Morgunblaðið - 31.03.1976, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 31. MARZ 1976
31
— Stóri borinn
Framhald af bls. 2
skapurinn fri i eina viku.“
Samkvæmt upplýsingum
Jakobs Björnssonar er nú ein full-
boruð hola vió Kröflu. Hún hafði
á sínum tíma 70 kg þrýsting á
fersentimetra en síðan eldgosið
varð í Leirhnjúk hefur
þrýstingurinn lækkað niður í 35
kg á fersentimetra. Ein hola
skemmdist við Kröflu og þriðja
holan sem byrjað var á biður frek-
ari borunar. Samkvæmt áætlun
Orkustofnunar á nú að bora 4
nýjar holur við Kröflu og á því að
vera lokið í október þannig að
þær yrðu tilbúnar til tengingar í
desember.
Á Laugalandi er búið að bora
tvær holur. Sú fyrri gaf 70—80
litra á sek. af 90 gráðu heitu
vatni, en sú síðari gaf ekkert vatn
en reyndist hins vegar 90 stiga
heit. Talið er að um 250—300
lítrar af 90 gráðu heitu vatni á
sek. dugi fyrir hitaveitu á Akur-
eyri i náinni framtíð.
Hola nr. 2 var orðin 1870 metra
djúp þegar starfsmenn fóru i frí
fyrir skömmu, en þegar þeir
komu aftur varð þess vart að
mikið hrun hafði orðið í holunni
og ágerðist það næstu daga svo að
nú hafa menn að mestu misst
vonina um að hún komi að nokkru
gagni. Áætlað var að hún yrði
1600 m djúp og kostaði um 50
millj. kr. en ljóst er að hún er nú
orðin mun dýrari og verkið senni-
lega unnið til ónýtis.
Nú þegar, er byrjað á forborun
þriðju holunnar með höggbor, en
þannig eru boraðir fyrstu 15—20
m. Þessi hola á að vera um 200
m neðan við fyrstu holuna og
vonast menn til að hitta þar fyrir
sömu vatnsæðarnar og nú gefa
70—75 sek. 1. af 94 stiga heitu
vatni með sjálfrennsli. Að vísu
hefur rennsli minnkað nokkuð
frá því fyrir jól, en það er alvana-
legt og talið eðlilegt í slikum hol-
um og auðvelt væri að auka vatns-
magnið eitthvað með kælingu ef
þurfa þætti. Einnig er ekki óal-
gegnt að holur verði ónýtar eins
og hola nr. 2 svo að það dregur
ekki úr vonum manna um gildi
virkjunarstaðarins við Lauga-
land.
Allt kapp verður nú á það lagt
að samningar takist við Orku-
stofnun um framhaldsleigu á
Jötni svo að hann geti borað
þriðju holuna áður en hann
verður fluttur af Laugalands-
svæðinu. ______—Sv. P.
— Þórshöfn
Framhald af bls. 32
atvinnu hér í þessu 500 íbúa þorpi
byggist á fiskvinnslu. Þó er þetta
alvarlegast fyrir útgerðina, því
allt útlit er fyrir að hún fari alveg
á þessu og þá horfir illa hér. Sá
grunnur í útgerð sem við höfum
byggt á undanfarin ár hefur
reynzt okkur vel og við töldum
hann henta vel, en nú hefur
annað komið í ljós og við sitjum
uppi með sárt ennið, því að við
höfum ekki báta sem geta sótt
lengra. Venjuleg mið hér að
vetrarlagi eru úti með Langanesi
og þar um kring, en ekki hafa
Bretarnir verið lengra frá að
undanförnu en svo að sjómenn
okkar hafa getað séð til þeirra frá
bátum sínum og að sjálfsögðu
hafa þeir heyrt mikið til þeirra í
talstöðvunum, því þeir yfirgnæfa
allt I loftinu einnig og sjómenn
hér bölva Bretanum mikið. Menn
hafa verið að vonast til þess að
ástandið lagaðist en það hefur
hreint ekki lagazt og þvi höfum
við þungar áhyggjur af útgerð-
inni hérna.
Hins vegar eru grásleppumenn
að búa sig til veiða, það er líf og
fjör í kringum þá og við vonumst
til þess að þar lukkist betur að
þessu sinni, því sá veiðiskapur er
stör liður í atvinnulifinu hér.“
— Seðlabankinn
Framhald af bls. 2
olíulán 39.2 millj. og al-
menn yfirdráttarlán 11.5
millj. sérstakra dráttar-
réttinda.
