Morgunblaðið - 01.05.1966, Síða 8

8
MORGUNBLADIÐ
Sunnudagur 1. maí 1966

Veitt verði undanþáguheimild
til veiða innan 4 mílna marka
Úr ræðu Sigfúsar J. Johnsen d Alþingi
f SfÐUSTU viku mælti Sijffús J.
Johnsen fyrir frumvarpi er hann
flytur um breytingu á lögum um
botnvörpuveiði. Leggur hann til
með frumvarpi sínu, að ríkis-
stjórninni verði veitt heimild til
þess að veita undanþágu til
veiða innan 4 mílna markanna.
Fer hér á eftir framsöguræða
Sigfúsar nokkuð stytt.
Önnur meginástæðan til út-
færslu fiskveiðimarkanna er að
færslu fiskveiðimarkanna er að
sjáMsögðu sú, að íslendingum
einum sé sköpuð aðstaða til að
nýta þau fiskimið, sem við
strendur landsins eru á þann hátt
og með þeim veiðarfærum, sem
hagkvæmust þykja á hverjum
tíma og á hverju veiðisvæði,
enda verði þess að sjálfsögðu
lávalt gætt, að ekki sé um of-
veiði eða rányrkju að ræða. Fisk
vinnsla og fiskveiðar og fiskvinn-
sLa sjávarafurða eru, eins og
kunnugt er aðalatvinnugrein ís-
lendinga og aðalundirstaðan und
ir gjaldeyrisöflun þjóðarinnar og
ekki annað sjáanlegt en svo
verði um langa framtið. f>að er
því fyllilega tímabært og eðlilegt
að nýtingu veiðisvæðanna inn-
an fiskveiðimarkanna sé kom-
iS í fastara form en verið hefur
og þá ekki einskorðuð við á-
kveðin veiðarfæri heldur séu
veiðarnar stundaðar á hverjum
tima og hverjum stað með þeim
veiðanfærum, sem hagkvæm-
ust geta talizt og arðvænlegust
eru, án þess að um oifveiði eðá
rányrkju sé að ræða. Um þessi
atriði má segja, að þeim er svar-
að í þessu frv. Það er fyllilega
tekið til greina að reynt verði
að forðast það, að hér verði um
rányrkju eða ofveiði að ræða,
sérstaklega með tilliti til þess, að
1 frv. er gert ráð fyrir því að
færa msokvastærð togveiða úr
120 millm. í 130 mm., sem svar-
ar tiá þess, að fiskur að mestu
þvermáli 20 cm. eða 200 mm.
mundi ekki ánetjast í slíkri
vörpu. í öðru lagi er í frv. gert
ráð fyrir því, að ekki verði
Sþyngt þeirri heimild, sem far-
ið er fram á, að ráðh. geti veitt.
Því er tekið fram, að honum
skuH ekki heimilað að veita
þessa undanþágu, nema til komi,
að ekki sé um að ræða þyngsli,
sem að við köllum „bobbinga"
þ.e.a.s., sem valdið gætu varan-
legu tjóni á gróðri neðansjávar.
Þetta tvennt hygg ég, að megi
með sanni segja, að ætti að
verða til þess að auðvelda fram
gang málsins og sérstaklega með
hliðsjón af því, að ef þessi gamla
fordild og bábilja um eilífðar-
bann við veiðum innan landhelg-
innar á ákveðnum svæðum og
með ákveðnum tækjum, ef hún
ekki fæst losuð í sölum þing-
heims þá horfir uggvænlega
víða um land.
