Vísir - 23.12.1945, Blaðsíða 31
JóLABLAÐ VfSIS
- 31
Oócav' WJilcle:
HAHIIIMGJIISAIVII PRIIMSIIMIM
Hátt yfiv borginni, á háum
s'talli, stóð Ijkneski hamingju-
sama prinsins. Hann var
allur saman gylltur með
Jninnum, fínum gullblöðum,
augu hans voru tveir bjartir
safirar og á sverðslijaltanu
lians glóði rauður gimsteinn.
Hann var í raun og veru
mjög aðdáuriarverður. Einn
úr bæjarráðinu, sem vildi
vinna sér álit fyrir listrænan
smekk, gerði þá atliugasemd,
að hamingjusami þrinsinn
væri jafnfallegur og vind-
hani, hann er bara ekki cins
nytsamur bætti hann við, tií’
að koma í veg fyrh’ að fólk
teldi liann óraunsæan, en það
var hann alls ekki.
„Hversvegna getur þú ekki
verið eins og liamingjusami
prinsinn?“ spurði ein skyn-
söm móðir litla drenginn
sinn, sem æpti af óþolinmæði.
„Ilamingjusama prinsinum
mvndi aldrei dctta í hug að
orga út af cngu.“
„Mér þykir vænt um að
einhverjir eru fullkomlega_
hamingjusamir i þessum
heimi,“ umlaði vonsvikinn
maður, sein starði á hina dá-
samlegu myndastyttu.
„Hann er alveg eins og
engill,“ sögðu börnin frá upp-
eldisheimilinu, þegar þau
komu út úr dómkirkjunni í
ljósu skarlatskápunum og
með hreinu barnasvunturnar.
„Hvernig vitið þið það?“
sagði reikningskennarinn.
„Þið hafið aldrei séð neinn.“
„Ó, en okkur hefir dreymt
liann,“ svöruðu börnin.
Reikningskennarinn hnykl-
aði brýrnar og setti upp
strangan svip; hann tók ekki
mark á barnadraumum.
Kvöld eitt flaug litil svala
yfir bprgina. Vinir hennar
voru farnir til Egyptalands
fyrir sex vikum, cn liúrr hafði
orðið eftir vegna þess, að hún
var trúlofuð fallegasta reyrn-
,um. Hún liafði kynnst honum
snemma um vorið j>egar hún
flaug niður með ánrii eftir
stórri gulri eyTÍ. Ilún varð
svo hugfangin af hinum
fagra limaburði reyrsins, að
hún nam staðar og tók hann
tali.
„Má eg elska þig?“ sagði
svalan, sem vildi helzt kom-
ast að efninu undir eins, og
reyrinn hneigði sig djúpt.
Svo flaug hún í kringum
hann, snerti vatnið með
vængjunum og myndaði
þannig silfurglitrandi gárur.
Þannig var bónorðið, og svo
lifðu þau í tilhugalífinu alll
sumarið.
„Þetta er hlægileg ást,“
tístu hinar svölurnar. „Hann
á enga peninga og alltof mik
ið af skvldfólki, i sannleika
sngt vár nú áin full'af reyr.
Þegar hausfaði flugu allar
svölurnar burtu.
Þegar þær voru farnar
fannst syöíunni lnin vera
einmana, enda fór lnin þá að
þreytást á kærastanum.
„Ilann segir ekki neitt,“
sagði hún, „og þar að auki er
eg hrædd um, að liann sé
daðurgjarn, liann er alltaf
eitthvað að viðra sig upp við
goluna“. Og í raun og veru
var það þannig, að reyrinn
hneigði sig eins mjúklega og
han’n gat í livert skipti, sem
golan var á ferðinni. „Eg
játa, að bann er heimakær,“
hélt svalan áfram, „en mér
þykir gamán að ferðast og
þess vegna þyrfti maðurinn
minn einnig að vcra hneigður
til ferðalaga.
„Villtu koma með mér,“
sagði svalan að lokum, en
rcyrinn hristi höfuðið, hann
var svo bundinn við heimilið.
„Þú hefir verið að gabba
mig,“ brópaði svalan, „eg fer
til pýramídans, vertu sæll“ og
svo flaug hún burtu.
Hún flaug ailan daginn og
um kvöldið kom hún til
borgarinnar. „Hvar á eg' nú
að setjast að,“ sagði hún við
sjálfa sig', „eg vona borgin
hafi annast undirbúning-
inn?“ Hún kom auga á lík-
neskið á liáa stallinum.
„Þarna ætla eg að setjast a'ð“,
hrópaði hún. „Þetta liggur
vel fyrir og nóg er af hreinu
lofti.“ Svo settist hún milli
fóta hantingjusama prinsins.
„Eg hefi gullbúið rúm,“
sagði hún við sjálfa sig mn
leið og liún svipaðist um og
bjóst til að fara að sofa; en
einmitt jægar hún var að
stinga höfðinu undir væng-
inn, féll stór vatnsdropi á
hana.
