Morgunblaðið - 08.07.1973, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. JÚLÍ 1973
Uppbygging
með glæsibrag
Framhald af bls. 17
eimbýlishúsum og 200 raðhúsum
á svæði, sem afmarkast af 111-
ugagötu og Hrauntúni að aust-
an og sáðan að mestu af gamla
hraunveginum, en er þó nokk-
uð langt fyrir sunnan veg'nn
út á Hamar. Þá er svæði eins
og Hundraðsmannahellir t.d.
friðað innan skipulagsiins svo og
ýmsar sérkennilegar hraun-
myndanir, hraunranar og hæð-
ir, sem munu haldast óbreytt.
Þá er gert ráð fyrir miklu
iþróttasvæði við Hástein þar
sem yrði pláss fyrir mikil
iþróttamannvirki, svo sem sund
laugar og íþróttahöll. 1 skipu-
laginu, sem unnið er á Teikni-
stofunni Laugavegi 96, er gert
ráð fyrir skólabyggingu, dag-
heimili, verzlunarhverfi, íþrótta
svæði við skólann og opnum
svæðum og leitkvöllum. Skóli
fyrir þetta 700 íbúða hverfi
þarf að gera ráð fyrir u.þ.b.
tveimur bekk j ardeiid u m í ár-
gangi. Bamaskólinn verður
skammf fyrir vestan Brimhóla
og verzlunarhverfið rétt aust-
an við Skátastykkið. Bamaskóla
ióðin hefur mikla sfækkunar-
möguleika.
Þá er það brýnt, að með upp
byggingunni verði skipulagður
menntaskólli hér fyrir Vest-
mannaeyinga og aðra, þannig að
skólaganga unglinga hindri þá
ekki í því að koma heim aftur.
1 þessu skipulagi er gert ráð
fyrir því, að á skömmum tíma
sé hægt að taka á móti tilbún-
um húsum, innfluttum eða
byggðum á meginlandinu eða
jafnvel i Eyjum. Skipulagið ger
ir ráð fyrir hraðuppbyggingu.
3 KM AF NÝJUM
iVDALBRAUTUM KOMNIK
Ætlunin er, að vegakerfið í
þessum nýja bæjarhluta, verði
byggt upp af gjalli úr bænum,
en þó fer það eftir því hve fljótt
verður hægt að byggja vegi á
þeim svæðum þar sem ekkert
jarðrask verður. Nú þegar er
búið að gera um 3 km lianga að-
alvegi í nýja skiipulaginu. Meira
er þó bú'ð að gera af vegum,
en þessir þrír km munu standa.
Þá er eftir að gera ibúðagöt-
urnar, en þær eru flestar lok-
aðar i annan endann.
FBAMKVÆMDASTOFNUNIN
VINNUR A»
UPPBYGGINGU EY.IANNA
Þá er einnig ákveðið að Frám
kvæmdastofnunin vinni að upp
byggingu Eyjanna, og vinnur sú
stofnun að tilhlutan Viðliaga-
sjóðs. Enn er starfið þó ekkd
lengra á veg komið en að Fram-
kvæmdastofnun'n hefur haft
samband við okkur hér í Eyj-
um og beðið um frumupplýsing-
ar um ástand og horfur. Við
göngum út frá þvi, að allir þeir
aðilar, sem venjulega standa að
skipulags- og uppbyiggingarmál
um verði með í ráðum og taká
ákvarðanir, þ.e. bæjarstjóm og
allar nefndir hennar, hafnar-
máliastjórn, skipulagsstjórn, full
trúar atvinnu- og verkalýðsfé-
laga og aðrar nefndir. Eins má
gera ráð fyrir því að ýmis fé-
lög og félagssamtök geri tiMög-
ur tii nefnda og bæjarstjómar.
ÍÞRÓTTAIIÖLL, SUMH-AI G
OG ÖNNUR
ÍÞRÓTTAMANNVIRKI
1 sambandi við skipulagn-
íngu á staðsetiningu og bygg-
ingu íþróttamannviirkja, Virðist
íþróttasvæðið við Hásteím, sam-
kvæmt nýja skipulagiinu, vera
orðið það mikil þungamiðja bæj
arins að endurskoða þurfi stað-
setmingu iþrótfamannvirkja, svo
sem iþróttahallar og sundlaug-
ar.