I fréttatilkynningunhi segir
ennfremur um lánin tvö:
Fyrsta láhið, að fjárhæð 11.5
millj. sérstakra dráttarréttinda
eóa um 2,300 millj. króna, var
tekið 16. þ.m. Er það svonefnt
jöfnunarlán, sem Alþjóðagjald-
eyrissjóðurinn veitir þátttöku-
ríkjum sínum til þess að mæta
tímabundnum samdrætti í út-
flutningstekjum og svarar fjár-
hæð þess til helmings kvóta Is-
lands hjá sjóðnum. Lán þessi
endurgreióast, þegar útflutnings-
tekjur vaxa á ný. Þetta er i þriðja
sinn, sem ísland fær jöfnunarlán,
en áður voru þau tekin árin 1967
og 1968.
Síðara lánið, að fjárhæð 13,€ J
millj. sérstakra dráttarréttinda
eða um 2,800 millj. króna, verður
tekið hinn 31. þ.m. Það er svo-
nefnt oliulán, sem veitt hefur
verið til þess að mæta hluta af
þeirri rýrnun gjaldeyrisforðans,
sem stafar af hinu háa verði, sem
nú er á olíu á heimsmarkaði, og
ekki verður staðið undir með öðr-
um hætti. Með lánum þessum er
stefnt að því að koma í veg fyrir,
að gripið verði til óheppilegra
samdráttaraðgerða eða innflutn-
ings- og gjaldeyrishafta vegna
greiðsluerfiðleika. Lán þessi eru
til sjö ára. Seðlabankinn tók á
árunum 1974 og 1975 oliulán,
samtals að fjárhæð 25,6 millj. sér-
stakra dráttarréttinda.
— BSRB
Framhald af bls. 32
lögin frá 1915 um bann við verk-
föllum opinberra starfsmanna að
viðlagðri refsingu skuli nú vera
afnumin."
Morgunblaðið hafði einnig
samband við Jónas Bjarnason for-
mann Bandalags háskólamanna
og spurði hann um stöðuna i
samningamálum þeirra. Hann
sagði: „Staðan er sú að við teljum
að þau drög sem BSRB var að
ganga að, séu ekki framför fyrir
okkar fólk og þvi munum við ekki
ganga að þeim eins og þau liggja
fyrir. Við munum reyna til
þrautar að fá nokkrum atriðum
breytt eða bætt inn i, en ella
göngum við ekki að þessu.“
Hér fer á eftir fréttatilkynning
frá fjármálaráðuneytinu og
Bandalagi starfsmanna ríkis og
bæja:
Frétt frá fjármálaráðuneytinu
og Bandalagi starfsmanna rfkis
og bæja.
í dag hefur tekist samkomulag
milli fjármálaráðherra og
B.S.R.B. um samningsréttarmál
opinberra starfsmanna.
Hér á eftir verður skýrt frá
nokkrum meginatriðum i þessu
samkomulagi.
Lög um réttindi og skyldur
starfsmanna ríkisins verði endur-
skoðuð. Miðað er við að æviráðn-
ing verði ekki felld niður en
þrengd. Þeir sem þegar hafi ævi-
ráðningu haldi henni.
Felld verði úr gildi lög frá 1915
um bann við verkfalli opinberra
starfsmanna.
Aóalkjarasamningar verði gerð-
ir af heildarsamtökunum en ein-
stök félög hafi heimild til að gera
sérkjarasamninga.
Við gerð aðalkjarasamninga
verði verkfallsréttur en gerðar-
dómur úrskurði um sérsamninga
einstakra félaga. 1 aðalkjarasamn-
ingi verði ákvæði um föst laun,
fjölda launaflokka, vinnutima,
laun fyrir yfirvinnu, orlof, ferða-
kostnað, fæðiskostnað, fæðisað-
stöðu, tryggingar, starfsmenntun
og meginreglur um röðun i launa-
flokka. 1 sérkjarasamningum
verði kveðið á um röðun starfs-
heita og einstakra starfsmanna i
launaflokk svo og kjaraatriði, sem
ekki eru í aðalkjarasamningi og
eigi eru lögbundin.
Aðalkjarasamningur gildi
skemmst i 24 mánuði. Þeim samn-
ingi, sem væntanlega verðurgerð-
ur nú má segja upp miðað við 1.
júli 1977 með verkfallsrétti.
B.S.R.B.' gerir aðalkjarasamn-
ing fyrir ríkisstarfsmenn en ein-
stök aðildarfélög sérsamninga.
