Blanda - 01.01.1932, Blaðsíða 212
20Ó
crðum: manntalið átti að vera einskonar hótun um
nauðungarflutning íslendinga af landi burt, eins
og kemur fram í bréfinu til Gottorp. Ekki er kunn-
ugt um, að fleiri en 3 sýslumenn hafi sinnt þess-
ari manntalsfyrirskipun amtmanns, þ. e. SigurSur
SigurSsson eldri sýslumaSur í Saurbæ fyrir Árnes-
sýslu (ritað 20. des. 1729), Nikulás sýslumaSur
Magnússon fyrir Rangárvallasýslu (fyrir jól 1729,
en ekki afhent fyr en 11. maí 1730) og Steindór
sýslumaSur Helgason fyrir Hnappadalssýslu (tekiS
á héraðsþingum í sept. 1729 og undirritað af sýslu-
manni 17. okt.). Manntöl þessi eru í eign minni
og mestu merkisrit. Sérstaklega er manntaliS í
Árnessýslu vandaS, allt meS hinni ágætu hendi Sig-
urSar eldra sýslumanns. ManntaliS í Rangárvalla-
sýslu er ófullkomnara, meS því aS þar er sleppt úr
sumum bæjum og heimilisfólk ekki taliS á ýms-
um heldri bæjum ( !), t. d. hjá prestum, sýslumanni,
lögsagnara, prestsekkjum o. s. frv., og mætti ætla,
aS þaS væri meS vilja gert af sýslumanni, til þess
aS þjónustufólk þessara heldri manna yrSi ekki
flutt nauSugt til Grænlands, þá er nöfn þess væru
ekki skrásett( !). Og manntaliS í Hnappadalssýslu
gefur jafnvel dálitla bendingu í þessa átt, því aS
þar má heita, aS annar hver maSur sé einhverjum
kvilla haldinn (t. d.: „karlæg(ur), mjög heilsu-
veik(ur), kviSslitin(n), brjóstveik(ur), fótaveik-
(ur), haltur (hölt), misst flesta fingur á annari
hendi“ o. s. frv.). ÞaS er auSvitaS, aS þar í sýslu
hafa ekki veriS fleiri meinagemsar, en tiltölulega
annarsstaSar, en sýslumaSur hefur sett þessar lýs-
ingar á heilsufarinu í manntalið, sakir ótta fólksins,
aS þaS yrSi flutt nauSugt til Grænlands, ef ekki
væri sérstaklega tekiS fram á einhvern hátt, aS þaS
væri ekki flutningsfært sakir sjúkleika, og lýsir