Morgunblaðið - 10.09.1976, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. SEPTEMBER 1976
25
— Stórkostlegt
Framhald af bls. 18
— Kannski stenzt íslenzka
framleiðslan ekki samkeppnina?
„Ég er nú á því, að öll föt til
daglegra nota geri það og að það
sé alveg út í hött að fara í sérstak-
ar verzlunarferðir til útlanda eins
og sumir gera.“
„Auðvitað eigum við að stefna
að því að framleiða sem mest til
eigin nota úr hráefnum sem flutt
eru inn. Það er jafn sjálfsagt og
að fullvinna fiskinn áður en hann
er fluttur út.
— Við gætum sparað heil ósköp
bara með þvi að nýta allt það sem
fyrir hendi er í landinu," sagði
Soffia að lokum.
— Iðnfræðslan
Framhald af bls. 18
I Kjólameistarafélaginu eru nú
um 40 konur en að sögn Ingi-
bjarganna er það ekki nægilega
sterkt stéttarfélag til að standa
vörð um réttindi kjólameistara.
„Hér á landi starfar fólk við
kjólahönnun og sauma, sem alls
ekki er faglært og hefur þvi raun-
inni alls ekki réttindi. Þessu þarf
að breyta, því hönnun og snið er
það sem framleiðsla fatnaðar
hlýtur að byggjast á.“
— Ætla að
vélprjóna
Framhald af bls. 18
ið við af öðru og nú er þar prjónað
í fullkomnustu vélum. A.m.k.
tvær starfsstúlkur hafa fylgt þró-
un fyrirtækisins frá upphafi að
sögn Sifjar.
„Við erum með ákaflega fjöl-
breytta og fallega framleiðslu og
höfum fengið sérlega góðar undir-
tektir á markaðinum sagði Sif um
leið og hún sýndi okkur nokkurt
úrval af framleiðslu prjónastof-
unnar. Sif var ákaflega ánægð
með sýninguna ISLENSK FÖT
’76 og taldi hana mundu verða til
eflingar íslenzkum fataiðnaði.
- BÚR vill greiða
Framhald af bls. 2
segir í 2. gr. hennar, að dómendur
fari með dómsvaldið.
Að sjálfsögðu játa allir, að
brýna nauðsyn bar til að gera
ráðstaf anir til að koma í veg fyrir
að undirmálsfiski væri landað og
jafnframt að menn kæmu slfkum
afla I verð. Á hinn bóginn verður
að gera þá lágmarkskröfu til
stjórnvalda að þau haldi sig innan
ramma laganna f viðleitni sinni
við að sporna við slíkum hlutum,”
sagði Jónas.
Þá sagði hann ennfremur:
„Hvað þennan úrskurð snertir,
þá var útgerðinni ekki gefinn
kostur á að gera grein fyrir máli
sínu, áður en hann var kveðinn
upp, eins og lögin áskilja. Var
útgerðinni með öllu ókunnugt um
þetta mál fyrr en henni barst úr-
skurður ráðuneytisins í hendur,
eins og um hvern annan reikning
væri að ræða, en skv. lögunum
segir að urskurði ráðuneytisins
megi fullnægja með aðför að viku
liðinni frá beitingu hans. Bar því
ráðuneytinu að birta útgerðinni
úrskurðinn, eins og alltaf er gert,
þegar um aðfarardóma er að ræða
og var því allsendis ófullnægjandi
að senda hann í bréfi.
Þá segir í lögunum, að gera
skuli upptækt andvirði hins ólög-
mæta afla, þ.e.a.s. hér er um svo-
nefnda jafnvirðisupptöku að
ræða sem þýðir að það sem fisk-
seljandi á að fá fyrir aflann
rennur til ráðuneytisins. Verð-
mæti aflans var 244 þús. kr. en
ekki 737 þús. kr. eins og ráðuneyt-
ið ákvað aflaverðmætið. Mis-
munurinn er þá aðallega fólginn í
því að ráðuneytið verðleggur
karfann á kr. 36. pr. kg. eins og
ekki væri um undirmálsfisk, að
ræða en hið rétta verð á undir-
málskarfanum er kr. 5.27 pr. kg
eða það verð, er fékkst fyrir hann
I gúanó. Þessar tölur lágu allar
Miðstjórn ASÍ ályktar:
Mótmælir harðlega
bráðabirgðalögunum
Á miðstjórnarfundi Alþýðusam-
bands tslands ( gær voru sam-
þykktar fjórar ályktanir þar sem
mótmæli eru borin fram gegn
bráðabirgðalögum um sjómanna-
kjör, stuðningi lýst við félag af-
greiðslustúlkna ( mjólkur- og
brauðbúðum og starfshóp neyt-
enda, hækkun búvöruverðs mót-
mælt og loks ályktað gegn kúgun
fasistastjornar (Chile.
