Dagblaðið Vísir - DV - 24.10.2008, Blaðsíða 16
FÖSTUdagUr 24. OKTÓBEr 200816 Fréttir
Frændur og Fjendur
Samanlagt fasteignamat allra fast-
eigna í Hafnarfirði, á Seltjarnarnesi,
í Kópavogi og í Garðabæ var í upp-
hafi ársins 1.006 milljarðar króna.
Eitt þúsund milljarðar eru sú upp-
hæð sem hátt settur embættismaður
skaut á að Íslendingar þyrftu að taka
á sig vegna þess hruns sem hefur
orðið í efnahagslífinu. Enginn emb-
ættismaður fæst hins vegar til að
leggja nafn sitt við þá upphæð enda
eru breyturnar margar.
Fimm milljónir á mann
Þúsund milljarðar króna er
jafnmikið og ein billjón, eða
1.000.000.000.000 krónur. Hagstofan
áætlar að íslenski vinnumarkaður-
inn telji um 188 þúsund manns. Þá
er miðað við alla vinnufæra menn á
aldrinum 16 til 74 ára sem eru vinn-
andi, atvinnulausir eða eru í at-
vinnuleit. Hver og einn þeirra þyrfti
að leggja til rúmar fimm milljónir
króna eða 5.319.148 krónur ef standa
ætti í skilum við allar þær skuldbind-
ingar sem á okkur hvíla. Sú upphæð
er reiknuð án vaxta en lauslega má
áætla að hundruð milljarða króna
lán frá Alþjóða gjaldeyrissjóðnum
muni bera um 5 prósent vexti.
Rúmlega tvöföld fjárlög
Á vef Hagstofunnar kemur fram
að 1. janúar bjuggu 313.376 manns á
Íslandi. Hver þeirra, jafnt ungur sem
aldinn, þyrfti að greiða um 3,2 millj-
ónir króna til að ná þeirri upphæð
sem hinn hátt setti embættismaður
nefndi að þjóðin tapaði á hurninu.
Landsframleiðsla er mælikvarði
notaður í þjóðhagsreikningum á það
hversu mikið er framleitt af tilbúnum
vörum og þjónustu. Verg landsfram-
leiðsla á Íslandi árið 2007 var 1.293
milljarðar króna. Verg landsfram-
leiðsla þýðir einfaldlega að þá eru
afskriftir og skuldir dregnar frá en
einnig er hægt að mæla hreina þjóð-
arframleiðslu.
Til að setja þessa 1.000 milljarða
í enn betra samhengi má benda á
að öll útgjöld íslenska ríkisins fyrir
árið 2009 eru áætluð 450 milljarðar
króna. Það er sú upphæð sem fram
kom í frumvarpi fjármálaráðherra til
fjárlaga fyrir næsta ár.
Ekki öll nótt úti
Þrátt fyrir óhugnanlegar tölur er
ekki hægt að fullyrða að hver og einn
vinnandi maður þurfi að taka á sig
tæpar fimm og hálfa milljón króna.
Íslensku bankarnir eiga miklar eign-
ir í útlöndum. Um mitt ár, áður en
hrunið varð, var talið að eignirn-
ar næmu hátt í tíu þúsund milljörð-
um íslenskra króna. Sú tala er miðuð
við hálfsársuppgjör bankanna. Eftir
gengisfallið og þjóðnýtingu þeirra er
óljóst hversu miklar eignirnar eru að
raunvirði en flestar eignir bankanna
eru á Norðurlöndunum og á Bret-
landi. Einnig er óvíst að kaupendur
að þeim eignum finnist, sérstaklega
í ljósi þeirrar miklu lausafjárkreppu
sem nú ríkir í heiminum og orðspori
Íslendinga sem hefur beðið verulega
álitshnekki síðustu vikurnar.
