Morgunblaðið - 20.08.1976, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. AGUST 1976
og viðgangur Eimskipafélagsins
væri honum mjög hugleikinn þá
var honum það síður en svo á móti
skapi að aðrir veittu því eðlilegt
aðhald með ábendingum og heil-
brigðri samkeppni, — og frá upp-
hafi var hann ötull hvatamaður
þess að Eimskipafélagið styddi
uppbyggingu Flugfélags íslands á
allan hátt.
Við Birgir unnum saman að
ýmsum málum hátt á þriðja tug
ára, bæði utan og innan stjórnar
Eimskipafélags íslands, og er því
margs að minnast frá þeim tíma
nú í lokin, en í huga mínum ber
þó hæst minninguna um hinn
góða og ósérhlífna dreng, sem
vildi öllum vel og ætíð var reiðu-
búinn að veita góðum málum lið-
sinni sitt. Hann var raunverulega
dulur í lund, viðkvæmur og talaði
lítt um sjálfan sig og sín vanda-
mál. Ljúfmennskan var einstök.
Þótt það sé hverjum og einum
sárt að missa góðan vin, þá er þó
mestur harmur kveðinn að eigin-
konu hans og ástvinum, — þeim
sem hann unni, og voru athvarf
hans, stoð og stytta er að syrti.
Votta ég þeim öllum fyllstu
samúð mína.
Pétur Sigurðsson
Svo er lífið sem lifað.
Birgir Kjaran var góður maður
og margofið listaverk. Hann var
hugsjónamaður með barnshjarta,
sem öllum og öllu vildi gott.
Hugur hans leitaði hátt. örninn
var fuglinn hans enda flýgur
hann fugla hæst. Kyrrð öræfanna
og tign fjallanna heilluðu hann.
Þó var smæsta öræfablómið yndið
og lítill steinn gat orðið perla í
lófa hans. Tign og fegurð — það
var hans.
Hann var um langa hríð framá-
maður I þjóðfélagi okkar, án
stærilætis. Hann var ritfær vel og
mjög vel orði farinn án alls hroka.
Aldrei — þrátt fyrir daglega um-
gengni okkar f fjölda ára —
heyrði ég hann hallmæla nokkr-
um manni eða að hnjóðsyrði
hrykki af vörum hans um náung-
ann. Hann var mannvinur. Siðust
æviárin fylgdi honum skugginn
eilffi — við hvert fótmál, — það
lamaði starfsþróttinn, og því dró
hann sig að mestu út úr opinberu
vafstri.
f framtíðinni munu vinir hans
orna sér við minninguna um
hann.
Eyþór Kjaran sendi ég beztu
kveðjur, og þótt bróðir þinn sé
fallinn, þá munt þú sigla skipi
þfnu heilu í höfn, trúðu því.
Innilegustu samúðar kveðjur
sendi ég frú Kjaran og fjölskyldu.
Minningin ein um góðan dreng
gefur lífinu gildi.
Yfir móðuna miklu sendi ég
Birgi Kjaran hinztu kveðju.
Sigurður Óskar Sigurðsson
Þegar sú harmafregn barst um
borgina í síðustu viku, að Birgir
Kjaran, fyrrverandi alþingis-
maður, væri látinn, setti margan
hljóðan. Svo óvænt var fregnin
um andlát hans og kom okkur
vinum hans og félögum á óvart.
Ungur að árum var Birgir
Kjaran þegar mjög sjálfstæður í
skoðun og hugsun. Það kom strax
í ljós, þegar hann valdi sér
íþróttafélag. Æskuárin bjó hann
við Hólatorg, en það var í raun
viðurkennt umráðasvæði Knatt-
spyrnufélagsins Víkings, enda
allir strákar frá Suðurgötu og upp
á Sólvelli í því félagi. Þrátt fyrir
það ákvað hann að ganga í K.R. og
var alla tíð í því félagi.
Á yngri árum iðkaði hann
knattspyrnu og lék þá með nokkr-
um drengjaflokkum, en vegna
þess að hann fór ungur utan til
náms varð knattspyrnuferill hans
styttri en hann óskaði. Alla tíð
sfðan var knattspyrnan hans
uppáhaldsíþrótt. Hann studdi
ávallt félag sitt með ráðum og dáð
og var reiðubúinn til að rétta því
hjálparhönd, þegar til hans var
leitað.
Birgir hafði mikinn áhuga á því
að bæta aðstöðu til íþróttaiðkana f
Reykjavík. Það var því mikill
fengur, þegar hann gerðist
formaður íþróttavallarstjórnar
árið 1950. Þá var aðeins Mela-
völlurinn til afnota fyrir opinber
mót, en jafnframt fóru þar fram
svo til allar æfingar knattspyrnu-
manna og frjálsíþróttamanna.
