Morgunblaðið - 10.09.1976, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. SEPTEMBER 1976
23
„Buxur, vesti, brók og skó...
„Sýning, sem eykur traust á ísl. vörum"
HANS Kristján Árnason er að-
stoðarframkvæmdastjóri Iðnaðar-
deildar StS, en það er langstærsti
aðilinn, sem sýnir í Laugardagls-
höllinni.
„Sýning eins og þessi er
ómetanleg fyrir íslenzkan fataiðn-
að. Almenningur sér hér svart á
hvftu, hversu fatagerð hefur
fleygt fram. Að mörgu leyti verð-
ur að viðurkenna, að erfiðleikar
iðnaðarins eiga rætur að rekja til
framleiðslunnar sjálfrar. Ég vil
ekki, með því að segja þetta,
draga úr erfiðleikum, sem koma
utan frá, háum tollum, slæmum
lánafyrirgreiðslum o.fl. sem gera
það að verkum að iðnrekendum
er ekki gert kleift að gera átökin,
sem nauðsynleg eru.
En til skamms tíma var íslenzk-
ur fatnaður og iðnframleiðsla alls
ekki samkeppnisfær við erlenda
framleiðslu og skapaði því það
vantraust sem kaupandinn fékk á
íslenzkum vörum. En sýning eins
og þessi hér stuðlar einmitt að því
að auka traustið, sem við þörfn-
umst. Aukin kynni af erlendum
fatnaði hafa mikið gert til að bæta
þann fslenzka; til að standast
harða samkeppni varð hann að
bæta sig og það sýnir sig nú, að
það hefur hann gert.
Það helzta, sem er á döfinni hjá
okkur, er i skinnfatnaði. Sútunar-
verksmiðja SlS sútar um helming
allra gæra af landinu og til þessa
hafa flestar þessar gærur verið
seldar út óunnar. En nú erum við
að hefja úrvinnslu úr skinnunum,
enda eru fslenzkar gærur fyrsta
flokks og ættu að geta staðið sig á
erlendum mörkuðum, eins og þeg-
ar hefur sýnt sig með framleiðslu
Gráfelds hf. Þá höfum við fengið
á okkar snæri þekktan franskan
hönnuð til að hann peysur úr ís-
lenzku ullinni og eru sýndar
myndir af þeim peysum hér í
básnum. Það sem fataiðnaðurinn
þarfnast fyrst og fremst er á sviði
hönnunar annars vegar og sölu-
mennsku hins vegar. Skortur á
fólki á þessum sviðum er þó
aðeins vottur um visst stig í þróun
iðnaðar og ég held við séum að
komast af því stigi.“
„Hálft eyrað á að sjást"
„HÁLFT eyrað á að sjást, stutt
ofan á kollinum en frekar sftt að
aftan, og þessi mjúka, beina Hna
aftan á hálsinum," segir Vilhelm
Ingólfsson formaður Meistarafé-
iags hárskera um nýjustu hár-
tfzku karla.
„Sfða hárið er alveg að hverfa,
það er löngu komið úr tfzku er-
lendis en á tslandi erum við alltaf
upp f tveimur árum á eftir.
Kannski er það vegna þess að
bfómyndir og sjónvarpsmyndir
koma svo seint hingað upp.“
Meistarafélag hárskera er með
bása á sýningunni og veitir ókeyp-
is klippingu og greiðslu, enda má
víst segja að jafnframt fötunum
skapi hárgreiðslan útlit manns og
konu, og því ekki óvitlaust að láta
það fljóta með á fatasýningu.
„Fyrsti hárskerinn að ævistarfi
var Arni Nikulásson, hann byrj-
aði árið 1904. En nú eru 86 hár-
skerar innan vébanda Meistarafé-
lags hárskera. Bftlatízkan svokall-
aða fór ósköp illa með iðnina, ég
held einir 20 rakarar hafi hætt
störfum beinlínis vegna hennar.
En nú er aftur að glæðast yfir
starfinu."
Villi rakari klippti blaðamann
Morgunblaðsins eftir nýjustu
reglum kúnstarinnar og var ekki
annað að sjá, en bæði blaðamaður
og áhorfendur væru ánægðir með
árangurinn sbr. meðfylgjandi
myndir.