Þá eru í athugun iþróttamann
virki eins og íþróttahöll og sund
laug, sem hægt er að fá keypt
tiibúin til landsins og hleypur
kaupverð glæsilegra mann-
virkja á 30—35 millj. kr. svo
sem xþrótitahúss með ýmiss komar
aðstöðú og sambyggimg slíkrar
hallar við sundlaug gæti kost-
að um 70 millj. kr. TSílboð hafa
borizt um slík mannvirki bæðd
frá Noregi og Danmörku og
munu yfirvöld væntanlega
grandskoða þessi máL
Þá munu að sjálfsögðu aðrar
íþróttagreinar eims og golf fiétt
ast inn í uppbyggin.gu iþrótta-
svæðis, en skipuiagið nýja er
ekki nálægt goifvellinum í Herj
ólfsdal.
FRAMTÍÐAKMÖGULEIKAR
HAFNARINNAR
Viðvíkjandi uppbyggtoigu hafn
arinnar og athafnasvæða þar
verður gerð mjög ítarleg könn-
un á byggimgum atvimmufyrir-
tækjanna á svæðimu. Að þeirri
konnun lokinni verður mögu-
legt að endurbyggja, gera við
eða rífa þær byggimgar, sem eru
ónýtar eða skemmdar í dag.
Byggingum sem koma í stað
þeirm ónýtu þarf að vedte að-
stöðu við höfnima. Hagkvæmasta
Nú þegar verður að hefjast handa um byggingu sundlaug niðurröðum á slíkum fram-
ar og íþróttahallar og byrjað er aJi vinna að þeim málum. kvæmdum væri á þá leið, að
Efri myndin sýnir ofan á liikan af norskri iþróttahöli. Á hinni fyrst yrðu heiiu byggim.garnar
sést inn i sundlaug af þeirri gerð sem hér er til umræðu. tekmiar 5 notkum á sama tíma og
þær ónýtu vse-ru rifmar burtu
og nýjar hanmaðar um ledð í
þeirra stað.
I sambandi við gerð aukins við
legupláss þarf að taka með í
reikniimginin sérstakt pláss íyr-
ir nýja ferju eða skip þar sem
hægt er að aka bílum beimt um
borð.
Vegna hinna nýju aðstæðna
er spumimg hvar hinni nýju
skipalyftu, sem Vestmannaeying
um hefur verið tryggð verður
komið fyrir em að sjáilfsögðu
er nóg rými fyric hana.
Þá eru einrriig hugsanleg
ar breytingar á sjálfri inns'gl-
ingunni, t.d. hvort ekki megi
fjarlægja hluta af gömlu görð-
unum og byggja upp ný athafna
svæði með uppfyllimgu og breyt
ingu á imnsiglimgunni.
I.AGFÆRING
HRAUNKANTSINS VI»
BÆINN
Rætt hefur verið um slika lag
færimgu, en það er all óvenju-
legt fyrlr bæjarfélag, að á stutt
um tíma skuld miðbærinn vera
kominn í austurbæinn. Allt er
þó hægt ef vilji.nn er
fyriir hendi, þó að enn sé ókann
að hve mikinn hluta er hægt
að hreinsa af vesturjaðri
hraunsims I bænutn. En lagfæra
þarf hraumkantimn og ýmis op
in svæði og einnig þarf að lag-
færa hraunið á sdnum tíma,
slétta það, dreifa í það vikri
og rækta upp.
MANNLÍFIÐ á
STAÐNUM
Hugurinm í mönmum hér er
feikimikiil og góður og aðalatrið
ið hjá þeim er að bjarga byggð-
inni, hefja hana til vegs og virð
ingar á ný. Fórnfýsd og dugn-
aðu-r þeirra manna, sem hér
hafa unnið síðan i vetur er af-
ar miikidl. Einnig er ámægjulegt
hve góður andi hefur ríkt hér
hjá öllum sem hafa unmið að
uppbyggingarstarfinu. Félags-
andinn hér við hinar erfiðu að-
stæður hefur í raunimni verið
mergurinn máisims í starf-
imu hér.