Svo ihagar til á aðalveiðisvæð-
um vél'bátaflotans, að vetrinum
til, að veiðar eru nær eingöngu
stundaðar með línu og netum
og nú hin síðustu árin einnig
með nót. Veiðar með handfær-
um eru ekki lengur nein uppi-
staða í fiskveiðum íslendinga að
sumrinu til og einnig á sumum
veiðisvæðum að vetrinum til,
eins og t.d. á svæðinu frá Dyr-
hóley og þar austur af, horfir
þetta öðru vísi við. Á þessum
tíma verða línu og netaveiðar
ekki stundaðar með neinum ár-
k angri am.k. ekki á svæðinu frá
Reykjanesi og austur með suð-
urströnd landsins. En á þessu
svæði, t.d. á svæðinu frá Reykj-
arnesi og út með allri suður-
ströndinni, svo sem í Vestmanna
eyjum, Stokkseyri, Eyrarbakka
og Þorlákshöfn eru tugir báta,
er skortir rekstrargrundvöll, eins
og aðstæður eru nú. Er hér um
að ræða báta af millistærð, sem
eru of litlir til síldveiða en of
stór til dragnótaveiða, verður
því mjög að undirstrika í þessu
sambandi, að einmitt þessi stærð
báta er um land allt aðalundir-
staðan undir þeim útvegi, sem
rekinn er hvarvetna við strend-
ur landsins, þar sem á annað
borð eru um einhver sjávarþorp
og einhver starfandi fiskiðjuver
Sigfús J. Johnsen.
að ræða. Víða má skapa þessum
bátum öruggan rekstrargrund-
völl með rýmkun á ákvæðum
um bann við botnvörpuveiði,
þar sem það að áliti Fiskifélags-
íslands og annarra sérfróðra að-
ila, getur talizt áhættulaust sem
við á. En eins' og lög um bann
gegn botvörpuveiði eru nú getur
sá ráðherra, sem með þessi mál
fer, hvergi veitt undanþágu til
slíkra veiða. innan þeirra marka,
sem sett voru í reglugerð nr. 21.
frá 19. marz, 1952, þe.aÆ. innan
4 mílna markanna, nema um sé
að ræða eingöngu Kampalampa
eða Leturhumarveiðar með þar
til gerðum sérstökum vörpum.
Ég tel fyllilega tímabært, að
ákvæði þessi séu rýmkuð þannig,
að ráðh. hafi einnig heimild til
að veita vélbátum undanþágu
til botnvörpuveiða með venju-
legri fiskivörpu, einnig innan 4
mílna markanna, þar sem slíkt
að áliti reyndra og sérfróðra að-
ila getur talizt áhættulaust og
eðlilegt og þar með forðað stór-
fellum samdrætti í atvinnulíf-
inu. Um þessi mál hafa útvegs-
bændafélög Vestmannaeyja og
hin ýmsu hagsmunasamtök i Eyj-
um gert ítrekaðar tilraunir til
þess að fá þessi ákvæði eitthvað
rýmkuð og ég vil, með leyfi
hæstv. forseta, leyfa mér að
vitna hér til niðurlagsbréfs frá
Útvegsbændafélagi Vestmanna-
eyja, sem að ritað er til sjávar-
útvegsmálaráðherra og er stílað
þann 20. janúar. í brétfinu segir,
með leyfi hæstv. forseta, í nið-
urlagi bréfsins. „Við viljum leyfa
okkur að benda mjög eindregið
á, að eitthvað raunhæft verður
að gera nú þegar í þessu mali.
Það þolir að okkar dómi enga
bið lengur. Verði ekkert að gert
er hætta á, að stór hluti vélíbáta-
flota Vestmannaeyinga stöðvist
og mundi byggðarlagið ekki fá
risið undir slíku. Við leyfum
okkur að fara fram á, að bátum
frá Vestmannaeyjum verði, af
framangreindum ástæðum, leyfð
ar togveiðar innan fiskveiðimark
anna á svæðinu frá Geirfugla-
skeri við Eyjar og eitthvað aust-
ur fyrir Ingólfshöfða“. Lýkur
hér tilvitnun í bréf Útvegsbænda
félags Vestmannaeyja. Svar við
þessu bréfi er að finna í bréfi
ráðun., sem ég vil einnig, með
leyfi hæstv. forseta, leyfa mér
að vitna til. í bréfi ráðun. 24.
janúar segir, í niðurlagi bréfs-
ins: „í 1. gr. 1. nr. 6 frá 17.
febrúar 1959 segir. í fiskveiði
landhelgi ísjands, eins og hún er
ákveðin í reglugerð nr. 70 frá
30. júní 1958, skulu bannaðar
vera fiskveiðar með botnvörpu
og flotvörpu. Rétt er ráðh. að
veita íslenzkum fiskiskipum und
anþágu frá banni þessu, þó utan
þeirra marka, sem sett voru með
reglugerð nr. 21. frá 19. marz
—1952“. Og ennfremur segir í
sama bréfi. „Af framansögðu er
Ijóst, að eigi að heimila
íslenzkum skipum botnvörpu-
veiðar innan marka þeirra, sem
ákvörðuð voru með reglugerð nr.