„Það er nú alltaf verið að bera
allt saman við það sem útlenzkt
er,“ sagði Villi, „og ég skal þvi
segja þér, að félagið tók þátt i
hárgreiðslukeppni Norðurlanda í
fyrra og voru Islendingar þar með
hæstu stigin að meðaltah' Svo það
sýnir að við erum a.m.k. jafnbezt-
ir.“
Vefursamkvæmisklæðn-
að úr íslenzkriu/l
Guðrún sagði okkur að talsvert
af hennar vöru væri keypt af út-
lendingum, en einnig vex eftir-
spurnin innanlands. Hún hefur
ofið fyrir fólk sem hefur beðið um
slikt og segist hafa mikið yndi af
því. Hún sagði okkur að sér fynd-
ist sem áhugi fyrir handiðnaði
færi stöðugt vaxandi og vonaðist
hún því að aðbúnaðurinn mundi
batna þegar fram í sækir, því í
dag væri iðngreininni i mörgu
lítill sómi sýndur á Islandi. „Ég
leyfi mér að vona að islenzkur
iðnaður eigi bjarta framtíð fyrir
sér, og ég er ekki í vafa um að
sýningin sem nú stendur yfir
muni efla fataiðnaðinn. Ætli fólk
geri sér yfirleitt grein fyrir
hversu fjölmenn íslenzk fata-
framleiðsla i rauninni er,“ sagði
Guðrún Vigfúsdóttir að lokum.
„MITT markmið með þessari
framleiðslu, sem þú hefur séð hér
i básnum og á tfzkusýningunni, er
að endurvekja handvefnaðinn á
tslandi. Einu sinni voru allar flfk-
ur að mestu eða einhverju leyti
ofnar f höndum en þótt vélarnar
hafi ef til vill tekið við þá finnst
mér mfn framleiðsla eiga fullan
rétt á sér og vera til sæmdar við
hvaða tækifæri sem er.“ Þannig
fórust orð Guðrúnu Vigfúsdóttur,
eiganda og framkvæmdastjóra
Vefstofu Guðrúnar Vigfúsdóttur
hf. á lsafirði.
Það var á árinu 1961 að Guðrún
hóf vefnað en i fyrstu voru aðeins
framleiddir treflar. Eins og önnur
fyrirtæki af svipaðri gerð hefur
vefstofu Guðrúnar vaxið fiskur
um hrygg og nú er framleiðslan
mjög fjölþætt. „Hjá mér starfa
frá 12—14 konur. Auk fatnaðar
búum við til alls konar gjafavöru.
Þannig vefum við t.d. borðrefla
mjög litskrúðuga og eru þeir tölu-
vert vinsælir. Það er ég sem á
yfirleitt upphaflegu hugmyndina
að stykkjum okkar en þegar flíkin
er framleidd þá koma starfsstúlk-
ur minar meir og meir inn í spilið
og skapa hlutinn að einhverju
leyti sjálfar. Við reynum að
tengja framleiðsluna að nokkru
marki fyrirbrigðum úr náttúr-
unni og því heitir þessi kjóll t.d.
engjarós," sagði Guðrún og sýndi
okkur undurfagran ofinn kjól.
öll framleiðslan er úr islenzkri
ull. Notaðir eru bæði náttúrulegir
litir svo og litað band. Að sögn
vöktu kjólar frá Guðrúnu mikla
athygli á tizkusýningunni sem er
haldin á hverjum degi sýningar-
innar.
„200 buxur á dag"
„ALLUR herrafatnaður, sem vió
seljum er íslenzk framleiðsla,"
sagði Sævar Baldursson sem við
hittum i Karnabæjarbás. „Stakir
jakkar, buxur, föt — allt er þetta
hannað og saumað á okkar eigin
saumastofu. Við framleiðum 200
buxur hvern dag ársins og höfum
þó ekki undan.
„Við erum á samningi við
Gefjun-Iðunni á Akureyri, sem
gera efnið fyrir okkur, islenzka
terrelynið frá þeim stenzt fylli-
lega samkeppni við erlend efni.
En mörg tfzkuefni, t.d. flauel,
verðum við að flytja inn.
Karnabær sendir mann til út-
landa 12—14 sinnum á ári til að
fylgjast með sveiflum í tfzkunni.
Jú, tslendingar eru alltaf ofurlft-
ið seinir að taka við sér.“
— Nýjasta tfzkan?
„Buxnaskálmarnar eru að
þrengjast. Hvað varðar efni, þá
veðjum við f Karnabæ á flauel.
Litir? — tja þú sérð t.d. þessi föt
hér f básnum þetta eru mjög
biandaðir litir, ekki hreinir.
Þegar Karnabær byrjaði voru
flestir viðskiptavinir undir 17 ára
aldri. En þetta hefur mikið
breytzt og nú verzlar þar fólk á
öllum aldri másegja."