Félög bæjarstarfsmanna gera
aðalkjarasamning og sérkjara-
samning vegna starfsmanna
sveitarfélaga.
Verkfallsréttur fylgir aðal-
kjarasamningi. Náist ekki sam-
komulag aðilanna og komi til
verkfallsboðunar er sáttanefnd
skylt að leggja fram sáttatillögu.
Þá fyrst kemur verkfall til fram-
kvæmda að sáttatillaga hafi verið
felld í allsherjaratkvæðagreiðslu,
enda hafi a.m.k. 50% félags-
manna tekið þátt í atkvæða-
greiðslunni. Til að fella sáttatil-
lögu þarf atkvæði 50% þeirra,
sem þátt taka í atkvæðagreiðsl-
unni.
Halda skal uppi nauðsynlegri
öryggis- og heilsugæslu þrátt
fyrir verkfall. Kjaradeilunefnd,
ákveður hvaða einstakir starfs-
menn skuli vinna í verkfalli. I
nefndinni skulu eiga sæti 9 menn.
3 valdir af fjármálaráðherra, 3 af
B.S.R.B. 2 kjörnir af sameinuðu
Alþingi og 1 skipaður af Hæsta-
rétti.
Verðtrygging eftirlauna helst
en samkomulag er um að 30% af
útlánafé lífeyrissjóða opinberra
starfsmanna verði varið til kaupa
á verðtryggðum skuldabréfum en
vextir og hagnaður af verðtrygg-
ingu þeirra bréfa gangi upp í
kostnað við verðtryggingu eftir-
launa.
Samkomulag þetta er háð því að
samningar takist i yfirstandandi
samningaviðræðum B.S.R.B. og
rikisins. Mun fjármálaráðherra
við undirskrift væntanlegra
samninga gefa yfirlýsingu um
flutning frumvarps um samnings-
réttarmálið á Alþingi.
— Bretar segjast
Framhald af bls. 15
slakað til þó að það hefði kostað
þá mikið til þess eins að fá Islend-
inga aftur að samningaborðinu.
„Skip sem koma nú af tslands-
miðum fá dágóðan afla en fá ekki
ýkja hátt verð fyrir hann,“ sagði
talsmaðurinn.
— Freigáta
Framhald af bls. 32
þeir allir komnir inn á friðaða
svæðið norður af Rifstanga. Varð-
skip reyndu að trufla veiðar tog-
aranna þar og varð þeim nokkuð
ágengt.
Baldur Möller, ráðuneytisstjóri
í dómsmálaráðuneytinu, sagði í
gærkvöldi, að lögsaga Islands
teldist 4 mílur, enda væri tollalög-
sagan það. Að visu hefði oft verið
rætt um að eiginleg landhelgi
landsins væri 3 mílur, en það staf-
aði af samningnum, sem Danir
gerðu við Breta árið 1903.
Talsmaður brezka flotamála-
ráðuneytisins í Rosyth í Skotlandi
sagði í gær, að sigling Bacchante
innan fslenzkrar lögsögu kæmi
flotamálaráðuneytinu spánskt
fyrir sjónir. Þeir hefðu fengið
skeyti frá freigátunni kl. 18 í gær,
og þá hefði ekkert verið minnzt á
þetta. I skeytinu stæði, að þrjár
freigátur fylgdust með þremur
varðskipum utan 12 milna mark-
anna.
— Bretar njóta
Framhald af bls. 2
greiðsla í Færeyjum styttu
Bretum siglingu af og á Is-
landsmið, en það væri Færey-
inga einna að taka ákvarðanir i
þessum efnum, sem sjálf-
stæðrar þjóðar að þessu leyti,
og af eigin hvötum. Þeir heföu
áður tekið jákvæðar ákvaróan-
ir okkur í vil, vegna yfirgangs
Breta, en ákvörðunarréttur
þar um væi i þeirra einna. (Sjá
nánar á þingsiðu blaðsins í
dag).
— Arnarflug
Framhald af bls. 2
Félagið þakkar öllum þeim, sem
komu með tillögur um nöfn.
Stjórn félagsins hefur nú undir-
ritað samning við Olíufélagið h.f.
og Samvinnubankann um kaup á
flugvéium þeim sem Air Viking
áóur átti ásamt öllu fylgifé og
varahlutalager fyrir sama verð og
þessir aðilar keyptu af þrota-
búinu eða 120 milljónir króna.
20% af kaupverðinu verða greidd
á næstu mánuðum, en fyrir eftir-
stöðvunum hefur fengizt hag-
kvæmt lán í islenzkum krónum.
