Morgunblaðið - 25.05.2018, Page 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 25. MAÍ 2018
LAUGAVEGI 24 - 101 REYKJAVÍK
SÍMI: 552 0800
SKIPAGÖTU 7 - 600 AKUREYRI
SÍMI: 462 4646
GENUINE SINCE 1937
Rúm 60% sem eru með kenn-
aramenntun starfa við kennslu
Í ljós kemur í greiningu Hagfræði-
stofnunar að ríflega 60% þeirra sem
hafa aflað sér kennaramenntunar
starfa við kennslu eða uppeldisfræði.
Sigurður sagði að þetta hlutfall hefði
lítið breyst á síðustu árum. Á heildina
litið væru kennarar ekki að skipta um
starfsvettvang, þar sem þeim fækkaði
ekki hlutfallslega, en hann tók þó fram
að aftur á móti gæti grunnskólakenn-
urum til að mynda verið að fækka en
kennurum á öðrum skólastigum eða
við önnur kennslustörf væri að fjölga á
móti. Ekkert væri þó fullyrt um slíkt.
Ungum konum og körlum
fækkar við kennslustörf
Þegar hins vegar er skoðuð aldurs-
og kynjaskipting þeirra sem hafa sótt
sér kennaramenntun og starfa við
kennslu í dag kemur í ljós mikil fækk-
un í hópi yngstu kennaranna, þ.e.
fólks á aldrinum 25 til 34 ára. Bæði
ungum körlum og ungum konum er
að fækka hlutfallslega en eldri körl-
um og eldri konum er að fjölga. Hefur
konum á þessum aldri sem starfa við
kennslu fækkað hlutfallslega um níu
prósent á tíu ára tímabili, að því er
fram kom í máli Sigurðar. Á sama
tíma hefur fjölgað um 8% í elsta ald-
urshópnum, þ.e. meðal þeirra kenn-
ara sem eru á aldrinum 55 til 64 ára.
við kom í ljós mikill munur á því
hvaða háskólagreinum viðkomandi
höfðu menntað sig í og hvort þeir
fengju störf í samræmi við menntun
sína. Þannig hafði t.d. hlutfall nýút-
skrifaðra sérfræðinga í náttúruvís-
indum, líffræði og heilbrigðisvís-
indum aukist mikið en hlutfall
sérfræðistarfa í kennslu lækkað.
Sigurður sagði að sérfræðistörfum
við kennslu og uppeldisfræði hefði
fækkað frá 2008 en á sama tíma
hefði sérfræðistörfum fyrir þá sem
væru nýútskrifaðir í náttúruvís-
indum, líffræði og heilbrigðisvís-
indum fjölgað mikið. Skar sá hópur
sig töluvert úr meðal háskólamennt-
aðra, þar sem nýliðunin var veruleg.
,,Þeir sem eru að útskrifast úr
náttúruvísindum, líffræði og heil-
brigðisvísindum virðast eiga
greiðari leið að sérfræðistörfum en
þeir sem útskrifast úr öðrum fögum.
Gögn um brautskráða stúdenta
benda ekki til þess að brautskrán-
ingum frá þessum deildum sé að
fjölga hlutfallslega miðað við aðrar,“
segir hann.
Talið er að margir með þessa
menntun hafi fengið störf hjá líf-
tæknifyrirtækjum á borð við Ís-
lenska erfðagreiningu, Alvotech og
Alvogen, og fjölda minni fyrirtækja
sem sanka að sér fólki sem er ein-
mitt menntað í þessum fögum að
sögn hans.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
„Stærstur hluti þeirra starfa sem
orðið hafa til síðustu misseri er störf
sem ekki krefjast mikillar mennt-
unar eða sérhæfingar eða þá störf
fyrir iðnmenntaða og fólk með ann-
ars konar framhaldsmenntun.
Minna hefur orðið til af störfum sem
krefjast háskólamenntunar á sama
tíma og háskólamenntuðum fjölgar
mjög á vinnumarkaði,“ sagði Gissur
Pétursson, forstjóri Vinnumála-
stofnunar, á ársfundi stofnunar-
innar í gær.
Gissur sagði þetta áhyggjuefni,
þar sem öll hvatning til uppvaxandi
kynslóða hefði verið að lykillinn að
betri lífskjörum væri að ganga
menntaveginn. „Ísland verður að
vara sig á því að verða ekki lág-
launaland í ferðaþjónustu og gleyma
langtímahugsun í nýsköpunar-
greinum, tækni og hugbún-
aðarþróun þar sem rými fyrir vel-
menntað háskólafólk ætti að vera
gott,“ sagði Gissur.