„Þetta er merkilegt fyrir-
brigði,“ hrópaði hún. „Þa'ð
er ekki nokkur skýtoti á
himninum, stjörnurnar blika
i lieiði og samt er rigning.
Loftið i norðurhluta Evrópu
er í sannleika sagt hræðilegt.“
Reyrnnm þótti yfirleitt
vænt um rigninguna, en það
var bara hans eigin vitleysa.“
Nú féll anriar dropi.
„Iiva'ða gagn er að mynda-
i styttu ef liún getur ekki
haldið vatni?“ sagði svalan,
„eg verð að svipast um eftir
reykháfspípu,“ og bjóst til að
halda burtu. En á'ður en liún
var búin að þenja út væng-
ina leit liún upp og sá-----
já, hvað sá hún?
Augu hamingjusama prins-
ins flutu í tárum, og þau
runnu niður gullnu kinnarn-
I ar hans. Andlit hans var svo
; fagurt í tungsljósinu, að sval-
an fylltist meðaumkvunar.
i
„Hver ert þú “
„Eg er hamingjusami
prinsinn.
3 „Þvi ertu þá að gráta?“
spurði svalan. „Þú ert alveg
búiim að gegnbleyfa mig.“
„Meðan eg lifði og hafði
mannlegt lijarta vissi eg ekki
hvað- tár var, því eg lifði í
Sans-Souci-höllinni, þar sem
engum er leyft að vera hrygg-
ur. A daginn lék eg mér við
félaga mína og á kvöldin
stjórnaði eg dansinum i stóru
liöllinni. Kringum garðinn
var liár múr, en eg hafði
aldrei neina lönguri til að
spyrja um livað hinumegin
væri, allt í kringum mig var
svo fallegt. Hirðmenn mínir
kölluðu mig hamingj usama
prinsinn og' hamingjusamur
var eg, ef ánægja er liám-
ingja. Þannig lifði eg og
þannig dó eg. Og nú þegar
eg er dáinn liafa þeir sett mig
hingað svo hátt upp, að eg sé
allan herfuskapinn og eymd-
ina í borginni minni, og
Inigsaðu þér lijarta mitt er
gert úr blýi og eg get elckert
nema grátið.“ -—- „Hvað er
hann ekki úr tómu gulli,“
sagði svalan við sjálfa sig.
Hún var of kurteis til að
koma með nokkrar persónu-
Iegar atliugasemdir upphátt.
„Langt i burtu,“ liélt lík-
neskjan áfram lágri, liljóm-
þýðri röddu, „langt í burtu i
þröngri gölu er fátækleg't
liús. Einn glugginn er opinn
og gegnum liann sé eg konu
sitja við horð. Andlit hennar
er magurt og úttaugað,
hendurnar rauðar og' allar
stungnar eftir nálina, því
hún er saumakona. Hún er
að sauma út blóm i satin-
kjól, sem yndislegasta liirð-
mærin á að vera í á næsta
hirðdansleik. Úti i liorni á
herberginu liggur Iitli dreng-
urinn hennar í rúmi, liann er
veikur. Iiann hefir hitasótt
og biður um appelsínu, en
móðir lians hefir ekkert til að
gefa honum, nema vatn, þess
vegna grætur liann. — Svala,
litla svala, villtu ekki færa
henni rúbíninn úr sverðs-
lijaltanu mínu. Fæturnir á
mér eru fastir við fótstallinn
svo mér er ómögulegt að
hreyfa mig.“
„Það er vonast eftir mér i
Egyptalandi,“ sagði svalan,
„vinir mínir fljúga nú um
nágrenni Nilar og tala við
stóru lótusblómin; bráðum
fara þeir að sofa i gröf kon-
ungsins mikla. Konungurinn
hvilir sjálfur í máluðu lik-
kistunni; hann er hjúpaður
gulu líni, og smurður með
kryddsmyi'slum.“ „Svala,
litla svala,“ sagði prinsinn,
„viltu ekki vera hjá mér eina
nótt og verá sendiboði
minn? Drengurinn er svo
þyrstur og móðirin svo
hrygg. „Drengir eru eltki i
neinu uppáhaldi hjá mér,“
svaraði svalan, síðastliðið
sumar þegar eg dvaldi við
ána, voru þar tveir hrekkja-
strákar, sem alltaf voru að
henda steinum eftir mér.
Auðvitað hæfðu þeir mig
aldrei, til þess erum við svöl-
urnar of fljótar að fljúga, og
þar að auki er eg komin af
fjölskvldu, sem er fræg fyr-
ir lipurð, en samt sem áður
var þetta óvirðingarmerki.“
Það kom svo mikill
hryggðarsvipur á hamingju-
sama prinsinn, að svalan
fann til meðaumkvunar.
„Þa'ð cr kalt hér,“ sagði
hún, en eg skal vera seiidi-
boði þinn eina nótt.“
„Þakka þér fyrir, svala
lilla,“ sagði prinsinn.
Svo plokkaði svalan rúbin-
inn af sverðinu prinsins og
flaug' með hann í nefinu liátt
yfir húsþölc borgarinnar.
