Morgunblaðið - 01.03.1967, Qupperneq 5
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. MARZ 1967.
5
?•-:•%•*:••:•%•*:•%*•:•*:••:•%*%*•:*•:•%•*:*%* *:• •> v v %• v *i* %*%•%•<• v v *;•%• v v %•%;**>%* v v v %• v %• *!••!**> ■!
Land og synir
— vel tekið í Þýzkalandi
HER fara á eftir nokkrar um-
sagnir vestur-þýzkra blaða
um skáldsögu Indriða G. Þor-
steinssonar, Land og synir,
sem kom út undir nafninu
Herbst úber Island hjá Herd-
er-forlaginu í Freiburg á síð-
astliðnu haustL
í Reutlinger General-An-
zeiger, blaði um stjórnmál og
menningarmál segir:
— Efni þessarar óvenjulegu
skáldlega sögðu og átakaríku
sögu má draga saman í stuttu
máli: Söguhetj unni, EinarL
sem er ungur maður, þykir
vænt um bæinn Gilsbakka,
sem hann hefur fengið í arf
með hálfföllnum húsum. En
hann hefur misst trúna á
framtíð sína sem frjáls bónda,
því að hvert áramótauppgjör
sýnir aðeins skuldir, þrátt fyr
ir þrotlausa vinnu. Þegar
faðir hans deyr að lokum, þá
selur hann jörðina til þess að
geta byrjað nýtt líf í borginni.
Höfundurinn, sem er maður
um fertugt og einn af ritstjór-
um næststærsta dagblaðs á
íslandi, lýsir í skáldsögu sinni
einu aðalvandamáli lands
síns, flótta kynslóðar sinnar
úr sveitunum. Hann gerir það
í fáum dráttum og með aing-
urværð, sem minnir á íslenzkt
landslag, blandinni dsviknum
ástríðum. Landslag og menn
renna saman í eina heild. Frá
sagnir Indriða Þorsteinssonar
sleppa ekki tökum á lesand-
anum og leiftra af skáldleg-
um tilþrifum. í þessari sögu
lýsir hann elskendum af við-
kvæmni og hlédrægni, þann-
ig að hún verður einstæð á
þessum tímum yfirborðslegs
kynferðis-exhibitionisma. —
Þess vegna er þessi bók ekki
aðeins perla Norðurlandabók-
mennta, heldur einnig virðing
arverður akerfur nútíma-
prósa. Hér er skáldsagnalist
meðhöndluð af hreinleika:
í blaðinu Landeezeitung,
Lúneburg segir:
„Þessi skáldsaga, sem er
þrungin þunglyndi haustsins
og frumstæðum ástríðum, lýs
ir á mærðarlausu máli nátt-
úru og mannfólki hinnar fjar-
lægu eyjar í norðurhöfum. —■
Þetta er fyrst og fremst bók
handa vinum Norðurlanda-
bókmennta.“
í Stuttgarter Zeitung í Stutt
gart segir:
„Síðan móðirin lézt, hafa
Einar og faðir hans búið sam-
an einir. Þeir eru bændur,
eiga nokkrar kýr og kindur
og skulda stöðugt hjá kaup-
félaginu þrátt fyrir þrotlausa
vinnu. Einar ríður til fjalla
ásamt karlmönnum frá næstu
bæjum til að smala fé. Þá
skilur hann ef til vill enn
betur gamla gamminn, sem er
ekki lengur fær um að ríða
með þeim og öfundar hann.
Með dynjandi hófataki þeysa
þeir um óbyggðirnar, í gangna
kofunum er sungið. Menn
skiptast á orðaleikjum og
hnittnum svörum. Við þetta
bætist, að þetta sama haust
finnur Einar konuefni sitt.
Þegar faðir Einars deyr
skyndilega, er ákvörðun hans
óhagganleg, hann ætlar að
flytjast til borgarinnar. Hann
skýtur hestinn sinn, selur eig
ur sínar og borgar skuldirnar.
Árangurslaust bíður hann
Margrétar, sem hann ætlaði
að byrja nýtt líf með, og held-
ur burt án hennar.
Þetta er lýsing á alþýðu-
fólki og baráttu þess, áhrifa-
mikil vegna látleysis síns.