Ný úttekt Hagfræðistofnunar
Samspil starfa og menntunar og
færni á vinnumarkaði framtíðarinnar
var í brennidepli á ársfundi Vinnu-
málastofnunar í gær. Sigurður
Björnsson, hagfræðingur hjá Hag-
fræðistofnun HÍ, kynnti nokkrar nýj-
ar niðurstöður úr væntanlegri
skýrslu Hagfræðistofnunar um sam-
spil starfa, menntunar og atvinnu-
greina á vinnumarkaði. Þar kemur
m.a. fram að hlutfall fólks á aldrinum
25 til 64 ára sem hefur lokið háskóla-
prófi hefur aukist um rúm tíu prósent
frá 2008 og var 42,4% í fyrra en hlut-
fall þeirra sem eru eingöngu með
grunnmenntun fer lækkandi og var
22,9% í fyrra. Þó að Ísland sé enn eft-
irbátur annarra Norðurlandaríkja
hvað þetta varðar, þar sem hlutfall
fólks með grunnnám er mun hærra
hér en í öðrum Norðurlandaríkjum,
þar sem það er 19% að meðaltali, hef-
ur sá munur þó minnkað mikið á síð-
ustu tíu árum.
Mikill munur eftir greinum
Þegar Hagfræðistofnun skoðaði
hvað nýútskrifaðir úr háskóla starfa
Fá ný störf krefjast
háskólamenntunar
 Greiðari leið í störf úr náttúru- og heilbrigðisvísindum
Morgunblaðið/Arnþór
Ársfundur Gissur Pétursson sagði að þrátt fyrir örlítið vaxandi atvinnuleysi
á fyrstu mánuðum yfirstandandi árs væri töluverður skortur á starfsfólki.
Þorgerður Anna Gunnarsdóttir
Guðrún Erlingsdóttir
Efstu menn á lista Sjálfstæðisflokks-
ins í Reykjavík fóru óhefðbundna
leið til að kynna fyrir kjósendum
hvernig Sjálfstæðisflokkurinn ætlar
að lækka húsnæðisverð í borginni og
ný áform um 600 íbúða lágreista
byggð á BSÍ-reitnum.
Eyþór Arnalds og Hildur Björns-
dóttir, sem skipa 1. og 2. sætið á lista
sjálfstæðismanna, boðuðu til blaða-
mannafundar í 25 m² íbúð í verslun
IKEA til þess að kynna hugmynd-
irnar.
Stórsókn í húsnæðismálum
Hildur sagði að blásið yrði til stór-
sóknar í húsnæðismálum og framboð
lóða stóraukið. Áður hafði Sjálf-
stæðisflokkurinn kynnt lóðir í Örfir-
isey, á Keldum og Mjódd en nú
hyggst hann nýta tæplega fimm
hektara reit við Umferðarmiðstöð-
ina á svokölluðum BSÍ-reit til að
byggja 600 íbúðir fyrir ungt fólk,
stúdenta, fólk sem vinnur miðsvæðis
og eldra fólk sem sækja þarf þjón-
ustu á Landspítala - háskólasjúkra-
húsi.
Ástæðuna fyrir því að fundurinn
fór fram í 25 m² IKEA-íbúð segir
Hildur vera að sýna fram á að íbúðir
þurfi ekki að vera dýrar og slík
stærð gæti verið góð lausn og auð-
veldað fyrstu skref inn á fasteigna-
markaðinn fyrir ungt fólk og fyrstu
kaupendur.
Eyþór Arnalds sagði Sjálfstæðis-
flokkinn ætla að lækka aukakostnað
við heildarbyggingarkostnað með
því að lækka opinber gjöld á bygg-
ingalóðum, minnka kvaðir sem
hækka húsnæðisverð, einfalda
stjórnsýsluna og koma afgreiðslu-
tíma í eðlilegt horf.
Eyþór sagði að ekki þyrfti meiri
aðgerðir en þetta til þess að lækka
heildarbyggingarkostnað um 20%.