1 ályktun sinni um bráðabirgða-
lögin segir m.a. að með þeim séu
sjómenn þvingaðir til að vinna
eftir „kjarasamningum” sem þeir
hafi tvfvegis fellt með atkvæða-
greiðslum i félögum sfnum og
FIMM loðnuskip tilkynntu
um afla í gær, samtals 1680
lestir. Loðnuna fengu skip-
in á sömu slóðum og áður,
djúpt NNV af Straumnesi.
Skipin sem fengu loðnuna
voru Súlan með 480 lestir,
sem farið var með til
Krossaness, Svanur fór til
Bolungarvíkur með 300
lestir, Guðmundur fór til
Keflavíkur með 660 lestir,
Ársæll Sigurðsson fór til
Grindavíkur með 200 lestir
og Sigurður til Reykjavík-
ur með 40 lestir.
Aðalvinda Sigurðar bil-
aði er kastað var í fyrrinótt
og áttu skipverjar í erfið-
leikum með að ná nótinni
inn. Ekki var vitað í gær
hve mikið vinda skipsins
væri biluð.
í gærmorgun var aðeins
sviptir rétti til frjálsra samninga
um kjör s(n. I niðurlagi
ályktunarinnar segir sfðan orð-
rétt:
Vill miðstjórnin þv( láta þá von
( Ijós, að sjómenn treysti nú sam-
tök s(n og hrindi þeirri vald-
nfðslu, sem þeir nú eru beittir.
Heitir Alþýðusamband lslands
sjómannasamtökunum öllum
þeim stuðningi, sem það megnar
að veita til að þau fái endurheimt
samningsrétt sinn.
t mjólkurbúðamálinu ályktaði
miðstjórnin m.a.:
1. Að beina þeirri ósk til verka-
lýðsfélaganna á höfuðborgar-
eitt skip eftir á loðnumið-
unum, Börkur NK, og var
skipið komið með góðan
afla. Þá var Hilmir SU
væntanlegur á miðin síðari
hluta dagsins.
Að sögn Andrésar Finn-
bogasonar hjá Loðnunefnd
er heildarloðnuveiðin nú
orðin um 66 þúsund lestir.
Pólski utanríkisráð-
herrann í heimsókn
UTANRlKISRÁÐHERRA Pól-
lands, Stefan Olszowski og frú,
koma I opinbera heimsókn hingað
til lands mánudaginn 20. septem-
ber n.k. og dvelja hér á landi til
miðvikudags, 22. september 1976.
Með heimsókn sinni er pólski
utanríkisráðherrann að endur-
gjalda heimsókn Einars Agúst-
sonar, utanríkisráðherra, til Pói-
lands 1 maimánuði 1973.
svæðinu, að þau láti málið nú
þegar til sfn taka með álvktunum
og stuðningi við A.S.B.
2. Að bjóða fram hverja þá að-
stoð, sem að gagni mætti verða til
þess að tryggja afkomu og at-
vinnu félagskvenna f A.S.B. og
hagsmuni neytenda. Verði þess
óskað af A.S.B., lýsir miðstjórn
sig fúsa til að tilnefna fulltrúa af
sinni hálfu ( hugsanlegum við-
ræðum við rétta aðila um viðun-
anlega lausn fyrir félagskonur (
A.S.B. og neytendur.
Miðstjórnin mótmælir einnig
harðlega þeim búvöruhækkunum,
sem 6 manna nefndin hefur
ákveðið og minnir m.a. á ( þvf
sambandi, að sú nefnd til endur-
skoðunar á verðlagskerfi land-
búnaðarafurða o.fl., sem land-
búnaðarráðherra skipaði sl. vor
eftir (trekuð loforð til aðila vinnu-
markaðar, hafi enn ekki verið
kölluð saman.
1 ályktun miðstjórnar ASt um
ástandið ( Chile er m.a. rakið
hvernig stjórnarhættir einræðis-
klfkunnar þar hafi leitt til
almennrar efnahagskreppu og at-
vinnuleysis, hvernig stjórnin hafi
haldið áfram að fótum troða öll
mannréttindi og á aðeins tveimur
mánuðum — ma( og júnf — hafi á
7. hundrað manns verið hand-
teknir, þar á meðal ýmsir virtir
verkalýðsforingjar. Lýsir Alþýðu-
sambandið fullum stuðningi við
allar aðgerðir heimssamtaka
verkalýðs gegn fasistastjórninni f
Chile og (trekar fyrri mótmæli sfn
gegn einræði, ofbeldi og mann-
réttindaskorti f þessu landi.