Hann lét strax til sín taka að
endurbæta völlinn og koma upp
nýjum æfingasvæðum fyrir knatt-
leiki svo og kastsvæðum fyrir
frjálsíþróttir.
Birgir sat 8 ár í vallarstjórn og
er óhætt að segja að þegar hann
lét af störfum var Melavöllurinn
einn besti malarvöllur sem til var,
þótt víða væri leitað.
Þá voru gerviefni ekki komin
til sögunnar en malarbrautir
notaðar. Hlauparar töldu braut-
ina á Bislet í Ósló eina af bestu
brautum f heimi. Þar voru mörg
heimsmet sett. Brautin í Reykja-
vík hafði þá hlotið þá viður-
kenningu að koma fast á eftir
brautinni í Ósló.
Eitt af hugðarefnum Birgis á
íþróttasviðinu var Ólympíuhug-
sjónin og þar með talin þátttaka
Islendinga í Ólympiuleikunum.
Lagði hann mikla áherslu á þátt-
töku Islands í Ólympíuleikunum.
Lagði hann mikla áherzlu á þátt-
töku Islands i Ólympfuleikunum
hverju sinni. Hann átti sæti í
Ólympíunefnd Islands á árunum
1958 til 1973 lengst af sem
formaður nefndarinnar.
Eitt af aðalverkefnum Ó.I. er að
afla fjár til ferðar fþróttafólks á
Ólympíuleikana. Birgir var þar
ávallt fremstur f flokki og safnaði
oft verulegum fjármunum. Taldi
hann að þátttaka okkar hefði
mikið auglýsingagildi fyrir land
og þjóð og því ættu fjárframlög að
vera betur tryggð frá opinberum
aðilum en nú er.
Fjölmennasti hópur þátt-
takenda frá islandi fór á leikana
siðasta tímabilið sem hann var
formaður árið 1972.
Þegar handknattleiksmenn
unnu hinn kærkomna sigur í und-
ankeppni Ólympíuleikanna á
Spáni og tryggðu íslandi rétt til
þátttöku 16 þjóða á Ólympíu-
— Líbanon
Framhald af bls. 5
hægri og vinstri manna er nú
barizt í fjöllunum austan við
Beirút, og enda þótt ekki sé vitað
hve harðir þeir bardagar eru,
virðist nokkurn veginn ljóst, að
báðir aðilar hafa eílt mjög herafla
sinn á þessum slóðum. Hægri
menn stefna að því að ná aftur á
sitt vald herteknum svæðum
kristinna manna þar, og þar með
samgönguleið frá yfirráðasvæð-
um þeirra við ströndina til austur-
hluta landsins og Sýrlands.
Palestínuarabar og vinstri sinn-
aðir Líbanir hafa lýst því yfir, að
tilgangurinn með þvf að ná þess-
um svæðum á sínum tíma hafi
verið sá að þar mynduðust svo-
kölluð blönduð svæði, sem mundu
verða til þess að hindra skiptingu
landsins.
— Sismik
Framhald af bls. 17
áfram olfuleit á Eyjahafi, en leit
þessi hefur sem kunnugt er
hleypt sambúð Grikkja og Tyrkja
í bál og hrand. Talið er vfst að
þetta áframhald olfuleitarinnar
muni enn auka spennuna í sam-
búð rfkjanna sem keppa um auð-
lindir Eyjahafsins, en hins vegar
virðist ástandið ekki eins alvar-
legt og þegar Sismik var í sinni
sfðustu sjóferð. Eins og í þeirri
ferð má búast við að grísk herskip
el'ti Sismik á röndum nú, en talið
er ólfklegt að þau muni gera at-
lögu gegn skipinu, þar eð deila
rfkjanna er nú fyrir öryggisráði
Sameinuðu þjóðanna að ósk
Grikkja, sem einnig hafa skotið
henni til alþjóðadómstólsins í
Haag.
Grikkir og Tyrkir voru í dag að
athuga drög að ályktun öryggis-
ráðsins þar sem þeir eru hvattir
til að hefja samningaviðræður um
deilumál sín. Fulltrúar Banda-
ríkjanna, Frakklands, Bretlands
leikunum f MUnchen fagnaði
Birgir því mjög þótt erfitt yrði um
vik að afla fjár til ferðarinnar.
Lagði hann sig þá fram um það
verk sem endranær og tókst það
með ágætum.
Birgir fór aðeins einu sinni á
sumarleikana í formannstíð sinni,
en tvisvar á vetrarleikana.