Tafir dýrar og vextir háir
Að sögn Eyþórs er framkvæmda-
kostnaður 56% af heildarbyggingar-
kostnaði, en 44% kostnaðarins lóð-
arverð. Hann benti á að tafir í
kerfinu væru dýrar. Það væri dýrt
fyrir húsbyggjendur þegar þeir
væru búnir að fá lóðir og fjárfesta
fyrir háar upphæðir að þurfa að bíða
allt fá tveimur og upp í tíu ár. „Taf-
irnar kosta mikið, vextirnir eru háir
og þetta lendir allt á húsnæðinu á
endanum,“ sagði Eyþór og bætti við
að fyrirhugað hefði verið að setja of-
an á þetta allt saman innviðagjald.
Til þess að einfalda málflutning sinn
notaði oddviti sjálfstæðismanna
stærðarinnar Lego-kubba til útskýr-
ingar.
Íbúðarbyggð á BSÍ-reitnum
 20% lækkun á heildarbyggingarkostnaði  600 íbúða lágreist byggð  Blaða-
mannafundur í 25 m² IKEA-íbúð  Góð lausn fyrir ungt fólk og fyrstu kaupendur
Morgunblaðið/Arnþór
Húsnæðismál Eyþór Arnalds, oddviti Sjálfstæðiflokksins, notar kubba til
að sýna hvernig sjálfstæðismenn hyggjast lækka húsnæðisverð í Reykjavík.
Guðrún Erlingsdóttir
ge@mbl.is
Arnfríður Einarsdóttir var ekki
vanhæf sem dómari í Landsrétti í
máli Guðmundar Andra Ástráðs-
sonar að mati Hæstaréttar. Hæsti-
réttur staðfesti því dóm Landsrétt-
ar yfir Guðmundi í gær.
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson, lög-
maður Guðmundar, hafði óskað eft-
ir því þegar málið kom fyrir í
Landsrétt að Arnfríður viki sæti
þar sem hún hefði verið einn af
fjórum dómurum Landsréttar sem
ekki voru á lista sérstakrar hæf-
isnefndar en Sigríður Andersen
skipaði Arnfríði þrátt fyrir það sem
dómara við Landsrétt.
Skipun í Landsrétt lögmæt
Sigríður Andersen dómsmálaráð-
herra segir í viðtali við mbl.is að
niðurstaða Hæstaréttar hafi ekki
komið henni á óvart og það sé
ánægjulegt að nú liggi fyrir stað-
festing frá Hæstarétti um að skip-
un dómara í Landsrétt hafi verið
lögmæt.
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson lög-
maður segir við mbl.is að dómi
Hæstaréttar verði vísað til Mann-
réttindadómstóls Evrópu.
Sigríður Andersen bregst við um-
mælum Vilhjálms á þann veg að ef
menn séu ósammála Hæstarétti og
telji ástæðu til þess að vísa úr-
skurði Hæstaréttar til Mannrétt-
indadómsstóls Evrópu sé þeim vit-
anlega frjálst að gera það.
Dómur Sigríður segir niðurstöðuna
ekki hafa komið sér á óvart.
Hæstiréttur metur
Arnfríði hæfa
 Áfrýjað til Mannréttindadómstólsins
Áskorun 213 íbúa Dalabyggðar um
að fram fari almenn atkvæðagreiðsla
um sölu mannvirkja sveitarfélagsins
á Laugum í Sælingsdal og jörðinni
Sælingsdalstungu var lögð fram á
fundi sveitarstjórnar í gærkvöldi.
Samsvarar þessi fjöldi um 43% af
kosningabærum íbúum sveitar-
félagsins.
Á fundinum átti að taka afstöðu til
sölu eignanna til Arnarlóns ehf., en
frágangur sölunnar hefur dregist í
marga mánuði. Arnarlón hafði boðist
til að undanskilja jörðina Sælings-
dalstungu úr viðskiptunum þannig að
seljendalán yrði á 2. veðrétti. Þeir
sem skrifuðu undir lýstu jafnframt
andstöðu við að veitt yrði seljendalán.
Sveitarstjórn samþykkti sam-
hljóða, með vísan til umræðna í sam-
félaginu og undirskriftalistanna, að
vísa málinu til afgreiðslu nýrrar
sveitarstjórnar. Hún tók þó fram að
hún teldi að nýjasta tillaga Arnarlóns
væri góð lausn og myndi renna stoð-
um undir uppbyggingu íþróttamann-
virkja við Auðarskóla.
43% vilja
kosningu
 Dalabyggð frestar
sölunni á Laugum