Morgunblaðið - 08.09.2010, Blaðsíða 20

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. SEPTEMBER 2010
Mánudaginn 23.
ágúst 2010 birti viku-
ritið Time Magazine
grein eftir blaða-
manninn William Lee
Adams. Þar opinberar
hann mat sitt á kven-
kyns leiðtogum
heimsins. Án þess að
rökstyðja skoðun sína
skipar hann Jóhönnu
Sigurðardóttur í hóp
10 fremstu kvenleið-
toga heims og setur hana raunar í
2. sæti listans. Þessum upplýs-
ingum hafa fréttamiðlar landsins
tekið fagnandi og talið mikinn
heiður fyrir land og þjóð. „Miklir
menn erum við Össur minn,“ er
haft eftir Jóhönnu í tilefni af birt-
ingu listans.
Það sýnir vel vanhæfni íslenskra
blaðamanna, að taka gagnrýn-
islaust við erlendum fréttum og
kynna fyrir almenningi sem mark-
tækan boðskap. Enginn fréttamið-
ill virðist hafa áttað sig á for-
sendum blaðamannsins Williams
Lees Adams og þeirri staðreynd
að skipan Jóhönnu í flokk með
fremstu kvenleiðtogum heims er í
besta falli fáránleg. Engin könnun
lá að baki frétt blaðamannsins,
nema þá sem átti sér stað í hug-
arheimi hans. Raunar vakna grun-
semdir um að meira en barnaskap-
ur blaðamannsins búi að baki, en
þröngsýn túlkun á hegningarlögum
hindrar frekari umræðu um það.
Varla hafa Íslendingar gleymt
eftirfarandi ummælum Jóhönnu
Sigurðardóttur, sem hún viðhafði í
Alþingisræðu 1. marz 2010:
„Maður veltir fyrir sér: Er þetta
ekki hálfgerður hrá-
skinnsleikur? Er þessi
þjóðaratkvæðagreiðsla
ekki „marklaus“ þegar
fyrir liggur annað til-
boð á borðinu sem við
gætum fengið? Maður
veltir líka fyrir sér að
ef svo færi að samn-
ingar tækjust í þess-
ari viku, og eru bæði
stjórn og stjórnarand-
staða að vinna í því,
er þá ástæða til að
halda þessari þjóð-
aratkvæðagreiðslu til
streitu ef það liggur allt annar og
betri samningur á borðinu?“
Þarna var vegið harkalega að
fullveldisrétti almennings og sjálf-
stæði þjóðarinnar. Ætlan Jóhönnu
var að eyðileggja þjóðaratkvæðið
um Icesave-kröfurnar, sem hefði
haft alvarlegar afleiðingar fyrir
stjórnarfar landsins og aðstoðað
nýlenduveldin við að innlima Ís-
land í Evrópuríkið. Sem betur fer
tókst þessi atlaga ekki, því að yfir
98% þeirra landsmanna sem höfðu
skoðun á málinu höfnuðu Icesave.
Þjóðaratkvæðið um Icesave 6.
marz 2010 sýndi að þjóðin mun
standa heiðursvörð um stjórn-
arskrá lýðveldisins. Íslendingar
hafa staðfastan vilja til að búa við
lýðræðislegt stjórnarfar og hafna
alfarið öllum tilraunum til að koma
á ólýðræðislegu þingræði. Sömu
endalok bíða hugmynda um að
leggja land og þjóð undir yfirráð
Evrópuríkisins. Mútugreiðslur og
hugmyndafræðileg afstæðishyggja
munu ekki duga til að almenningur
á Íslandi afsali sér stjórnarfars-
legu fullveldi eða sjálfstæði lands-
ins.
Jóhanna Sigurðardóttir verður
seint talin merkur leiðtogi og er-
lendir blaðamenn fá engu þar um
breytt. Þetta þarf ekki að sanna
fyrir Íslendingum, en útlendingar
gætu freistast til að trúa öðru.
