Morgunblaðið - 01.05.1966, Blaðsíða 23

Sunnuðagwr 1. maí 1966
MORGUNBLAÐIÐ
23
— 7. maí
Framhald af bls. 11
reyndu að ná af þeim spjöldun-
um.
Lengi framan af hafði ég eng
íir pólitískar skoðanir heldur
voru það aðeins hagsmunamál
verkalýðsins, sem fyrir mér
vöktu. Seinna fór ég að gera
mér grein fyrir því að það var
ekki sama hvernig þessari bar-
áttu var hagað. Sá ég þá að oft
var unnið beint gegn hagsmun-
um okkar verkamanna og það af
þeim sjálfum, sem átu að berj-
ast fyrir okkur.
Kjarabaráttan verður að byggj
ast á skilningi og trúnaði full-
trúa verkamanna og fulltrúa at-
vinnurekenda. Þess vegna falla
okkur vinnubrögð eins og þau,
að á sama tíma og fulltrúi at-
vinnurekenda situr á samninga-
fundi við okkur og stendur þar
gegn öllum kröfum okkar, er
ihann að yfirbjóða verkamönn-
um, í eigin þágu, bak við tjöldin.
Fáir eiga meiri sigrum að
lagna á jafn skömmum tíma
og íslenzkir verkamenn og jafn
mikilli stórbyltingu í allri at-
vinnuaðstöðu þeirra.
Ef við berum gæfu til að vinna
jafn friðsamlega að þessum mál
um og verið hefir á síðustu
tímum, er ekki langt í reglulegt
velferðarríki hér á landi.
Að síðustu óska ég öllum
verkamönnum til hamingju
með daginn.
Friður r'iki um
vinnulaun
Gustaf Kristiansen, formaður
Sveinafélags pípulagninga'
manna
Aðal baráttumál okkar hefir
verið á undanförnum árum að
koma á ákvæðisvinnufyrirkomu
lagi. Hefir það verið við haft nú
Ihátt á annað ár. Hefir oltið á
ýmsu með það og ágóðann af
því. Enginn vafi er hinsvegar
á að vinnuafköst hafa orðið mun
meiri við hið nýja skipulag.
Félag okkar er lítið, enda
reiðastjórar. Við erum því með
dýr tæki í höndum og þurfum
því ekki aðeins að hugsa um
laun okkar sjálfra heldur einn-
ig afkomu þeirra tækja, sem við
eruim með. Kjarabarátta okkar
verður því tvíþætt.
Við erum alltaf í harðri bar-
áttu við atvinnurekendur, sem
eiga sína bíla sjálfir. Okkur
finnst að að talsvert hafi
gengið á okkar hlut í
þessu efni og því þurfum
stoppa menn þar aðeins fá ár,
þar sem þeir gerast fljótlega
atvinnurekendur sjálfir. í fé-
laginu er því um lítið fjámiagn
að ræða og af þeim sökum fé-
lagsstarfið fremur lítið.
Svo sem nú horfir virðist út-
litið fremur bjart fyrir hinar
vinnandi stéttir. Það er eðlilegt
og á svo að vera, að friður hald-
ist sæmilegur með launþegum
og atvinnurekendum og er von
andi að hægt verði að semja
milli þessara stétta án þess til
verkfalla komi eða harðra
vinnu deilna.
Með þeirri, að svo megi verða,
vona ég að þessi dagur verði
öllum launþegum sem hátíðleg-
astur.
Aðstaða sjálfs-
eignabifreiðastjóra
sérstæð
Slgurður Sigurjónsson, vörubif-
reiðastjóri
Aðstaða okkar vörubifreiða-
Stjóra er nokkuð sérstæð innan
veralýðshreyfingarinnax þar sem
▼ið erum allir sjálfseignarbif-
við að vera að stöðugum verði
um atvinnu okkar samfara því,
sem við þurfum að skapa okk-
ur viðunandi laun og rekstrar-
grundvöll fyrir bifreiðirnar.
Tvö síðustu ár hafa verið
samstaða innan verkalýðshreyf-
ingarinnar 1. maí svo og um al-
menn kjarabaráttumál verka-
lýðsins. Fagna menn því að svo
er.
