Morgunblaðið - 28.11.1976, Blaðsíða 16

X0 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. NOVEMBER 1976
„Byggjum ekki ódýrt heldur
á eðlilegu kostnaðarverði"
FJALLAÐ hrlur verið um það f fjölmiðlum og mikið rælt manna á meóal hversu ódýrar fhúðir þær urðu,
sem BygK'nf'asamvinnufélaK unes fólks, Byujíung, afhenti nýlega að Hanamel 51 og 53. Á hlaðamanna-
fundi sem Byggung hélt í síðustu viku var m.a. sagt að þessar íbúðir væru langt undir því verði sem
almennt gerist á fasteignamarkaðnum. Ilér verður ekki dæmt um réttmæti þessarar fullyrðingar, en í
viðtali þvf, sem fylgir hér á eftir, er rætt við Þorvald Mawby, formann Byggung í Reykjavík, Vilhjálm
Þorláksson, verkfræðing, sem var byggingarstjóri og verkfræðilegur ráðgjafi, og Gunnar M. Sigurðsson
byggingarmeistara, sem byggði húsin. Á það skal bent að hér fyrir neðan er einnig rætt við nokkra aðila
sem fengu lóðir um svipað leyti og Byggung.
Vilhjálmur Þorláksson byggingaverkfræðingur, Þorvaldur Mawby for-
maður Byggung í Reykjavík og Gunnar M. Sigurðsson bygginga-
meistari. (Ljósm. Friðþjófur).
Rætt um byggingu Byggung
Húsið að Hagamel 51 og 53 séð að utan.
— Okkur var úthlutað þessari
lóð við Hagamelinn 16. apríl 1975,
segir Þorvaldur Mawby í viðtali
við Morgunblaðið. — I júníbyrjun
var byrjað að grafa grunninn og
um sama leyti var leitað til teikni-
stofunnar ARKO og Verkfræði-
stofunnar að Armúla 1 um teikn-
íngu hússins og vinnu á útboðs-
gögnum. Þá fengum við fljótlega
eftir að lóðinni var úthlutað Vil-
hjálm Þorláksson til að vera ráð-
gjafa okkar við byggingu hússins
og verkfræðilegan sérfræðing.
— Strax í upphafi ákváðum við
að reyna að hafa íbúðirnar í hús-
unum sem allra ódýrastar og eitt
af aðalatriðunum í því efni er að
skipuleggja verkið strax í upp-
hafi. Skipuleggja alla þætti bygg-
ingarinnar og fb.ua ekki að neinu.
Til að nýta tímann sem bezt þá
fengum við Gunnar M. Sigurðsson
byggingameistara til að steypa
grunninn meðan unnið var að út-
boðsgögnum, á þessu græddum
við a.m.k. tvo mánuði víð fram-
kva'mdirnar.
— Við fengum samþykkt að
fara aðeins út fyrir byggingarreit-
inn og fengum þannig fleiri íbúð-
ir í húsinu en ella. Hins vegar
fengum við ekki að hafa húsið
upp á fjórar hæðir eins og við
höfðum hugsað okkur, en með því
móti hefðum við fengið enn fleiri
íbúðir í húsinu og þá um leið gert
kostnað við hverja íbúð minni.
— Gunnar M. Sigurðsson bygg-
ingameistari átti síðan lægsta til-
boðið í byggingu hússins, þegar
tilboð voru opnuð í framkvæmd-
irnar þann 10. september 1975.
Hljóðaði tilboð hans upp á 65.422
milljónir í stigahúsin tvö og var
því tilboði að sjálfsögðu tekið þar
sem það var auk þess að vera
lægst talsvert undir kostnaðar-
áætlun.
Það kom okkur á óvart hversu
fáir buðu í verkið, þar sem um
þetta leyti var fáum lóðum úthlut-
að og meistarar höfðu kvartað
yf’ir því um þetta leyti að lítið
va-ri um verk. Ef tíl vill hefur
þeim fundizt framkvæmdatíminn
stuttur, en þó hef ég fregnað að
ýmsir byggingameistarar hafi
ekki talið þá fjárhagslega öruggt
að leggja fé í framkvæmdir með
byggingasamvinnufélagi sem
kennt er við ungt fólk, segir Þor-
valdur Mawby.
Meistarinn ánægður
með sitt
Nú er verkinu svo gott sem
lokið og fyrstu íbúðirnar hafa
verið afhentar tilbúnar undir tré-
verk og sameign að mestu frá-
gengin Þorvaldur og Gunnar M.
Sigurðsson eru sammála um að
aldrei hafi komið til neinna erfið-
leika í sambandi við greiðslur,
sem áttí að inna af hendi á
ákveðnum tima. En við spyrjum
Gunnar hvort notuð hafi verið
einhver ný tækni við bygginguna.