Flestir muna eftir ummælum
hennar 17. júní 2010, þegar hún
sagði í hátíðarræðu að fæðing-
arstaður Jóns Sigurðssonar (1811-
1879) væri við Dýrafjörð. Afstaða
sama „leiðtoga“ til þjóðkirkjunnar
endurspeglar siðferðilegt gjald-
þrot. Því fyrr sem Jóhanna Sigurð-
ardóttir finnur sér annan bás í rík-
isfjósinu þeim mun betra.
Blaðamaðurinn William Lee
Adams, sem svo mjög dáist að Jó-
hönnu, á valdamikla vini á Íslandi.
Orð hans eru sem lög fyrir þetta
fólk og það lætur sig ekki muna
um að hagræða sannleikanum til
að ekki falli skuggi á gæðinginn.
Ekki nóg með það, heldur grípa
menn til skoðanakúgunar í nafni
rétthugsunar. Segja má um skoð-
anakúgun, að hún sé sem einvígi
sannleikans við sleikibrjóstsykur.
Því oftar sem maður rekur út úr
sér tunguna, þeim mun meira lík-
ist maður Narra.
Marklaus forsætisráðherra
hlýtur vegtyllur hjá
marklausum blaðamanni
Eftir Loft Altice
Þorsteinsson » Skoðanakúgun er
sem einvígi sann-
leikans við sleikibrjóst-
sykur. Því oftar sem
maður rekur út úr sér
tunguna, þeim mun
meira líkist maður
Narra.
Loftur Altice
Þorsteinsson
Höfundur er verkfræðingur
og vísindakennari.
Hér á landi er um-
ræðan um listaverk á
opinberum vettvangi
yfirleitt ekki upp á
marga fiska, en hún
hefur sjaldan verið
eins kjánaleg og síð-
ustu daga, þegar að-
ilar sem eiga að vita
betur, hafa þyrlað
upp moldviðri um af-
steypu af geirfugli
eftir bandarískan listamann, Todd
McGrain. Henni var komið fyrir á
afskekktum stað úti á Reykjanesi
fyrir nokkrum dögum. Morg-
unblaðið hefur fjallað um málið á
baksíðu og innsíðu, Fréttablaðið
hefur einnig gert því skil og RÚV
hefur dregið fram álitsgjafa um
málið í tvígang.
Deiluefnið er að önnur afsteypa
af geirfugli var hér fyrir, skúlptúr
eftir Ólöfu Nordal úti í flæðarmál-
inu í Skerjafirði. Forstöðumanni
Listasafns Reykjavíkur þykir
„neyðarlegt“ og jaðra við siðleysi
að gera aðra eftirmynd af fugl-
inum til uppsetningar á almanna-
færi á Íslandi og listakonan virðist
sammála. Fyrirsjáanlegri eru við-
brögð höfundarréttarsérfræðings
austur í sveitum, sem hefur orð á
hugmyndastuldi og véfengir um
leið hæfni þeirra aðila í Reykja-
nesbæ sem höfðu umsjón með
uppsetningu geirfugls númer tvö.
Full ástæða er til að velta fyrir
sér hvort viðbrögð þessara aðila
hefðu ekki orðið ívið kurteislegri,
ef höfundur geirfugls númer tvö
væri annaðhvort heimsþekktur út-
lendingur eða Íslendingur með
pottþétt síví, en ekki
útlendingur sem eng-
inn þekkir nema ein-
hverjir Suðurnesja-
menn.
Reynum nú, fyrir
alla muni, að setja
þessa umræðu í skyn-
samlegri farveg. Mér
vitanlega hefur eng-
inn einkaleyfi á því að
steypa eftirmyndir af
uppstoppuðum geir-
fugli Náttúrugrip-
safns Íslands. Báðir
listamennirnir tóku mið af þeim
fugli. Og tvær afsteypur af sama
fugli hafa sterka tilhneigingu til
að líkjast innbyrðis. Hvað er það
þá sem aðgreinir þessa tvo geir-
fugla, eins og listamennirnir hafa
gengið frá þeim?
Geirfugl Ólafar er rúmlega 100
cm hár álskúlptúr frá 1998, stað-
settur á fjörugrjóti við Skerjafjörð
og flæðir að honum á aðfallinu; er
þannig umhverfistengt listaverk.