Það er ósk mín þennan 1. maí
að sú samstaða haldist til hags-
bóta fyrir verkalýðinn í landinu.
Sameinaðir sigrum við en sundr
aðir föllum við.
Loks vil ég óska öllum verka-
lýð til hamingju með daginn.
Fræðslumál garð-
yrkjumanna
á dagskrá
Steingrímur Benediktsson, for-
maður Féiags Garðyrkjumanna:
í dag er 1. maí hinn alþjóðlegi
rétt að staldra við og llta yfit
hátíðisdagur verkamanna því er
liðið ár.
Að flestra dómi mun liðið ár
hafa verið okkur Islendingum
gjöfult. Sjaldan mun meiri sjáv-
arafli hafa borizt á land, sem
skapað hefur næga atvinnu og
almenna velmegun.
Hvað okkur við kemur hjá
Félagi garðyrkjumanna, höfum
við á liðnu ári séð gamlan draum
félagsins rætast. Við höfum nú
eignast húsnæði fyrir starfsemi
okkar. Um mitt síðastliðið ár,
festi félagið kaup á efstu hæð
hússins að Óðinsgötu 7 ásamt
7 öðrum verkalýðsfélögum. Hús-
ið var opnað til afnota 19. jan.
sl. að viðstöddum stjórnum og
gestum viðkomandi félaga.
Eitt af höfuð baráttumálum
Félags garðyrkjumanna á liðn-
haust örlaði fyrir nokkrum skiln
ingi á þessa baráttumáli félags-
ins, svo vonir standa til að úr
rætist á næstunni.
Fræðslumál stéttarinnar hafa
nokkuð verið á dagskrá á árinu
og ný skólabygging er nú að
rísa af grunni að Reykjum í ÖJf-
usi og var nokkur hluti hennar
tekinn í notkun síðastliðinn vet
ur.
Að lokum vil ég óska félög-
um mínum og öðrum lands-
mönnum allra heilla á þessum
hátíðisdegi verkalýðsins.
Steingrímur Benediktsson
formaður Félags Garðyrkju-
líianaa.
Allir búi i eigin
ibúðum
Guðmundur Guðmundsson,
formaður Málfundafélagsins Óð-
ins: Við launþegarnir spyrjum
sjálfa okkur og aðra hvað er
það sem við þurfum að gera til
að lifa mannsæmandi lífi. Þessi
spurning er svo stór að ekki er
hægt að svara henni með nokkr
um orðum.
En það fyrsta sem kemur í
huga manns eða konu sem ætla
og vilja halda heimili. „Hvern-
ig á ég að fara að því að eign-
ast eigin íbúð.“ Já, það er hin
stóra spurning og sjálfsagt ekki
heiglum hent að fara í slíkar
framkvæmdir upp á eigin spít-
ur. En í samstarfi með öðru
fólki er þetta möguleiki.
Og til þess hafa verið stofnuð
Byggingarfélög víðs vegar um
landið. Ég hef persónuleg kynni
af einu slíku Byggingarsam-
vinnufélagi sem stofnað var 1.
apríl 1965 og er nú að byggja
um vum auk almennra kjara-
mála hefur verið að fá garð-
yrkju lögfesta sem iðngrein.
Það mál hefur ekki náð fram
að ganga vegna andstöðu iðn-
aðarmanna samtakanna í land-
inu. En á Iðnþingi síðastliðið
38 íbúðir fyrir efnalítið fólk,
framkvæmdir við þessar íbúðir
eru komnar það langt á veg
að það er svona nokkurn veg
inn hægt að segja um verð
þeirra og miðað við kaupverð
íbúða í dag þá er útkoman
mjög hagstæð fyrir íbúðar eig-
anda.
Með tilkomu Húsnæðismála-
stjórnar og þeirra fyrirgreiðslu
sem þar er látin í té þá sé ég
ekki annað en þarna sé hinn
stóri möguleiki til að bjarga sér
sjálfur í hinu stóra spursmáli
hins vinnandi manns.