Handritasýn-
ingu að ljúka
Handritasýning hefur að Venju
verið opin í Árnagarði í sumar.
Hefur aðsókn verið góð en fer nú
dvínandi með haustinu. Ætlunin
er að hafa sýninguna opna al-
menningi í siðasta sinn næstkom-
andi laugardag, 11. september, á
venjulegum tima, kl. 2—4 siðdeg-
is.
Undanfarin ár hafa margir
kennarar komið með nemenda-
hópa til að sýna þeim handritin.
Árnastofnun vill örva þessa kynn-
ingarstarfsemi, og verður sýning-
in höfð opin í þessu skyni eftir
samkomulagi enn um skeið.
Meðan húsin sofa
— ný ljóðabók eftir Sigurjón Bragason
Otgefandi ljóðabókarinnar er
Stefán Eiríksson.
Sumarloðnuaflinn
orðinn 66 þús. lestir
Margt fágætra bóka á
bókauppboði á laugardag
ljósar fyrir, en þar sem ráðuneyt-
ið hirti ekki um að kanna þetta
eða gefa útgerðinni kost á að tala
máli sinu eða vera viðstadda við
mælingu aflans og verðlagningu
áður en úrskururinn var kveðinn
upp, kom þetta ekki fram.
Af þessum úrskurði að dæma er
ljóst, að ráðuneytið telur það ekki
fullnægjandi refsingu að gera
eingöngu andvirði hins ólögmæta
afla upptækan hjá þeim aðilum,
er verður á að koma með undir-
málsfisk að landi, þar sem fjár-
krafan er tæpri hálfri milljón
krónum hærri en jafnvirði aflans
raunverulega var. Mismunurinn á
upphæðunum er því hrein við-
bótarrefsing, fjársekt sem ráðu-
neytið úrskurðar útgerðinni að
greiða. Þetta tel ég að sé alvar-
legasti hluti málsins, þegar ráðu-
neytið tekur sér vald I hendur til
að sekta aðila og gengur þar með
alveg inn á svið dómstólanna, þ.e.
sakadóms.
Telji ráðuneytið að jafnvirðis-
upptaka sé ekki fullnægjandi
refsing i tilvikum sem þessum, þá
heimilar reglugerð nr. 16/1976
um lágmarksstærðir fisktegunda
sem vísar til landhelgislaganna
um refsingar, að dæma menn til
refsingar að auki jafnvirðisupp-
tökunni í formi sektargreiðslna.
Um slík mál fer að hætti opin-
berra mála og mundi sakadömur
ákvarða sektarfjárhæðina í dómi.
Að sjálfsögðu hefur ráðuneytið
ekki slíkt sektarvald heldur er
það aðeins á færi viðkomandi
sakadóms að ákvarða mönnum
refsingu i formi fjársekta.
Þrátt fyrir að hugmyndin að
baki setningu laganna um upp-
töku ólöglegs sjávarafla hafi m.a.
verið sú að flýta afgreiðslu
þessara mála þá var það alls ekki
hugmyndin að flýta þeim svo að
allra venjulegra formskilyrða
fyrir uppkvaðningu úrskurða yrði
kastað fyrir róða eða að ráðuneyt-
inu væri falið með þeim óskert
vald til þess að ákvarða mönnum
refsingu eftir eigin geðþótta.
Þessi úrskurður er hrein mark-
leysa og sennilega allir hinir 13,
sem ráðuneytið hefur kveðið
upp,“ sagði Jónas að lokum.
— „Höfum
óbilandi . . .
Framhald af bls. 12
magnið, sem hótelið fær frá
Mjólkárvirkjun, verður sett á
minnsta straum yfir vetrarmán-
uðina til að halda húsinu heitu
og verja það skemmdum. I vet-
ur verður hótelið sennilega hul-
ið snjó að mestu og aðeins eftir-
litsmaðurinn með þvi verður
þar á ferli. Næsta vor fer starf-
semin aftur í gang og ferða-
langar þyrpast væntanlega í
Flókalund til að skoða náttúr-
una, kynnast landinu, veiða
fisk, tína ber, slappa af, njóta
góðrar þjónustu eða eitthvað
enn annað, því hótel Flókalund-
ur og hið friðlýsta svæði i
Vatnsfirði hefur upp áýmislegt
að bjóða.