Honum var það því mikið gleði-
efni að einmitt á þá leika, sem
hann sótti var íslenski hópurinn
stærstur.
Hin myndarlega þátttaka i
Munchenleikunum og vera Birgis
þar, var honum jafnframt mjög
hugstæð sökum þess, að í Þýska-
landi hlaut hann framhalds-
menntun sína, kynntist vel
mönnuib og málefnum og
eignaðist marga persónulega vini.
Þetta kom vel í ljós meðan
Ólympíuleikarnir f MUnchen
stóðu yfir.
Birgir Kjaran ritstýrði þrem
skýrslum Ólympíunefndar. Kom
þar fram, sem annarsstaðar, að
hann var ritfær með afbrigðum
og honum var annt um íslenskt
mál. Tók hann þar saman i stuttu
máli sögu leikanna og þátttöku
Islands í þeim. Lagði hann mikla
vinnu í það verk og eru þær nú
verðmætar sögulegar heimildir
um þátttöku íslands í Ólympfu-
leikunum.
Það kom víða fram í starfi
Birgis, að hann hafði til að bera
skipulagsgáfur í rfkum mæli.
Þannig hafði hann sérstakt lag á
þvi að fá aðra til að taka virkan
þátt i starfinu á hverjum tíma. Á
þann hátt vannst starfið léttara
og skjótari árangur náðist.
Fyrir öll þau mikilvægu störf,
sem Birgir Kjaran vann fyrir
íþróttahreyfinguna, hafði hann
hlotið æðstu heiðursmerki ÍSI og
Ólympíunefndar tslands.
Birgir var ávallt góður félagi og
sannur vinur þeirra, sem með
honum störfuðu f íþróttahreyf-
ingunni, og fyrir það viljum við
þakka, þegar hann nú hverfur
héðan yfir móðuna miklu.
Konu hans og ástvinum öllum
vottum við innilegustu samúð og
óskum þeim alls hins besta á
ókomnum ævidögum.
Ólympíunefnd tslands.
og Italíu standa að ályktunardrög-
um þessum, og í þeim eru deiluað-
ilar jafnframt hvattir til að sína
varkárni í hvívetna og stillingu á
meðan reynt verði að finna frið-
samlega lausn. Ef Grikkir og
Tyrkir samþykkja báðir drög
þessi er það nánast öruggt að
öryggisráðið muni einróma sam-
þykkja þau, að því er diplómatísk-
ar heimildir innan Sameinuðu
þjóðanna hermdu í dag.
— Hallað á
Framhald af bls. 14
ekki verða metin í krónum og aurum,
— enda er það samdóma álit náttúru-
fræðinga, sem þetta hafa rannsakaðog
náttúruverndarmanna erlendra sem
innlendra, að fyrir okkar baráttu og
þeirra, sem með okkur stóðu, hafi
unnist mesti sigur fyrir náttúruvernd
hér á landi
Það væri sæmra fyrir Orkustofnunar-
menn og aðra, sem að undirbúningi
virkjana standa, að þakka fyrir þann
lærdóm sem þeir hafa fengið af þess-
um málum, en að væna okkur um
ofstopa sem jafnað er við andann á
Sturlungaöld
Að endingu undrumst við og mót-
mælum harðlega þeim vinnubrögðum
Páls Heiðars Jónssonar að stofna til
umræðuþáttar í útvarpi um Laxárdeilu
og afleiðingar hennar án þess að annar
aðili þeirrar deilu þ e við landeigendur
eigum kost á að túlka okkar sjónarmið í
þeim þætti Einhliða málflutningur
andstæðinga okkar miðaði allur að því
að blása út óheillavænlegar afleiðingar
Laxárdeilu og Laxársamninga, og gera
okkur bændur að eins konar saka-
mönnum í því máli Slfkum aðförum
tökum við ekki þegjandi óg því er
þessum athugasemdum hér með kom-
ið á framfæri
Stjórn Landeigendafélags
Laxár og Mývatns
Eysteinn Sigurðsson
Indriði Ketilsson
Þorgrlmur Starri Bjorgvinsson
Jón Jónasson
Vigfús B. Jónsson.
— Minning
Þóroddur
Framhald af bls. 27
og hvers kyns skinna vöru. Var
Þóroddur m.a. brautryðjandi í út-
flutningi skreiðar, og fór hann í
margar söluferðir til Afriku-
landa. Ávann hann sér hvarvetna
traust og vináttu viðskiptavina
sinna.