Þessi geirfugl horfir til Eldeyjar,
þar sem síðasti geirfuglinn var
deyddur, en fjallar augsýnilega
um annað og meira en tortímingu
þessa ákveðna fugls, heldur jafn-
vægið í viðkvæmu samneyti
manns og náttúru. Hér er efnivið-
urinn, álið, tákn fyrir stóriðjusjón-
armiðin sem oft raskar þessu jafn-
vægi.
Geirfugl Todds McGrain er 157
cm á hæð, nýlega steyptur úr
bronsi, og er eitt af nokkrum
sögulegum minnismerkjum hans
um útdauða fugla, sem komið hef-
ur verið fyrir víða um heim, að-
allega í Bandaríkjunum. Óumdeilt
er að McGrain hóf gerð þessara
minnismerkja löngu áður en hann
kom til Íslands. Geirfugl hans
horfir að sönnu til Eldeyjar, en
hann stendur í um 50 kílómetra
fjarlægð frá Skerjafirði, á fáförn-
um stað uppi á Valahnjúki á
Reykjanesi og nokkuð langt frá
sjó. Þeim sem rekast á þennan
fugl er boðið að fara um hann
höndum – yfirborðið hefur verið
slípað eins og fjörugrjót – öfugt
við skúlptúr Ólafar sem skoða á úr
fjarlægð.Við þennan fugl McGra-
ins hefur síðan verið komið fyrir
upplýsingaskilti þar sem birtar
eru myndir af öðrum fuglaminn-
ismerkjum hans.
Sáralitlar líkur eru á því að
sama fólkið sé að skoða listaverk
úti við Skerjafjörð og uppi á Vala-
hnjúki. Þó svo væri, mundi áhorf-
andinn ekki hafa gagn af því að
bera saman ólíka nálgun lista-
mannanna? Mér er til efs að geir-
fugl Ólafar færi illa út úr þeim
samanburði. Um leið fá raunaleg
örlög geirfuglsins meiri athygli; er
það ekki gott innlegg í nátt-
úruverndunarumræðuna?
Geirfuglar og aðrir fuglar
Eftir Aðalstein
Ingólfsson »Reynum nú, fyrir
alla muni, að setja
þessa umræðu í skyn-
samlegri farveg. Mér
vitanlega hefur enginn
einkaleyfi á því að
steypa eftirmyndir af
uppstoppuðum geirfugli
Náttúrugripsafns Ís-
lands. Aðalsteinn Ingólfsson
Höundur er listfræðingur.
Vinningaskrá
9. FLOKKUR 2010
ÚTDRÁTTUR 7. SEPTEMBER 2010
Kr. 3.000.000
Aukavinningar kr. 100.000
42210 42212
Kr. 500.000
17564 26690 34584 39472 47460 48461 55794 60725 63043 64012
Kr. 100.000
1455 2411 15177 15364 31166 32406 44577 55655 56350 57649
Kr. 5.000.-
á miða sem hafa eftirfarandi endatölur:
25 54
42211
6057 13037 16951 23658 30564 36395 41365 48341 53856 62451 70823
6186 13142 17230 23677 30688 36600 41601 48431 54632 62525 70832
6420 13158 17284 23868 30939 36791 42635 48512 54894 62808 70951
6431 13477 17404 23946 30948 36993 42938 48748 54958 62845 71055
Kr. 15.000
7 5647 11331 17526 23324 29723 36577 43735 50292 56396 62858 69133
76 5683 11421 17527 23390 29866 36589 43754 50294 56449 62939 69137
144 5693 11483 17716 23644 29914 36683 43767 50312 56463 62970 69436
173 5853 11577 17822 23684 30014 36841 43879 50340 56495 62975 69525
178 5915 11586 17862 23724 30118 36995 43903 50515 56566 63057 69709
257 6121 11615 17865 23865 30323 37209 44411 50547 56605 63201 69775
287 6209 11917 17967 23921 30373 37257 44592 50576 56617 63207 69804
347 6270 11920 18175 23988 30541 37379 44777 50827 56897 63215 70072
526 6275 11979 18236 24060 30585 37515 44783 51018 56948 63332 70092
587 6277 12159 18246 24215 30648 37672 44900 51105 57000 63434 70192
669 6315 12168 18356 24333 30689 37703 45005 51339 57162 63437 70211