Vinir í raun
„Við leituðum til ákveðinnar vina-
þjóðar eftir gjaldeyrisskiptasamningi
og öðrum lánalínum vegna þeirra
einstöku aðstæðna sem komnar
eru upp. Við fengum ekki stuðning
hennar. Þegar það gerðist urðum
við að leita nýrra vina,“ mælti Geir
H. Haarde forsætisráðherra á blaða-
mannafundi 7. október.
Af orðum hans mátti ráða að vin-
ir okkar og fyrrverandi verndarar,
Bandaríkjamenn, hefðu snúið við
okkur bakinu. Það staðfesti Össur
Skarphéðinsson iðnaðarráðherra
sama dag og sagði að Bandaríkja-
menn hefðu sýnt Íslendingum fing-
urinn þegar leitað hafði verið eft-
ir aðstoð bandarískra stjórnvalda
við þeim efnahagsþrengingum sem
gengu yfir landið. Össur sagðist vera
svekktur yfir því hversu fáa vini Ís-
lendingar ættu. Bandaríkjamenn
hefðu ekki reynst þeir vinir sem
menn töldu.
Kanna lögsókn
„Allir eru vinir þegar vel geng-
ur,“ segir gamall málsháttur. Nokk-
uð virðist til í því. Bandaríkjamenn
eru nefnilega ekki þeir einu sem hafa
valdið okkur vonbrigðum á síðustu
vikum. Bretar, eða réttara sagt Gord-
on Brown, forsætisráðherra Breta,
brást ókvæða við þegar Davíð Odds-
son seðlabankastjóri gaf út, 7. októ-
ber, að Íslendingar ætluðu ekki að
ábyrgjast erlendar skuldir „óreiðu-
manna“ í útlöndum. Upp hófust
skeytasendingar á milli íslenskra og
breskra ráðamanna þar sem upplýs-
ingaskortur og misskilningur virtist
ráða ríkjum.
Í kjölfarið setti breska fjármála-
ráðuneytið Landsbankann á lista
yfir lönd, hópa eða samtök sem sæta
viðskiptaþvingunum eða viðurlög-
um vegna hryðjuverka. Það var ekki
fyrr en í gær sem Landsbankinn var
tekinn af þeim lista en í millitíðinni
hafði Geir. H. Haarde forsætisráð-
herra greint frá því að ríkisstjórn-
in hafi falið breskri lögmannsstofu
að kanna grundvöll málshöfðunar á
hendur breskum stjórnvöldum.
Þegar þetta var skrifað sat bresk
sendinefnd á fundi í utanríkisráðu-
neytinu til að ræða lausn á deilu
landanna vegna Icesave-reikninga.
Á þriðjudag sagði Financial Times
frá því að breska fjármálaráðuneytið
væri að leggja lokahönd á lán til Ís-
lendinga upp á 582 milljarða króna
til að hægt væri að standa skil á inn-
lánum sparifjáreigenda hjá Icesave.
Þetta hefur ekki fengist staðfest en
ef þetta er rétt voru Bretar að und-
irbúa lán til þjóðar hverri þeir beittu
hryðjuverkalögum gegn.
REYKJAVÍK
BALDUR GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar baldur@dv.is
MOSFELLSBÆRSELTJARNARNES
KÓPAVOGUR
GARÐABÆR
HAFNARFJÖRÐUR
Fyrir höggið sem íslenskt efnahagslíf verður nú fyrir má festa kaup á öllum fasteignum í Hafnarfirði, á Sel-
tjarnarnesi, í Kópavogi og í Garðabæ. Upphæðin er sögð vera um 1000 milljarðar króna. Erfitt er að spá fyr-
ir um hvar Íslendingar munu fá lán en hér verður rakið í grófum dráttum með hvaða hætti hinar ýmsu
þjóðir heimsins hafa komið að efnahagshruninu hér á Íslandi.
Vladimir Putin rússar sögðust snemma vilja lána Íslendingum fé.
TIL SÖLU?
Hér má sjá hve stóra
n hluta
höfuðborgarsvæðisi
ns má kaupa
fyrir þær upphæðir s
em við
Íslendingar skuldum
.