Árið 1939 kvæntist Þóroddur
eftirlifandi konu sinni, Sigrúnu
Júlíusdóttur, og eignuðust þau
fjögur börn, en þau eru: Jón,
skrifstofustjóri Garðabæjar,
kvæntur Ástu Ragnarsdóttur;
Sverrir, forstjóri, kvæntur Ingi-
björgu Gfsladóttur; Ingunn, gift
Ingimundi Gíslasyni, lækni; Þór-
dís, ógift ' foreldrahúsum. Auk
þeirra átti Þóroddur son af fyrra
hjónabandi, Skafta, sem kvæntur
var Valdísi Garðarsdóttur, en
hann fórst af slysförum á bezta
aldri.
Ég undirritaður var heimagang-
ur á heimili Þórodds og Sigrúnar
allt frá barnsaldri og kynntist þvf
vel af eigin raun að hann var
mjög barngóður.
Þau Sigrún og Þóroddur áttu
mjög fallegt heimili og voru sam-
hent í því að ekkert skyldi -til
sparað til að halda því við og
endurbæta. Hag barna sinna og
barnabarna bar Þóroddur einnig
mjög fyrir brjósti og var heldur
ekkert til sparað við að búa sem
bezt í haginn fyrir þau.
Ég vil ljúka þessum orðum með
þvf að þakka þær mörgu ánægju-
stundir sem ég hef átt að Hávalla-
götu 1 og sendi Sigrúnu, börnum
og aðstandendum öllum samúðar-
kveðjur mínar.
Jónas Gústavsson.
— Kórea
Framhald af bls. 17
Panmunjom, sem er á hlutlausa
beltinu milli kóreönsku ríkjanna
tveggja. Fundur nefndarinnar
endaði hins vegar eftir 90 mín-
útna þóf með því að fulltrúar
stóðu upp ósáttir. Fundurinn var
haldinn að frumkvæði gæzluliðs
S.Þ. eftir atburðinn í gær.
Fréttaskýrendur í Seoul segja
að spennan í Panmunjom sé
sennilega sú mesta sem verið hef-
ur þar síðan Norður-Kóreumenn
lögðu hald á bandarfska njósna-
skipið Pueblo og hið misheppnaða
morðtilræði við Park Chung-hee,
forseta Suður-Kóreu, var gert, en
báðir þessir atburðir áttu sér stað
árið 1968.
Vegatálmanir voru settar upp í
dag sunnan megin landamær-
anna, og hermenn með vopnabún-
að komu sér fyrir við þjóðveginn
frá Seoul til Panjunmon.
— Viðurinn
Framhald af bls. 3
EN Bergljót keypti það af fóst-
urdóttur hans fyrir ári. í hús-
inu hafa lengst af verið þrjár
íbúðir og kvaðst Bergljót vita,
að fjöldi leigjenda hefði búið
þar á liðnum árum.
Bergljót kvaðst hafa orðið
áþreifanlega vör við að fólk er
farið að gefa gömlum húsúm
meiri gaum en áður og svo virt-
ist sem fólk sæktist f sivaxandi
mælí eftir að kaupa og gera upp
gömul íbúðarhús. Á þeim stutta
tíma sem hún hefur búið þar
hefur fjöldi fólks bankað upp á
og spurzt fyrir eða sýnt húsinu
áhuga á ýmsan hátt.
r
— Uganda
Framhald af bls. 5
ar eru eftir sjónarvottum, sem
tekizt hafði að flýja land. Eru
frásagnir þessar óhugnanlegar.
Einn sjónarvottur segir frá því
að hann hafi séð nokkra tugi stúd-
enta sem voru særðir flutta á
vörubflum í burtu og var .sagt að
það ætti að fara með þá f sjúkra-
hús. Er spurzt var fyrir um stúd-
entana f öllum sjúkrahúsum í
Kampala kannaðist ekkert þeirra
við að hafa tekið við stúdentun-
um. Hermaður í (Jgandaher sagði
i samtali við fréttamann Observer
að framið hefði verið fjöldamorð
á stúdentunum og lfkum þeirra
hent ofan í fjöldagröf, og að jarð-
ýta hefði síðan rutt yfir þá. Hvatti
hermaðurinn fréttamanninn til
að hafa samband við aðra her-
menn, sem gætu staðfest frásögn-
ina, en benti honum að öðrum
kosti á að bíða eftir stjórnarskipt-
um þannig að hægt yrði að grafa
lfkin upp.