673 6555 12230 18611 24753 30696 37775 45011 51422 57209 63538 70222
775 6560 12436 18614 24823 30952 37799 45040 51527 57326 63748 70472
790 6576 12451 18627 25149 31060 37818 45142 51617 57346 63974 70648
792 6608 12623 18991 25189 31317 37866 45196 51632 57667 64008 70671
798 6619 12878 19012 25251 31469 37882 45216 51680 57791 64023 70684
965 6651 12915 19019 25284 31516 37994 45333 51748 57819 64057 70690
1010 6750 12916 19069 25318 31693 38101 45408 51758 57870 64077 70755
1081 6895 13001 19246 25420 31727 38278 45468 51770 57973 64171 70797
1091 6971 13088 19257 25504 31756 38419 45651 51809 58252 64187 70800
1144 6998 13128 19362 25625 31851 38483 45827 52128 58332 64343 70955
1154 7016 13332 19592 25676 31867 38649 45860 52415 58478 64566 71094
1270 7049 13381 19613 25741 32037 38658 45867 52549 58582 64664 71235
1329 7072 13995 19626 25760 32057 38731 45897 52586 58667 64669 71455
1334 7077 14159 19627 25828 32131 38735 45951 52622 58730 64719 71668
1393 7252 14322 19633 25853 32134 38817 46136 52659 58750 64846 71848
1435 7289 14409 19726 25945 32291 38839 46182 52672 58843 64904 71908
1439 7408 14443 19747 26086 32342 39041 46324 52679 59011 64908 72013
1485 7411 14463 19960 26207 32434 39127 46590 52746 59236 64932 72251
1593 7414 14674 20007 26721 32475 39390 46615 52750 59430 65043 72287
1715 7424 14910 20047 26722 32637 39465 46764 52791 59445 65080 72325
1984 7556 14923 20049 26757 32720 39611 46842 52895 59478 65148 72360
2038 7810 14929 20290 26775 32778 40018 46994 52936 59491 65156 72372
2235 7849 14968 20471 26856 32898 40184 46997 53049 59524 65179 72440
2480 8236 14998 20520 26880 33046 40396 47015 53117 59541 65190 72712
2546 8247 15092 20626 27016 33234 40549 47055 53174 59589 65194 72745
2735 8446 15107 20627 27041 33331 40592 47085 53256 59635 65242 72805
2764 8453 15156 20799 27046 33411 40644 47218 53331 59687 65288 72826
2833 8494 15191 20886 27055 33569 40659 47243 53415 59754 65376 72852
2953 8534 15216 20983 27311 33579 41069 47282 53488 59778 65692 73049
3104 8565 15241 21180 27424 33609 41164 47296 53645 59788 65979 73078
3219 8790 15331 21207 27471 33621 41316 47307 53649 59798 66124 73165
3341 8845 15399 21263 27513 33778 41479 47557 53761 59812 66244 73209
3423 8944 15425 21307 27569 33958 41491 47599 54120 59850 66322 73342
3683 9184 15504 21368 27585 33962 41634 47660 54395 60037 66381 73364
3890 9198 15527 21476 27683 33963 41702 47720 54519 60095 66476 73400
3914 9397 15685 21496 27686 34078 41964 47788 54709 60182 66530 73429
4004 9636 15718 21537 27879 34160 42215 47852 54794 60238 66775 73431
4005 9755 15837 21761 28004 34161 42221 47935 54912 60576 66881 73458
4161 9774 15908 22265 28073 34286 42236 48257 54942 60644 67017 73643
4195 9805 15917 22299 28163 34320 42262 48336 54944 60833 67146 73827
4199 9958 15974 22355 28303 34515 42273 48499 55065 60986 67241 74103
4248 10054 15982 22382 28353 34611 42442 48580 55099 61087 67456 74157
4252 10318 16035 22561 28421 34811 42548 48660 55348 61153 67480 74199
4498 10327 16055 22577 28434 34857 42568 48822 55529 61245 67567 74267