Hún bregður upp skýrri mynd
með því «ð lýsa ytri atburð-
um, tilfinningum er lítt flíkað,
en undirtónninn er hæglát
sjálfshæðni og tregablandin
glettni."
í Rheinische Post í Dússel-
dorf segir:
„íslenzkir afdalabændur á
kotjörðum sjá aldrei fyrir
endiiui á vandræðunum.
Skuldimar vaxa þrátt fyrir
þrotlausa vinnu, sauðféð er
sjúkt af lungnapesf, það eru
engar vélar til að rækta tún
og engi, engir peningar til að
gera við bæina, sem komnir
eru að falli. Frá æsku hefur
Einar engu kynnzt, nema þess
Veiðimál á Búnaðarþingi
Indriði G. Þorsteinsson,
um áhyggjum, og hann hefur
misst trúna á framtíðina í
sveitinni. Hann ætlar að flytj-
ast burt. Hvorki fortölur ná-
grannanna né boð kaupfélags-
ins um að hjálpa honum á-
fram fá hann til að breyta á-
kvörðu-n sinni. Að lokum
stendur hann við veginn í
hríðinni og bíður eftir bíln-
um, sem á að flytja hann til
Reykj-avíkur. Hann er einn
og einmana, stúlkan, sem
ætlaði að fara með honum,
kom ekki.
Hin látlausa atburðarás
með endalokum söguljóðs ger
ist á þungbúnum rigningar-
og þokudegi að hausti til, sem
gerir allar útlínur undarlega
óljósar. Einnig ungi bóndin-n
hverfur hvað eftir annað í
móðu, jafnskjótt og lesandinn
heldur, að hann sé að greina
hann. Hinar stuttörðu sam-
ræður eru eftirminnilegar,
það grillir aðeins í dýpra sam
band milli feðganna, gíað-
værðin í samveru elskend-
anna er feimnisleg. Alls stað-
ar, þar sem hið skáldlega
gægist fram í hinum rólega
prósa Indriða Þorsteinssonar,
gerast atvik, sem draga upp
þróttmikla mynd af náttúru-
mögnum og mannlegum ör-
lögum hinnar norðlægu eyj-
»r.“
Þýðinguna og Landi og son
um gerði frú Rita Öhquist, að
mestu eftir sænskri þýðingu,
sem gerð var á sí-num tíma,
þegar Land og synir var fram
lag íslands, önnur tveggja
bóka, til bókmenntaverðlauna
Norðurlandaráðs árið 1965.
í GÆffi var lagt fram eitt nýtt
mál á Búnaðarþir.gi. Það var um
að þvi ákvæði væri komið inn
í jarðræktarlögin, að vatnsleiðsl
u-r á sveitabæjum nytu nokk-
urs styrks úr ríkissjóði.
Þrjú mál afgreiddi Búnaðar-
þing í gær: Um framleiðslu a
síldarmjöli, um djúpfrystingu
nautasæðis og um endurskoðun
á lögum um jarðakaup ríkisins,
sem þingið taldi ekki þörf á ef
frumvarpið um jarðeignasjóðinn
yrði samþykkt. Þó mælti þingið
með nefndarsikipun til að athuga
möguleika á fjölbreyttara at-
vinnulífi sveitanna.
Til fyrri umræðu á Búnaðar-
þingi í gær voru tvö mél: Breyt-
ingar á reglugerð um búfjár-
flutninga og frumvarpið um
jarðeignasjóðinn. Nánar verður
sagt frá afgreiðslu þess er þaS
kemur til síðan umræðu.
Á dagskrá Búnaðarþings í dag
er m.a. erindi Þórs Guðjónsson-
ar, veiðimálastjóra, er hana
nefndir: Starfsemi í þágu veiðÞ
mála.
Fundir Búnaðarþings t:m
haldnir í Bændahöllinni og fielj-
ast kl. 9.30.
MOSKVU 27. febrúar, NTB - AP.
Haile Selassie, keisari Eþíópíu,
kom í morgun til Moskvu 1
Þ^'iggja daga opinbera heimsókn.
