Morgunblaðið - 10.01.1974, Qupperneq 29
•MOKUUNTÍCAD-ro/Prai^TCTÍAGlTR *l0: JANOA'K 1974
29
R( A N a N Á __ FRAMHALDSSAGA EFTIR . MAJ SJÖWALL OG •f . PERWAHLOÖ A JÓHANNA KRISTJÓNSDÓTTIR
1. kapíluli
Þeir náðu líkinu upp þann 8.
jdlí, laust eftir klukkan þrjú síð-
degis. Það hafði auðsýnilega ekki
legið lengi í'sjó.
Það var fyrir tilviljun eina að
líkið fannst og alveg sérstaklega
að það fannst svona fljótt og auð-
veldaði því lögreglurannsóknina
aðýmsu Ieyti.
Það var verið að dýpka
innsiglinguna í Borenshult og því
höfðu stórvirkar vinnuvélar og
dýpkunarprammi verið send á
vettvang. Bátarnir höfðu áður átt
í nokkrum erfiðleikum með að
komast inn að bryggjunni og eftir
japl og jaml og fuður, þar sem
menn voru ekki á eitt sáttir undir
hvaða deild þessar framkvæmdir
heyrðu, þá var hafist þarna
handa.
Og aðstæðum má lýsa í stuttu
máli á þessa leið: veður var fagurt
og andaði hlýrri golu. Á brjótnum
stóðu nokkrir menn, ýmíst til að
fylgjast með verkinu eða af leti.
Kraninn hafði einmitt slafrað í
sig fylli sína af eðju og skóflan á
leiðinni upp dr sjónum. Stjórn-
andinn beitti þessum venjulegum
vinnubrögðum, verkstjórinn fékk
sér kaffilögg dr brdsanum sinum
og einn verkamannanna virtist
vera að æfa sig í að spýta langar
leiðir. Skóflan var enn að hækka
sig og var að komast upp á yfir-
borðið. Þá reis upp maður sem
stóð á bryggjunni og gekk nokkur
skref fram. Hann baðaði dt öllum
öngum og hrópaði eitthvað upp
yfir sig. Verkstjórinn rétti dr sér
og teygði sig fram til að reyna að
greinaorðaskil.
— Það er eitthvað í skóflunni.
Stoppið. Það er einhver í
skóflunni.
Verkstjórinn leit ráðvilltur á
manninn og því næst að skóflunni
sem hreyfðist rólega að pramma-
lestinni til að losa innihaldið.
Eðjugrár sjórinn fossaði dr
skóflunni og stjórnandinn
stöðvaði skófluna beint uppi yfir
lestarrdminu á prammanum. Og
þá sá verkstjórinn hvað það var
sem maðurinn hafði sér. Það sást
í hvitan handlegg sem stóð dt dr
skóflunni.
Næstu tíu míndturnar% voru
langar og liðu mjög furðulega fyr-
ir sig. Gerðar voru ýmsar ráðstaf-
anir og niðri á bryggjunni stóð
einhver maður, sem endurtók há-
stöfum:
— Gerir ekkert. . komið ekki
við neitt.. látið allt vera með
sömu ummerkjum, þangað til lög-
reglan kemur.. .
Stjornandi gröfunnar kom nd
dt og horfði niður, gekk svo aftur
inn í stjórnklefann og settist i
rólegheitum, svo sveiflaði hann
krananum og opnaði skófluna og
verkstjórinn og einhver aðvífandi
maður gripu likið.
Það var kona og hdn lá á bakinu
yzt á hafnargarðinum og hópur
manna stóð i þyrpingu umhverfis
og starði á hana. Meðal þeirra
voru nokkur börn, sem hefðu auð-
vitað ekki átt að vera þarna, en
engu var Iikara en enginn hefði I
uppburði í sér til að reka þau i
burtu. Þau höfðu öll orðið vitni að
þessum atburði og þessi hópur
átti upp frá þessu eitt sameigin-
legt: þau myndu aldrei gleyma
þvi hvernig hdn leit dt.
