Morgunblaðið - 31.03.1976, Blaðsíða 11

— Sérhæfð
starfsþjálfun
Framhald af bls. 10
verzlunarfræðsla sem stendur til
boða í skólakerfinu í dag getur vart
talizt sérstök starfsþjálfun fyrir
verzlunarstörf.
Núverandi verzlunarmenntun
þjónar engu að siður mikilvægu
hlutverki Hún hefur reynzt haldgóð
undirstaða fyrir flest viðskiptastörf í
þjóðfélaginu eða kannski fyrst og
fremst almenn hagnýt menntun,
sem kemur að góðu gagni i athafna-
lifinu og til framhaldsnáms
í gömlum lögum um verzlunar-
fræðslu, sem aldrei hafa verið fram-
kvæmd hérlendis, er gert ráð fyrir,
að hægt sé að stunda sérhæft verzl-
unarnám með lærlingsfyrirkomulagi
svipað og iðnnám og mun sú skipan
hafa verið tíðkuð í Danmörku og
jafnvel víðar
Er þá gert ráð fyrir að nemandinn
vinni í verzlun eða á skrifstofu og fái
þar starfsþjálfun og stundi samtimis
bóklegt nám í verzlunarskóla. Vax-
andi erfiðleikar munu þó vera á því
að fá nemendur í slíkt nám m a
vegna þess að verzlunin hefur ekki
aðstöðu til að bjóða þau kjör, sem
draga ungt fólk að slíku námi.
Sú breyting sem orðið hefur á
verzlunarháttum með aukinni sér-
hæfingu og stórrekstri hefur einnig
að vissu marki dregið úr þörfinni
fyrir langt alhliða nám fyrir töluverð-
an fjölda almenns starfsfólks, þótt
það kunni að vera æskilegt i sjálfu
sér Verzlunarmenn hafa því jafnan
tekið í þjónustu sina nokkuð af
óþjálfuðu starfsfólki ti einfaldari
starfa. Við slíkar mannaráðningar
verða almennir mannkostir eins og
reglusemi — vinnusemi — stund-
vísi og svo framvegis þyngri á met-
unum en hugsanleg skólaganga.
Til flóknari og ábyrgðarmeiri
starfa er þá ráðið starfsfólk sem
hefur lokið skólanámi á eigin vegum
og lærlingakerfið þannig sniðgeng-
ið
Eins og áður segir hefur lærlinga-
kerfið ekki verið tekið upp hérlendis,
en hins vegar hafa stundum verið
haldin sérstök námskeið fyrir starfs-
fólk í heildsölu, smásölu og fyrir
starfandi skrifstofufólk Slík fræðslu-
starfsemi hefur þó ekki þróazt í var-
anlegt form, nema fyrir starfsfólk
banka og tryggingafyrirtækja Nú
eru starfræktir eins og kunnugt er
sérstakir skólar fyrir starfsfólk þess-
ara stofnana, þar sem a m k. öllum
nýjum starfsmönnum er gert skylt
að Ijúka tilteknu námi, sem samsvar-
ar sérkröfum þessarar starfsemi.
Ég tel sennilegt að námsform í
líkingu við þetta gæti reynzt árang-
urSríkt sem sérhæfð starfsþjálfun
fyrir verzlunarfólk. Hún þarf að vera
í beinum tengslum við störfin sjálf
og eingöngu ætluð starfandi verzl-
unarfólki. Námsefnið má byggja
upp með tiltölulega stuttum afmörk-
uðum námskeiðum, sem tengja má
saman í mismunandi heildir eftir
sérþörfum hverrar verzlunargreinar.
Það á ekki að fela í sér langvarandi
bindingu eins og lærlingafyrirkomu-
lagið né yfirgripsmikið bóknám eins
og núverandi verzlunarmenntun,
þar sem nemendur stunda skólann
eingöngu.
Ég tel vafasamt að hægt sé að ná
nægilega góðum árangri á þessu
sviði í almennum skólum, aðallega
vegna þess að slíkt nám verður alltaf
í of lausum tengslum við starfsgrein-
ina og hættir til að þróast út á aðrar
brautir.
MORGUNBLAÐIÐ, MÍÐVIKUDAGUR 31. MARZ 1976
11
Frá skákmótinu
í Dubna
NU fyrir skömmu lauk all-
sterku alþjóðlegu móti í borg-
inni Dubna í Sovétríkjunum.
II-slitin urðu sem hér seeir: 1.
Zvetkovskij (Sovétr.) 10 v.. 2.1.
Zaitsjev (Sovétr.) 9,5 vi.. 3. A.
Gipslis (Sovétr.). A. Miles
(Engl.), V. Savon (Sovétr.) og
A. Suetin (Sovétr.) 9 v.. 7. R.
Holmoff (Sovétr.) 8.5 v.. 8—9.
O. Averkin (Sovétr.) og N.
Rasehkovsky (Sovétr.) 7.5 v..
10 — 13. L. Barczay (Ungv.l.).