Ilún fór framhjá dómkirkj-
unni, þar sem cnglarnir voru
höggnir út í livítan marmara.
Hún fór framhjá höllinni og
lleyrði hávaða frá dansin-
um. Fögur stúlka kom út á
svalirnar mcð elshuga sín-
um. „En hvað stjörnurnar
eru dásamlegar,“ sagði liann
við liana, „og hversu dásam-
legt er ekki afl ástarinnar.“
„Eg vona að kjóllinn minn
verði tilbúinn fyrir Irirðdans-
leikinn,“ svaraði hún. „Eg er
búinn að panta blómaútsaum
í hann, en saumakonurnar
eru svo latar.“
Svalan fór yfir ána og sá
Ijóskerin hanga á möslrum
skipanna. Hún fór yfir Gyð-
ingahverfið, og sá gömlu
Gyðingana verzla livern við
annan og vega út peninga í
koparskálum. Loks kom hún
að fátæklega liúsinu og leit
inn. Drengurinn lá með ákafa
hitasótt í rúminu og móðir-
in var sofnuð, liún var
svo þreytt. Svalan hoppaði
inn og lag'ði rúbíninn á borð-
ið við liliðina á fingurbjörg-
inni. Síðan flaug hún blíð-
leg.a kringum rúmið og
snerti enni drengsins með
vængjunum. „En hvað eg
finn notalegan svala,“ sagði
drengurinn, „mér hlýtur að
vera að batna,“ og bann sofn-
aði værum svefni. Að þessu
loknu flaug svalan aftur til
liamingjusama prinsins og
sagði honum hvað hún hefði
gert. „Það er einkennilegt,“
bætti hún við, „mér finnst svo
hlýtt og þó er kalt.“
„Það er af því að þú hefir
gert góðverk,“ sagði prins-
inn.
Svalan fór að hugsa um
þetta og sofnaði svo von
bráðar. Sifelldar hugsanir
gcrðu hana syfjaða. í dögun
morguninn eftir flaug liún
niður að ánrii til að baða sig.
„Þetta er merkilegur fyrir-
burður,“ sagði prófessor í
fuglafræði, þegar liann var
að fara yfir bni, sem var á
ánni, „svala um jietta leyti
vetrar,“ og skrifaði langa
grein um þa'ð í dagblaðið í
borginni. Allir, sem sáu blað-
ið fleyg'ðu þvi, þar var svo
mikið af orðum, sem þeir
skildu ekki.
„í kvöld fer eg til Egypta-
lands,“ sagði svalan, himin-
lifandi yfir útsýninu. Hún
heinisótti allar lielztu mynda-
stytturnar og sat lengi á
kirkjuturninum. Hvert sem
hún fór tistu spörfuglarnir
sín á milli: „En livað þessi
gestur litur virðulega út,“
svo svalan skemmti sér
reglulega vcl. Þegar tunglið
kom upp flaug hún aftur til
prinsins og sagði: „Hefirðu
riokkur skilaboð til Egypta-
lands, eg er alveg að fara.“
„Svala, litla svala,“ viltu ekki
vera hjá mér eina nótt til?“
sagði prinsinn.
„Það er vonazt eftir mér í
Egyptalandi,“ sagði svalan,
„á morgun fljúga vinir mín-
ir upp til Efri-Nílar.“
„Svala, litla svala,“ sagði
prinsinn. „Langt í burtu lrinu-
megin við borgina, sé eg
ungan mann sitja á fátæk-
legu kvistlierbergi. Hann
hallar sér yfir skrifborðið,
sem er þakið skjölum. í
vatnsglasi við hliðina á hon-
um er knippi af visnuðum
fjólum. Hárið á honum er í
óreiðu og varirnar eru rauð-
ar eins og granítepli, augun
eru stór og dreymandi. Hann
er að reyna að ljúka við leik-
rit fyrir leikhússtjórann, en
getur nú ekki skrifað fyrir
kulda. Eldurinn er kulnaður í
ofninum og liann er orðinn
máttvana af liungri.“ „Elg
skal vera lijá þér eina nótt
enn,“ sagði svalan sem i
raun og veru var góðlijört-
uð. „Á eg að færa honum
annan rúbín?“ „ó, eg á ekki
fleiri rúbina,“ sagði prins-
inn, „augu mín er allt sem
eg á«eftir. Þau eru úr dýrum
safirsleinum, sem voru flutt-
ir hingað fyi’ir þúsund ár-
um. Plokkaðu þau út og
færðu honum þau, hann get-
ur selt þau til gimsteinasal-
ans og síðan keypt bæði mat
og eldsneyti og lokið við leik-
ritið sitt. „Kæri prins,“ sagði
svalan, „eg get ekki gert
þetta,“ og hún fór að gráta.
„Svala, litla svala,“ sagði
prinsinn, „gerðu eins og eg
segi þér.“ Svo plokkaði sval-
an augun úr prinsinum oö
flaug með þau til þakher-
bergis stúdentsins. Það var
_______ ___________________:.i