Samið hefur verið við Air
Lingus um ársskoðun á einni þotu
félagsins og ákveðið hefur verið
að rífa þá elztu ! varahluti. Munu
tveir af hreyflum hennar senni-
lega verða seldir, en tveir hafðir
sem varahreyflar fyrir þoturnar.
Þá hefur Magnús Gunnarsson,
viðskiptafræðingur, verið ráðinn
framkvæmdastjóri fyrir félagið.
Hlutfjársöfnun gengur mjög
vel og eru hlutafjárloforð nú um
80 milljónir frá um 500 aðilum.
Akveðið er að hefja móttöku á
hliitafé fimmtudaginn 1. apríl
n.k. á bráðabirgðaskrifstofu
félagsins i Pósthússtræti 13.
Þá hefur félgið tekið á leigu
skrifstofuhúsnæði í Siðumúla 34,
og mun flytja þangað svo fljótt
sem kostur er.
Hlutafjársöfnun heldur áfram
og er sími félagsins 27177.
Samkvæmt upplýsingum
Arngríms Jóhannssonar stjórnar-
formanns Arnarflugs er enginn
hlutur í félaginu hærri en 10
millj. kr. en þeir 500 aðilar sem
hafa tilkynnt hlutafé eru ýmist
einstaklingar, vinnuhópar eða
fyrirtæki. Þess má geta að kaup-
verð vélanna, lim 600 þús. Banda-
rikjadalir, nær til varahluta sem
metnir eru á 80 þús dollara.
— Skipstjóri
Diomede
Framhald af bls. 15
um frá og í tvær og hálfa
klukkustund reyndum við að
koma í veg fyrir að varðskipið
kæmist að togurunum til að
klippa á vörpurnar. Lét ég frei-
gátuna sigla milli varðskipsins
og togaranna. Meðan á þessu
stóð voru 270 sinnum gefnar
fyrirskipanir um breyttan
hraða eða stefnu. Samkvæmt
alþjóðasiglingalögum átti
Diomede réttinn," sagði
McQueen. McQueen lýsti síðan
skemmdum þeim sem orðið
hefði við árekstrana fjóra og
það hefði verið í síðasta sinnið
sem Baldur hefði rifið gat gegn-
um bakborðshlið freigátunnar,
og þeir sem voru staddir í bar-
stofunni sáu arininn lyftast og
steypast í áttina til þeirra.
„Okkur tókst að bjarga mynd-
inni af hennar hátign drottn-
ingunni, en mynd af Philip
prins eyðilagðist f átökunum,"
sagði McQueen.
— FH
Framhald af bls. 30
mlnútunum og sigraði 18:16. 1
leikhlé var Fram yfir 10:8.
Flest mörk FH-inga gerði
Viðar Simonarson, 6 talsins,
Guðmundur Arni og Geir
gerðu 4 hvor. Pálmi gerði 5 af
mörkum Framara, Hannes 4.
— Liverpool
Framhald af bls. 30
leiðis stóðu þeir sig mjög vel
Ray Kennedy og Ian Callag-
han á miðjunni og héldu
hollenzku stjörnunum Cryuff
og Neeskens alveg niðri.
— Foot
Framhald af bls. 1
ráðherra- og utanrikisráðherra-
embætti.
Stjórnandi kosningabaráttu
Healeys, Joel Barnett, sagði í
kvöld að Callaghan gæti verið
öruggur um mikinn meirihluta at-
kvæða á mánudag. Healey sjálfur
tók úrslitunum af jafnaðargeói og
kvaðst mundu styója hvorn sem
væri i leiðtogastöðunni — Callag-
han eða Foot.
F’oot varð sem kunnugt er efst-
ur í fyrstu umferðinni á fimmtu-
dag, en Callaghan 1 öðru sæti.
Foot bætti við sig 43 atkvæðum í
þessari umferð, en Callaghan 57.
Healey bætti aðeins 8 atkvæðum
við sig. Ef Callaghan verður for
sætisráðherra er talið að hann
muni fylgja svipaðri stefnu og
Wilson, en Foot ér helzti hug
myndafræðingur vinstra arm;
Verkamannaflokksins og mur
róttækari en Callaghan. Talið et
að vegna hins óvænta og mikU
fylgis sem Foot hefur hlotið muni
hann hljóta valdamikið embætti i
ríkisstjórninni þótt ekki verði
hánn forsætisráðherra.
