Sagnir - 01.04.1988, Blaðsíða 10

Gísli Kristjánsson
Bændur falla
ir markaðnum

Fyrir nokkrum árum
hefði það þótt mjög
undarlegt og alls ekki
búmannlegt, að
sleppa brúkanlegu
jarðnœði til þess að
setjast að á fjöru-
grjótinu. Nú er jafnvel
orðin svo mikil eftirsök
eftirslíkum jarðnæðum
að hver ferhyrnings-
alin undir kofann á
malarkambinum er
keypt fyrir afarverð.1
egar þetta var skrifað í Þjóð-
viljann á ísafirði skömmu fyrir
síðustu aldamót þótti ráðsett-
um mönnum vestur við Djúp sem
brestir væru komnir í búskaparlag
manna þar um slóðir og bændur
hættir að hafa grónar venjur í heiðri.
Þessi fáorða lýsing er þannig vitnis-
burður um nýja tíma í lífi þjóðarinn-
ar á ofanverðri síðustu öld. Þeir ís-
lendingar sem þá voru uppi kynnt-
ust meiri breytingum á mannlífi í
landinu en nokkrir af forfeðrum
þeirra höfðu gert. Nú á tímum er
algengt að líta á þennan kafla í
þjóðarsögunni sem undirbúnings-
skeið eða upphaf þess þjóðfélags
sem við hrærumst í.
Til að styðja þessa skoðun má
benda á að þegar líða tók að alda-
A þennan matarkamb komu Djúpbœndur
með fisk sinn i kauptíðinni ár hvert. Sumarið
1888 gálu þeir fyrsl láliö hjá líða að fara slíka
kaupstaðaferð.
mótum færðist mikið fjör í útgerð-
ina, verslun varð líflegri og fólk tók
að setjast að í bæjum og þorpum.
Þetta létti landsmönnum lífsbarátt-
una og þeim fjölgaði með hverju ári
sem settu traust sitt á nýja bjarg-
ræðisvegi. I sem fæstum orðum má
segja að á síðustu öld hafi forfeður
okkar stigið fyrstu skrefin í átt til við-
skiptasamfélags okkar tíma. Djúp-
mennirnir sem getið var í upphafi
voru þar engin undantekning.
Efni greinarinnar miðast við versl-
unarsvæði ísafjarðar, sem á síðustu
6 SAGNIR