19. marz ’52, þarf ný lagaheimild
til að koma. Lína sú, er dregin er
með þeirri reglugerð er, eins og
áður sagði, 4 sjómílur frá yztu
annesjum, skerjum eða eyjum".
Og lýkur þar með tilvitnun í bréf
hv. sjávarútvegsmálaráðuneytis-
ins.
Nú hafa málin skipazt þannig,
að sérstakt ástand hefur nú skap-
azt, vegna aflabrests á miðun-
um við suðurströnd landsins og
þá alveg sérstaklega við Vest-
mannaeyjar, sem kallar á skjóta
úrlausn þessa máls. Heildarafli
vertíðarbáta í Vestmannaeyjum
var eftir fyrsta ársfjórðung
þessa árs 10711 lestir en á sama
tíma í fyrra 17450 lestir eða um
40% minni nú en þá. Ef sagan
væri nú þar með öll sögð, væri
nú kannske ekki svo skuggalegt
um að litast, en því miður er ekki
þar með öll sagan sögð og vant-
ar þar mikið á. Staðreyndin er
sú, að heildarafli landsmanna á
þessu sama timabili, þ.e.a,s. á
fyrsta ársfjórðungi þessa árs er,
þegar í heildina er tekið 7%
minni en á sama tíma í fyrra.
Þessi 7% svara til að vera al-
veg um 7 þús lestir en heildar-
afli Vestmannaeyjabáta á sama
tímabili er einmitt að sama skapi
nákvæmlega eða alveg um 7 þús.
iestum minn en á sama tíma í
fyrra. Þessu til viðbótar er svo
þá raunasögu að segja, að ekki
einasta það, að þessi afli, sem
að miklu leyti er þorskur er
tveggja og þriggja nátta, verð-
lítil sem skapar tiltölulega litla
vinnu í landi er stór uppistaða
í þeim þorskafla, sem á land er
kominn og svo til viðbótar og
til að kóróna allt saman kemur
svo hitt, að hinn hlutinn er að
miklu leyti loðna, sem engum
náttúrlega dylst hugur um, að
skapar hvorutveggja í senn, litla
atvinnu og er í útflutningsverð-
mætum ákaflega verðlítil sölu-
vara.
Sá tími sem þegar er liðinn,
aif þessari vertíð, var sá tími er
útgerðarmenn og sjómenn
byggðu á, að yrði uppistaðan í
rekstrarafkomu bátanna á þessu
ári. Þeir verða að treysta á, að
sumarvertíðin geti í einhverju,
bætt upp þann aflamissi, sem
Framhald á bls. 25
L0RAN
ENAC LORAN hefur 80—90% af markað-
inum í U. S. A. «
ENAC LORAN er mest seldur á íslandi.
ENAC LORAN er til afgreiðslu nú þegar.
útvarpsvirkinn
BALDUR BJARNASON.
Sími 23173. — Hringbraut 121.
Barnavagnar
PÓLSKIR BARNAVAGNAR nýkomnir,
með hverjum vagni fylgir kerra.
Vegna mikilla eftirspurna eru aðeins
örfáir vagnar eftir.
Gerið verðsamanburð.
Verð kr. 1995
Miklatorgi.
Prentarar
Viljum ráða pressumann nú þegar.
Prentsmiðjan Viðey
Vorkjólar
Sumarkjólar
Samkvæmiskjólar
FRÁ ENGLANDI:
Shubette of London
Lady Court of London.
FRÁ HOLLANDI:
Dooyes jersey kjólar.
FRÁ DANMÖRKU:
Elson dagkjólar.
Alltaf eitthvað nýtt í