— Strætis-
vagnarnir
Framhald af bls. 7
úr framkvæmdum. Þarna á fólk
að geta beðið í skemmtilegu um-
hverfi og hlýjað sér í svalviðrum.
Hugmyndin mun hafa verið sú, að
borgaryfirvöld reistu bygginguna
og leigðu siðan ýmsum þjónustu-
aðilum fleiri eða færri fermetra
eftir þörfum. En eftir á að hyggja
virðist engin þörf á að borgin
standi þannig að málum. Hún á
lóðina og getur því sett nauðsyn-
leg skilyrði um aðbúnað fólks, en
síðan geta samtök þeirra sem.
þarna fá aðstöðu, sem best séð um
framkvæmdir. Ekki er hætta á að
lóðin yrði lengi auð eftir að slík
ákvörðun hefði verið tekin.
Eitthvað svipað þyrfti auðvitað
að gera á eða við Lækjartorg, en
rétt væri að láta reynslu i sam-
bandi við Hlemm ráða skipulag-
inu þar niður frá. Ástæðulaust er ]
fyrir borgaryfirvöld að láta enn I
líða nokkra snjóavetur og rign- I
ingasumur áður en tqgþýsundum
verður hleypt inn úr kuldanum.
Haustið 1977 gæti Hlemmur vel
verið kominn undir þak.
NVLEGA er komin út Ijóðabókin
„Meðan húsin sofa“ eftir Sigur-
jón Bragason. t bókinni eru 76
Ijóð, ort á 20 ára tfmabili. Sr.
Bolli Gústavsson hefír mynd-
skreytt ljóðabókina og gert kápu-
mynd.
Sigurjón Bragason andaðist 4.
febrúar sl. á 39. aldursári. Hann
átti til skálda að telja, var sonur
Braga Sigurjónssonar skálds og
bankastjóra og konu hans Helgu
Jónsdóttur. Hann átti lengst af
heima á Akureyri, og þar lézt
hann.
BÓKAUPPBOÐ á vegum List-
munauppboðs Sigurðar Bene-
diktssonar hf. verður haldið f ráð-
stefnusal Hótels Loftleiða 11.
september eða næstkomandi
laugardag og hefst það klukkan
14.30 stundvfslega. A föstudag
verða bækurnar til sýnis að Hótel
Vik frá klukkan 14 til 18, en
meðal bókanna á uppboðinu er
margt fágætra bóka. Bækurnar
eru allar komnar úr bókasafni
Bjarna Guðmundssonar blaða-
fulltrúa. Er enn mikið eftir af
bókum, sem Bjarni heitinn átti,
og verða fleiri boðnar upp siðar.
Uppboðsskrá liggur nú frammi
hjá Hilmari Foss. Bjarni Guð-
mundsson stundaði oft og einatt
bókamarkaði, sem Islendingar
þekkja fremur lítið. Næsta upp-
boð á bókum Bjarna verður i
nóvember næstkomandi. Bækurn-
ar á þessu uppboði, sem nú fer
fram, eru i 9 flokkum, rit ýmis-
legs eðlis, leikrit, skáldrit, tíma-
rit, ferðarit, kvæði, trúfræði, ís-
Ienzk fræði og fornprent.
Af einstökum bókum má nefna
Gröndals historiske
Mindesmærke I—III, útgefið i
Kaupmannahöfn 1838—45, Ár-
mann á Alþingi 1—4 1829—1831
og fylgir þar sýnishornið með,
Verðandi, Kaupmannahöfn 1882,
The Natural History of Iceland
eftir N. Horrebow, útgefin í
London 1758, Trawels in the
Island of Iceland eftir G.S. Mc-
Kenzie, útgefin í Edinborg 1812,
2. útgáfa, Lettres sur l’Islande
eftir M. de Troil, gefin út i Paris
árið 1781, Briefe 1771 nach Island
angestellte Reise eftir Uno von
Troil, Meda und Leipzig 1779,
yngra skinnband, Nokkur ljóð-
mæli eftir Jón Þorláksson, gefin
út í Hrappsey 1783, nokkrar þýð-
ingar Eiriks Magnússonar á forn-
um islenzkum sögnum og loks má
telja tvær bækur Schedae a
Libellus de Islandia, Isiendingar
bók eftir Ara Þorgilsson. Hafniæ
J733, með spennum, og Reise
igiennem Island I—II, Sorö 1772,
í upphaflegu bandi, sem þarfnast
viðgerðar; Islandskort vantar en
fylgir ljósritað.