Verkstjórinn hafði hellt dr
þremur vatnsfötum yfir hana og
lengi á eftir — þegar lögreglu-
rannsóknin var komin í strand,
urðu ýmsir til að gagnrýna hann
fyrir þessa framtakssemi.
Hdn var nakin og bar enga
skartgripi. Hdn var mjaðmabreið
og frá mitti og niður að mjaðma-
beini var rautt fleiður. Annars
var hörundið slétt. Hdn hafði litl-
ar hendur og smáa fætur og
ekkert lakk á nöglunum. Andlitið
var þrútið, svo að erfitt var að
dæma um, hvort hdn hafði verið
lagleg. Augabrýnnar voru dökkar
og munnurinn breiður. Hárið var
svart og hálfsítt og var klesst upp
að höfðinu.
2. kapítuli
Motala er sænsk borg af meðal-
stærð. Hdn er í Austur Götlandi
við norðurenda Vátterenvatnsins
og þar bda 27 þdsund manns.
Æðsti maður lögreglunnar er lög-
reglustjórinn. Hann hefur undir-
sáta, sem er í senn varðstjóri og
einnig yfirmaður rannsóknarlög-
reglunnar. Þar er líka ránn-
sóknarlögreglumaður, sex lög-
regluþjónar og einn kven-
lögreglumaður. Einn lögreglu-
mannanna er lærður Ijósmyndari
og til hans er gripið við mynda-
tökur og héraðslæknirinn kemur
á vettvang, þegar þess gerist þörf.
Klukkustundu eftir að til-
kynning um líkfundinn hafði ver-
ið send dt höfðu nefndir aðilar
safnast saman á bryggjusporiðin-
um í Boreshult. Lögreglan hafði
rekið forvitna vegfarendur á
braut og slegið hring um svæðið.
Hinum megin — eða á næstu
bryggju voru nokkrir bílar, þar af
voru fjórir í eigu lögreglunnar og
það var líka hvitlakkaðursjdkra-
bill. Tveir menn i hvítum kyrtlum
stóðu við bilinn og reyktu. Þeir
virtust þeir einu, sem ekki
skeyttu um það sem fór fram hin-
um megin.
Læknirinn tók saman og lagði
tæki sin snyrtilega í töskuna sína
og talaði við lögreglustjórann á
meðan. Sá var lágvaxinn og grár
á hár og hét Larsson.
— Ja, ég get nd ekki sagt mikið
á þessu stigi málsins, sagði lækn-
irinn.
— Á hdn að liggja hér áfram.
— Ætli þér ættuð ekki fremur
að skera dr um það, svaraði lækn-
irinn. Það er varla trdlegt að
glæpurinn hafi verið framinn hér
á bryggjunni.
— Gott, þá ökum við henni til
sjdkrahdssins.
Svo lokaði laéknirinn töskunni
sinni, reis upp og gekk burt.
— Ahlberg, sagði lögreglu-
stjórinn — þd sérð um að enginn
komi hér.
— Já, það er nd líklegt.
Lögreglufulltrdinn hafði
ekkert sagt. Hann hafði það fyrir
sið að skipta sér ekki af rannsókn,
meðan hdn var á algeru frum-
stigi. En þegar þeir voru á leið
inn í bæinn aftur, sagði hann.
— Það var ljótt að sjá þessi
bláuför.
— J á.
— Þd lætur mig fyigjast ineð.
Larsson nennti ekki einu sinni
að kinka kolli.
— Lætur þd Ahlberg fara með
málið?
— Ahlberg er dugandi maður,
sagði lögreglustjórinn.
— J á, það er hann auðvitað.
Svo var ekki meir um það að
segja. Þeir voru komnir á leiðar
enda og stigu dt dr bílnum og
gengu upp á skrifstofurnar sinar
Fulltrdinn hringdi til lögreglu-
stjórans i Linköping.