Gunnar segir það ekki beinlínis
vera, en þó hafi hann hagnýtt sér
ýmsar aðferðir, sem ekki falli
undir hefðbundnar byggingarað-
ferðir og hafi þær átt sinn þátt í
að fækka handtökum, lækka
kostnað og flýta verkinu. Hafi
þessar aðferðir helzt verið fólgnar
í lítilli timburhreinsun vegna
notkunar á einungrunarplasti
sem sett var í mótin, hefluðum við
og krossvið við steypuvinnu. Múr-
un og pússun hafi verið minni en
venjulega vegna. notkunar á
krossvið og í sambandi við raf-
lagnir sagði Gunnar að rafverk-
takinn hefði lagt lagnir um leið og
hefði það flýtt fyrir um leið og
það hefði sparað. Burðarveggir
voru steyptir fyrst síðan plata og
útveggir um leið og hafi það gefið
góða raun, meiri hagræðing hafi
fengizt og betri vinnuskilyrði.
Þeir þremenningarnir Þorvald-
ur, Gunnar og Vilhjálmur eru
sammála um að það sem þó hafi
e.t.v. verið þyngst á metunum í
sambandi við hversu ódýrar íbúð-
irnar urðu, hafi verið gott skipu-
lag við verkið frá byrjun og
einnig hve yfirbyggingin hafi
verið lítil í sambandi við bygging-
una. Skrifstofukostnaður er t.d.
nær enginn. Þá þakka þeir einnig
góðri samvinnu þeirra á milli og
við aðra aðila, félagsmenn í Bygg-
ung og iðnaðarmenn í húsinu, hve
vel tókst til.
Ljóst er að kaupendur fbúð-
anna mega vel una við það verð,
sem er á íbúðum þeirra. Byggung
fer sem sterkara félag út úr bygg-
ingunni, en hvað skyldi verktak-
inn, Gunnar M. Sigurðsson, segja
um sinn hlut. Hver er fjárhagsleg
útkoma hans út úr þessu verki?
— Ég hef kannski ekki umtals-
verðan hagnað af þessu verki, en
ég fer þó engan veginn með tap
frá verkinu. Verkið er komið á
það stig að séð verður hve mikill
heildarkostnaður verður og ég sé
fram á að eiga nokkurn afgang
þegar upp verður staðið. Undir-
verktakar mínir fara en betur út
úr þessu en ég, þannig að ég held
að allir geti verið sæmilega
ánægðir með sinn hlut, segir
Gunnar.
Byggingarkostnaður
óhóflega mikill
Þremenningarnir eru sammála
um að byggingarkostnaður er
óhóflega mikill hér : landi og
einn helzti verðbólguvaldurinn.
En eru einhverjar leiðir til að
lækka byggingarkostnað. Verk-
fræðingurinn í hópnum, Vil-
hjálmur Þorláksson, svarar þeirri
spurningu.
— í mörgum framkvæmdum er
fjármunum hreinlega sóað vegna
dýrrar hönnunar, sem síðan er
erfitt að sjá hvaða tilgangi þjónar.
Það eru margir fleiri þættir varð-
andi byggingarkostnað sem þyrfti
að athuga gaumgæfilega og
betrumbæta. Stjórnun á peninga-
málum og framkvæmdum er
höfuðatriði og það er þvf miður
ekki nærri nógu gott í mörgum
tilvikum. Óhagkvæm innkaup eru
gerð og nýtni verður oft ekki
mikil hjá fyrirtækjum.
— Mikil og fullkomin tækni
lækkar yfirleitt byggingar-
kostnað, en það kemur því miður
oft á móti hjá mörgum stórfyrir-
tækjum að kostnaður við skrif-
stofuhald og yfirbyggingin kostar
mikið fé, auk þess sem nýtni stóru
fyrirtækjanna verður oft minni
en hjá smáum fyrirtækjum. I
sambandi við bygginguna Bygg-
ung á Hagamelnum þá vil ég taka
það fram að sú tækni sem Gunnar
notaði er e.t.v. ekki ný af nálinni
hér á landi, en reyndist okkur
samt mjög drjúg og hentug við
þessar framkvæmdir. Það þarf oft
ekki að breyta miklu frá hef-
bundnum byggingaraðferðum til
að fá fram meiri afköst og betri
nýtingu.
— Mikil og fullkomin tækni
lækkar byggingarkostnað mikið,
ef hægt er að nota hana að fullu,
en tæknina þarf að þróa því ekki
er víst að okkur henti nákvæm-
lega það sama og annars staðar.
Eitt dæmi vil ég nota í sambandi
við byggingar almennt og hvað
við erum seinir að færa okkur
kunnar staðreyndir í nyt. Við not-
um alltaf sama grófa sandinn í
steypu til múrhúðunar þó svo að
það sé vitað að með honum þarf
að nota meira sement en með
fínni sandi. Hann kallar einnig á
meira vatn og vatnið tefur fyrir
því að steypan þorni, sem svo
aftur tefur fyrir því að unnt sé að
halda áfram með framkvæmdir.
