Sagnir - 01.04.1988, Blaðsíða 47

pólitískt. Og það er ónejtanlegt að á
þessum pólitísku fjölmiðlum, sem
eru ýmist beint háðir eða í nánum
tengslum við ákveðna stjórnmála-
flokka gildir náttúrlega ákveðin
söguskoðun. Henni er þó ekki
beinlínis haldið að blaðamönnum,
sem vinna þar, en þeir eru meðvit-
aðir um hana og beita ósjálfrátt eins
konar sjálfsskoðun, haga frétta-
mennsku og skrifum að nokkru leyti
í samræmi við þá söguskoðun, sem
eigendur fjölmiðilsins aðhyllast.
Þetta á líka við um svokallaða ó-
háða fjölmiðla og reyndar er öll ís-
lenska pressan háð íslenskum sjón-
armiðum og íslenskri þjóðernis-
hyggju. Sagan, kannski ekki sagn-
fræðin beinlínis, spilar þannig inn í
fréttamennsku hér þó að flestir og
líklega allir blaðamenn nú til dags
vilji alls ekki viðurkenna það og
reyni að slíta sig lausa. Það er sá
andi sem ríkir og það gildir jafnt um
blaðamenn á pólitískum fjölmiðlum
eins og aðra.
Einar: Eg er alveg sammála Guð-
jóni í því að ég held að allt starf á
fjölmiðlum sé háð ákveðnu lífsvið-
horfi eða skoðun á sögulegri fram-
vindu. En ég held að bæði á blöðun-
um sem telja sig standa á einhvern
hátt fyrir utan þetta flokkspólitíska
mynstur, og á hinum, sé töluvert
iagt upp úr ákveðinni fréttamanns-
hugmyndafræði og að draga skýr
mörk, að afmarka þetta svið. Ég er
sammála Guðjóni í því að ég held
að það sé ákveðin söguskoðun ríkj-
andi hvort sem menn vita af því eða
ekki, þó þeir telji sig vera búnir að
hrista af sér þann klafa.
Sp~' Hvað heldur þú um það
Oðinn, þarf að vera saga í fjölmiðli
hl að hann sé bæði vinsæll og geti
staðið sig í samkeppni?
Oðinn: Ég hef unnið nokkuð
marga sagnfræðilega þætti. Mér
sýnist að litið sé á þetta sem þokka-
lega traust kvöld- og helgarefni, við
hliðina á bókmenntaumfjöllun ýmis
konar. Töluvert er lagt upp úr því í
dagskrárgerð að fá annað slagið
söguleg prógrömm. Ég held að
söguefni sé talið - kannski ekki við
hhðina á því sem allra vinsælast er,
fréttum eða öðru slíku - heldur
svona traust efni og ég held að það
sé yfirleitt töluverður metnaður
lagður í það.
Sp.: Mér datt í hug hvort að sagn-
fræðin ætti einhvern sess í t.d. menn-
ingarstefnu fjölmiðla yfirleitt.
Oðinn: Ég held að Einar hafi eigin-
lega svarað því áðan að það er nú
ekki formúlerað.
Einar: Ég held þessi hugmynda-
fræði fréttamanna komi í staðinn fyrir
það. Þessi hugmyndafræði er í þeirra
huga mjög skýr og ákveðin. Þetta er
hálfgert sjálfsvarnarstarf sem þeir eru
að vinna. Þeir réttlæta sjálfa sig og
það sem þeir eru að gera og allan
miðilinn stundum, allt sem hann er
að gera, með því að hlaupa í þetta
skjól. Það kemur að verulegu leyti í
staðinn fyrir þetta sem þið eruð að
spyrja um. Ég held að sagnfræðin
gegni hlutverki í þessu, ég held að
þau rök eða hugmyndir sem eru tínd-
ar þarna til séu skyldar hugmynda-
fræði sagnfræðinnar.
Gísli: En þetta eru bara hliðstæðar
réttlætingar. Skilgreining á sögu og
skilgreining á frétt eru sjálfsagt álíka
flóknar en þær skarast ekki neitt. Þær
eru alveg gjörólíkar.
Guðjón: Krafan um hlutlægni er á
báðum stöðum og ákveðin vinnu-
brögð eru svipuð. Siðfræði blaða-
manns er ekkert óáþekk siðfræði
sagnfræðings sem vill vera heiðarleg-
ur.
Sagnfræði - fréttir.
Hvað er frétt?
Einar: Það veltur svolítið á út frá
hvaða sjónarhorni maður talar um

SAGNIR 43