— Ég bíð þangað til við höfum
orðið einhvers vísari, sagði hann.
Lögreglustjórinn átti stuttar
samræður við Ahlberg.
— Við verðum að kornast að því
hver hdn er.
— Já, sagði Ahlberg.
Hann gekk upp á skrifstofuna
sína, hringdi til slökkviliðsins og
pantaði tvo froskmenn. Siðan las
hann yfir skýrslu um innbrot sem
framið hafði verið við höfnina.
Þeir yrðu ekki lengi að upplýsa
það. Ahlberg reis upp og gekk
fram til lögregluþjónsins, sem var
á vakt.
— Hefur verið tilkynnt um ein-
hverja sem saknað er?
— Nei.
— Og ekki farið fram á neina
leit.
— Ekki á neinum, sem getur
átt við þessa konu.
Þá gekk hann aftur inn á skrif-
stofu sána og beið þar. Stundar-
fjórðungi síðar hringdi síminn.
— Við verðum að lála kryfja
líkið, sagði læknirinn.
— Varhdnkyrkt?
— Það’heldég.
— Ogkannski nauðgað?
— Það held ég.
Ahlberg nartaði í puttann á sér.
Hann var að hugsa um sumarfríið
sitt, sem átti að hefjast næsta
föstudag og hann hugsaði um
hvað konan hans hlakkaði mikið
til.
Læknirinn misskildi þögn hans.
— Kemur það yður spánskt
fyrir sjónir?
— Nei, sagði Ahlberg.
Hann lagði tólið á og gekk inn
til Larssons. Þeir urðu svo sam-
ferða til lögreglufulltruans.
Svo var kvaddur sérfræðingur
frá Stokkhólmi til að sjá um
krufninguna. Það var sjötugur
prófessor. Hann kom með nætur-
lestinni frá Stokkhólmi og var
sprækur og vel fyrirkallaður.
Hann vann hvídar laust i átta
klukkutíma. Þegar hann hafði
lokið störfum kyað hann upp
þann drskurð að hdn hefði verið
kyrkt og auk þess tekin með valdi.
Alvai'legar innri blæðingai'.
Þá voru skýrslurnar teknar að
hrdgast upp á skrifborðinu hjá
Ahlberg um málið. Efni þeirra
mátti þó draga saman í nákvæm-
lega eina setningu: Það hafði
fundizt látin kona í höfninni í
Borenshult.
Það hafði ekkert verið tilkynnt
um neitt hvarf hvorki þarna né í
grendinm og ekki hafði verið ósk-
að eftir leit að neinum sem gat
komið heim við þessa konu.
3. kapituli
Klukkan var korter yfir fimm
um morguninn og það var
rigning. Martin Beck var að
bursta tennurnar og hann gerði
það v.el og vandlega til að ná
óbragðinu dr munninum. Síðan
hneppti hann að sér skyrtunni,
batt hálsbindið og leit dapurlega
á andlit sitt í speglinum.
Hann yppti öxium og gekk fram
i ganginn og gaut löngunaraugum
að hálfkláruðu módeli af skóla-
skipinu Danmörku, sem hann
hafði setið við kvöldið áður. Hann
gekk hljóðlega, sumpart af göml-
um vana og einnig til að vekja
ekki börnin.
VELVAKAIMDI
Velvakandi svarar í sima 1 0-1 00
kl. 1 0 30 — 11 30, frá mánudegi
til föstudags
0 Útvarpsleikrit
um Bláskjá
Bryndís Öskarsdótlir, Lauga-
teigi 50, Reykjavík, hringdi til að
grennslast fyrir um það, hvort til
væri dtvarpsleikrit, sem gert
hefði verið eftir ævintýrum um
Bláskjá eftir Franz Hoffmann og
ef svo væri. hvort þá væri hægt að
fá að heyra það í dtvarpi.
