Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1992, Qupperneq 70

66
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 22
w q HÖNNUN OG KLÍNÍSKT MAT Á
° HYDRKORTÍSON LAUSN TIL
MEÐHÖNDLUNARÁ
BÓLGUSJÚKDÓMUM í MUNNHOLI
Þórdís Kristmundsdóttir1, Þorsteinn Loftsson',
W. Peter Holbrook2, Kristín Ingvarsdóttir1 og
Hafrún Friðriksdóttir1
■Lyfjafræði lyfsala, 2TannIæknadeild, Háskóla
íslands
Meðal algengustu sjúkdóma sem valda
bólgum og sárum í munnholi eru munnangur
(recurrent aphthous ulceration), flatskæningur
(lichen planus) og blöðrusótt (mucous
membrane pemphigoid). Orsök þessara
sjúkdóma er oft óljós, en meðferð er aðallega
fólgin í meðhöndlun með barksterum. Þau
lyfjaform sem hafa einkum verið notuð í
þessum tilgangi em smyrsli eða hlaup. Notkun
smyrslis eða hlaups á munnslímhúð er þó
ákveðnum annmörkum háð, sérstaklega er
erfitt að nota þessi lyfjaform ef sárin em mörg
og dreifð um allan munninn. Lausn stera,
notuð sem munnskolvatn, getur því verið betri
kostur við meðhöndlun á bólgusjúkdómum í
munnholi.
Þróuð var forskrift fyrir lausn af
steranum hydrókortisón. Hydrókortisón er
mjög torleysanlegt í vatni og er auk þess
óstöðugt; einkum er lyfið viðkvæmt fyrir
súrefni loftsins og ljósi. Niðurbrotshraði
hydrókortisóns í lausn er háður sýrustigi
lausnarinnar, en mestur er stöðugleikinn á
bilinu pH 3,5-4,5. Rannsóknir á hydró-
kortisón lausninni sýndu að stöðugleiki lyfsins
í forskriftinni er góður. Kynntar verða
niðurstöður klínískrar rannsóknar á hydró-
kortisón munnskollausninni, en fram til þessa
hafa 39 sjúklingar með bólgusjúkdóma í
munni verið meðhöndlaðir. Niðurstöður sýna
að meðferðin hefur borið árangur fyrir 86 %
sjúklinga. Aukaverkanir s.s. sveppasýkingar
hafa ekki komið fram.
V 9 KÍTÓSAN SEM BURÐAREFNI í
FORÐATÖFLUR
Þórdís Kristmundsdóttir, Eva Ágústsdóttir,
Kristín Ingvarsdóttir
Lyfjafræði lyfsala, Háskóla íslands
Kítósan er vatnssækin línuleg fjölliða
sem framleidd er með deasetýleringu á kítíni.
Kítín er önnur algengasta fjölliða í náttúmnni
á eftir cellulósu og er að finna í skel
krabbadýra s.s. rækju-, humar- og krabbaskel.
Kítósan er samrýmanlegt líkamanum, þ.e. ertir
ekki vefi og brotnar niður fyrir áhrif enzýma.
Kítósan hefur fram til þessa verið notað í
ýmsum tilgangi m.a. við hreinsun á vatni svo
og í snyrtivörur, en notkun í lyfjaiðnaði verið
lftil. Nýlega hefur áhugi farið vaxandi á því
að nota kítín og kítósan sem hjálparefni við
lyfjaframleiðslu.
Markmið rannsóknanna var að kanna
hvort kítósan væri heppilegt burðarefni í
forðatöflur til inntöku. Notuð vom tvö lyf við
rannsóknirnar, annað fituleysanlegt en hitt
vatnsleysanlegt. Mæld var losun lyfjanna frá
töflum sem framleiddar vom með beinum
slætti. Töflumar innihéldu allar kítósan sem
burðarefni en einnig var kannað hvaða áhrif
mismunandi hjálparefni í töflunum hefðu á
Iosun lyfjanna úr lyfjaforminu. Sem
hjálparefni vom notuð tvö cellulósuafbrigði,
natríumkarboxýcellulósa og hydroxýprópýl-
cellulósa, svo og laktósa.
Niðurstöður sýndu að losun lyfjanna frá
kítósantöflunum var hæg og bæði gerð og
magn hjálparefna í töflunum höfðu áhrif á
hversu hratt lyfin losnuðu. Niðurstöðumar
benda til þess að kítósan sé hentugt burðarefni
í forðatöflur.