M. Knezevic (Júgósl.). A. Luti-
koff (Sovétr.) og N. Padevsk.v
(Búlgaría) 7 v.. 14. A.
Plachteka (Tékkósl.v.) 6 v„ 15.
— 16. A. Donchenko (Sovétr. )
ogE. Kostro (Pólland) 3.5 v.
Keppnin hefur verið mjög
hörð. enda skilja aðeins 3 vinn-
ingar efsta og 13. mann. Urslit-
in geta varla komið á óvart. þótt
hin ágæta frammistaða Eng-
lendingsins Tony Miles hljöti
að vekja athygli, en hann náði
þarna síðari áfanga að stór-
meistaratitli og verður því
fyrsti brezki stórmeistarinn.
Fær hann því að launum 5000
pundin hans Slaters.
Lítum nú að eina skák
Hvftt: Donchenko Svart: Gipslis
Griinfeldsvörn
1. Rf3 — Rf6, 2. c4 — g6. 3. g3
— Bg7, 4. Bg2 — 0—0, 5. 0—0
— d5, 6. cxd5 — R.xdS. 7. d4 —
e5, 8. dxc5 — Ra6, 9. c6
(Þessi staða er velþekkt og
hér er einnig leikið 9. Rg5. sbr.
skákina Ögaard — Friðrik.
Reykjavik 1974).
9. — bxc6.10. Rbd2 — Rc5.
(Annar góður leikur er hér
10. — Db6).
Skák
eftir Jón Þ. Þór
11. Rc4 — Ba6. 12. Rfe5 — Dc7.
13. Dc2?!
(Gott áframhald var 13. Rxc6
— Bxc4. 14. Bxd5 — Bxd5, 15.
Dxd5 o.sv.frv.).
13. — Re6!
(Nú verður riddarinn á e5 að
hörfa).
14. Rf3 —Hab8. 15. a3
(15. Bd2 gat svartur svarað
með Bxc4. 16. Dxb2 — Hxb2.
eða einfaldlega 15. — Rb4).
15. — Hfd8, 16. Hdl — e5. 17.
e4 — Rb6!
(Sterkara en 17. — Rc3. 18.
Hxd8 — Hxd8, 19. Bf 1!).
18. Re3 —Hcdl. 19. Rxdl
(Eóa 19. Dxdl — Hd8. 20.Rd5
— Rxd5, 21. exd5 — Bb7. 22.
Rg5 —Rd4, o.sv.frv.).
19. — Dd8, 20. Bfl — Bxf 1, 21.
Kxfl — Rd4, 22. Rxd4 — cxd4.
23. Bd2
(Eftir 23. Bf4 hefði áfram-
haldið getað orðið 23. — d3, 24.
Dc7 — Dxc7. 25. Bxc7 — Hc8.
26. Bxb6 — axb6 og svartur
stendur betur).
23. — d3, 34. Db3 — Dd4. 25.
Rc3?
(Afleikur. Bezt var 25. Db4
— Dxb4.26. axb4).
25. — Rd7!,26. Da2 — Re5!
(Nú hefur hvítur engin völd
á hvítu reitunum).
27. Bf4 — Rg4. 28. Rdl — Dxe4.
29. Kgl — Del, 30. Kg2 —
Hxb2!. 31. Dd5
Auðvitað ekki 31. Rxb2 vegna
Dxf2 og mátar).
31. — Hxf2+, 32. Rxf2 —
Dxf2+. 33. Kh3 — h5, 34. Hhl
— De2, 35. Kh4 — Rf2 og hvít-
ur gafst upp.
verðtryggmgar
Gefinn hefur veriö ut nýr flokkur happdrættis-
skuldabréfa ríkissjóðs, H flokkur, aö fjárhæó
300 milljónir króna. Skal fé því,sem inn kemur
fyrir sölu bréfanna, variö til framkvæmda viö
Norður- og Austurveg.
Happdrættisskuldabréf ríkissjóös eru endur-
greidd aö 10 árum liðnum meö verðbótum í
hlutfalli við hækkun framfærsluvísitöiu.
Auk þess gildir hvert bréf sem happdrættismiði,
sem aldrei þarf að endurnýja í 10 ár.
Á hverju ári verður dregið um 942 vinninga að
fjárhæð 30 milljónir króna, og verður í fyrsta
skipti dregið 20. maí n.k.
Vmningar á hverju ári skiptast sem hér segir:
6 vinningar á kr. 1.000.000 = kr. 6.000.000
6 vinningar á kr. 500.000 = kr. 3.000.000
130 vinningar á kr. 100.000 = kr. 13.000.000
800 vinningar á kr. 10.000 = kr. 8.000.000
Happdrættisskuldabréfin eru framtalsfrjáls og
vinningar, sem á þau falla.skattfrjálsir.
Happdrættisskuldabréf rikissjóðs eru tií sölu nú
Þau fást í bönkum og sparisjóðum um land allt og kosta 2000 krónur.

SEÐLABANKI ISLANDS