Tíminn - 24.12.1949, Blaðsíða 1

Jólaguð.rpjallið hefst á orðunurn um valdboð Ágústusar keisara.
Heimsbyggðin skyldi skrásett. Oll nöfn hins víðlenda ríkis skyldu
sett á skrá. Ekki var það vegna þess, að keisarinn og embœttis-
mannalið hans hefði tiltakanlega mikinn áhuga fyrir mönnunum,
fyrir milljónum hinna ýmsu landa og héraða umliverfis Miðjarðar-
haf og persónvlegum örlögum þeirra. Þetta var skattskráning. Á bak
við valdboðið eru stjómmálaleg og hernaðarleg markmið mikils vald-
hafa, voldugs ríkis, sem heimsbyggðin lýtur.
í baksýn jólaguðspjcdlsins er tilvera, sem ekki kemur ókunnug-
lega fyrir: lÁind, kúguð af vopnavaldi, lýðir í hlekkjum, menn,
merktir af eigin og annarra synd, þjáð andlit soltinna manna, klæð-
lítilla, kaldra, ásjónur, afmyndaðar af beizkju, hatri, vonbrigðum,
innri sárum. Ofriður, falinn og ber, ófriður manns við mann, þjóðar
við þjóð, ófriður við sjálfan sig, eigin samvizku, ófriður manns við
fíuð. Kunnir, sterkir dreettir í svipmóti heimsbyggðarinnar, hvað,
sem valdhafar heita, hvort, sem það er Imperium Romanum, hið
rómverksa heimsvddi, eða önnur veldi auðmagns eða vopna, sem
ásælast lönd og löndum ráða.
Fór þá einnig Jósef úr Galileu til fíetlehem, ásamt Mariu, hcit-
konu sinni, sem þá var þunguð.
Öendarúega smávœgilegt atvik, eitt hið lítilmótlegasta smásjár-
atriði í viðburðum heimsbyggðarinnar, fjarlœg afleiðing hins algilda
valdboðs frá Róm. Ung almúgakona með erfiða hagi. Hún varð að
hlýða eins og aðrir, hvemig, sem á stóð. Þótt það hefði kostað hana
lífið og barnið, sem hún gekk með. Það hefði hvergi verið talið til
tilkostnaðar í sambandi við stóra áætlun heimsríkisins.
En hún og barnið, scm hún er þunguð að, er miðdepill guð-
spjaUsins. Yfir þeim birtist tilvera, sem kemur ókunnuglega fyrír:
Dýrð fíuðs í upphœðurn og friður á jörðu. Og guðspjallið snýr hlut-
verkum við: Fátæk mær, alráður keisari — það er ekki hún, sem
lýtur honum og valdboði hans, það er hann, sem óafvitandi þjónar
henni, köllun hennar. Boð keisarans er lið'ur í áœtlun, sem ekki var
gerð í Róm, í löngu gerðri hjálpræðisáætlun almáttugs föður allra
jarðarbúa. Löngu áður en nokkur kunni að nefna Ágiístus keisara
hafði Retlehem verið nefnd — þar skyldi frelsarinn frá Guði fæðast
af konu í fyllingu tímans. Þvi er hin fátœka mœr á ferð þetta kvold.
\ Yaldhafinn niikli í höfuðborg heimsins er aðeins verkfæri þeirrar út-
valninyar, sem hún hefir þegið, sem ambátt Drottins, og fíetlehem
hefir hlotið, fœðingarborg hins fyrírheitna fríðarhöfðingja. Og Kýrení-
us, landstjórí á Sýrlandi, allur embœttismanna- og höfðingjaskarí hins
víðlenda heimsveldis — allir ganga þeir erinda hans, sem þeir
þekkja ekki, í raun og veru snýst allt embætta- og skriffinnskubákn
þessa tröllaukna ríkis um meyna óþekktu og sveininn, sem hiin ber,
og verða skal frumgróði og konungur þess ríkis, sem er réttlæti,
friður og fögnuður í heilögum kærleiksanda fíuðs.
/ íjósi jólaguðspjallsins fœr mynd heimsbyggðarrnmrr annan
svip: Þeir e ru allir skrásettir, sœrðir, blindir, sýktir, týndir, synd-
ugrí menn, hvert nafn shráð í eilífri vitund elskandi almáttar. Löngv,
löngu fyrir daga Agústusar og allra stórpólitískra ácetlana kafði Guð
gert sína áœtlun, vegna þess að hann ber fyrír brjósti persántdeg
örlög hverrar mannveru. Hann hafði ákveðið að gefa þessum heimi
Sonrím, Ijóma dýrðar sinnar og ímynd vem sinnar, til þess að hann
yrði höfuð nýs mannkyns, fmmburðnr meðal margra bræðra. Og
þessi áœtlun stenzt, þótt heimsríki rísi og hrynji. Yfir öll þeirra
valdboð ber himinsins stilltu skilaboð: Yður er frelsari fœddur, Krist-
ur Drottinn. Skammlífir böðlar og þrœlar, frávillt, ófarsæl jarðar-
börn — Guðs böm í eilífu frelsi heilags anda, erfingjar eiiífs friðar-
ríkis, sem koma skal, svo á jörðu sem á himni. Yfir alla jarðneska
birtu, sem myrkir skuggar syndar og þjáningar fylgja, yfir öll svipul
leiftur jarðneskrar hamingju, drauma og vona, ber þá dagsbrún, sem
birtist hina fyrstu jólanótt — ríki Krists konungs.
1 hans nafni:
Glebileg jól.