Daginn eftir seinni árásina á
háskólasvæðið kom Mustafa
Adrichi varnarmálaráðherra
landsins í háskólann og ávarpaði
þá stúdenta, sem eftir voru. Sagði
hann að Amin hefði gefið fyrir-
skipun um að allt andóf við
háskólann skyldi brotið á bak aft-
ur og að það sem stúdentarnir
hefðu séð hefði aðeins verið upp-
hafið ef þeir ekki létu af öllu
andófi. Hann sagði að lokum að ef
stúdentar hefðu ekki séð fólk
grafið með jarðýtum myndu þeir
bráðlega fá að sjá það, ef þeir
ekki höguðu sér almennilega.
— Fyrsta íbúðin
Framhald af bls. 3
máli og fjögur herbergi. íbúðirn-
ar eru afhentar fullfrágengnar og
lóð verður einnig frágengin en
þvf verki er enn ólokið.
Hjónin voru sammála um að
þau hlytu að kunna vel við sig í
hinu nýja hverfi þó að samgöngur
væru óneitanlega ekki nógu góð-
ar, en þau hafa ekki bifreið til
umráða.
— Skák
Framhald af bls. 7
axb4, 26. Hxa8 — Hxa8, 27. Rh3
— c3, 28. bxc3 — Ha2, 29. Dcl
— b3, 30. c4 — Hc2, 31. Dal —
Bxc4, 32. Da8+ — Df8, 33. Da4
— Dc8, 34. Hbl — Kh8, 35. Rf4
— Bg8, 36. Hfl — Dc3, 37.
hvftur gefst upp.
Hollenzka stórmeistaranum
Sosonko vegnaði ekkert sérlega
vel í Biel. Hér sjáum við hann
þó vinna góðan sigúr. I byrjun-
inni yfirspilar hann Smejkal
gjörsamlega og heldur síðan á
spilunum af miklu öryggi unz
yfir lýkur.
Hvítt: Sosonko
Svart: Smejkal
Benoní
1. d4 — Rf6, 2. c4 — e6, 3. g3 —
c5, 4. d5 — exd5, 5. cxd5 — d6,
6. Rc3 — g6, 7. Bg2 — Bg7, 8.
Rf3 — 0-0, 9. 0-0 — He8, 10. Bf4
— a6, 11. a4 — Bg4, 12. Dd2 —
Bxf3, 13. Bxf3 — Dc7, 14. Hfcl
— Rdb7, 15. b4 — Re5, 16. Bxe5
— Hxe5, 17. bxc5 — Dxc5, 18.
Habl — Dc7, 19. Db2 — Hb8,
20. Re4 — Dd7, 21. Rc5 — Dh3,
22. Rxa6 — Hf8, 23. Dxb7 —
Rg4, 24. Bxg4 — Dxg4, 25. e3 —
Dh3, 26. Hc2 — Hh5, 27. f4 —
Df5, 28. Db3 — De4, 29. Hdl —
Ha8, 30. Rb4 — Hb8, 31. Hc4 —
Df3, 32. Dd3 — Bc3?, 33. Hfl og
svartur gafst upp.
Bent Larsen verður seint sak-
aður um að fylgja helzt þeirri
forskrift sem „Byrjanafræðing-
arnir“ telja bezta. 1 eftirfarandi
skák velur hann afbrigði, sem á
að vera svörtum óhagstætt. Lar-
sen fær þrengri stöðu út úr
byrjuninni, en hann nær tökum
á skáklínunni a8 — hl og það
notfærir hann sér á snilldar-
legan hátt.
Hvítt: Liberzon
Svart: Larsen
Sikilevjarvörn
1. e4 — c5, 2. Rf3 — e6, 3. d4 —
cxd4, 4. Rxd4 — Rc5, 5. Rc3 —
Dc7, 6. Be2 — a6, 7. 0-0 — Rf6,
8. Khl — Bb4, 9. Rxc6 — bxc6,
10. f4 — d5, 11. e5 — Rd7, 12.
Ra4 — Rb6, 13. c4 — Be7, 14.
Be3 — Rxa4, 15. Dxa4 — Bd7,
16. Dc2 — Db7, 17. Bd3 — g6,
18. Habl — a5, 19. Df2 — 0-0,
20. Hfcl — Hfc8, 21. b3 — Db4,
22. Hc2 — a4, 23. Bd2 — Db7,
24. b4 — c5, 25. b5,— Hab8, 26.
De2 — dxc4, 27. Bxc4 — Be6,
28. b6 — Hd8, 29. Hc3 — Be4,
30. Hb2 — Dc6, 31. Bb5 — Da8,
32. Bd3 — a3, 33. Hbl — Hxd3,
34. Hxd3 — c4, 35. Hd7 —
Bxbl, 36. Hxe7 — Hxb6, 37.
Dxc4 — Bxa2 og hvftur gafst
upp.