FL.IÓTT OG ÁKVEÐIÖ
Á meðam við Páli ræddum sam
an og drógum fram ýmsar hug-
myndir, sem við höfðum rætt áð
ur, síðam gos hófst, þá sýndi
hann mér ýmsar teiknimigar og
hugmyndir að svæðum, bygging
um og öðru. Við ræddum einnig
um það hve mikilvægt það væri,
að ríkisstofnanir og hið opim-
bera yfiirleitt kannaði hvaða
byggingar og stofmaniir það gæti
reist í Eyjum, nú þegar upp-
byggimgin er að fara af stað.
Uppbygging, sem verður að vera
markviss, en taka skamman tíma
þannig að fólkið geti búið við
sinar eðlilegu aðstæður og
manniíf, sem þróazt heíur frá
alda öðli í- Eyjum. Þetta á að
vera hægt á eimu ári éða rúm-
lega það, ef stjórnvöld gera það,
sem þau hafa lofað í þessu öðru
mikilvægasta máli Islands á
þessari öld, því uppbygg-
ing Vestmannaeyja sýmiir hvort
við getum tekizt á herðar að
búa í þessu landi með sóma og
drengskap eftir að mikilvægasta
málið, stofnun lýðveldis er í
höfn.
Páll nefndi sem dæmi að skóli
sjávarútvegsins með tilheyr-
andi hliðarstofnunum ætti að
risa í Eyjum, og þetta er hug-
mynd sem Eyjamenn hafa bar-
izt fyrir lengi. Þá er eimmig
spurmimg hvort norræn eld-
fjallarannsóknastöð ætti ekki
að rísa í Éyjum.
Varðandi sjúkrahús>ið kom
fram, að kraft þarf að setja í
að ljúka byggingu þess þannigi
að ekki þurfi að hugsa um að
nota gamla sjúkrahúsið, þegar
hjólin fara að snúast aftur i
Eyjum imnan tiðar eims og memn
vona.
Þá hefur einrnig verið talað
mikið um að bæta flugaðstöðu á
flugvellinum með því að
breikka hariin með vikri þar sem
öryggissvæði eru. Með því ættu
flugskiiyrði að batna og miklu
máli skiptir að hið opin-
bera haldi áætlun með mal'bik-
un flugbrauta og byggirigu flug
stöðvar, því ekki á gosið á
Heimaey eftir að draga úr flug
ferðum þangað. Alit sem gert
er, er i rauninni prófsteimm á
það hvort við höfum manndóm
til að takast á við stumdar-
vandamál, sem er um leið þjóð-
arvandamál og verður það um
ófyrirsjáanlegan tíma ef það
verður ekki leyst fljótt og
ákveðið. á.j.
Hagstæðustu
gosáttirnar mun
tíðari en venjulega
HREIN austanátt hefur verið mjög fátíð miðað við meðaltal á
Stórhöfða frá upphafi eldgoss til apríl'loka. En suðaustlægu
áttinnar, þ.e. ASA SA og SSA-áttir, sem munu hafa mest ösku-
fall í för með sér, hafa verið heldur tíðari en venjulega, nema
’i april. Þá voru þær fátáðar. Og allar vestlægar áttir hafa verið
óvenju tiðar.
Þetta er niðurstaðam úr bráðabirgðaathugun, sem Markús Á.
Einarsson, veðurfræðingur gerði fyrir Mbl. á tíðleika vindátta
á Stórhöfða í Vestmannaeyjum frá upphafi eidgos til apríl-
loka.
1 Eyjum ræddu menn um það í vetur hve mikil heppni það
væri hve sjaldan hin landlæga austamátt væri, óg hve stutt
hún stóð meðan öskufaill var mest. Þess vegna þótti okkur
fróðlegt að fá þessar tölur.
Niðurstöðutölurmar úr þessari bráðabirgðaathugum Markúsar
um tíðleika vindátta á Stórhöfða í Eyjum frá upphafi eldgoss
til apríliloka, (í hundmðshl'utum allra athugana) eru sem hér
segir fyrir árið 1973 og á móti meðaltal frá 1965 til 1971:
1973 MeðaltaJ 1965—1971
Vindáttir: 23.-31. jan. febr. marz apríl febr. jan. niarz april
N-ANA 14 18 8 17 22 19 20 12
A 6 5 2 3 29 20 14 17
ASA-SSA 31 23 21 9 18 20 19 26
S-VSV 20 28 47 25 12 24 22 22
VjNNV 28 25 22 44 16 16 24 22
Loen 1 1 0 2 3 1 1 1