Velvakandi hafði samband við
Baldur Pájmason fulltrda i dag-
skrárdeild dtvarpsins.
Sagði hann, að leikrit um Blá-
skjá hefði verið flutt i dtvarpi
fyrir nokkruhi árum, væri það til
á bandi og gæti komið til greina
að endurflytja það. Sum atriði í
leikritinu hefðu ekki verið við
hæfi yngstu barnanna, þannig að
ætla mætti, að leikritið væri frern-
ur fyrir slálpuð börn.
Hins vegar þ.vrfti að athuga,
hvað endurtekning leikritsins
kostaði. Þegar þrjd ár væru liðin
frá frumflutningi leikrila félli dr
gildi heimild. sent dtvarpið hefði
til að flytja þau fyrir hálft gjald
— það er að segja helnting þess,
sem flutningurinn hefði kostað-í
upphafi. Þannig kostaði flutning-
ur að þremur áruni liðnunt það
sama og írumflutningurinn, og
gæti það haft áhrif á það, hvort
leikril væru endurtekin eða ekki.
0 Óviðkunnan
legar
„jólakveðjur“
Rjartmar Kristjánsson skrifar:
„Velvakandi góður.
Oft hef ég undrazt smekklausar
tilkynningar i ríkisdtvarpinu á
helgum dögum þjöðkirkjunnar og
jafnvel stórhátiðum.
Ég tek nærtækustu dænti:
A annan dag jóla, síðastliðinn.
gat fjármálaráðuneytið ekki á sér
setiö að hnippa í þá, sem
ógreiddan áttu söluskatt fyrir
áramótin.
Sania dag sendi bæjarritarinn í
Keflavík skuldurum þar í bæ „al-
varlega áminningu ".
Ekki einu sinni á sjálfri
friðarins hátíð virðast þeir skuld-
ugu öhultir fyrir þvi, að rödd
rukkarans ryðjist inn á heimili
þeirra og heimti „peningana eða
iifið".
Sizt vil ég segja vanþörf á þvi,
oft og tíðum, að ýtt sé við gjald-
enduni. Og ekki eru þeir ofsælir.
sem innheimtu eiga að aiinast.
Sd staðreynd réttlætir þó engan
veginn þær aðfarir, sent hér hafa
lítillega verið gjörðar að umtals-
efni. Það ætti að nægja að veifa
sverðinu yfir höfði skatt-
borgarans alla aðra daga ársins,
þó að stórhátiðum og öðrum helgi-
dögum sé sleppt.
Að rukka menn ö heilagri jóla-
hátið!
Hverjunt hefði dottið i hug
fyrir eina tíð, að það væri hægt?
28. des. 1973.
Bjartmar Kristjánsson."
Velvakandi er sammála Bjart-
mari.
Auglýsingar og tilkynningar á
stórhátiðum eru ógeðfelldar. ekki
sízt þær, sem Bjartmar tilgreinir.
Það kom einnig nokkuð á óvart,
að á gantlárskvöld voru aug-
lýingar í sjónvarpi, enda þótt
hvers konar sölustarfsemi sé
óheimil á stórhátiðum, nenta með
sérstökum undantekningum.
0 „Mannstu
eftir þessu “
Kona, sem ómögulega vill láta
nafns sins getið. kom að máli við
Velvakanda. og bað um, að komið
yrði á framfæri þakklæti til
Guðmundar Jónssonar pianó-
leikara fyrir þátt hans „Manstu
eftir þessu?”
Hdn sagði, að hdn og heimilis-
fölk hennar hlustaði alltaf á þátt-
inn og væri hailn eitt það allra
ánægjulegasta í dtvarpsdag-
skránni. Auðheyrt væri. að þarna
væri á ferðinni maður. sem
„þekkti sitt fag" og fjallaði um
það af skilningi og mikilli
þekkingu.