— 200 mílur
Framhald af bls. 1
en hafréttarráðstefnan hefur
lokið störfum. Falla lögin úr gildi
um leið og Bandaríkin undirrita
nvjan hafréttarsáttmála. (Jt-
færslan á að taka gildi 1. marz á
næsta ári.
Frumvarpið gerir ráð fyrir því
að sett verði á laggirnar fiskveiði-
ráð í einstökum héruðum með
fulltrúum rikis, sveitarstjórna og
fiskiðnaðar til að ákveða leyfilegt
aflamagn og hverjum verði veitt
veiðíleyfi. Bandarískir fiskimenn
hafa forgangsrétt. Þá verða
núgildandi tvihliða fiskveiði-
samningar endurskoðaðir og lagt
verður sérstakt gjald á fiskveiði-
leyfi til handa erlendum og
bandarískum fiskiskipum sem
varið verður til endurbóta i fisk-
veiðimálunum.
— Stúlkan
Framhald af bls. 32
gærmorgun öll gögn, sem
dómurinn þurfti varðandi mál
manns þess, sem siðast hefur
kært gæzluvarðhaldsúrskurð
sinn vegna Geirfinnsmálsins
til Hæstaréttar. Ekki var felld-
ur úrskurður í gær, og var
óvíst hvort úrskurður í kær-
unni yrði felldur í dag eða
ekki.
— Hroðaleg
mistök
Framhald af bls. 1
bannaði blaðamannafundinn i
gærkvöldi og handtók sexmenn-
ingana varaði hún ritstjóra dag-
blaða við þvi að birta stefnuskrá
bandalagsins á þeim forsendum
að hún væri undirróður. Þessar
harkalegu aðgerðir eru taldar
hafa rýrt mjög traust manna á
stjórninni — ekki sizt á Manuel
Fraga, innanrikisráðherra, sem
hvað mest hefur beitt sér fyrir
umbótum. Embættismenn hafa
sagt að hið nýja bandalag væri
þjóðinni hættulegra en Alþýðu-
fylkingin sem Franco steypti í
borgarastyrjöldinni. Væri banda-
lagið undir forystu kommúnista,
sem er bezt skipulagði og fjár-
hagslega sterkari stjórnmála-
flokkurinn, en hefur engu að
siður verið útilokaður frá löglegri.
þátttöku i stjórnmálum landsins í
framtiðinni. Þá drægi bandaiagið
í efa lögmæti spænsku kongung-
dæmisins.
í stefnuskrá hins nýja banda-
lags er rikisstjórnin sökuð um að
stjórna með „því að sameina lof-
orð um lýðræði og kúgunarað-
gerðir og reyna að sundra
ábyrgustu stjórnmála- og verka-
lýðsöflum með handahófs-
ásökunum og handtökum". Hafn-
að er lagafrumvarpinu um stjórn-
málaumbætur og sagt að það veiti
ekki pólitisk réttindi til handa
öllum Spánverjum. Þess er kraf-
izt að öllum pólitiskum föngum
verði sleppt, tryggð verði full lýð-
ræðisréttindi, sjálfstjórn héraða
og þjóðaratkvæðagreiðsla um
hvort stjórnarfar verði konung-
dæmi eða lýðveldi. Hvatt er til
friðsamlegra aðgerða til að koma
á samsteypustjórn til bráðabirgða
sem legði drög að nýrri stjórnar-
skrá og boðaði til frjálsra kosn-
inga. ______ , ,____
— Líbanon-
málið
Framhald af bls. 1
Kamal Junblatt, leiðtogi
múhameðskra vinstri manna I
Líbanon að Sýrlendingar hefðu
stöðvað vopnasendingar t i I
vinstri aflanna I landinu til að
revna að stöðva bardagana, sem
enn geisa í Beirut og fjalllend-
ingu umhverfis til að reyna að
knýja fram afsögn Franjiehs, for-
seta.
Junblatt sagði að þessi ákvörð-
un Sýrlendinga væri „ekki sér-
lega bróðurleg". Vinstri menn
nijðu i dag Hilton-hótelinu algjör-
lega á sitt vald. Junblatt kvað
vopnahlé ekki framundan og
vinstri menn sæju engan veginn
fram á hergagnaskort þrátt tynr
ákvörðun Sýrlendinga. Frá þ\:
var skýrt í Washington að s.ie
bandarísk herskip héfðu ver.ð
send til austurhluta Mið.iarð.::
hafs og væru í innán við ems é..;;:>
siglingu frá Líbanon et þr
veróur fyrir brottflutning þe : • t
1400 Bandaríkjamanna se:r .
landinu.