— Erlendis er stöðugt verið að
taka í notkun nýjar aðferðir við
mótatækni og hefðbundnar bygg-
ingaraðferðir eru stöðugt betrum-
bættar. Með þessu þurfum við að
fylgjast og færa okkur það bezta í
nyt. Fyrst og fremst þurfum við
þó að þróa betri vinnubrögð,
endurbæta þau stöðugt og auka
vandvirkni, segir Vilhjálmur að
lokum.
I lok þessa viðtals gefum við
Þorvaldi Mawby formanni Bygg-
ung orðið að spyrjum um framtið
Byggung.
— Byggung mun sækja um lóð
við hæstu úthlutun og halda
áfram svo framarlega sem við fá-
um úthlutað. Við ætlum að halda
áfram að byggja, sumir segja
ódýrt, en ég vil segja að við byggj-
um ekki ódýrt heldur á eðlilegu
kostnaðarverði, sagði Þorvaldur
Mawby að lokum.
— áij.
Eldhúsinnréttingin komin á sinn stað og I stofunni er unnið við að mála af fullum krafti.
Margs að gæta í samanburði á verði íbúða
Á árinu 1975 fengu nokkrir aðilar úthlutað lóðum til
byggingar fjölbýlishúsa og er um þessar mundir verið
að Ijúka gerð þeirra, þ.e. ibúðirnar eru að verða tilbún-
ar undir tréverk. Haft var samband við nokkra þeirra
og þeir beðnir að skýra frá kostnaði við framkvæmdir
og hvernig þeir skýrðu þann mun sem væri oft á verði
fbúða.
Hjá Breiðholti h.f. fengust þær upplýsingar I viðtali
við Sigurð Jónsson forstjóra að þeir hefðu hafið bygg-
ingu að vori 1975 á fjölbýlishúsi við Krummahóla 8,
sem þeir fengu úthlutað árið 1975. Nú er verið að
afhenda þær fhúðir, en ekki gat Sigurður sagt nákvæm-
lega til um verð pr. fermetra.
—En það er dýrara að byggja 8 hæða blokk, sagði
Sigurður, og það er fleira innifalið i sameign hjá okkur
en hjá Byggung. Það eru maibikuð bílastæði teppi á
sitgagöngum, þvottahús með vélum, frystihólf fyrir
hverja íbúð og lyfta. Einnig má nefna að það er um
10% dýrara að byggja 1 Breiðholti vegna ákvæða kjara-
samninga um aukagreiðslur vegna fjarlægðar vinnu-
svæðis.
Sigurður sagði að lauslega reiknað væru sambæriieg-
ar fbúðir 1 Krummahólum 100 til 200 þúsund krónum
ódýrari en hjá Byggung.
Byggingarfyrirtækið Miðafi tók við Ióð, sem var
endurúthlutað árið 1975, við Fiúðasel 89—91. Magnús
Jensson byggingarmeistari sagðist ekki hafa handbær-
ar tölur um hvað íbúðir hjá sér kostuðu og gæti þvf ekki
að svo stöddu borið sig saman við aðra.
Sigurður Guðmundsson málarameistari hefur byggt
fjölbýlishús við Flúðasel 65—7 og sagði Ágúst Hró-
bjartsson, sem annast sölu þeirra fbúða að verð þeirra
væri undir þvf verði sem fbúðir Byggungs væru. Tekið
skal fram að lóðinni fyrir þetta fjiilbýlishús var úthlut-
að nokkru fyrir áramót 1974 eða á undan Byggung og
hafist handa um framkvæmdir um vorið 1975. —Ibúð-
irnar voru seldar í apríl og maí og var skilað fvrir um
mánuði sfðan. lbúð, sem er 107 m2, kostaði hver fer-
metri 43.925 og væri það þvl undir verði Byggungs þó
að bflageymsla væri reiknuð inni í verðið. Samt sem
áður væru fleiri fbúðir á hverjum stigapalli f F'lúðaseli
en f umræddri blokk Byggungs, og deildist þvf kostnað-
ur á fleiri aðila hjá þeim en hjá Sigurði Guðmundssyni,
sagði Ágúst Hróbjartsson að lokum.
Þá kom fram f viðtölum við forráðamenn þessara
fyrirtækja að fleiri atriði þyrfti að skoða þegar svona
samanburður væri gerður, húsgrunnarnir væru mjög'
misjafnir og misdýrir, fjarlægðagjaldið. sem fyrr var
nefnt og kostnaður við stjórnun bygginganna \a‘ri mjög
misjafn, sumir byggingameistarar hefðu skrifstofur en
aðrir vnnu að miklu leyttsjálfir alla skrifstofuvinntí.— J