinn.
Biskup nefnir dótturson sinn fyr og síðar bæði Þórð
Daðason og Þórð Ragnheiðarson. Oftast finnst nafnið ritað
Þórður Daðason Ragnheiðarson, og strikað yfir Daðason.
En á þessum eina stað í Brjefabókunum, frá síðasta æfi-
ári drengsins, og eins í Alþingisbókum þess árs og víðar,
er hann nefndur Þórður ræfill.
Menn furðar slík nafngjöf, þó að enginn viti nema
orðið hafi haft aukamerking þá, sem nú er týnd. Sandur
orða merkir annað nú en þá. Ef því væri gleymt, væri
ekki takandi mark á sagnaritun. Saurugur var t. d. ekki
klúrt orð þá, nú er það varla rithæft. Ræfill var að vísu
t. d. ónýtur sloppur, en ónýtur sloppur var líka œrulaus„
Ræfill merkir enn »veslingur«. Og ef til vill hefur afi Þórð-
ar litla gefið honum nafnið meðan hann var »fátækt ein-
stæðingsbarn«.
En hvað sem því líður — eitt er víst, það var gælu-
nafn biskups á drengnum, því að enga mannlega veru
elskaði Brynjólfur Sveinsson heitara en þetta barn. Hann
ritar Benedikt mági sínum 23. ág. 1673 og segir honum
lát »þess litla ljóss sem hann [o: Guð] lét upprenna í elli
minni úr saurugum stað, Þórðar míns sæla . . eftir hæga
og þunga sólt, ég meina meinsemd í lungunum, eftir kristi-
lega meðtöku hfeilagrar] kvöldmáltíðar næsta daginn fyrri,
með gleðilegri heimferð, hvar fyrir Guði almáttugum sé lof,
hver nú gefi mér einmana eftirlátnum í ellinni eftir hans
góðum dæmum að feta«. I svo djúpri auðmýkt beygði sá
maður ekki kné sín fyrir öðrum en þessu barni.
Brynjólfur Sveinsson vildi nú ekki lengur vera biskup,