Á mínu kröfuspjald í dag 1.
maí stendur því þetta.
AUir launþegar búi í eigin í
búðum.
Og um leið óska ég öllum
launþegum til hamingju með
daginn.
Guðmundur Guðmundsson
form. Málfundafélagsins
Óðinn.
Auka þarf
samstöðu launþega
Magnús L. Sveinsson, varaform
Verzlunarmannafélags:
JAFNFRAMT því, að 1. maí hef
ur verið hátíðisdagur íslenzkr
ar verkalýðshreyfingar í rúrna
fjóra áratugi, hefur hann ætíð
verið dagur uppgjörs um stöðu
vei'kalýðshreyfingarinnar. For
ustumenn verkalýðshreyfingar
innar geta þá jafnan þeirra
áfanga, sem unnizt hafa og eigi
síður þeirra verkefna, sem
vinna ber sérstaklega að í næstu
framtíð.
Jákvæð þróun íslenzkra verka
lýðsmála þefur gengið tiltölu-
lega hægt og eru orsakirnar ef-
laust margar. Ég hygg þó, að
þar eigi stærstan hlut að máli sú
djúpstæða sundrung, sem átt hef
ur sér stað um áraraðir í hreyf-
ingunni.
Síðustu árin hefur dregið veru
lega úr innbyrðis átökum inn-
an verkalýðshreyfingarinnar og
vonandi er það fyrirboði um,
að hún beri gæfu til að beina
kröftum sínum og mætti i vax-
andi mæli til sóknar stéttarlegra
hagsmuna.
Skilningur ríkisvaldsins hefur
nokkuð aukizt undanfarið fyrir
því, að það er ekki aðeins æski-
legt, heldur í flestum tilfeiium
nauðsynlegt að eiga samstarf og
samvinnu við verkalýðshreyfing
una um lausn á hinum ýmsu
þáttum þjóðmálanna.
Núverandi ríkisstjórn hefur
t.d. átt verulegan hlut að lausn
kjaradeilna undanfarin tvö ár,
með því að beita sér fyrir úr-
bótum í vissum þáttum efnahags
lífsins, sem mikilvægir hafa ver
ið fyrir launþega og raunar alla
landsmenn. En einmitt vegr.a
mikilvægis þess, að gott sam
starf sér ætíð tryggt milli ríkis-
valdsins og verkalýðshreyfingar
innar, sem er eitt sterkasta afl
ið í þjóðfélaginu, er nauðsyniegt
að launþegar fái aukið áhrifa-
vald á sviði þjóðmálanna. Ég
er raunar ekki í nokkrum vafa
um, að sú þróun hlýtur að
verða fyrr en síðar.
Hverjar þær aðgerðir, sem
gerðar eru á sviði efnahags- og
atvinnumála, snúa að lang-
stærstum hluta að launþegum og
fjölskyldum þeirra, þar sem
þeir mynda meginhluta þjóðar-
innar. Það er því eðlilegt, að
þeir hafi veruleg áhrif og vaid
við ákvörðun aðgerða í efnahags
og atvinnumálum þjóðarinnar
hverju sinni og beri þá jafn-
framt ábyrgð á afleiðingum
þeirra.
Fyrir þær sakir er mjög mik-
ilvægt, að til forustu í verka-
lýðshreyfingunni veljist góðir og
gegnir menn, sem skilja þá
ábyrgð, sem fylgir því að leiða
samtök launþega til ábyrgðar
sóknar fyrir bættum kjörum sín
um og allra landsmanna.
Segja má, að síðasta ár hafi
verið viðburðaríkt í sögu verka
lý ðshreyf ingarinnar.
Fyrir nokkrum vikum var
minnst hálfrar aldar afmælis
Alþýðusambandsins, 60 ára af-
mælis og 75 ára afmælis verzl-
unarmannafélags Reykjavíkur,
sem þó er ekki nema 11 ára
gamalt sem launþegafélag, en
er nú orðið eitt stærsta laun-
þegafélag landsins.
