Morgunn - 01.06.1970, Blaðsíða 40

34
MORGUNN
væru með einhverjum smíðagalla. Hins vegar var afar erfitt
að ganga fullkomlega úr skugga um að svo væri ekki. Við lögð-
um því í fyrstu megin áherzluna á það að framkvæma til-
raunirnar sjálfar vandlega og rétt, hvað sem teningunum
leið.
Fyrstu tilraunirnar til þess að reyna að ganga úr skugga
um að teningarnir væru ógallaðir, leiddu til þess, að við vor-
um komin á fremsta hlunn að hætta við allt saman. Við
ályktuðum á þá leið, að ef galli á teningi leiddi til þess, að
hæstu tölurnar kæmu oftar upp en þær lægstu, þá hlytu lægri
tölurnar að koma upp sjaldnar en búast mátti við samkvæmt
líkindalögmálinu. Við ákváðum því að gera jafnmargar til-
raunir í tvennu lagi, hinar fyrri þar sem hinir prófuðu áttu að
óska þess, að ein af háu tölunum kæmi upp, hinar síðari þar
som óskað væri eftir að upp kæmi lág tala. Tilraunirnar með
háu töluna skiluðu sýnilegum árangri umfram það, sem hend-
ing sagði til um. En um síðari tilraunirnar fór hins vegar svo,
að ekki náðist fyllilega meðallags talan 5. Þetta benti eindregið
lil þess, að teningarnir sjálfir hlytu að vera gallaðir á þann
veg, að lágu tölurnar kæmu yfirleilt sjaldnar upp en þær háu.
Fyrir vikið var að því komið, að við legðum árar í hát, en við
gorðum það saml ekki. Kom nú og annað furðulegt í ljós, sem
hvatti okkur til að halda tilraununum áfram.
Tilraunirnar sýndu einnig, að þegar lág tala kom svo sjald-
an upp, að ekki fór fram úr því, að hending ein róði, þá varð
árangurinn einnig jafn hághorinn þegar einhver af hinum
háu tölunum var valin. Flvað var nú að? Ekki gat það verið
leningunum að kenna, að hæði hin tiltekna háa og lága tala
kom sjaldnar upp en átt hafði sér stað í hinum fyrri tilraun-
um. Aðferðin var nákvæmlega eins og áður og teningarnir
J)eir sömu.
Hefðum við komið auga á það þá, sem við vitum nú, hefðum
við getað sparað okkur mikil heilahrot og fyrirhöfn. Er og
mála sannazt, að svipaða sögu hafa margir vísindamenn að
segja varðandi rannsóknir sinar. Hin smærri atriði sést mörg-
um yfir, en virðast þó hafa legið heint við, eftir að komið