Um leið vildi hdn þakka iiðrunt
þeim, sem sjá um tónlistarþætti
dtvarpsins.
Hdn sagðist lita svo á. að dt-
varpinu tækist vel að gæta hags-
muna þeirra, sent hefðu mis-
inunandi tónlistarsmekk, og þess
vegna leiddist sér að hlusta á þá,
sem mestar mætur hafa á sigildri
tónlist. amast við poppinu og
poppunnendur við sigildu tónlist-
inni.
Nd væri þessum inálmn svo
borgið. að hver og einn fengi sinii
skannnt riflegan. og væri það til
fyrirmyndar.
Samkoma
fyrir
aldraða
í Háteigs-
sókn
Árleg samkoma Kvenfélags Há-
teigssóknar fyrir aldrað fólk í
sókninni verður sunnudaginn 13.
jandar i Dornus Medica og hefst
kl. 3 e.h.
Þetta er fyrsta verkefni kvenfé-
lagsins á nýbyrjuðu ári. En síð-
asta verkefnið á liðna árinu var
það að gefa og setja upp jólatré í
Háteigskirkju eins og jafnan áður
fyrir jól og að ganga frá jólaglaðn-
ingi og færa hann vistfólki dr
Háteigssókn að Grund og Hrafn-
istu, en það hefur kvenfélagið
gert mörg undanfarin ár. Eg
hygg, að þetta sýni, með hvaða
hugarfari félagið starfar. En
stærsta verkefni félagsins frá
upphafi hefur verið það, að efla
safnaðarlifið, styrkja. byggingu
Háteigskirkju og bda hana hinum
veglegustu kirkjugripum. Er
skemmst að minnast yfir einnar
milljón króna gjafar félagsins til
nýja pípuorgelsins, sem kom á
liðna árinu. Hér er um að ræða
mikilvæga, fórnfdsa þjónustu við
kirkju og söfnuð.
Með linum þessum vildi ég
vekja athygli aldraða fólksins i
Háteígssókn á samkomuna i Dom-
us Medica á sunnudaginn. Þess er
vænst, að sem flestir geti þegið
boð félagsins og notið ánægju-
stundar eins og áður á hinum
vinsælu og fjölsóttu samkomum
félagsins fyrir aldrað safnaðar-
fólk.
Félagskonur sjá um veitingar
allar af þeirri rausn, sem kunn er.
Einn af okkar þekktu leikurum,
Arni Tryggvason, skemmtir með
upplestri og Þórarinn Þórarins-
son, fyrrv. skólastjóri, flytur
ræðu. Þá verður almennur söngur
undir stjórn organistans, Mai't-
eins H. Friðrikssonar.
Eg óska kvenfélagi Háteigs-
sóknai' gifturikra starfa á nýbyrj-
uðu ári.
Gleðilegt nýár.
Jón Þorvarðsson.
Sjávarexpo
1975 í Japan
Japanir eru nd að undirbda
mikla alþjóðlega sjávarsýningu,
sem halda á i Okinawa 20. jdli
1975 til 18. jandar 1976 og kalla
hana Expo 75.
Mun ýmsar sjávarþjóðir taka
þátt i þessari sýningu, og hafa 9
þegai- tilkynnt þátttöku sina og
auk þess 2 alþjóðastofnanir.
Japönsk fyrirtæki eru farin að
bda sig undir þessa sýningu, sem
tengd er hafinu, svo sem
Mitsubishi. Sumitomo o.fl., sem
hyggjast reisa sérstaka sýningar-
skála.
Sýning þessi verður helguð
hafinu og því sem i því er. Auk
þess sem sýningarskálar þjóða og
fyrirtækja hafa upp á að bjóða, er
áformað að hafa margs konar
hátið með róðrarlist, þjóðsagna-
sýningum, þjóðdönsum, söngvum,
sjóferðabænum, skrdðgöngum
o.fl., sem kernur frá hinum ýmsu
löndum heims.