4643 10472 16111 22608 28662 34882 42599 48950 55556 61261 67616 74362
4695 10608 16130 22610 28899 35029 42653 48964 55587 61267 67748 74384
4766 10818 16228 22633 29093 35037 42884 49009 55592 61352 67954 74434
4922 10902 16276 22749 29186 35142 42908 49105 55708 61526 67968 74480
5051 10960 16581 22751 29205 35357 42926 49272 55751 61615 68151 74565
5231 11029 16629 22772 29259 35675 43117 49315 55817 61837 68295 74809
5393 11080 16661 22821 29310 35707 43195 49622 56023 61885 68320 74822
5482 11110 16756 22909 29314 35900 43296 49729 56143 62004 68672 74932
5520 11115 17260 23016 29365 36024 43423 49790 56157 62205 68836
5598 11140 17281 23182 29391 36084 43625 49866 56252 62473 68919
5609 11156 17438 23215 29465 36340 43654 50025 56271 62522 68928
5641 11212 17450 23272 29675 36397 43729 50246 56359 62652 68983
Kr. 5.000.-
á miða sem hafa eftirfarandi endatölur:
25 54
253 6659 13616 17419 24076 31488 37169 43149 48753 54960 63536 71064
332 6838 13644 17427 24131 31539 37194 43444 48891 54966 63781 71128
367 6877 13692 17574 24228 31614 37284 43645 49006 55272 63795 71268
437 6990 13975 17945 24663 31660 37291 44071 49160 55690 64059 71368
851 7584 14233 18140 24888 31796 37437 44087 49368 55692 64419 71551
875 7855 14247 18376 24966 32192 37721 44098 49862 55918 64889 71771
1259 7906 14298 18807 25069 32421 37757 44209 50169 56510 64921 71889
1268 8082 14303 18877 25135 32540 37820 44450 50378 56812 65171 72153
1510 8300 14530 18999 25773 32672 37840 44551 50399 57109 65442 72279
1591 8517 14558 19426 25863 33024 37872 44587 50449 57383 65529 72309
1652 8706 14613 19688 25944 33105 37886 44656 50625 57641 65570 72845
1662 8858 14651 19893 26281 33252 37974 44666 50657 57879 65961 73281
1900 8988 14668 19982 26285 33437 38035 44681 50682 57956 66786 73392
2314 9552 14686 20111 26456 33687 38355 45293 50773 58369 66877 73422
2331 10106 15179 20125 26738 34060 38374 45371 50786 58998 67462 73539
2365 10502 15390 20434 26964 34494 38472 45412 50890 59107 67463 73701
2444 10509 15392 20911 26984 34574 39346 45481 50903 59238 67487 73775
2874 10575 15521 21091 27096 34903 39485 45738 51401 59280 67636 73788
3014 10654 15543 21457 27220 35159 39508 45787 51706 59381 67825 74074
3342 10807 15654 21582 27387 35251 39668 45962 51792 59474 68159 74128
3366 11041 15988 21632 27702 35349 39884 46231 51794 59738 68395 74180
3547 11292 16067 21764 27812 35491 39929 46264 51960 60444 68464 74432
3579 11379 16108 21827 28159 35747 40381 46802 52083 60662 68554 74649
4059 11491 16200 22434 28482 35783 40553 47122 52242 60710 68570 74653
4329 12040 16255 22514 28855 35799 40568 47147 52430 61050 68796 74712
4761 12309 16285 22780 28916 35917 40965 47259 52666 61581 69523 74816
Kr. 25.000
4831 12475 16409 22983 28959 35987 41262 47527 52701 61697 69781
4953 12888 16579 23219 29139 36241 41270 47730 53032 61890 69998
5405 12939 16779 23350 29852 36244 41318 48194 53181 61923 70138
5515 12978 16917 23501 29871 36302 41363 48329 53785 62069 70551
Afgreiðsla vinninga hefst þann 20. september 2010
Birt án ábyrgðar um prentvillur