22 orlofshús verkalýðshreyf
ingarinnar við Ölfusborgir voru
tekin í notkun sl. sumar, sem
brjóta blað í menningarsögu sam
takanna. Sparisjóður alþýðu var
stofnaður, sem miklar vonir eru
bundnar við.
Samkomulag náðist um al
mennar kjarabætur og verzlun-
arfólk fékk nú loks fyrirheit
um aðild að atvinnuleysistrygg
ingasjóði með sama rétti og önn
ur verkalýðsfélög frá næstu ára
mótum að telja.
En óþrjótandi verkefni eru
framundan.
Stærsta og ef til vill erfiðasta
verkefnið, sem við blasir í dag,
er viðureignin við verðbólguna,
sem herjað hefur undanfarna
áratugi, Sífellt er deilt um skipt
ingu þjóðarteknanna. Það verð-
ur víst seint hægt að finna hinn
gullna meðalveg, svo að öllum
líki. En ef menn íhuga þessi
mál með sanngirni, hygg ég, að
flestir komist að þeirri niður-
stöðu, að hlutur hins almenna
launþega, af því sem er til skipt-
anna hverju sinni, er ekki svo
stór, að efnahagskerfi þjóðar-
innar riði til falls af þeim sök’-
um. Margir launþegar hafa að
visu allháar tekjur, en því að-
eins að þeir leggi á sig mjög
mikla yfirvinnu. Ætla má, að
vinnuþiggjandinn hafi einnig
nokkrar tekjur af yfirvinnu laun
þegans, ella léti hann ekki vinna
í yfirvinnu. Hitt er svo annað
mál, að fjijldi launþega myndi
naumast fleyta fram lífinu mið-
að við þær kröfur, sem til þess
eru gerðar í dag, ef þeir hefðu
ekki þær tekjur, sem yfirvinnan
hefur gefið þeim. Þetta er mjög
alvarleg þróun. Vinnutími
manna verður í mörgum tilfell-
um allt of langur og hlýtur það
að vera eitt af brýnustu verk-
efnum verkalýðshreyfingarinn-
ar, að tryggja öllum launþeg-
um mannsæmandi laun fyrir
eðlilega dagvinnu.
Mörg önnur verkefni bíða úr-
lausnar svo sem skipulags- og
fræðslumál samtakanna, sem
brýn nauðsyn er að gefa meiri
gaum en hefur verið og vinda
bráðan bug að raunhæfum að-
gerðum í þeim málum.
Um leið og ég fyrir hönd Verzl
unarmannafélags Reykjavíkur
flyt öllum launþegum landsins
árnaðaróskir í tilefni dagsins,
á ég þá von stærsta, að íslenzk
verkalýðshreyfing beri gæfu til
að auka samtakamátt sinn og
samstöðu.
Með því verður hún það afl,
sem hún er stofnuð til, aflið, sem
forustu á að hafa um bætt kjör
allra launþega, allra lands-
manna.
Magnús L. Sveinsson.
77/ sölu eru:
v/s HARALDUR SF. 70,
stærð 35 rúmlestir, með 235 ha. Rolls-Royce-vél.
• v/s STRAUMUR GK. 302,
stæríl 20 rúmlestir, með 120 ha. Albin-dieselvél.
v/s SÆBORG VE. 344,
stærltf 14 rúmlestir, með 86 ha. Ford-dieselvél.
v/s HAFDÍS SI. 100,
stærð 10 rúmlestir, með 55 ha. Bukh-dieselvél.
v/s AUSTRI RE. 150,
stærð W rúmlestir, með 52 ha. Petter-dieselvél.
v/s FREYJA SU. 311,
stærð 8 rúmlestir, með 55 ha. Bukh-dieselvél.
v/s SÆRÚN KO. 9,
stærð 6 yúmlestir, með 54 ha. Buda-dieselvél.
verða seld standsett og tilbúin til veiða.
iýsingar gefa Guðni Jóhannsson í síma
þj. 19 og 20, og Axel Kristjánsson í síma
ofutíma.
^ FISKVEIÐASJÓÐUR ÍSUANDS.
Skip þes:
Nánari u
17662 mil
24310 á si