Meðal þeirra, sem tóku á móti
honum á flugvellinum, vor*
Podgorni forseti og Kosygin, for-
sætisráðherra. Þeir munu ræðaM
við næstu daga um efnahagsað-
stoð Sovétmanna við Eþíópíu og
ýmis alþjóðamál.
Norðurlöndin gera með
sér tryggingasamning
Kaupmannah. 25. febr. NTB
1 GÆR var undirritaður i Kaup-
mannahöfn samningur milli
Norðurlandanna 5 um greiðslu-
yfirfærslur milli sjúkrahúsa land
anna og réttindi á trygginga-
greiðsium í hverju Norðurland-
anna sem þegn kann að dvelj-
ast í um lengri eða skemmri
tma.
I Samningur þessi er að nokkru
! leyti endurskoðun á samningn-
! um frá 1965 og reglur hans sam-
I ræmdar löggjöf hvers lands fyr-
ir sig. Auk. þess hefur verið
reynt að fá því framgengt, »8
ef Norðurlandabúi flytur sjúkuir
af landd sínu til einhvers hinna
Norðurlandanna haldi hahn da#-
1 greiðslum sínum.
BLAÐBURÐARFÓLK
1 EFTIRTALIN tíVERFI:
VANTAR
Skiplhoit II
Túngata
Tjarnagata
Lamibastaðahverfi
Vesturgata n
Sjafnargaia
Baldurgata
Gnoðarvogur
Kjartansgata
Tunguvegur
Ta/ið við afgreiðsluna, sími 22480
VICTOR
101
Labbað um Lóns
uræfi á kvöld-
vöku F.L
Á FUNDI Ferðafélags Islands,
sem verður haldinn í Sjálfstæð-
ishúsinu fimmtudagskvöldið 2.
marz, sýnir Ásgeir Long kvik-
mynd sína: Labbað um Lónsör-
æfi, en sú kvikmynd hefur ekki
verið sýnd opinberlega í Reykja-
vík áður.
Fá landssvæði á fslandi eru
hrikafegurri en það, sem sýnt er
á þessari kvikmynd, fjalllendið
beggja vegna við efsta hluta Jök-
ulsár í Lóni og Víðidalurinn, sem
skerst inn úr dal Jökulsár. Þarna
er mikið um líparít og litskrúð
fjallanna fyllilega sambærilegt
við Landmannalaugasvæðið, en
fjöllin hrikalegri miklu og allur
stórleikur landskaparins meiri,
einkum þar sem heitir í Trölla-
krókum. Alltof fáir hafa lagt
leið sína um þetta svæði. Asgeir
Long sýndi jöklamönnum kvik-
mynd sína síðastliðið haust og
voru allir, er sáu hana, á einu
máli um að á þetta svæði þyrftu
þeir einhverntíma að komast. As-
geir og félagar hans fóru sína
ferð á hestum og eigin fótum og
ber kvikmyndin þess ljósan vott,
að þar fór fólk, sem kunni að
ferðast. Þetta er ósvikin ferða-
mynd, bæði skemmtileg og fróð-
leg.
Á eftir kvikmyndinni verður
myndagetraun að vanda og dans
Hafnarfjörður
U,.„, . ,#<•
KLÆSHEGUR OS ROMGÖCUR FJÖLSKYLDUBlLL
4ra dyra bW, bwtu Metum
sem fáanleg eru.
farangursrými mjög gott ein«
H á ÖHum VAUXHAIL Wum.
Bogrw hHöarrúður, sem bsðl
gefa aukið rými og fallegra útlrt.
W HESTAFU ÞRAUTREYNO OG SPARNEYTW YÉl
ARMOLA 3 SlMI 38900
Höfum til sölu tvær fokheldar íbúðir á fallegum
stað í Hafnarfirði. íbúðirnar eru á jarðhæð, ca.
110 ferm. og á I. hæð ca. 125 ferm. Sérhiti, þvotta-
hús og inngangur. Rúmgóðar geymslur. Bílskúr
fylgir stærri íbúðinni. Þrjár íbúðir eru í húsinu.
Verða tilbúnar til afhendingar 1. júní nk.
Teikningar á skrifstofunni.
Skip & Fasteigr ’r
Austurstræti 18. — Simi 21735.
Éftir lokun, 36329.